ΚΥΠΕ
Η διαχείριση καταστροφών, ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής και ο ρόλος της πολιτικής προστασίας καθώς και η αλληλεγγύη μεταξύ χωρών είναι το αντικείμενο συζήτησης του διήμερου Nicosia Risk Forum 2022 (#NRF2022) για την Πολιτική Προστασία, που άρχισε σήμερα στη Λάρνακα, με διοργανωτή το Ίδρυμα CERIDES του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου.
Συνδιοργανωτές είναι η Πυροσβεστική Υπηρεσία Κύπρου και η Πολιτική Άμυνα. Το #NFR2022 διεξάγεται με τη συνεργασία του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο και την Ένωση για τη Μεσόγειο.
Καλωσορίζοντας τους σύνεδρους, ο Διευθυντής του ιδρύματος CERIDES, Δρ. Γεώργιος Μπούστρας είπε ότι το φόρουμ φιλοδοξεί να καταστεί γέφυρα συνεργασίας μεταξύ χωρών γιατί το θέμα της πολιτικής προστασίας είναι αλληλεγγύη μεταξύ κρατών.
«Προσπαθούμε να διαδραματίσουμε έναν μικρό ρόλο σε όλα αυτά, όχι μόνο για να παράγουμε ερευνητικά αποτελέσματα αλλά και για να έχουμε αντίκτυπο στις περιφέρειες και τις τοπικές κοινωνίες», είπε στους συμμετέχοντες.
Σε ηχογραφημένο μήνυμά του, ο Ευρωπαίος Επίτροπος για τη Διαχείριση Κρίσεων Γιάνες Λέναρτσιτς είπε ότι το καλοκαίρι που πέρασε χαρακτηρίζεται από μια πρωτοφανή περίοδο δασικών πυρκαγιών, καθώς και πλημμύρες, ανεμοστρόβιλους, καύσωνες που γίνονται όλο και πιο συχνοί. Αναφέρθηκε στις καταστροφικές πλημμύρες στο Πακιστάν και τη Νιγηρία, στις συνέπειες της ξηρασίας στο Κέρας της Αφρικής, ενώ στη Σομαλία μετά από τέσσερις ξηρές περιόδους, ο λιμός αποτελεί πραγματική απειλή.
«Κρίσεις αυτής της κλίμακας απαιτούν ενιαία αντιμετώπιση, όχι μόνο στην αντιμετώπιση καταστροφών αλλά και στην πρόληψή τους και τη διαχείρισή τους», είπε σημειώνοντας ότι στο τμήμα του «εργάζονται και στα τρία αυτά επίπεδα».
Ο κ. Λέναρτσιτς δήλωσε ότι η ΕΕ σχεδιάζει να διπλασιάσει την εναέρια ικανότητα πυρόσβεσης. Αυτό, είπε, θα διασφαλίσει ότι θα ανταποκριθούμε όταν εκδηλωθούν πυρκαγιές στην ΕΕ. «Αυτή είναι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στην πράξη», παρατήρησε.
Ταυτόχρονα είπε ότι η ΕΕ είναι αποφασισμένη να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής πριν από την εκδήλωση καταστροφών, σημειώνοντας ότι οι δράσεις στις οποίες επικεντρώνεται η ΕΕ είναι σε πέντε βασικούς τομείς, την εκτίμηση κινδύνου, την ευαισθητοποίηση, τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, και τη λειτουργία κέντρων αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης κατά τη διάρκεια και μετά από καταστροφές.
Ο κ. Λέναρτσιτς είπε ότι ενώ έχουν γίνει πολλά για την κλιματική αλλαγή, χρειάζονται ακόμη περισσότερα. «Η διεθνής συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη, την προετοιμασία και την αντιμετώπιση μελλοντικών καταστροφών», συμπλήρωσε.
Υπογράμμισε επίσης την ανάγκη στήριξης από τα ενδιαφερόμενα μέρη, δηλαδή εκείνους που χαράζουν πολιτική και την ακαδημαϊκή κοινότητα και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο φόρουμ όπως το σημερινό εξακολουθούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο.
Η Επίτροπος για το Περιβάλλον, Κλέλια Βασιλείου, αναφέρθηκε στην ανάγκη επένδυσης στην εκπαίδευση σε όλες τις ομάδες-στόχους για να μπορέσουν να γίνουν γνωστά τα μηνύματα και να είναι χρήσιμα σε ανθρώπους που τα χρειάζονται.
Η εκπαίδευση απευθύνεται κυρίως σε ενήλικες που είναι ευάλωτοι σε τομείς που χρειάζονται τα απαραίτητα εργαλεία για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Η καλύτερη στρατηγική, είπε, είπε, είναι να είμαστε προνοητικοί ή, αν όχι, να προετοιμαστούμε διεξοδικά.
Στην ομιλία του, ο Υφυπουργός Εθνικής Αμυνας της Ελλάδας, Νίκος Χαρδαλιάς είπε ότι η σημασία της πολιτικής προστασίας για διαφύλαξη της ζωής, της ασφάλειας, της υγείας και των περιουσιών αυξάνεται διαρκώς.
Είπε ότι τα κλιματικά δεδομένα υπενθυμίζουν ότι η κλιματική κρίση προκαλεί συστηματικά φυσικές καταστροφές οι οποίες μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο από ένα στιβαρό, εξειδικευμένο και ένα άριστα οργανωμένο μηχανισμό, ο οποίος θα τυγχάνει την αμέριστη στήριξη της πολιτείας.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, όσο και ως Υπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων ανέφερε ότι παρέλαβε το καλοκαίρι του 2019 μια υπηρεσία υποστελέχωμένη, που τη «στοίχειωνε» η βαριά σκιά πρόσφατων πολύνεκρων φυσικών καταστροφών.
Έπρεπε, είπε, να αλλάξουν τα πάντα και να αυξηθεί το προσωπικό, να εκπαιδευτεί, να μεταβάλουμε ριζικά τον μηχανισμό συντονισμού μεταξύ των υπηρεσιών του δημοσίου για αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, να εξασφαλιστούν ευρωπαϊκά κονδύλια, απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις και το πιο σημαντικό, να αλλάξουμε φιλοσοφία».
Παρά το γεγονός ότι η φύση δεν έδωσε την παραμικρή περίοδο χάριτος και στις 112 βδομάδες της θητείας του, συνέχισε, αντιμετώπισαν περισσότερες από 23.000 φωτιές, κακοκαιρίες, πλημμύρες, σεισμούς και όταν ολοκλήρωσε τη θητεία του τον Αύγουστο 2021, είχε εξασφαλίσει εκατομμυρίων ευρώ κονδύλια από ΕΕ, ο θεσμός αναβαθμίστηκε και αναδιαρθρώθηκε η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
«Δεν υπάρχει καμία συνταγή για επιτυχία» αλλά μόνο «σκληρή δουλειά, μόνιμη επαγρύπνηση και εμπιστοσύνη στο προσωπικό», σημείωσε.
Ανέφερε ότι από τον Σεπτέμβριο του 2021 όταν του ανατέθηκε το πόστο του Υφυπουργού Εθνικής Αμυνας, διαπίστωσε ότι οι ένοπλες δυνάμεις εμπλέκονται όλο και περισσότερο στη διαχείριση των συνεπειών των φυσικών καταστροφών αλλά και στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και αυτό είναι γενικότερα μια διεθνής τάση.
Ανέφερε ότι στην Ελλάδα, η Πολιτική Προστασία και οι Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται σε μια συνεχή συνεργασία με στόχο την ασφάλεια των πολιτών.
Ωστόσο, τόνισε ότι οι εξελίξεις των τελευταίων ετών, στο πεδίο των διεθνών σχέσεων, επιτάσσουν μια διαφοροποίηση ως προς τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το ρόλο του στρατιωτικού μας προσωπικού στο χώρο της πολιτικής προστασίας. Οι Ένοπλες Δυνάμεις, σημείωσε, «δεν γίνεται πλέον να χρησιμοποιούνται ως λύση ανάγκης για να μπαλώνονται διαχρονικά παθογένειες του κρατικού μηχανισμού, περιλαμβανομένης της διαχείρισης φυσικών καταστροφών». Τόνισε ότι θα πρέπει να εμπλέκονται σε τέτοιες καταστάσεις με φειδώ. Οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση θέτει σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια.
Μίλησε επίσης για καλύτερο συντονισμό με την ΕΕ στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.
Στην ομιλία του, ο Επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας, Τριστάν Σιμονάρτ, είπε ότι η περιοχή της Μεσογείου υποφέρει πολύ και αντιμετωπίζει και θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει τις σημαντικότερες αυξήσεις της θερμοκρασίας με περισσότερες καταστροφές και μεγάλες προκλήσεις για τις κοινωνίες.
Είπε ότι η συνεργασία και η αλληλεγγύη είναι οι λέξεις κλειδιά, προσθέτοντας ότι η αλληλεγγύη έχει σημασία σε τόσο ραγδαία εξελισσόμενες καταστάσεις.
Ο υποδιοικητής της Πολιτικής Άμυνας, Δρ Νίκολας Πάρης, στην ομιλία του είπε ότι «ζούμε μια επικίνδυνη εποχή. Τις τελευταίες δεκαετίες, σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο, έχουμε γίνει μάρτυρες μιας τεράστιας αύξησης καταστροφών, της απώλειας ζωών, καθώς και οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές απώλειες”.
Όλοι συμφωνούν, είπε, ότι αυτή η αύξηση οφείλεται πρώτα στην προοδευτική κλιματική αλλαγή ή την κλιματική κρίση, στον πρωτοφανή ρυθμό της τεχνολογικής αλλαγής, στην αύξηση της αστικοποίησης και στην υπερβολική εξάρτηση του ψηφιακού συστήματος στις βασικές προμήθειες».
Η Πολιτική Άμυνα της Κυπριακής Δημοκρατίας, είπε, στοχεύει στο να διαδραματίσει ενεργό ρόλο σε περιφερειακό επίπεδο αξιοποιώντας τις άριστες σχέσεις που έχει η Δημοκρατία με τις γειτονικές της χώρες.
Ανέφερε ότι η νοτιοανατολική Μεσόγειος είναι επιρρεπής σε φυσικές καταστροφές και ήδη βιώνει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Απώτερος στόχος, είπε, είναι η δημιουργία των προϋποθέσεων για μια κοινωνία έτοιμη να συμβάλει αποτελεσματικά στον μετριασμό των συνεπειών των καταστροφών.
Η Πολιτική Άμυνα, πρόσθεσε, έχει «στρατηγικό και επιχειρησιακό ρόλο και καλείται να βελτιώσει τις υπηρεσίες της και να λειτουργήσει στο νέο δύσκολο περιβάλλον».
