Kathimerini.com.cy
Πολύ δύσκολος ο καιρός για έξοδο στις αγορές. Ενώ οι αρχικοί σχεδιασμοί ήταν να βγει το κράτος στις αγορές μέχρι το πρώτο μισό του 2024 για την άντληση 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, τελικά η έξοδος πιθανόν να γίνει πλέον από Σεπτέμβριο. Οι εξελίξεις στο διεθνές πολιτικό, κυρίως, επίπεδο δεν είναι οι καλύτερες για άντληση δανεισμού εν μέσω Ιουνίου, ενώ Ιούλιο και Αύγουστο οι αγορές είναι κλειστές. Το να βγει η Κύπρος στις αγορές –όπως εσωτερικά υπήρχαν σκέψεις– φαίνεται απομακρυσμένο σενάριο, καθώς η διάλυση του γαλλικού Κοινοβουλίου, με τον πρώτο γύρο των πρόωρων εκλογών να διεξάγεται στις 30 Ιουνίου και τον δεύτερο στις 7 Ιουλίου, φέρνει τα πάνω-κάτω στις ευρωαγορές. Τα γαλλικά ομόλογα από την Κυριακή δέχονται συνεχή χτυπήματα, καθώς σε όλα τα ευρωπαϊκά 10ετή έχουν ανεβεί οι αποδόσεις. Οι αγορές είναι σε «σύγχυση» και η Κύπρος δεν είναι ό,τι καλύτερο χρονικά να προχωρήσει σε έξοδο.
Δυστυχώς, στο παρόν στάδιο η Κύπρος φαίνεται πως θα αφήσει ανεκμετάλλευτη την επιτυχία τής περασμένης Παρασκευής με την αναβάθμιση του χρέους της από τον οίκο αξιολόγησης Fitch. Την ερχόμενη Παρασκευή επίσης αναμένει από τον Standard and Poor’s ακόμα μία αξιολόγηση και θα κλείσει ο πρώτος γύρος αξιολογήσεων της κυπριακής οικονομίας από τους οίκους αξιολόγησης. Μία επίσης καλή αξιολόγηση θα έδινε μία καλή δυναμική για την Κύπρο, ώστε να βγει επιτυχώς στις αγορές. Το πιθανότερο όμως είναι ότι στο δεύτερο μισό του Ιούνιου δεν θα χρησιμοποιήσει το «χαρτί» των καλών αξιολογήσεων των οίκων και η «τύχη» της θα μετατεθεί από τον Σεπτέμβριο. Αξίζει να σημειωθεί πως, η «μετάθεση» της εξόδου στις αγορές της Κυπριακής Δημοκρατίας γίνεται για 2η φορά, καθώς στις αρχές του χρόνου οι σκέψεις ήταν βγει τον Απρίλιο, ενώ τον Μάρτιο οι σκέψεις μετατέθηκαν για Ιούνιο. Τον Μάρτιο μελετούσε πολύ σοβαρά την έξοδο τον Απρίλιο, και το υπουργείο Οικονομικών είχε μπει στη διαδικασία ορισμού συμβούλου.
Δυστυχώς, στο παρόν στάδιο φαίνεται πως η Κύπρος θα αφήσει ανεκμετάλλευτη την επιτυχία της περασμένης Παρασκευής με την αναβάθμιση του χρέους της από τον Οίκο Αξιολόγησης Fitch
Υπενθυμίζεται πως, φέτος λήγουν δύο ευρωπαϊκά ομόλογα EMTN. Το ένα λήγει στις 27 Ιουνίου και είναι ένα 7ετές που είχε συναφθεί το 2017, ύψους 850 εκατομμυρίων ευρώ, και το δεύτερο, ένα 5ετές που είχε συναφθεί στις 3 Μαΐου του 2019 και λήγει τον Δεκέμβριο του 2024, ύψους 1 δισ. ευρώ. Συνάμα, όπως βρίσκουμε από επίσημη πληροφόρηση, το Ετήσιο Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα 2024 προβλέπει χρηματοδοτικές ανάγκες της τάξεως των 1,3 δισ. ευρώ, ενώ από τη συνολική λήξη χρέους των 2,1 δισ. ευρώ, ποσό ύψους 1,85 δισ. ευρώ αφορά λήξη χρέους σε ομόλογα ΕΜΤΝ μακροπρόθεσμης διάρκειας. Η κύρια πηγή χρηματοδότησης για το 2024, με βάση το Σχέδιο του 2024, προέρχεται από τη διεθνή αγορά μέσω της έκδοσης ενός ομολόγου ΕΜΤΝ, ενώ η υπόλοιπη χρηματοδότηση θα προέλθει μέσω εκταμιεύσεων διμερών δανείων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την Τράπεζα Αναπτύξεως του Συμβουλίου της Ευρώπης. Τέλος, ένα μικρό μέρος της χρηματοδότησης θα προκύψει μέσω της έκδοσης ομολόγων προς φυσικά πρόσωπα αλλά και μέσω της έκδοσης Γραμματίων Δημοσίου.
Στο 70% το χρέος το 2024
Το δημόσιο χρέος της Κύπρου ως ποσοστό του ΑΕΠ έχει καθοδική πορεία από το 2020 μέχρι σήμερα, ενώ οι εκτιμήσεις δείχνουν πως θα φτάσει μέχρι και 50% το 2028. Ενώ το 2019 ήταν στο 93%, η πανδημία το έφερε στο 114,9% το 2020. Το 2021 μειώθηκε στο 99,3%, το 2022 στο 85,6% και το 2023 στο 77,3%. Εκτιμάται πως το 2024 θα μειωθεί περαιτέρω στο 70,5%, το 2025 θα πέσει στο 65,4% και το 2026 στο 59,1%. Το 2027 και το 2028 δε, θα μειωθεί σε επίπεδα 54,5% και 50,4% αντίστοιχα.
Υπενθυμίζεται πως με το νέο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης θα ακολουθεί μία προσέγγιση ενός διαφανούς κοινού ενωσιακού πλαισίου το οποίο θα στηρίζεται σε διασφαλίσεις οι οποίες θα εγγυώνται ότι το χρέος τίθεται σε καθοδική πορεία (διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους) ή θα παρέχει περιθώριο ασφαλείας κάτω από την τιμή αναφοράς ελλείμματος 3% του ΑΕΠ για το δημοσιονομικό ισοζύγιο, η οποία ορίζεται στη Συνθήκη, Στρατηγικό Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής 2025-2028 23, προκειμένου να δημιουργούνται δημοσιονομικά αποθέματα ασφαλείας (διασφάλιση της ανθεκτικότητας των δημοσίων οικονομικών).