Προωθητική Ενέργεια
- Πώς αλλάζουν τα δεδομένα στο κυπριακό επιχειρείν με την έλευση του transfer pricing?
Η αρχή των ίσων αποστάσεων (arm’s length principle) είναι κομμάτι της νομοθεσίας μας εδώ και δεκαετίες. Σύμφωνα με το άρθρο 33 του περί φορολογίας του εισοδήματος νόμου, η τιμολόγηση των συναλλαγών μεταξύ συνδεδεμένων εταιρειών, δηλαδή εταιρειών που ανήκουν στον ίδιο όμιλο πρέπει να πραγματοποιείται σε τιμές που αντιστοιχούν σε αυτές που θα χρησιμοποιούνταν αν οι εταιρείες ήταν ανεξάρτητες.
Αυτό που έχει αλλάξει από το 2022, με την εισαγωγή των κανόνων τεκμηρίωσης, είναι η υποχρέωση του φορολογούμενου να τηρεί αρχεία και να υποβάλει αναφορές στις φορολογικές αρχές τεκμηριώνοντας ότι οι τιμές των ενδοομιλικών συναλλαγών είναι σύμφωνες με την αρχή των ίσων αποστάσεων (arm’s length principle).
Ως εκ τούτου, οι όμιλοι οι οποίοι εφάρμοζαν – και εφαρμόζουν ορθά – τις πρόνοιες της κυπριακής νομοθεσίας, εκτός από το κόστος ετοιμασίας της τεκμηρίωσης δεν αναμένεται να επηρεαστούν αρνητικά από τις αλλαγές.
- Εκτιμάτε πως τo transfer pricing πάει τις κυπριακές επιχειρήσεις «μπροστά»; Πώς ακριβώς;
Όταν μιλάμε για κυπριακές επιχειρήσεις, όπως έχει διαμορφωθεί το επιχειρηματικό μοντέλο της Κύπρου, είναι όρθρο να υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ αμιγώς κυπριακών ομίλων, δηλαδή ομίλων οι οποίοι συνιστώνται αποκλειστικά από κυπριακές εταιρείες και διεθνών ομίλων, δηλαδή κυπριακές επιχειρήσεις οι οποίες έχουν δραστηριότητες μέσω θυγατρικών εκτός Κύπρου.
Όσον αφορά τους αμιγώς κυπριακούς ομίλους, θα έλεγα ότι το transfer pricing δεν αναμένεται να προσφέρει σημαντικά οφέλη στις εταιρείες αυτές. Για αυτότον λόγο και η διαδικασία τεκμηρίωσης για τους ομίλους αυτούς αναμένεται να είναι πιο απλουστευμένη στο πλαίσιο βεβαίως των Οδηγιών του ΟΟΣΑ σχετικά με την ενδοομιλική τιμολόγηση (OECD Transfer Pricing Guidelines).
Για τους κυπριακούς ομίλους με διεθνή παρουσία, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κανόνες transfer pricing ισχύουν εδώ και χρόνια στις πλείστες αναπτυγμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένου των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όμιλοι με διεθνή παρουσία αναμένεται να διατηρούν την εν λόγω τεκμηρίωση για τις συναλλαγές τους με αυτές τις χώρες.
Οι κανόνες transfer pricing της Κύπρου είναι εναρμονισμένοι με τα διεθνή πρότυπα, όπως αυτά που καθορίζονται από τον ΟΟΣΑ και ως εκ τούτου η Κύπρος μπορεί να ενισχύσει τη φήμη της ως κέντρο διεθνών επιχειρήσεων μέσω της εφαρμογής διαφανών και δίκαιων πρακτικών τιμολόγησης.
Αυτό αναμένεται να ενισχύσει και τη θέση των Κυπριακών Φορολογικών Αρχών κατά τη διάρκεια διασυνοριακών ελέγχων και θα βοηθήσει στην αποφυγή διπλής φορολογίας. Ως εκ τούτου, θεωρώ ότι η εφαρμογή του transfer pricing θα βοηθήσει τις κυπριακές επιχειρήσεις με δραστηριότητες εκτός Κύπρου.
- Οι ευρωπαίοι υποστηρίζουν πως η ευρωπαϊκή οδηγία του transfer pricing θα αυξήσει τη φορολογική ασφάλεια και θα μετριάσει τον κίνδυνο δικαστικών διαφορών και διπλής φορολογίας. Συμφωνείτε;
Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, η νομοθεσία και οι κανόνες που αφορούν το Transfer Pricing δεν είναι επί του παρόντος εναρμονισμένοι, παρόλο που όλα τα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει εθνική νομοθεσία που προβλέπει την αρχή των ίσων αποστάσεων (arm’s length principle).
Για παράδειγμα, ο ορισμός των συνδεδεμένων επιχειρήσεων και η έννοια του ελέγχου, διαφέρουν μεταξύ των κρατών μελών καθώς ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Κύπρος, εφαρμόζουν κατώτατο όριο συμμετοχής 25%, ενώ άλλα εφαρμόζουν όριο συμμετοχής 33%, όπως η Ελλάδα, και σε άλλα το όριο συμμετοχής επεκτέινεται μέχρι και το 50%.
Τα παραπάνω, όπως και διαφορετική ερμηνεία και θέσεις των φορολγικών αρχών, σε συνδυασμό με την πολυπλοκότητα των κανόνων τιμολόγησης ενδοομιλικών συναλλαγών προκαλεί ορισμένα προβλήματα, όπως:
- Μεταφορά κερδών και φοροαποφυγή, καθώς οι τιμές μεταβίβασης μπορούν εύκολα να χειραγωγηθούν για τη μετατόπιση κερδών.
- Διαφορές μεταξύ κρατών μελών και διπλή φορολόγηση των κερδών.
- Υψηλό κόστος συμμόρφωσης, το οποίο προκύπτει από το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να καθορίσουν ποιες τιμές θα μπορούσαν να θεωρηθούν σύμφωνες με τους όρους πλήρους ανταγωνισμού, να εκπονήσουν μελέτες, καθώς και να καταρτίσουν, να διατηρήσουν και να επικαιροποιήσουν τη σχετική τεκμηρίωση.
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για εναρμονισμένους κανόνες ενδοομιλικής τιμολόγησης εντός της ΕΕ σκοπεύει να διασφαλίσει την κοινή προσέγγιση σε διάφορα θέματα, ενσωματώνοντας την αρχή των ίσων αποστάσεων και τους βασικούς κανόνες ενδοομιλικής τιμολόγησης στο δίκαιο της ΕΕ, αποσαφηνίζοντας και τον ρόλο και το καθεστώς των Οδηγιών του ΟΟΣΑ σχετικά με την ενδοομιλική τιμολόγηση (OECD Transfer Pricing Guidelines).
- Πότε πρέπει να εφαρμοστεί στην Κύπρο η ευρωπαϊκή οδηγία του transfer pricing και πόσο έτοιμες είναι οι επιχειρήσεις να τη διαχειριστούν;
Σύμφωνα με το προσχέδιο της Ευρωπαϊκής οδηγίας του transfer pricing, τα κράτη μέλη οφείλουν να εφαρμόσουν τις διατάξεις από την 1η Ιανουαρίου 2026.
Όσον αφορά την ετοιμότητα των επιχειρήσεων στην Κύπρο να διαχειριστούν την εφαρμογή της οδηγίας, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιχειρήσεις θα έχουν την εμπειρία τριών ετών συμμόρφωσης με την τοπική νομοθεσία, θεωρώ ότι θα είναι έτοιμες σε μεγάλο βαθμό μέχρι το 2026.
Βάσει και της εμπειρίας μας από την εφαρμογή των κανόνων τεκμηρίωσης τόσο στην Κύπρο όσο και σε άλλες χώρες, συνήθως, μετά τις πρώτες χρονιές τεκμηρίωσης, οι επιχειρήσεις δημιουργούν τις εσωτερικές διαδικασίες που τους επιτρέπουν να συμμορφώνονται με τους κανόνες τεκμηρίωσης.
Αυτό επιτυγχάνεται σε συνεργασία με εξειδικευμένους φορολογικούς συμβούλους και με την επικαιροποίηση των λογιστικών τους συστημάτων αλλά και την εκπαίδευση του προσωπικού τους σχετικά με τις νέες κανονιστικές απαιτήσεις και διαδικασίες.
- Μετά την εφαρμογή της ευρωπαϊκή οδηγία αναμένεται αλλαγή στην διαδικασία των φορολογικών ελέγχων;
Θα έλεγα ότι η αλλαγή στο τρόπο που διενεργούνται οι φορολογικοί έλεγχοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη ξεκινήσει.
Σε πρόσφατο συνέδριο της EY (EMEIA Transfer Pricing Forum) έχει συζητηθεί εκτενώς η αύξηση στον αριθμό κοινών φορολογικών ελέγχων για θέματα Transfer Pricing (joint transfer pricing audits).
Οι κοινοί έλεγχοι για τις ενδοομιλικές τιμολογήσεις αποτελούν ένα σημαντικό εργαλείο για τις φορολογικές αρχές σε διάφορες χώρες, για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις κανονιστικές απαιτήσεις και την αποφυγή της διπλής φορολόγησης. Οι κοινοί αυτοί έλεγχοι επιτρέπουν στις φορολογικές αρχές από διαφορετικές χώρες να συνεργαστούν στον έλεγχο των διασυνοριακών συναλλαγών μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πιο συνεπή και συντονισμένη προσέγγιση στην αξιολόγηση των ενδοομιλικών τιμολογήσεων και να βοηθήσει στην επίλυση διαφορών μεταξύ των χωρών.
Οι κοινοί έλεγχοι ενδοομιλικών τιμολογήσεων αποτελούν ένα σημαντικό μέσο για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τους φορολογικούς κανονισμούς και την αποφυγή της διπλής φορολόγησης, ενώ προάγουν τη διαφάνεια και τη συνεργασία μεταξύ των φορολογικών αρχών διαφόρων χωρών.
- Εχθρός του transfer pricing είναι η κακή ποιότητα δεδομένων;
Η κακή ποιότητα δεδομένων μπορεί πράγματι να θεωρηθεί ένας από τους κύριους "εχθρούς" του transfer pricing. Η ενδοομιλική τιμολόγηση απαιτεί λεπτομερή δεδομένα για να διασφαλίζεται ότι οι τιμές των συναλλαγών μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων αντανακλούν τις τιμές της αγοράς.
Δεδομένα που είναι ελλιπή ή ανακριβή μπορούν να οδηγήσουν σε εσφαλμένη τεκμηρίωση, η οποία ενδέχεται να μην υποστηρίζει σωστά τις τιμές που έχουν χρησιμοποιηθεί.
Ωστόσο, η διαχείριση και η διόρθωση της κακής ποιότητας δεδομένων μπορεί να απαιτεί σημαντικούς πόρους και κόστος, αυξάνοντας το συνολικό κόστος συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις του transfer pricing. Ως εκ τούτου η χρήση της τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένου του ΑΙ, μπορεί να βοηθήσει στη μερική – τουλάχιστον – επίλυση του προβλήματος.
Με την εφαρμογή τεχνολογικών λύσεων για την αυτοματοποίηση της συλλογής και ανάλυσης δεδομένων μειώνεται το ρίσκο για ανθρώπινα λάθη και επιτυγχάνεται η συλλογή δεδομένων από διάφορα συστήματα και βάσεις δεδομένων, διασφαλίζοντας την πληρότητα και τη συνέπεια των δεδομένων.
Η τεχνολογία και το AI μπορούν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να διαχειριστούν τις απαιτήσεις του transfer pricing με μεγαλύτερη ακρίβεια, αποτελεσματικότητα και συμμόρφωση. Ενσωματώνοντας προηγμένες τεχνολογικές λύσεις, οι επιχειρήσεις μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα των δεδομένων τους, να ενισχύσουν τις αναλυτικές τους δυνατότητες, να μειώσουν τους κινδύνους συμμόρφωσης και να βελτιστοποιήσουν τις διαδικασίες τους, οδηγώντας σε καλύτερες αποφάσεις και αποτελέσματα.
