Του Απόστολου Τομαρά
Σε μια κομβική χρονική συγκυρία, η κυβέρνηση συνεχίζει να ποντάρει πεισματικά σε μέτρα αμφιβόλου αποτελεσματικότητας προκειμένου να ανακόψει την επέλαση της πανδημίας. Τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Υπουργός Υγείας Μιχάλης Χατζηπαντέλας, μετά το πέρας του κυβερνητικού οργάνου δεν είχαν το στοιχείο της έκπληξης. Σε μια προσεκτική εξέταση, τα μέτρα που αποφασίσθηκαν στην ουσία αποτελούν ένα μερικό λίφτινγκ των μέτρων που ισχύουν από αρχές Δεκεμβρίου και που κατά διαστήματα βελτιώνονται χωρίς να αλλάζει ο πυρήνας τους. Μια πρακτική που όπως έχει αποδειχθεί από τα επιδημιολογικά δεδομένα, δεν απέτρεψε την ανακοπή της πανδημίας τουναντίον τα κρούσματα από τριψήφιο αριθμό (912 26/12/2021), εκτινάχθηκαν σε τετραψήφιο (5,202 05/01/2022) με άγνωστο το πότε θα ανακοπεί η ανοδική πορεία τους. Μέσα στο κλίμα αυτό κυβέρνηση και επιδημιολόγοι αποφεύγουν συστηματικά να διαφοροποιήσουν τη λογική λήψης μέτρων, την ώρα που άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντέδρασαν δραστικά, πολύ νωρίτερα και προτού η επιδημιολογική κατάσταση επιβαρυνθεί επικίνδυνα. Μια τακτική που απέδωσε αποτελέσματα στην περίπτωση του Βελγίου ή της Γερμανίας, η οποία δεν δίστασε να πάρει σκληρά μέτρα ακυρώνοντας οικονομικές δραστηριότητες πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων.
Η Κύπρος καταγραφεί τα περισσότερα κρούσματα ανά εκατομμύριο κατοίκους σε όλη την Ευρώπη.
Τα μέτρα
Όπως προκύπτει και από το τελευταίο πακέτο μέτρων, η κυβέρνηση δεν αγγίζει δραστηριότητες υπό το σκεπτικό ότι η «οικονομία δεν θα ξανακλείσει», θέση που όπως διακηρύσσεται από κυβερνητικά στελέχη αποτελεί πολιτική επιλογή. Το ίδιο σκεπτικό αναπτύσσεται από κυβερνητικής πλευράς και για την εκπαίδευση παρά τις ανησυχητικές φωνές τόσο μέσα από την ΣΕΕ όσο και εκπαιδευτικούς φορείς. Όπως ξεκάθαρα φαίνεται στα 15 μέτρα που ανακοίνωσε ο Υπουργός Υγείας, το βάρος συνεχίζει να πέφτει μόνο στους καθημερινούς υγειονομικούς ελέγχους παρά το γεγονός ότι αυτοί δεν φαίνεται να αποδίδουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Όπως προκύπτει από τις ανακοινώσεις, η κυβέρνηση διατείνεται πως επικύρωσε τις εισηγήσεις των μελών της ΣΕΕ. Ωστόσο πριν τις αποφάσεις κάποια μέλη της ΣΕΕ δημόσια εκφράζανε προβληματισμό για το άνοιγμα της εκπαίδευσης την ερχόμενη Δευτέρα.
Τα σχολεία
Στις φωνές για διασπορά του ιού από την επιστροφή των μαθητών στις σχολικές αίθουσες, κυβέρνηση και επιδημιολόγοι αντέταξαν ένα περισσότερο σφικτό υγειονομικό πλαίσιο για την ημέρα επιστροφής αλλά και τη λειτουργία για τις πρώτες δυο εβδομάδες. Απέναντι στην επιθετική διασπορά της Όμικρον τίθενται τα Rapid test τα οποία αυξάνονται σε 2 την εβδομάδα, για τους μαθητές της δημοτικής εκπαίδευσης σε ιδιωτικά και δημόσια σχολεία προκειμένου να έχουν φυσική παρουσία στις τάξεις. Το ερώτημα το οποίο τίθεται απ’ όσους έβλεπαν με σκεπτικισμό το άνοιγμα της εκπαίδευσης δεν αφορά την αναγκαιότητα του συγκεκριμένου μέτρου αλλά τον βαθμό αποτελεσματικότητά του και το κατά πόσο είναι σε θέση να εντοπίσει την ρίζα του κακού προτού περάσει τα σχολικά κάγκελα. Ένα δεύτερο ερώτημα που τίθεται αφορά το αποτύπωμα της επιθετικής διασποράς της Όμικρον στο εκπαιδευτικό προσωπικό. Εδώ εκφράζονται ανησυχίες για ενδεχόμενες παρενέργειες ανάλογες με αυτές που εκφράζονται και για τους επαγγελματίες υγείας που θα εντοπιστούν ως θετικό κρούσματα. Και αν στην περίπτωση των υγειονομικών φαίνεται να έχουν γίνει κάποιες προληπτικές κινήσεις προς αντιμετώπιση κενών, άγνωστο παραμένει αν κάτι ανάλογο έχει γίνει και στην εκπαίδευση.
Το «άγιο δισκοπότηρο»
Στο άλλο επίφοβο σκέλος διασποράς του ιού, στις συναθροίσεις, τα μέτρα που αποφασίσθηκαν μόνο δραστικά δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν. Κατόπιν εορτής η κυβέρνηση μείωσε τον αριθμό των συναθροίσεων σε οικίες σε 10 άτομα, μη συμπεριλαμβανομένων παιδιών μέχρι 12 ετών. Και αν στην περίπτωση των κοινωνικών επαφών υπήρχε η πίεση των εορτών δεν συμβαίνει το ίδιο με χώρους όπου είναι πόλος συγκέντρωσης ατόμων όπως οι κλειστοί χώροι ψυχαγωγίας που εξελίσσονται ως το «άγιο δισκοπότηρο» της κυβέρνησης. Με διαπιστωμένο το γεγονός ότι η εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων, σε εστίαση και διασκέδαση, είναι προβληματική η κυβέρνηση προχώρησε μόνο στη μείωση του επιτρεπόμενου ορίου (200 άτομα σε εστίαση, κέντρα διασκέδασης, μουσικοχορευτικά κέντρα, γάμους και βαπτίσεις, τηρουμένων των υγειονομικών πρωτοκόλλων και του μέγιστου αριθμού ατόμων ανά τετραγωνικό μέτρο που είναι σε ισχύ. Υποχρεωτική εξυπηρέτηση αποκλειστικά σε τραπεζοκαθίσματα, ο δε μέγιστος αριθμός ατόμων ανά τραπέζι καθορίσθηκε στα 8 άτομα. Καινούργιο στοιχείο αποτελεί η υποχρέωση των επιχειρήσεων να πραγματοποιούν ταυτοποίηση των στοιχείων των πελατών τους σε σχέση με τα Safepass που παρουσιάζουν.
Εκκλησίες
Η ίδια λογική με τους χώρους συνάθροισης υιοθετήθηκε και για τις εκκλησίες. Και εδώ τέθηκε ανώτατο όριο 200 ατόμων στο εσωτερικό των ναών, ενώ για την ημέρα των Θεοφανίων κυβέρνηση και επιδημιολόγοι περιορίσθηκαν σε απλές συστάσεις για την υποχρεωτικότητα της προστατευτικής μάσκας, την τήρηση των προβλεπόμενων αποστάσεων αλλά και τεχνικές συμβουλές για το είδος της μάσκας.
Τα υπόλοιπα μέτρα
Στο υπόλοιπο πακέτο, αυξάνεται το ποσοστό τηλεργασίας στο 50%, κλείνουν οι πόρτες ξενοδοχείων και άλλων καταλυμάτων στους ανεμβολιάστους, θα χορηγείται επιπρόσθετη συσκευασία με 5 self-test στα άτομα ηλικίας 12 ετών και άνω που ολοκλήρωσαν το εμβολιαστικό τους πρόγραμμα, απαγορεύει την έξοδο-διανυκτερεύσεις ενοίκων από κλειστές δομές και γηροκομεία.