Του Απόστολου Τομαρά
Καθυστέρηση παρατηρείται από πλευράς Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) στην διατύπωση απόψεων αναφορικά με την τρίτη δόση εμβολίου καθώς και απαντήσεων σε μια σειρά ερωτημάτων για το πρόγραμμα εμβολιασμού. Πηγές στη Λευκωσία τοποθετούσαν χρονικά την κοινοποίηση των απόψεων το βράδυ της περασμένης Δευτέρας, μια εξέλιξη που θα έβαζε μπροστά τον εμβολιασμό με την επιπρόσθετη δόση από σήμερα Τετάρτη. Μέχρι και την ώρα που έκλεινε το φύλλο της «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ», η Λευκωσία δεν είχε πάρει τις απόψεις, με κάποιες πληροφορίες να κάνουν λόγο για πιθανό προβληματισμό από πλευράς ΕΜΑ. Και ενώ άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε. προχώρησαν ήδη με απόφαση για την τρίτη δόση, η Λευκωσία θα αναμένει τον ΕΜΑ μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου, ημερομηνία κατά την οποία θα συνέλθει το Υπουργικό Συμβούλιο. Ο υπουργός Υγείας Μιχάλης Χατζηπαντέλας θα ενημερώσει το κυβερνητικό σχήμα και δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο το Υπουργικό Συμβούλιο να προχωρήσει με σχετική απόφαση ανεξαρτήτως ΕΜΑ.
Πολιτική που έχουν ακολουθήσει χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ισραήλ, η Ρωσία, και η Κίνα. Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, εάν αυτό κληθεί να αποφασίσει, θα βασισθεί στα δεδομένα που υπάρχουν από Κύπρο και άλλες χώρες, τα οποία συνηγορούν υπέρ της επιπρόσθετης δόσης εμβολίου. Από οργανωτικής πλευράς, όπως έγραψε η ηλεκτρονική «Κ», η υποδομή πραγματοποίησης της τρίτης δόσης είναι έτοιμη. Επίσης εάν και σήμερα Τετάρτη δεν υπάρξει φως από τον ΕΜΑ, ο υπουργός Υγείας θα μιλήσει με την Επίτροπο Υγείας Στέλλα Κυριακίδου.
Ο ΕΜΑ
Από πλευράς Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, η καθυστέρηση αποδίδεται στην ανάλυση των δεδομένων για την ενισχυτική δόση εμβολίου και πως αναμένουν το φάκελο από τις εταιρείες Pfizer και Moderma. Παρά την καθυστέρηση, όλα δείχνουν προς την αναγκαιότητα της επιπρόσθετης δόσης για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού. Ένα στοιχείο που έχει υποδειχθεί από τον ΕΜΑ είναι να μην χαρακτηρίζεται ενισχυτική η δόση για ανοσοκατεσταλμένους για το λόγο ότι στη συγκεκριμένη κατηγορία η δόση θα λειτουργεί ως επιπρόσθετη και θα έχει διαφορετικό στόχο. Όπως διευκρινίζεται η τρίτη δόση θα λαμβάνεται από άτομα που δεν έχουν πετύχει την καλύτερη δυνατή προστατευτική ανοσία από τις δυο προηγούμενες, λόγω της υποκείμενης κατάστασης. Στη λογική αυτή η τρίτη δόση θα χορηγηθεί σε δυο κατηγορίες ατόμων άνω των 70 ετών:
- Σε αυτούς που δεν πέτυχαν ποτέ την επιδιωκόμενη προστατευτική ανοσία (ανοσοκατεσταλμένοι). Με την τρίτη δόση-επιπρόσθετη αυτό το οποίο διαπιστώθηκε είναι πως επιτυγχάνεται ο αρχικός στόχος, δηλαδή η ενίσχυση της ανοσίας.
- Η ενισχυτική σε υπερήλικες και κλειστές δομές και ως στόχο θα έχει την υπάρχουσα προστατευτική ανοσία, από το αρχικό σχήμα εμβολιασμού, η οποία φθίνει προϊόντος του χρόνου με επιδίωξη να την επαναφέρει στο επιθυμητό επίπεδο και να την παρατείνει χρονικά.
Οι μελέτες
Στις διαπιστώσεις αυτές συνηγορούν μελέτες που υπάρχουν στο Ισραήλ και οι οποίες δείχνουν πως η επιπρόσθετη δόση δημιουργεί υψηλούς τίτλους αντισωμάτων από την πρώτη εβδομάδα και έναντι της μετάλλαξης Δέλτα. Σχετικές μελέτες υπάρχουν και σε Γερμανία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο. Ήδη η Γερμανία αποφάσισε να προχωρήσει με την ενισχυτική δόση σε υπερήλικες 6 μήνες μετά την ολοκλήρωση του αρχικού εμβολιαστικού σχήματος, σε όσους το επιθυμούν 6 μήνες μετά τον εμβολιασμό με AstraZeneca και J&J ενώ αποφασίσθηκε και ο εμβολιασμός παιδιών 12 ετών και άνω. Επίσης το επόμενο διάστημα θα μελετηθούν και οι περιπτώσεις εκείνες, ατόμων που νόσησαν σοβαρά και δεν είχαν ολοκληρώσει το εμβολιαστικό τους σχήμα και με τις δυο δόσεις ή είχαν κάνει μόνο μια δόση.
Προκρίνεται το ανακάτεμα των εμβολίων
Εκτός από το πράσινο φως στην τρίτη δόση ο ΕΜΑ μελετά άλλες τρεις μελέτες που αφορούν το «ανακάτεμα» των εμβολίων. Συγκεκριμένα όπως προκύπτει από τις μελέτες, η ενισχυτική δόση μπορεί να γίνει με διαφορετικό εμβόλιο και όχι κατ’ ανάγκη με το ίδιο. Δηλαδή κάποιος που έκανε τις δυο δόσεις με AstraZenaca μπορεί να κάνει την ενισχυτική με κάποιο άλλο εμβόλιο, όπως της Pfizer ή της Moderna. Για το μονοδοσικό εμβόλιο της J&J υπήρχαν συστάσεις στις ΗΠΑ για δεύτερη δόση, κυρίως λόγω της μετάλλαξης Δέλτα. Στην Ευρώπη δεν υπάρχουν ανάλογες συστάσεις αν δηλαδή η επιπρόσθετη δόση μπορεί να γίνει με το ίδιο εμβόλιο ή με κάποια άλλο mRNA. Πάντως όσον αφορά το «ανακάτεμα» των εμβολίων, για τις ανάγκες της επιπρόσθετης δόσης, οι επιστημονικές απόψεις είναι θετικές τόσο στο κομμάτι της ασφάλειας όσο και της αποτελεσματικότητας.
