Kathimerini.com.cy
Μόλις το 31% του γενικού κοινού είναι θετικό απέναντι στις επιδόσεις των επιχειρήσεων σε θέματα Περιβαλλοντικής, Κοινωνικής και Εταιρικής Διακυβέρνησης (ESG), το 26% είναι αμφίθυμο και το 43% είναι αρνητικό, σύμφωνα με το Κυπριακό Βαρόμετρο ESG για το 2023 (Cyprus ESG Barometer 2023), το οποίο υλοποιήθηκε από το Corporate Sustainability and Responsibility Centre (CSRC) του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και την IMR. Αποτελεί εφαρμογή στην Κύπρο της έρευνας ESG Barometer, η οποία αναπτύχθηκε από το Alba Graduate Business School, The American College of Greece, με την υποστήριξη του CSR Hellas, και υλοποιήθηκε στην Ελλάδα στο πλαίσιο της επώνυμης ακαδημαϊκής έδρας Theodore Papalexopoulos Chair in Sustainability στο Alba Graduate Business School.
Ο στόχος του Cyprus ESG Barometer 2023 ήταν διττός: αφενός να καταγράψει και να συγκρίνει, για πρώτη φορά στην Κύπρο, τις αντιλήψεις τριών διαφορετικών πληθυσμών (ευρύ κοινό, εργαζόμενοι και στελέχη διοίκησης) όσον αφορά στα κριτήρια ESG και την Βιωσιμότητα, και αφετέρου να παράσχει στις επιχειρήσεις αξιόπιστα δεδομένα στα οποία μπορούν να βασίσουν τον μελλοντικό διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη τους.
Σχετικά με το Κυπριακό Βαρόμετρο ESG
Το Cyprus ESG Barometer 2023 αποτελεί έναν πρωτοποριακό και σημαντικό δείκτη που καταγράφει τις απόψεις των εργαζομένων, του κοινωνικού συνόλου και των ηγετών των επιχειρήσεων σχετικά με τις εταιρικές δράσεις σε θέματα Περιβάλλοντος, Κοινωνίας και Διακυβέρνησης (ESG) / Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ) & Βιωσιμότητας. Η έρευνα αυτή αντιπροσωπεύει την πρώτη στο είδος της στην Κύπρο και αναδεικνύει τη σημασία της εταιρικής υπευθυνότητας και της βιωσιμότητας για τις επιχειρήσεις. Το Κυπριακό Βαρόμετρο ESG υλοποιήθηκε με την υποστήριξη της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) και του CSR Cyprus.
Μόνο 4 στα 10 διοικητικά στελέχη γνωρίζουν ότι η επιχείρησή τους διαθέτει προϋπολογισμό για θέματα βιωσιμότητας / ESG.
Η συλλογή δεδομένων πραγματοποιήθηκε μεταξύ Μαρτίου και Ιουλίου 2023 μέσω τριών διαφορετικών ερωτηματολογίων, καθένα από τα οποία ήταν προσαρμοσμένο στα χαρακτηριστικά κάθε μιας από τις διαφορετικές ομάδες-στόχους. Συνολικά συγκεντρώθηκαν 345 απαντήσεις από εργαζόμενους σε 30+ εταιρείες και οργανισμούς, 67 απαντήσεις από μέλη των ανώτατων διοικητικών ομάδων των εταιρειών και 700 απαντήσεις από το ευρύ κοινό. Όλα τα ερωτηματολόγια βασίστηκαν σε τρέχουσες δημοσιευμένες ακαδημαϊκές κλίμακες και έγκυρες ψυχομετρικές μετρήσεις.
Βασικά Ευρήματα
- Υπάρχει ένα αντιληπτό χάσμα επιδόσεων ESG μεταξύ εξωτερικών και εσωτερικών ενδιαφερόμενων μερών. Το ευρύ κοινό φαίνεται να είναι πιο επικριτικό σε σχέση με τα εσωτερικά ενδιαφερόμενα μέρη (στελέχη διοίκησης και εργαζόμενοι). Συνοπτικά: το 31% του γενικού κοινού είναι θετικό απέναντι στις επιδόσεις της επιχείρησης στον τομέα των ESG, το 26% είναι αμφίθυμο και το 43% είναι αρνητικό.
- Η μεγάλη πλειοψηφία της κοινής γνώμης δηλώνει ότι είναι διατεθειμένη να πληρώσει ένα premium τιμής για προϊόντα/υπηρεσίες από επιχειρήσεις που εφαρμόζουν δράσεις βιωσιμότητας και ESG, ωστόσο δεν εμφανίζεται έτοιμη να θυσιάσει τον μισθό για να εργαστεί σε επιχείρηση που εφαρμόζει περισσότερες δράσεις ESG και Βιωσιμότητας.
- Το ευρύ κοινό αποδίδει την ενασχόληση των επιχειρήσεων με τα κριτήρια ESG περισσότερο στα κέρδη και στον ανταγωνισμό, και λιγότερο στην ηθική υποχρέωση.
- Τα στελέχη της διοίκησης αποδίδουν την ενασχόληση με τα ESG περισσότερο σε ηθική υποχρέωση και λιγότερο σε επιχειρηματικά κίνητρα (π.χ. κέρδος)
- Οι εργαζόμενοι αξιολογούν τους ηγέτες τους ως σχετικά ταπεινούς, αν και φαίνεται πως υπάρχει σημαντικό περιθώριο βελτίωσης. Πιστεύουμε ότι η ταπεινή ηγεσία είναι βασικός μοχλός και διευκολυντής των επιδόσεων ESG και βασικός δείκτης ESG.
- Τα στελέχη της διοίκησης προσεγγίζουν τα κριτήρια ESG περισσότερο ως ευκαιρία παρά ως απειλή (διαχείριση κινδύνων) και τείνουν προς την αρχή του "do-more-good" (σε σχέση με το "do-less-harm"). Επίσης θεωρούν ότι τα ESG προσφέρουν περισσότερα οφέλη σε σχέση με το κόστος για την εταιρεία και θα μπορούν να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα της εταιρείας τους.
- Οι βασικές προκλήσεις που αναγνωρίζουν τα στελέχη διοίκησης είναι: α) η έλλειψη εργατικού δυναμικού εκπαιδευμένου σε θέματα ESG, β) η υποστήριξη από το διοικητικό συμβούλιο, και γ) η υποστήριξη από τα στελέχη της επιχείρησης. Οι διοικήσεις φαίνεται να ανησυχούν λιγότερο για: α) τη χρηματοδότηση της μετάβασης στη βιώσιμη ανάπτυξη, β) την προσαρμογή της εφοδιαστικής αλυσίδας και, γ) τη ζήτηση για τα θέματα ESG και βιωσιμότητας από τους πελάτες. Από την έρευνα φαίνεται ότι πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα όσον αφορά: α) τη σύνδεση των αμοιβών με τις επιδόσεις σε θέματα ESG και, β) την προσφορά προγραμμάτων κατάρτισης σε θέματα ESG στους εργαζομένους. Τα στελέχη διοίκησης δεν είναι καλά ενημερωμένα σχετικά με τους κανονισμούς που σχετίζονται με τα ESG.
-Ένα στα τρία στελέχη διοίκησης που συμμετείχαν στην έρευνα αναφέρει ότι η επιχείρηση διαθέτει μονάδα ΕΚΕ / ESG στην οργανωτική της δομή. Μόνο 4 στα 10 διοικητικά στελέχη γνωρίζουν ότι η επιχείρησή τους διαθέτει προϋπολογισμό για θέματα βιωσιμότητας / ESG.
Εκπαίδευση και κατάρτιση
Βάσει των ευρημάτων της έρευνας, προτείνεται η προώθηση προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης σε θέματα ESG για εργαζόμενους και διοικητικά στελέχη, η επικοινωνία των επιδόσεων ESG των επιχειρήσεων προς το ευρύ κοινό, η ενθάρρυνση της διαφάνειας στην εφαρμογή των ESG κριτηρίων, η ενσωμάτωση των ESG κριτηρίων στην εταιρική στρατηγική των επιχειρήσεων και η υποστήριξη των πρωτοβουλιών ESG από τα Διοικητικά Συμβούλια και τις Διοικήσεις, ώστε τα επόμενα χρόνια να βελτιωθεί η κατάσταση στην Κύπρο σχετικά με τις αντιλήψεις σε σχέση με τα κριτήρια ESG.
Τα αποτελέσματα του Κυπριακού Βαρόμετρου ESG για το 2023 (ESG Barometer 2023) παρουσιάστηκαν από τον Δρ. Αλέξανδρο Αντωναρά, Αναπληρωτή Καθηγητή της Σχολής Διοίκησης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, σε δημοσιογραφική διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 19 Δεκεμβρίου 2023, στην παρουσία του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Γιάννη Παναγιώτου, του Αναπλ. Γενικού Διευθυντή της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) κ. Κώστα Χριστοφίδη, του Προέδρου του CSR Cyprus κ. Μαρίνου Βουκή και εκπροσώπων επιχειρήσεων και οργανισμών.
Στον χαιρετισμό του, ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ευχαρίστησε τους συντελεστές του Βαρόμετρου και επισήμανε ότι «τα κράτη που θα καταφέρουν μέσα στις επόμενες δεκαετίες να προοδεύσουν και να επιτύχουν σημαντικά επιτεύγματα για τους πολίτες τους θα είναι εκείνα που δεν θα έχουν διστάσει να ιεραρχήσουν σωστά τις προτεραιότητες για το μέλλον. Μέσα σε αυτές, η πράσινη μετάβαση πρέπει να είναι σαφές πως ιεραρχείται πρώτη, με τον τρόπο που πρέπει να αντιλαμβανόμαστε τη βιωσιμότητα των γειτονιών μας, των πόλεων και των χωριών μας, των χωρών μας και του πλανήτη μας».
Χαιρετίζοντας τη δημοσιογραφική διάσκεψη, ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της ΟΕΒ, κ. Κώστας Χριστοφίδης ανέφερε: «Ο στόχος του Βαρόμετρου – η ενδυνάμωση, δηλαδή, του διαλόγου με τα ενδιαφερόμενα μέρη των επιχειρήσεων – συμπλέει απόλυτα και με τις δικές μας προτεραιότητες. Επιδιώκουμε, με κάθε δυνατό τρόπο, μέσα από διάλογο και άλλες στοχευμένες δράσεις, να περάσουμε στον επιχειρηματικό κόσμο της χώρας μας το μήνυμα ότι η χρηστή διακυβέρνηση, η μέριμνα για το περιβαλλοντικό και κοινωνικό αποτύπωμα καθώς και η ανάληψη δράσεων κοινωνικής ευθύνης λειτουργούν ανταποδοτικά και δημιουργούν θετικό αντίκτυπο». Ευχαρίστησε, δε, το Κέντρο Επιχειρηματικής Βιωσιμότητας και Υπευθυνότητας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και την IMR για την πρωτοβουλία τους και διαβεβαίωσε ότι η ΟΕΒ θα συνεχίσει να προβάλλει και να επικροτεί τη σημασία της βιωσιμότητας για την εργασία, τις επιχειρήσεις και το κοινωνικό σύνολο και ότι θα είναι δίπλα σε κάθε αντίστοιχη πρωτοβουλία που συμβάλλει προς αυτή την κατεύθυνση.
Με τη σειρά του, ο Πρόεδρος του CSR Cyprus, κ. Μαρίνος Βουκής, τόνισε ότι η ύπαρξη μιας σθεναρής πολιτικής για τη λογοδοσία ESG προστατεύει και εγγυάται την επιχειρηματική αειφορία και μπορεί να δημιουργήσει νέες ευκαιρίες, μειώνοντας πιθανά ρίσκα. Η λογοδοσία ESG εξασφαλίζει υπεύθυνη διαφάνεια για κάθε συμμέτοχο, δεν περιορίζεται, με άλλα λόγια, στους μετόχους, αλλά αγγίζει και αφορά κάθε μέλος της αξιακής αλυσίδας της επιχείρησης.
