Kathimerini.gr
Η αναζωπύρωση της πανδημίας εξανάγκασε τον Βρετανό υπουργό Οικονομικών Ρίσι Σουνάκ να αναδιπλωθεί και αντί να ανακαλέσει τα προγράμματα στήριξης να τα επεκτείνει. Στην προσπάθειά του να διασφαλίσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας και επιχειρήσεις που εξακολουθούν να κινδυνεύουν, ο κ. Σουνάκ ανακοίνωσε χθες «σχέδιο στήριξης των θέσεων εργασίας» διάρκειας 6 μηνών με επιδοτήσεις των μισθών όσων εργαζομένων απασχολούνται λιγότερες ώρες. Αντικαθιστά έτσι το πρόγραμμα στήριξης των θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα που έληγε στις 31 Οκτωβρίου και στήριξε έως τώρα 9 εκατ. θέσεις εργασίας, αλλά κόστισε 39 δισ. στερλίνες, ποσό αντίστοιχο των 42,6 δισ. ευρώ.
Με το νέο πρόγραμμα, ο εργοδότης θα πληρώνει όσες ώρες απασχολείται ο εργαζόμενος του οποίου έχουν μειωθεί οι ώρες εργασίας και η κυβέρνηση θα πληρώνει από κοινού με τον εργοδότη ένα τμήμα των αποδοχών του εργαζομένου για τις ώρες εργασίας που έχουν κοπεί. Αυτό σημαίνει ότι με το νέο πρόγραμμα όσοι εργαζόμενοι διατηρούν τη θέση εργασίας τους θα λαμβάνουν τουλάχιστον το 77% του κανονικού τους μισθού. Παράλληλα, όμως, συνεπάγεται πως οι εργοδότες θα είναι υπεύθυνοι για ένα ποσοστό των μισθών της τάξης του 55% για κάθε εργαζόμενο που απασχολείται έστω το 1/3 του παλαιού ωραρίου του.
Ποσοστό
Το πρόγραμμα αυτό ήταν αντίστοιχο όσων εφαρμόστηκαν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Η βρετανική κυβέρνηση κάλυπτε ένα σημαντικό ποσοστό του μισθού των εργαζομένων είτε για να περιορίσει τα έξοδα της επιχείρησης είτε ακόμη και για να την απαλλάξει από τους μισθούς όσων υπαλλήλων επέλεξε να απολύσει προσωρινά, με προσωρινή αναστολή της σύμβασης εργασίας τους.
Παρέτεινε, επίσης, τα φθηνά δάνεια για όσες επιχειρήσεις έχουν δεχθεί πλήγμα από τα περιοριστικά μέτρα για την ανάσχεση της πανδημίας. Οπως τόνισε ο κ. Σουνάκ, η περίοδος αποπληρωμής των δανείων επεκτείνεται σε 10 έτη από τα έξι που ήταν έως τώρα. Οι άνω του ενός εκατομμυρίου μικρές επιχειρήσεις που έχουν λάβει τέτοια δάνεια μπορούν, επίσης, να επιλέξουν την αποπληρωμή μόνον των τόκων και να αναβάλουν την καταβολή δόσεων για τουλάχιστον έξι μήνες.
Σε ό,τι αφορά τους χειμαζόμενους κλάδους των ξενοδοχείων, εστιατορίων, μπαρ, αλλά προπαντός το σύνολο της τουριστικής βιομηχανίας, ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε ότι μειώνει περαιτέρω τον ΦΠΑ στο 5%. Δεν ξέχασε, άλλωστε, και τους ανέργους για τους οποίους ανακοίνωσε παράταση των επιδομάτων.
Οι οικονομολόγοι πάντως, όπως και η ίδια η κυβέρνηση Μπόρις Τζόνσον, προειδοποιούν ότι η νέα δέσμη μέτρων δεν πρόκειται να αποτρέψει ένα νέο κύμα απολύσεων όταν θα εκπνεύσει το γενναιόδωρο πρόγραμμα στήριξης. «Δεν μπορείς να έχεις το μαγικό ραβδί που θα σταματήσει αυτομάτως την αύξηση της ανεργίας», σχολίασε χαρακτηριστικά ο Φίλιπ Σο, επικεφαλής των οικονομολόγων της Investec Bank σε τηλεφωνική επικοινωνία με το Bloomberg. Οπως τόνισε ο ίδιος, τα μέτρα που ανακοίνωσε ο κ. Σουνάκ «είναι μια συνετή μέση λύση ώστε να μπορέσει η κυβέρνηση να αποτρέψει την καταβαράθρωση της οικονομίας».
Πολλοί οικονομολόγοι επισημαίνουν, άλλωστε, τους κινδύνους που εγκυμονεί το γεγονός ότι τα μέτρα που ανακοίνωσε χθες ο κ. Σουνάκ δεν προβλέπουν κανενός είδους στήριξη για τους αυτοαπασχολουμένους της Βρετανίας. Πρόκειται για την ίδια κατηγορία εργαζομένων που έμεινε έξω και από την πρώτη δέσμη μέτρων, όταν αυτή ανακοινώθηκε την άνοιξη. Ο κ. Σουνάκ υποσχέθηκε, πάντως, να παρατείνει τα φτηνά δάνεια στους αυτοαπασχολουμένους. Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών συνόδευσε τις ανακοινώσεις του με μια αποτίμηση της κατάστασης και σκιαγράφησε με μελανά χρώματα τον αντίκτυπο του κορωνοϊού στη βρετανική οικονομία.
Περιορισμοί
Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι τόσο η πανδημία όσο και οι περιορισμοί που υπαγορεύει η ανάσχεσή της θα διαρκέσουν τουλάχιστον τους επόμενους έξι μήνες. Γι’ αυτό και «πρέπει να εξελιχθούν» αναλόγως τα μέσα με τα οποία επιχειρείται ο πρωταρχικός στόχος του υπουργείου Οικονομικών να διασφαλισθούν οι θέσεις εργασίας.
Οπως τόνισε, άλλωστε, ενώπιον της Βουλής των Κοινοτήτων, «η βρετανική οικονομία πρόκειται να εισέλθει στη διαδικασία μιας πιο μόνιμης προσαρμογής», γι’ αυτό και κατέστησε σαφές ότι το υπουργείο Οικονομικών δεν μπορεί να διασώσει όλες τις θέσεις εργασίας, καθώς «κανείς πρωθυπουργός δεν θα μπορούσε». Το πρόγραμμα που ανακοίνωσε ο κ. Σουνάκ καλύπτει μόνον τους επόμενους 6 μήνες, αφού ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών αναγκάστηκε να αποσύρει τα σχέδιά του για έναν πλήρη προϋπολογισμό. Αιτία, βεβαίως, η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια που ανακάμπτουν μαζί με την πανδημία και απειλούν τη χώρα.