BLOOMBERG
Σε απότομες αυξομειώσεις οδήγησε χθες τις τιμές του φυσικού αερίου ένα απροσδόκητο συμβάν σε εγκαταστάσεις μεταφοράς και επεξεργασίας του καυσίμου στη Νορβηγία, όταν οι αστυνομικές αρχές κλήθηκαν να διερευνήσουν προειδοποίηση για βόμβα στην περιοχή. Συνέβη στην περιοχή στην οποία βρίσκεται το κοίτασμα αερίου Ορμεν Λάνγκε, που ελέγχεται από τον ενεργειακό κολοσσό της Shell από κοινού με τις Equinor ASA, Petoro AS, PGNiG SA και Var Energi. Βρίσκεται επίσης και η μονάδα επεξεργασίας Νιχάμνα, που επίσης ανήκει σε κοινοπραξία πολλών εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Αρχικά φάνηκε πως το επεισόδιο ήταν σοβαρό καθώς προκάλεσε γενική κινητοποίηση στις εν λόγω εγκαταστάσεις, μέσω των οποίων διοχετεύεται το 20% του αερίου που από τη Νορβηγία καταλήγει στη Βρετανία. Σύμφωνα μάλιστα με την Gassco, την εταιρεία που τις διαχειρίζεται, οι εν λόγω εγκαταστάσεις έχουν τη δυνατότητα να εξάγουν 84 εκατ. κυβικά μέτρα αερίου την ημέρα. Οι εγκαταστάσεις εκκενώθηκαν και η αστυνομία μίλησε αρχικά για «ασαφή κατάσταση» στις νορβηγικές εγκαταστάσεις, που συγκαταλέγονται ανάμεσα στα μεγαλύτερα δίκτυα μεταφοράς αερίου από τη Νορβηγία στην υπόλοιπη Ευρώπη. Όταν διεκπεραιώθηκαν οι έρευνες, οι αστυνομικές αρχές αποφάνθηκαν ότι επρόκειτο για φάρσα. Έτσι οι εργαζόμενοι επέστρεψαν στις εγκαταστάσεις, η Shell ανακοίνωσε ότι οι εργασίες συνεχίζονται κανονικά όπως, άλλωστε, και οι ροές του αερίου, και οι τιμές του καυσίμου αποκλιμακώθηκαν.
Η είδηση είχε, όμως, προλάβει να υποδαυλίσει την ήδη εντεινόμενη ανησυχία για το ενδεχόμενο ανεπάρκειας ενέργειας εν τω μέσω του χειμώνα στην Ευρώπη. Όπως σχολιάζουν αναλυτές, η εκτόξευση των τιμών του αερίου κατά 9,2% μέσα σε λίγα λεπτά αντανακλά τον φόβο που επικρατεί στην Ευρώπη μήπως μπλοκαριστεί ή καταστραφεί η τελευταία οδός μεταφοράς του αερίου από τη Ρωσία στην Ευρώπη. Επικρατεί, άλλωστε, ένταση, με τους ελέγχους να αυξάνονται στις υποδομές για την παραγωγή, επεξεργασία και μεταφορά αερίου μετά τις πρόσφατες εκρήξεις στο σύστημα αγωγού του Nord Stream και την προειδοποίηση του Κρεμλίνου πως εφεξής όλες οι ενεργειακές υποδομές ανά τον κόσμο μπορεί να κινδυνεύουν.
Σύμφωνα δε με τη UBS, οι τιμές του φυσικού αερίου θα παραμείνουν και το 2023 σε πολύ υψηλά επίπεδα, ενδεχομένως υψηλότερα από τα τρέχοντα, και πιθανώς να υπερβούν ακόμη και τα 200 ευρώ η μεγαβατώρα εάν υπάρξει άλλη διακοπή στην προσφορά του καυσίμου. Για το τρίμηνο που διανύουμε τώρα όπως και για το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους η ελβετική επενδυτική εκτιμά πως οι τιμές θα διαμορφωθούν στα 180 ευρώ η μεγαβατώρα. Σημειωτέον ότι η προηγούμενη εκτίμησή της μιλούσε για 120 ευρώ η μεγαβατώρα. Η UBS εκτιμά επιπλέον πως με τους ταμιευτήρες στην Ευρώπη να έχουν τώρα πληρότητα άνω του 90%, η Γηραιά Ήπειρος θα μπορέσει να περάσει τον χειμώνα εφόσον θα παραμείνουν οι θερμοκρασίες σε κανονικά επίπεδα και η προσφορά σταθερή. Επισημαίνει, ωστόσο, ότι αν ο χειμώνας αποδειχθεί ιδιαίτερα κρύος και βαρύς, τότε η ζήτηση μπορεί να αυξηθεί κατά 13 δισ. κ.μ. Μέχρι στιγμής, πάντως, υπολογίζει πως η ζήτηση για φυσικό αέριο έχει μειωθεί στην Ευρώπη κατά 12% τους πρώτους εννέα μήνες του έτους. Την ίδια στιγμή, βέβαια, η Gazprom προειδοποιεί τους Ευρωπαίους πως μπορεί να παγώσουν κατά τη διάρκεια ενός ισχυρού κύματος ψύχους μέσα στον χειμώνα παρά το γεγονός ότι προς το παρόν η ήπειρος έχει γεμίσει τις αποθήκες της με αέριο. Μιλώντας από το βήμα της Russian Energy Week στη Μόσχα, ο διευθύνων σύμβουλος του ενεργειακού κολοσσού, Αλεξέι Μίλερ, τόνισε πως «ο χειμώνας μπορεί να είναι σχετικά ζεστός, αλλά μια εβδομάδα ή πέντε ημέρες θα είναι ιδιαίτερα κρύες και είναι πιθανόν να παγώσουν ολόκληρες πόλεις». Ο ίδιος προέβλεψε πως τις χειμερινές ημέρες με τη μεγάλη ζήτηση για ενέργεια, ενδέχεται να λείπουν από την Ευρώπη περίπου 800 εκατ. κ.μ. αερίου την ημέρα ή το 1/3 της συνολικής κατανάλωσής της. Υπενθύμισε μάλιστα πως πριν από τον πόλεμο η Gazprom προμήθευε την Ευρώπη με αέριο από 600 εκατ. έως 1,7 δισ. κ.μ. την ημέρα κατά την περίοδο της χειμερινής αυξημένης ζήτησης.
Χθες, πάντως, η γαλλική εταιρεία μεταφοράς αερίου GRTgaz άρχισε να στέλνει φορτία του καυσίμου απευθείας στη Γερμανία για πρώτη φορά, τηρώντας την υπόσχεση του Παρισιού να συνδράμει ενεργειακά το Βερολίνο, που την ίδια στιγμή θα βοηθάει τη Γαλλία να καλύψει το κενό της στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η εταιρεία που διαχειρίζεται το δίκτυο ανακοίνωσε ότι αρχικά θα μεταφέρονται 31 γιγαβατώρες την ημέρα, που αργότερα ενδέχεται να αυξηθούν φτάνοντας στις 100 γιγαβατώρες την ημέρα. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Τιερί Τρουβέ, «αν ο χειμώνας είναι κανονικός, μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι θα καλυφθεί η ζήτηση στη Γαλλία, θα δοθεί ώθηση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θα υπάρξει αλληλεγγύη ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες». Προσέθεσε, επίσης, ότι ακόμη και αν ο χειμώνας προκύψει βαρύς, μπορεί να καλυφθούν οι ανάγκες εάν μειωθεί κάπως η κατανάλωση.
