Kathimerini.gr
Οταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, ο Ρώσος ολιγάρχης Αλεξέι Μορντάσοφ κινήθηκε γρήγορα για να βγάλει από το όνομά του μετοχές ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ έστειλε στην πατρίδα του μια θαλαμηγό αξίας 500 εκατ. δολαρίων.
Ο Μορντάσοφ, που έγινε πλούσιος παράγοντας χάρις στη βιομηχανία χάλυβα, έχει επίσης μερίδιο σε επιχειρήσεις πολλών κλάδων από τον άνθρακα και τον χρυσό μέχρι τις ταξιδιωτικές εταιρείες και εταιρείες ΜΜΕ, και είναι ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Ρωσίας. Αλλά αφότου μπήκε στο στόχαστρο της Ε.Ε. και της Βρετανίας, που άρχισαν να του επιβάλουν κυρώσεις, δυσκολεύεται να κρατήσει κάποια από τα πιο πολύτιμα περιουσιακά του στοιχεία.
Οπως πολλοί ολιγάρχες είναι εκτεθειμένος σε διεθνές δίκτυο συμφερόντων, αλλά προστατεύεται από τη χρήση αδιαφανών δομών ιδιοκτησίας και από διάφορα «παραθυράκια» της νομοθεσίας που διαφέρουν από τη μια χώρα στην άλλη. «Είναι απολύτως σαφές πως υπάρχουν κενά στο νομοθετικό πλαίσιο», επισημαίνει η Maira Martini, ειδήμονας σε θέματα ροής χρήματος στην ομάδα Διεθνής Διαφάνεια. «Εχει καταντήσει ανέκδοτο το πόσα παραθυράκια υπάρχουν και μπορεί να χρησιμοποιήσει ο κόσμος για να παρακάμψει τους κανόνες».
Ο όμιλος Severstal του Ρώσου ολιγάρχη κινδυνεύει να κηρύξει στάση πληρωμών, καθώς η Citigroup «πάγωσε» τις πληρωμές τόκων.
Στις 28 Φεβρουαρίου, τέσσερις ημέρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την ίδια ημέρα που η Ε.Ε. του επέβαλε κυρώσεις, ο Μορντάσοφ μεταβίβασε το 29,9% που κατείχε στον γερμανικό ταξιδιωτικό όμιλο TUI από την εγγεγραμμένη στα μητρώα της Κύπρου Unifirm, σε υπεράκτια εταιρεία στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους. Η εταιρεία αυτή ανήκει στην τρίτη σύζυγό του Μαρίνα Μορντάσοβα. Στη συνέχεια, δύο εβδομάδες προτού το Ηνωμένο Βασίλειο του επιβάλλει κυρώσεις, της μεταβίβασε μερίδιο στη Nordgold, την εταιρεία του που κινείται στην παραγωγή μετάλλων και στα μέσα Μαρτίου τη θαλαμηγό του αξίας 500 εκατ. δολαρίων, η οποία αγκυροβόλησε στις Σεϋχέλλες.
Και πάλι όμως βρίσκεται υπό πίεση. Ο πλούτος του, που πριν από τον πόλεμο ανερχόταν σε 28 δισ. δολάρια, έχει μειωθεί, ενώ η γερμανική κυβέρνηση χαρακτήρισε «άκυρη» τη μεταβίβαση των μετοχών της TUI μέχρις ότου ολοκληρωθεί επίσημη έρευνα για το θέμα. Ο όμιλος Severstal του Ρώσου μεγιστάνα κινδυνεύει να κηρύξει στάση πληρωμών, καθώς η Citigroup «πάγωσε» τις πληρωμές τόκων εν αναμονή της ολοκλήρωσης ρυθμιστικών ερευνών. Εχουν, άλλωστε, παραιτηθεί και έχουν εγκαταλείψει την εταιρεία ξένοι σύμβουλοι και διευθυντικά στελέχη. Οι ιταλικές αρχές έχουν κατάσχει τις εγκαταστάσεις του αξίας 105 εκατ. ευρώ στη Σαρδηνία και μια ακόμη θαλαμηγό αξίας 65 εκατ. ευρώ.
Ο Μορντάσοφ πλούτισε στη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, όταν μετά την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης επικρατούσε χάος στη Ρωσία. Πήρε μερίδιο στη βιομηχανία χάλυβα Severstal που είχε ιδρύσει ο Στάλιν στην πόλη Τσερέποβετς και στην οποία εργάζονταν οι γονείς του. Στη συνέχεια δημιούργησε όμιλο αποκτώντας θυγατρικές πάντα στον τομέα του χάλυβα στις ΗΠΑ, αν και η Severstal πούλησε το 2014 τα περιουσιακά στοιχεία της στη Βόρεια Αμερική. Η εταιρεία μπήκε αργότερα στους κλάδους του άνθρακα, του χρυσού, των τουρμπινών, του λιανεμπορίου, των ταξιδίων, των ΜΜΕ και των τηλεπικοινωνιών.
Από το 2007 ο Μορντάσοφ άρχισε να αγοράζει μετοχές στην TUI, εντάχθηκε στο εποπτικό συμβούλιο και άρχισε να αυξάνει το μερίδιό του, που έφτασε έως το 34% πέρυσι. Ανθρωποι που έχουν συνεργαστεί μαζί του τον περιγράφουν ως οξυδερκή, εύστοχο και ικανό να εντοπίζει τις επιχειρηματικές ευκαιρίες αλλά όχι επιδειξιομανή. Διαθέτει πανεπιστημιακό πτυχίο και είναι επίτιμος διδάκτωρ της σχολής διοίκησης επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου του Νιούκαστλ. Στο πανεπιστήμιο αυτό έχει πληρώσει τις σπουδές πάνω από 200 στελεχών της Severstal μέσα σε διάστημα μεγαλύτερο από μία δεκαετία.
