ΧΟΛΓΚΕΡ ΣΜΙΕΝΤΙΝΓΚ, ΚΑΛΟΥΜ ΠΙΚΕΡΙΝΓΚ, ΣΑΛΟΜΟΝ ΦΙΝΤΛΕΡ*
Η άνοδος των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων ωθεί την Ευρώπη σε ύφεση. Λόγω της πρόωρης απομάκρυνσής της από την πυρηνική ενέργεια, της άρνησής της να επιτρέψει την υδραυλική ρωγμάτωση στο εσωτερικό και της προηγούμενης υπερβολικής εξάρτησής της από τη Ρωσία, η Γερμανία φαίνεται ότι θα υποφέρει πιο πολύ από τις περισσότερες άλλες χώρες. Για να περιοριστεί η ζημιά, η γερμανική κυβέρνηση σπεύδει τώρα να παράσχει ένα σημαντικό πακέτο στήριξης, το οποίο προβλέπει γενναιόδωρη βοήθεια στα νοικοκυριά και στις εταιρείες, ώστε να μπορέσουν να πληρώσουν τους υπερβολικά υψηλούς λογαριασμούς ενέργειας, διατηρώντας παράλληλα το κίνητρο για μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας ως απάντηση στις υψηλές τιμές της αγοράς.
Η Γερμανία θα θέσει πλαφόν στην τιμή φυσικού αερίου για τον καταναλωτή και τα νοικοκυριά στα 120 ευρώ ανά μεγαβατώρα για το 80% της συνηθισμένης κατανάλωσής τους. Από αυτό το επίπεδο και πέρα το καταναλωτικό κοινό θα πληρώσει την υψηλή τιμή αγοράς για οποιαδήποτε επιπλέον χρήση αερίου, ενώ το ίδιο ισχύει και για τις μικρές επιχειρήσεις. Το μέτρο έχει προγραμματιστεί να τεθεί σε ισχύ τον Μάρτιο του 2023. Υπολογίζουμε ότι ο μέσος καταναλωτής θα καταλήξει να πληρώνει για το φυσικό αέριο από τον Μάρτιο του 2023 και μετά ό,τι περίπου κατέβαλε και τον Οκτώβριο του 2022.
Οι τιμές του φυσικού αερίου συνήθως κινούνταν σε ένα σχετικά στενό εύρος στο παρελθόν. Από το καλοκαίρι του 2021, ωστόσο, έχουν εκτοξευθεί στα ύψη στην Ευρώπη, καθώς η Ρωσία άρχισε να διακόπτει την παροχή σε κάτι που –εκ των υστέρων– μοιάζει με σκόπιμη προσπάθεια να καταστεί ευάλωτη η Ευρώπη στον εκβιασμό, ενώ προετοιμαζόταν ο βάναυσος πόλεμος του Πούτιν κατά της Ουκρανίας. Θα χειροτερέψει η κατάσταση; Υπολογίζουμε πόσο πιθανώς θα πρέπει να πληρώσουν οι καταναλωτές για το φυσικό αέριο από τον Μάρτιο του 2023 και μετά ως μέσο όρο του ανώτατου ορίου τιμής (80%) και των προθεσμιακών τιμών (20%). Σύμφωνα με αυτό το μέτρο, οι καταναλωτές δεν θα αντιμετωπίσουν πολύ μεγαλύτερο φορτίο από το σημερινό στους λογαριασμούς θέρμανσης από τον Μάρτιο και μετά. Μια ξεχωριστή επιδότηση μπορεί να επιτύχει περίπου το ίδιο για τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, οι καταναλωτές πρέπει ακόμη να προετοιμαστούν για κάποια επιπλέον επιβάρυνση, διότι η αύξηση στα τιμολόγια ενέργειας των εταιρειών εξακολουθεί να απορροφάται από όλη την αλυσίδα παραγωγής. Ωστόσο, εκτιμούμε ότι στη Γερμανία η καταναλωτική εμπιστοσύνη μπορεί να τονωθεί ξανά στις αρχές του 2023.
* Οι κ. Χόλγκερ Σμίεντινγκ, Κάλουμ Πίκερινγκ και Σάλομον Φίντλερ είναι οικονομολόγοι της Berenberg Bank.
