Υπόθεση Θανάση - Από το σκοτάδι στο φως

Ο θάνατος του Θανάση Νικολάου, που βρέθηκε νεκρός κάτω από το γεφύρι της Άλασσας την 29η Σεπτεμβρίου του 2005 συνεχίζει να απασχολεί 17 -ακριβώς- χρόνια μετά, όχι μόνο τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης αλλά και τις Αρχές. Μια διαδρομή γεμάτη λάθη, παραλείψεις, ανατροπές με μοναδική σταθερά την τραγική φιγούρα της μητέρας του, κυρίας Ανδριάννας, που από την πρώτη στιγμή φώναζε πως ο θάνατος του Θανάση δεν ήταν αυτοχειρία. Γνωματεύσεις επί γνωματεύσεων, ποινικοί ανακριτές, πορίσματα, εκταφή των οστών, απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων συνέθεσαν την πορεία της υπόθεσης καταλήγοντας πως ο θάνατος του 26χρονου Θανάση προήλθε από εγκληματική ενέργεια.

Το χρονικό της υπόθεσης

Ο 26χρονος Θανάσης, ήταν αρχιτέκτονας από την Αυστραλία, κάτοικος Λεμεσού, ο οποίος είχε έρθει στην Κύπρο το 2005 για να πραγματοποιήσει 6μηνη μειωμένη στρατιωτική θητεία στην Εθνική Φρουρά. Πριν τον θάνατό του έγινε αποδέκτης παρενοχλήσεων και εκφοβισμού από άλλους εθνοφρουρούς στο ίδιο στρατόπεδο. Τις τελευταίες μέρες πριν τον θάνατό του είχε προβεί σε σχετικές καταγγελίες προς τους αξιωματικούς, ενώ την προηγούμενη μέρα του θανάτου του, έφτασε μέχρι και στο γραφείο του Επιτελάρχη, ενώ πρώτα είχε παραπονεθεί στον Διοικητή του. Είχε μάλιστα υποβάλει αίτημα για μετάθεση, αντί αυτού όμως, την επόμενη μέρα βρέθηκε νεκρός. Το πρωί της 29ης Σεπτεμβρίου 2005, ο Θανάσης ξεκίνησε για να παρουσιαστεί στην μονάδα του, μετά από διανυκτέρευση. Το μεσημέρι, ωστόσο, της ίδιας μέρας, μέλος της Ε.Φ. επικοινώνησε με την οικογένεια του Νικολάου, πληροφορώντας την ότι το παιδί αγνοείτο, και δεν είχε φτάσει ποτέ στο στρατόπεδο. Τελικά, ο Θανάσης, βρέθηκε νεκρός κάτω από το γεφύρι της Άλασσας ύψους 30 μέτρων, χωρίς εξωτερικές κακώσεις, με το στόμα γεμάτο άμμο και μώλωπες δακτύλων στα χέρια του.

Από την αυτοχειρία μέχρι το… «χαστούκι» το ΕΔΑΔ

Στην σκηνή κλήθηκε ο ιατροδικαστής Πανίκος Σταυρινός, ο οποίος διεξήγαγε νεκροψία και ετοίμασε έκθεση μετά από 9 μήνες. Αποφάνθηκε ότι ο θάνατος του 26χρονου, προήλθε από εσωτερικά τραύματα συνεπεία πτώσης από ύψος και ότι δεν υπήρχαν τρίτα πρόσωπα αναμεμιγμένα. Επίσης, σημείωνε ότι δεν υπήρχαν υπόνοιες για εγκληματική ενέργεια, αλλά επρόκειτο για αυτοχειρία. Το Ανώτατο Δικαστήριο το 2008, ακύρωσε το πόρισμα της πρώτης ιατροδικαστικής εξέτασης ενώ το 2011 και αφού έγιναν συγκεκριμένες ενέργειες από την οικογένειά του, το Υπουργικό Συμβούλιο διόρισε δύο ποινικούς ανακριτές για να ερευνήσουν εκ νέου τις συνθήκες θανάτου του διορίζοντας και τον ιατροδικαστή Μάριο Ματσάκη. Ο κ. Ματσάκης σύμφωνα με την γνωμάτευσή του (27 Απριλίου 2012) ανέφερε ότι, τα τραύματα στο σώμα του Νικολάου, δεν προκύπτουν από πτώση αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο εγκληματικής ενέργειας. Στις 21 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου, οι ποινικοί ανακριτές που διορίσθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο με την έκθεση τους συμφώνησαν πως πολύ πιθανόν ο θάνατος να ήταν αποτέλεσμα εγκληματικής ενέργειας. Παρά το γεγονός πως στις 24 Φεβρουαρίου 2014, ο τότε Γενικός Εισαγγελέας, αποφάσισε ότι δεν έχριζε επανεξέτασης η υπόθεση θεωρώντας πως δεν μπορούσε να εξιχνιαστεί η υπόθεση 9 χρόνια μετά. Η οικογένεια προχώρησε σε αγωγή κατά του Γενικού Εισαγγελέα, της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Αστυνομίας, των Στρατιωτικών Αρχών και των ανακριτών. Το ΕΔΑΔ με απόφασή του τον Ιανουάριο του 2020 καταδίκασε τη ΚΔ για τους χειρισμούς της στην υπόθεση, αφού έκρινε ως ανεπαρκή την έρευνα και μάλιστα την υποχρέωσε να καταβάλει το ποσό των 32.000 ευρώ ως αποζημίωση στην οικογένεια του Θανάση. Η μητέρα του κ. Ανδριάνα Νικολάου, είχε αναφέρει ότι ήταν σε γνώση των αξιωματικών του στρατού τα όσα συνέβαιναν σε βάρος του παιδιού της από άλλους εθνοφρουρούς και παρόλο που ζήτησε επανειλημμένα βοήθεια για να γλιτώσει, δεν τον προστάτεψαν.

Εκταφή οστών και… δικαίωση μέσω Ελλάδας

Ο τιτάνιος αγώνας της οικογένειας συνεχίστηκε αφού αιτήθηκε μέσω Δικαστηρίου την εκταφή των οστών του παιδιού της, ώστε να γίνουν νέες εξειδικευμένες εξετάσεις, αίτημα που έκανα αποδεκτό το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού. Η εκταφή πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2020. Εκδόθηκε στη συνέχεια δικαστικό διάταγμα για μεταφορά του υοειδούς οστού του 26χρονου, από εκπρόσωπο της Αστυνομίας, στο Α’ Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στις 17 Ιουνίου 2021, γίνεται γνωστό ότι το πόρισμα της νέας Ιατροδικαστικής έκθεσης από τις εξειδικευμένες εξετάσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα, καταδεικνύουν ότι ο θάνατος του άτυχου Θανάση, οφείλεται σε στραγγαλισμό. Η απαίτηση των δικηγόρων της οικογένειας για διορισμό νέων ανεξάρτητων ανακριτών έγινε πραγματικότητα (Σεπτέμβριος 2021) με τον Γενικό Εισαγγελέα να διορίζει τους Αχιλλέα Αιμιλιανίδη, Σάββα Μάτσα και Αντώνη Αλεξόπουλο με σκοπό να γίνει ενδελεχής επανεξέταση, λήψη νέων καταθέσεων έως ότου λάμψει η αλήθεια.

Καταπέλτης το πόρισμα Μάτσα - Εγκληματική ενέργεια και υποψίες για τους υπόπτους

Το πολυσέλιδο πόρισμα που συνέταξαν από κοινού Μάτσας και Αλεξόπουλος παραδόθηκε στον Γενικό Εισαγγελέα την 15η Σεπτεμβρίου 2022. Σε δηλώσεις που παραχώρησε στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Μάτσας είπε ξεκάθαρα πως πρόκειται για «εγκληματική ενέργεια», για να σημειώσει ότι το πόρισμα περιλαμβάνει ονόματα, ανάμεσα στα οποία και των ενδεχόμενων δραστών της δολοφονίας. Έκανε λόγο για μια συγκλονιστική υπόθεση στην οποία έγιναν ηθελημένα λάθη, παραλείψεις και αλλοιώσεις. Τόνισε, παράλληλα, ότι ακόμη υπάρχουν στοιχεία που μπορούν να οδηγήσουν τους ενόχους ενώπιον δικαιοσύνης. «Δεν υπήρξε άλλη περίπτωση που διαβάζοντας το μαρτυρικό υλικό να δένεται κόμπο το στομάχι μου και να με πιάνει ημικρανία. Τόσα πολλά λάθη ηθελημένα, τόσες πολλές παραλείψεις, τόσες πολλές αλλοιώσεις των πραγματικών γεγονότων και τόσο σοβαρές ουδέποτε συνάντησα στην πολυετή καριέρα μου», ανέφερε. Εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι Γενικός και Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας θα «αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και θα δημιουργήσουν, έστω και μετά από 17 χρόνια, μια επαρκή έντιμη και ολοκληρωμένη διερεύνηση της υπόθεσης."Στοιχεία υπάρχουν έστω και αν όλη η υπόθεση αδυνάτισε όσον αφορά τη διερεύνηση της λόγω των λαθών και των παραλείψεων και άλλων κακών που επεσυνέβησαν, όμως υπάρχουν και με κατάλληλη διερεύνηση μπορούν να φτάσουν στην άκρη του νήματος και να αρχίσει η διερεύνηση εντοπισμού και τιμωρίας, προσαγωγής ενώπιον της δικαιοσύνης των ενόχων», ανέφερε. Ο κ. Μάτσας εξέφρασε την άποψη ότι το πόρισμα θα πρέπει να δοθεί στην οικογένεια του Θανάση, τονίζοντας ωστόσο ότι η απόφαση ανήκει στο Γενικό Εισαγγελέα με τους δικηγόρους της οικογένειας να δίνουν τελεσίγραφο στον Γενικό Εισαγγελέα.