Ελευθερία Κούρταλη
Η ταχεία επιβεβαίωση της νίκης Τραμπ πυροδότησε ένα ισχυρό ράλι στα επενδυτικά «στοιχήματα» και στα περιουσιακά στοιχεία, που θεωρείται ότι θα επωφεληθούν περισσότερο από την πολιτική που θα ακολουθήσει κατά τη δεύτερη θητεία του, τα λεγόμενα «Trump trades». Αντιθέτως, τα assets και οι αγορές, που έχουν θεωρηθεί οι «μεγάλοι» χαμένοι από την επανεκλογή Τραμπ, χτυπήθηκαν, με την πραγματικότητα των επιπτώσεων της νέας προεδρίας Τραμπ στην ευρωπαϊκή οικονομία και στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να προσγειώνει την αρχική risk-on διάθεση στην Ευρώπη.
Ειδικότερα, το δολάριο σημείωσε το μεγαλύτερο ημερήσιο ράλι των τελευταίων οκτώ ετών, ενώ οι μετοχές στις ΗΠΑ εκτοξεύθηκαν, με τον Dow Jones να σκαρφαλώνει σε νέο ιστορικό υψηλό, καθώς οι επενδυτές «στοιχηματίζουν» ότι οι δασμοί στις εισαγωγές και οι φορολογικές μειώσεις που έχει υποσχεθεί ο Τραμπ θα μπορούσαν να ωφελήσουν τις αμερικανικές επιχειρήσεις. Κλάδοι όπως ο τραπεζικός και η η άμυνα σημείωσαν άλμα, ενώ αντιθέτως οι μετοχές των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας υποχώρησαν, και οι χρηματιστηριακοί δείκτες σε χώρες που θα μπορούσαν να υποφέρουν από αυστηρότερους δασμούς, συμπεριλαμβανομένων εκείνων σε ορισμένους από τους μεγάλους εμπορικούς εταίρους των Ηνωμένων Πολιτειών, σήκωσαν το μεγαλύτερο βάρος του sell-off, ωθώντας το μεξικανικό πέσο στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο ετών, ενώ το ευρώ κατέγραψε τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση από το δημοψήφισμα για το Brexit το 2016.
Οι δημοσκοπήσεις είχαν δείξει ότι η μάχη για την προεδρία θα ήταν δύσκολη και αμφίρροπη, ενώ πολλοί είχαν εκτιμήσει πως θα χρειαστούν μέρες πριν γίνει γνωστός ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ. Συνεπώς, η αβεβαιότητα την οποία «μισούν» οι αγορές περισσότερο, έσβησε άμεσα, και αυτό ήταν αρκετό για να ωθήσει, αρχικά τουλάχιστον, τη διάθεση για ρίσκο στα ύψη ακόμη και σε αγορές που θεωρείται ότι θα πληγούν υπό τον Τραμπ. Οι ευρωπαϊκές αγορές άνοιξαν έτσι με ράλι (πριν κλείσουν στο κόκκινο), ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι οι μετοχές ακόμη και μιας κινεζικής εταιρείας παραγωγής λογισμικού και εξοπλισμού της οποίας το όνομα στα μανδαρινικά ακούγεται ως «Μεγάλη νίκη Τραμπ» (Chuan Da Zhi Sheng) χτύπησαν limit-up, ενώ μια μετοχή της οποίας το κινεζικό όνομα «Haers» είναι παρόμοιο με το «Harris» (Χάρις) πραγματοποίησε βουτιά.
Οι επενδυτές ήταν προετοιμασμένοι πάντως για την επιστροφή του Τραμπ και συνεπώς δεν αποτέλεσε σοκ στις αγορές, όπως είχε γίνει κατά την πρώτη του εκλογή το 2016. Το βέβαιο, ωστόσο, είναι ότι το αποτέλεσμα της κάλπης θα έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στη φορολογική και εμπορική πολιτική, καθώς και στους θεσμούς των ΗΠΑ. Επηρεάζει τα περιουσιακά στοιχεία παγκοσμίως και θα μπορούσε να καθορίσει τις προοπτικές για το αμερικανικό χρέος, τη μακροπρόθεσμη ισχύ του δολαρίου και μια σειρά από βιομηχανίες που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της εταιρικής Αμερικής.
Οσον αφορά την Ευρώπη, όπως χαρακτηριστικά σημείωσε η ING, «ο χειρότερος εφιάλτης για την οικονομία της έγινε πραγματικότητα». Ενας επικείμενος νέος εμπορικός πόλεμος θα μπορούσε να ωθήσει την οικονομία της Ευρωζώνης από την υποτονική ανάπτυξη σε μια πλήρη ύφεση. Επιπλέον, η αβεβαιότητα σχετικά με τη στάση του Τραμπ για την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να υπονομεύσει τους πρόσφατα σταθεροποιημένους δείκτες οικονομικής εμπιστοσύνης σε ολόκληρη την Ευρωζώνη. «Παρόλο που οι δασμοί ενδέχεται να μην επηρεάσουν την Ευρώπη μέχρι τα τέλη του 2025, η ανανεωμένη αβεβαιότητα και οι φόβοι για εμπορικό πόλεμο θα μπορούσαν να οδηγήσουν την οικονομία της Ευρωζώνης σε ύφεση στο τέλος του έτους», όπως εκτιμά ο ολλανδικός οίκος.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει προτείνει δασμούς της τάξης του 60% στην Κίνα και 10% έως 20% στον υπόλοιπο κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης. Κανείς δεν γνωρίζει ακόμη τι ακριβώς θα κάνει.
Οι νικητές σε κλάδους
Σύμφωνα με αναλυτές, οι αγορές των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου αναμένεται να υπεραποδώσουν υπό τον Τραμπ έναντι των αναδυόμενων αγορών και των ευρωπαϊκών αγορών, καθώς οι δύο τελευταίες επλήγησαν έντονα σε προηγούμενα επεισόδια αβεβαιότητας εμπορικής πολιτικής.
Σε κλαδικό επίπεδο, στις ΗΠΑ, οι μεγαλύτεροι νικητές χρηματιστηριακά αναμένεται να είναι ο τραπεζικός, η άμυνα, το πετρέλαιο και το αέριο και η μικρή κεφαλαιοποίηση, μια και θα δεχτούν ισχυρή ώθηση από τους χαμηλότερους φόρους και το πιο χαλαρό ρυθμιστικό περιβάλλον σε ενέργεια, τράπεζες και τη βιομηχανία πετρελαίου, που προωθεί ο Τραμπ.
Στους μεγάλους χαμένους συγκαταλέγονται οι κλάδοι των ηλεκτρικών οχημάτων και των ΑΠΕ. Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα προσπαθήσει να μειώσει τις δαπάνες για την πράσινη ενέργεια και να ενισχύσει την παραγωγή ορυκτών καυσίμων, ενώ θα αποχωρήσει από τη συμφωνία του Παρισιού. Εχει επίσης πει ότι θα ακυρώσει τον νόμο-ορόσημο για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) και θα σταματήσει τις εκπτώσεις φόρου του νόμου, τις επιχορηγήσεις και άλλα ομοσπονδιακά κίνητρα για καθαρή ενέργεια, ηλεκτρικά οχήματα και άλλες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή αγορά, οι μετοχές εταιρειών στους τομείς της ενέργειας και των τραπεζών με υψηλή έκθεση στις ΗΠΑ θα πρέπει να επωφεληθούν από το πιο χαλαρό ρυθμιστικό περιβάλλον, όπως εκτιμά η UBS. Αυτό, ωστόσο, μπορεί να είναι λιγότερο «χρήσιμο» για τις ευρωπαϊκές τράπεζες με περισσότερο εγχώριο προσανατολισμό, οι οποίες θα μπορούσαν να χάσουν περαιτέρω ανταγωνιστικότητα σε σχέση με τις αντίστοιχες των ΗΠΑ. Παράλληλα, οι χαμηλότεροι φόροι στις ΗΠΑ και ειδικά στους καταναλωτές υψηλότερων εισοδημάτων θα μπορούσαν να είναι υποστηρικτικοί για τις ευρωπαϊκές εταιρείες ειδών πολυτελείας. Οι επιχειρήσεις που επωφελούνται από υψηλότερες ευρωπαϊκές στρατιωτικές δαπάνες θα πρέπει επίσης να έχουν καλή πορεία.
Εάν η προεδρία Τραμπ καταφέρει να αποδυναμώσει ορισμένες πτυχές του IRA και άλλων πρωτοβουλιών βιωσιμότητας και πράσινης ενέργειας, αυτό μπορεί να επηρεάσει τις βιομηχανίες και τις εταιρείες κοινής ωφελείας της Ευρώπης, καθώς και τους Ευρωπαίους κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων, επισημαίνει η UBS. Οι υψηλότεροι εμπορικοί δασμοί θα ήταν επίσης αρνητικοί για τις μετοχές εταιρειών με άμεση έκθεση σε εξαγωγές στις ΗΠΑ, όπως οι κατασκευαστές αυτοκινήτων (Γερμανία) ή εκείνες που συνδέονται στενά με τις αλυσίδες εφοδιασμού.
Με υψηλές αποδόσεις η επένδυση του Ελον Μασκ
Τεράστια είναι τα πιθανά οφέλη για την επιχειρηματική «αυτοκρατορία» του Ελον Μασκ από τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές. Εξ ου και ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας ήταν από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου, επενδύοντας αδρά –σχεδόν 130 εκατ. δολάρια– στην προεκλογική καμπάνια του και στέλνοντας αλλεπάλληλα δημόσια μηνύματα ενίσχυσης.
Ειδικότερα, ο Μασκ έχει πολλά να κερδίσει: από ευνοϊκότερο ρυθμιστικό καθεστώς όπως νέους εργασιακούς κανόνες, πιο χαλαρές περιβαλλοντικές προστασίες και χαμηλότερους φόρους για τον ίδιο και τις επιχειρήσεις του, μέχρι την ευκαιρία να κλείσει περισσότερα συμβόλαια με την αμερικανική κυβέρνηση, ιδίως όσον αφορά την εταιρεία διαστημικών υπηρεσιών SpaceX. Παράλληλα, η Tesla αναμένεται να ευνοηθεί από μια σκληρότερη στάση των ΗΠΑ απέναντι στην Κίνα.
Συγκεκριμένα, σχετικά με τη φορολογία, ο Τραμπ κατά την προηγούμενη προεδρική θητεία του είχε μειώσει τους φόρους για επιχειρήσεις από το 35% στο 21%. Αυτή τη φορά αναμένεται να διατηρήσει τη φορολογία σε χαμηλά επίπεδα, αντίστοιχα με το 2017, για επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του think tank Center on Budget and Policy Priorities, με μειωμένους φόρους για μία δεκαετία, το 41% των κερδών θα δρομολογηθεί προς τα υψηλόμισθα νοικοκυριά μέσω φοροαπαλλαγών, ειδικών περικοπών και μειώσεων στον φόρο κληρονομιάς.
Ο Μασκ θα ευνοηθεί και σε επίπεδο επιχειρηματικό, καθώς αναμένεται να διασφαλίσει κρατικά συμβόλαια δισεκατομμυρίων, συμπεριλαμβανομένων συμφωνιών με το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας και με τη NASA. Αυτή τη στιγμή η SpaceX είναι τρόπον τινά μονοπώλιο, αφού αποτελεί τη μοναδική επιλογή της NASA για τη μεταφορά αστροναυτών από και προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, δεδομένων των τεχνικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Boeing.
Επίσης, ο Μασκ έχει εμπλακεί σε νομικές διαμάχες με την κυβέρνηση Μπάιντεν και με ομοσπονδιακές υπηρεσίες. Τουλάχιστον 12 από τα συνολικά 19 νομικά θέματα που «τρέχουν» εναντίον κυβερνητικών φορέων αφορούν περιφερειακά ζητήματα, όπως περιβαλλοντικές ανησυχίες του σημείου εκτόξευσης πυραύλων της SpaceX στο Τέξας και τις κατηγορίες για ρατσιστικά σχόλια σε εργοστάσιο της Tesla στην Καλιφόρνια. Επίσης, η εταιρεία αυτοκινήτων αντιμετωπίζει προβλήματα σχετικά με την προώθηση των οχημάτων της ως «πλήρως αυτόνομα», δεδομένου ότι εξακολουθεί να απαιτείται ανθρώπινη παρέμβαση στην οδήγηση.
«Πιστεύουμε ότι μια θητεία Τραμπ θα είναι συνολικά αρνητική για τη βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων, καθώς είναι πιθανό τα φορολογικά κίνητρα/rebate ηλεκτροκίνησης να καταργηθούν, όμως θεωρούμε πως αυτό για την Tesla είναι εξαιρετικά θετικό», σχολίασε ο διευθυντής της συμβουλευτικής Wedbush Securities Νταν Αϊβς. «Η Tesla έχει ασύγκριτο μέγεθος και όραμα στη βιομηχανία της ηλεκτροκίνησης και αυτή η δυναμική θα μπορούσε να δώσει στον Μασκ και στην Tesla ένα ξεκάθαρο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε ένα περιβάλλον χωρίς επιχορηγήσεις για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, σε συνδυασμό με τους πιθανώς υψηλότερους δασμούς στην Κίνα, οι οποίοι θα συνεχίσουν να διώχνουν τους παίκτες των φθηνότερων ηλεκτρικών αυτοκινήτων από την Κίνα από το να πλημμυρίζουν την αμερικανική αγορά τα επόμενα χρόνια», πρόσθεσε ο ίδιος.
Σημειώνεται ότι τα χρηματιστήρια έχουν αξιολογήσει τα παραπάνω θετικά για τις επιχειρήσεις του Μασκ, με αποτέλεσμα οι μετοχές της Tesla να σημειώνουν εκρηκτική άνοδο σχεδόν 15% στις πρώτες ώρες μετά τη γνωστοποίηση του εκλογικού αποτελέσματος, ενώ την Τρίτη έκλεισαν με κέρδη 3,54%.
Κατά τη νικητήρια ομιλία του, ο Tραμπ επαίνεσε τον Mασκ λέγοντας: «Ενα αστέρι γεννιέται». Και καθώς το πλήθος τον επευφημούσε, πρόσθεσε ότι «ο Ελον είναι ένας φανταστικός τύπος».
Πανηγυρίζουν οι Bitcoiners για το φιλικό Κογκρέσο
Μια μεγάλη νίκη πανηγυρίζει η κοινότητα των κρυπτονομισμάτων στις αμερικανικές εκλογές, καθώς οι κάλπες έδειξαν επικράτηση του Ρεπουμπλικανού επιχειρηματία του blockchain Μπέρνι Μορένο έναντι του Δημοκρατικού προέδρου της τραπεζικής επιτροπής της Γερουσίας, Σέρον Μπράουν, στο Οχάιο. Οι εταιρείες κρυπτονομισμάτων έριξαν εκατομμύρια δολάρια στις προεκλογικές εκστρατείες υποψηφίων που θεωρούνται ευνοϊκοί για τα cryptos, με προσωπικότητες της αγοράς να μιλούν για το πιο φιλικό προς την αγορά αυτή Κογκρέσο που έχει συσταθεί ποτέ.
Γεννημένος στην Μπογκοτά της Κολομβίας, ο Μορένο έχει υπάρξει υποστηρικτής των κρυπτονομισμάτων εδώ και καιρό και μια τακτική παρουσία στα συνέδρια της βιομηχανίας του crypto. Ασχολείται με την πώληση πολυτελών αυτοκινήτων και το 2018 συνίδρυσε την εταιρεία blockchain ChampTitles, η οποία σκοπεύει να εκμηδενίσει την ανάγκη έκδοσης αδειών για τα αυτοκίνητα σε χαρτί, από τις πολιτείες. Πρόσφατα πούλησε το μερίδιό του στην εταιρεία. Εταιρείες κρυπτονομισμάτων έριξαν περίπου 40 εκατ. δολάρια στην προεκλογική εκστρατεία του, με αποτέλεσμα να χρηματοδοτηθεί μια σημαντική διαφημιστική καμπάνια γύρω από το όνομα του Μορένο. Η μάχη για το Οχάιο συγκέντρωσε τις υψηλότερες διαφημιστικές δαπάνες από οποιαδήποτε άλλη στην ιστορία της Γερουσίας.
Ο Μπράουν δεν ήταν καθόλου δημοφιλής ανάμεσα στους φαν των κρυπτονομισμάτων, εν μέρει γιατί στήριξε τη γερουσιαστή Ελίζαμπεθ Γουόρεν στην πραγματοποίηση ακροάσεων για τη διερεύνηση του κατά πόσον ψηφιακά νομίσματα συνδέονται με την τρομοκρατία. Είχε καταψηφίσει νομοσχέδια υπέρ των κρυπτονομισμάτων και είχε ζητήσει μεγαλύτερη ρύθμιση της αγοράς. Ο Τάιλερ Γουίνκλεβος, γνωστή προσωπικότητα του crypto και ένας από τους κορυφαίους δωρητές από τη βιομηχανία σε αυτές τις εκλογές, είχε αποκαλέσει τον Μπράουν «δημόσιο εχθρό του crypto» και συνωμότη της Γουόρεν. Σε ανάρτησή του στο X είχε γράψει: «Ο στρατός του crypto χτυπάει!».
Πραγματικά, αυτές οι εκλογές θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικές για ολόκληρη τη βιομηχανία των κρυπτονομισμάτων, η οποία συγκέντρωσε πάνω από 245 εκατ. δολάρια σε δωρεές. Το αποτέλεσμα είναι ότι περισσότεροι από 240 υποψήφιοι που τάσσονται υπέρ των κρυπτονομισμάτων εξελέγησαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων και τουλάχιστον 14 στη Γερουσία. «Καλώς ήρθατε στο πιο θετικό για το crypto Κογκρέσο στην ιστορία της Αμερικής. Ευχαριστώ όλους όσοι συντάχθηκαν με το crypto σήμερα. Τα καταφέραμε!» έγραψε στο X ο CEO της Coinbase, Μπράιαν Αρμστρονγκ.
Το bitcoin αντέδρασε με ράλι έως και 9%, φτάνοντας σε νέο ιστορικό ρεκόρ, στα 75.371,67 δολάρια. Η αγορά των κρυπτονομισμάτων ελπίζει ότι αυτό το Κογκρέσο θα δώσει περισσότερες ευθύνες εποπτείας στην Commodities Future Trading Commission, η οποία έχει υπάρξει πιο χαλαρή απέναντι στον κλάδο.