Η βία κατά των γυναικών σε αριθμούς (πίνακες)

Η Κύπρος έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει ως προς την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών παρά τα μέτρα και τις δράσεις που έχουν δρομολογηθεί τα τελευταία χρόνια. Αυτό εξάλλου καταδεικνύεται και από την έκθεση της GREVIO στην οποία σημειώνονται κενά και παραλήψεις σε πολλούς τομείς στους οποίους απαιτείται η Κύπρος να πολλαπλασιάσει τη δράση της για συμμόρφωση με τα πρότυπα της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης. Η «Κ» επικοινώνησε με την Αστυνομία, η οποία υποστηρίζει ότι γίνονται άμεσοι χειρισμοί μόλις γίνει μια καταγγελία για βία στην οικογένεια, και με τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Μονογονιών ο οποίος κάνει λόγο για κυκεώνα διαδικασιών χωρίς διέξοδο από τη βία αλλά και για αδυναμία των αρχών να παρέχουν στις γυναίκες μια επαρκή και ουσιαστική προστασία.

Τους πρώτους δέκα μήνες του 2022 καταγράφηκαν 2660 θύματα βίας στην οικογένεια, το 75% των οποίων αντιστοιχεί σε γυναίκες και κορίτσια.

Οι αριθμοί στην Κύπρο

Τα τελευταία πέντε χρόνια η βία στην οικογένεια παρουσιάζει αυξητική τάση σε όλες τις μορφές. Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξασφάλισε η «Κ» από την Αστυνομία, η σωματική βία παρουσιάζει πάντα το πιο υψηλό ποσοστό και ακολουθούν η ψυχολογική, η σεξουαλική και η οικονομική βία. Συγκεκριμένα, το 2021 καταγράφηκαν 3321 θύματα, το 76% των οποίων αντιστοιχούσε σε γυναίκες και κορίτσια. Τα 1905 περιστατικά αφορούσαν σωματική βία, τα 1366 ψυχολογική και τα 50 σεξουαλική. Σημειώνεται ακόμη ότι από το 2017 μέχρι το 2021 καταγράφηκαν συνολικά 8154 περιστατικά βίας στην οικογένεια - 790 το 2017, 965 το 2018, 1199 το 2019, 1879 το 2020, και 3321 το 2021. Τους πρώτους δέκα μήνες του 2022 καταγράφηκαν 2660 θύματα βίας στην οικογένεια, το 75% των οποίων αντιστοιχεί σε γυναίκες και κορίτσια. Μιλώντας στην «Κ» η Βοηθός Διευθύντρια του Τμήματος Καταπολέμησης Εγκλήματος και Διευθύντρια Υποδιεύθυνσης Διαχείρισης Υποθέσεων Ευάλωτων Προσώπων του Αρχηγείου της Αστυνομίας, κ. Κυριακή Λαμπριανίδου, εξήγησε ότι η αυξητική τάση στις καταγγελίες οφείλεται εν μέρη στην δημιουργία κλιμακίων σε όλες τις επαρχίες που ασχολούνται αποκλειστικά με τον χειρισμό των υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας, διευκολύνοντας έτσι τα θύματα να προβούν σε καταγγελίες.

Made withVisme

Made withVisme

Οι χειρισμοί της Αστυνομίας

Οι διαδικασίες που ακολουθεί η Αστυνομία για χειρισμό των καταγγελιών ενδοοικογενειακής βίας διαφέρει για κάθε περίπτωση. Σύμφωνα με την κ. Λαμπριανίδου, εάν η ίδια η γυναίκα προβεί σε καταγγελία και θεωρηθεί ότι κινδυνεύει άμεσα τότε οι Αρχές θα εκδώσουν αμέσως ένταλμα σύλληψης εναντίον του θύτη ή διάταγμα απομάκρυνσης από το σπίτι του. Ωστόσο, εάν κάποιος άλλος κάνει την καταγγελία τότε η Αστυνομία θα διερευνήσει το περιστατικό, χωρίς όμως να μπορεί να προχωρήσει σε οποιεσδήποτε άλλες διαδικασίες χωρίς τη συνεργασία του θύματος. Όπως εξήγησε μπορεί να γίνει αυτεπάγγελτη έρευνα από την Αστυνομία εάν προκύψουν σοβαρές ενδείξεις (π.χ. εάν η γυναίκα καταλήξει στο νοσοκομείο) αλλά τίποτα παραπάνω εάν δεν γίνει καταγγελία από το ίδιο το θύμα. 

Ατέρμονη διαδικασία

Από την πλευρά της, η Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Μονογονιών και μέλος της Συντονιστικής της Bίας κατά των Γυναικών, Αργεντούλα Ιωάννου, σχολιάζοντας στην «Κ» τον χειρισμό των καταγγελιών βίας κατά των γυναικών, έκανε λόγο για μια ατέρμονη διαδικασία χωρίς διέξοδο. Σύμφωνα με την κ. Ιωάννου οι διαδικασίες που ακολουθεί η Αστυνομία για χειρισμό των καταγγελιών είναι χρονοβόρες. Υποστήριξε παράλληλα ότι υπάρχει δυστοκία στην Αστυνομία λόγω υποστελέχωσης, τονίζοντας ότι τα γραφεία βίας χρειάζονται επιστημονική στελέχωση με ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς, ούτως ώστε η γυναίκα - θύμα να λάβει επί τόπου την αναγκαία στήριξη όταν πάει για καταγγελία. Πρόσθεσε ότι το γραφείο ευημερίας είναι απόν από τη διαδικασία διερεύνησης της Αστυνομίας και εμφανίζεται στη διαδικασία της ανάκρισης μόνο εάν εμπλέκεται ανήλικο παιδί στην υπόθεση. Το πιο προβληματικό όμως, όπως είπε, είναι ότι τα θύματα δεν έχουν διέξοδο από την βία διότι δεν υπάρχει η κοινωνική στήριξη και εξήγησε ότι «για να απομακρυνθεί μια γυναίκα από το σπίτι με τα παιδιά της πρέπει να έχει άμεσα στέγη. Το γραφείο ευημερίας παραπέμπει τις γυναίκες να κάνουν αίτηση ελάχιστου εγγυημένου το οποίο μπορεί να εγκριθεί μετά από έναν χρόνο. Πρόκειται για μια διαδικασία ατέρμονη που δεν βοηθά το θύμα να φύγει από το σπίτι, δημιουργώντας ένα πολύ δύσκολο σκηνικό». 

Η Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Μονογονιών και μέλος της Συντονιστικής της Bίας κατά των Γυναικών, Αργεντούλα Ιωάννου, έκανε λόγο για μια ατέρμονη διαδικασία χωρίς διέξοδο. 

«Δείχνει» το δρόμο η GREVIO

Αναφερόμενη στην έκθεση της GREVIO για την κατάστασης της εφαρμογής της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης στην Κύπρο, η κ. Ιωάννου είπε ότι επισημαίνει πολλά κενά τα οποία δείχνουν τον δρόμο ως προς το ποια κατεύθυνση πρέπει να κινηθεί η Κύπρος. «Τα κενά αφορούν τις πρακτικές και την αντιμετώπιση του θύματος από την Αστυνομία, τις δομές στήριξης που προσφέρει το κράτος στα θύματα αλλά και την εκπαίδευση των δικαστών. Η GREVIO σημειώνει επίσης τις προβληματικές διατάξεις που υπάρχουν στο οικογενειακό δίκαιο και οι οποίες θα πρέπει να βελτιωθούν», επεσήμανε. Τέλος, η κ. Ιωάννου αναφέρθηκε στη σύσταση του εθνικού φορέα κατά των γυναικών ο οποίος συζητά το στρατηγικό σχέδιο και εξέφρασε την ελπίδα να καταρτιστεί σύντομα και να δοθούν επαρκή κονδύλια για να υλοποιηθούν οι πολιτικές. «Το κράτος δεν μπορεί να ιδιωτικοποιεί και να απαλλάσσεται από την κοινωνική ευθύνη επιρρίπτοντάς την σε διάφορες μη κυβερνητικές οργανώσεις. Χρειάζεται κοινωνική ψυχολογική και οικονομική στήριξη των θυμάτων», κατέληξε.