Ολοένα και περισσότεροι πολίτες επιλέγουν να οργανώσουν τις διακοπές τους μέσω του διαδικτύου, μια τάση στην οποία όπως διαπιστώθηκε και από τα προηγούμενα χρόνια ελλοχεύουν κίνδυνοι και κακοτοπιές, με πολλούς επιτήδειους να εκμεταλλεύονται κυρίως την καλοκαιρινή σεζόν και να ξεγελούν τους πολίτες. Πρόκειται για την λεγόμενη «απάτη των διακοπών» η οποία εκτείνεται από ψεύτικες κρατήσεις αεροπορικών εισιτηρίων, μέχρι ανύπαρκτες κρατήσεις για ξενοδοχεία και άλλα καταλύματα. Η «Κ» επικοινώνησε με αρμόδιους από την Αστυνομία και την Τουριστική βιομηχανία προκειμένου να καταγράψει τον τρόπο με τον οποίο δρουν οι απατεώνες, τις μορφές τις οποίες μπορεί να λάβει η απάτη αλλά και τους τρόπους με τους οποίους οι πολίτες μπορούν να προστατευθούν και να οργανώσουν τις διακοπές τους με ασφάλεια.
Πώς δρούν οι επιτήδειοι
Η απάτη των διακοπών συμβαίνει όταν κάποιος πληρώνει για υπηρεσίες που προσφέρονται στο διαδίκτυο, όπως: αγορά εισιτηρίων (αεροπλάνου, τρένου, πλοίου κ.λπ.), κράτηση σε ξενοδοχείο ή άλλο κατάλυμα, ενοικίαση αυτοκινήτου, πλήρη πακέτα διακοπών, και ανακαλύψει αργότερα ότι η υπηρεσία που αγόρασε δεν υπάρχει ή ότι έχει πληρωθεί με μια παραβιασμένη κάρτα άλλου θύματος, καθιστώντας την αγορά του άκυρη. Στόχος των απατεώνων είναι να αποσπάσουν χρήματα από τα θύματα, ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιήσουν κλεμμένα στοιχεία πιστωτικών καρτών για να αγοράσουν νόμιμες ταξιδιωτικές υπηρεσίες, τις οποίες στη συνέχεια να προσφέρουν σε χαμηλότερη τιμή.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε στην «Κ» ο Διευθυντής της Υποδιεύθυνσης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, Ανδρέας Αναστασιάδης, φέτος δεν έγινε οποιαδήποτε καταγγελία μέχρι στιγμής, ωστόσο η εμφάνισή τους είναι θέμα χρόνου καθώς πέρσι, τέτοια εποχή, οι καταγγελίες τέτοιου τύπου ήταν αυξημένες. Μάλιστα, πολλά από τα θύματα είχαν χάσει αρκετά χρήματα καθώς πλήρωσαν για οικογενειακά πακέτα. Συνήθως, οι επιτήδειοι παρουσιάζουν μέσω του διαδικτύου καταλύματα πολυτελείας σε πολύ χαμηλές τιμές και παροτρύνουν τους πολίτες να τα κρατήσουν άμεσα καθώς, όπως υποστηρίζουν, ο αριθμός τους είναι περιορισμένος. Με αυτό τον τρόπο στερούν την ευχέρεια από τον ενδιαφερόμενο να πραγματοποιήσει έρευνα και ως αποτέλεσμα πέφτει στην παγίδα, προχωρεί σε διαδικτυακή πληρωμή και όταν μεταβαίνει στο σημείο για τις διακοπές του δεν βρίσκει τίποτα. ΄
Δύσκολος αλλά όχι αδύνατος ο εντοπισμός των δραστών
Από τη στιγμή που φθάσει ενώπιον της διεύθυνσης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος τέτοια καταγγελία ξεκινά η διερεύνηση της υπόθεσης. «Κοιτάζουμε όλα τα ηλεκτρονικά δεδομένα και τα εμβάσματα που έχουν γίνει για να καταλήξουμε σε φυσικά πρόσωπα που πιθανόν να εμπλέκονται» είπε ο κ. Αναστασιάδης, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι πολλές φορές οι απατεώνες βρίσκονται στο εξωτερικό, τα στοιχεία που χρησιμοποιούν είναι ψεύτικα, και ως εκ τούτου δημιουργούνται καθυστερήσεις στη διερεύνηση των υποθέσεων. Διαβεβαίωσε ότι οι διαδικασίες είναι αρκετά δύσκολες και χρονοβόρες αλλά υπήρξαν αρκετές υποθέσεις που εξιχνιάστηκαν.
Οδηγίες προστασίας προς το κοινό
Η επιφυλακτικότητα και η έρευνα φαίνεται να είναι τα δύο βασικά στοιχεία για προστασία κατά την οργάνωση των διακοπών μέσω του διαδικτύου. Ο κ. Αναστασιάδης παρότρυνε τους πολίτες να μην βιάζονται, να αναζητούν περισσότερα στοιχεία για την εταιρεία και το πρόσωπο που προσφέρει την υπηρεσία, είτε μέσω προσωπικής επαφής είτε μέσω βιντεοκλήσης, οι πληρωμές να μην γίνονται μέσω προσωπικής διευθέτησης, όπως για παράδειγμα μέσω western union ή revolut, αλλά απευθείας σε τραπεζικούς λογαριασμούς, να επιλέγουν ασφαλείς ιστοσελίδες στις οποίες να φαίνεται η κλειδωνιά δίπλα από τον σύνδεσμο και να αναζητούν σχόλια ή κριτικές για την υπηρεσία που προτίθενται να αγοράσουν από άλλους χρήστες του διαδικτύου.
Από την πλευρά του, μιλώντας στην «Κ», ο Εκπρόσωπος Τύπου των Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Κύπρου (ACTA), Χάρης Παπαχαραλάμπους, δήλωσε ότι η κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθεί ο κόσμος είναι να κάνει τις κρατήσεις του μέσω των ταξιδιωτικών πρακτόρων οι οποίοι ξέρουν τους συνεργάτες τους και τις υπηρεσίες που πωλούν και επειδή ο καταναλωτής προστατεύεται από την νομοθεσία περί οργανωμένων ταξιδιών. Αν κάποιος επιλέξει να το οργανώσει τις διακοπές μόνος του, συνέχισε, τότε να προσέξει να μην μπαίνει σε ιστοσελίδες που δεν γνωρίζει ή ιστοσελίδες που μπορεί να παρουσιάζουν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες τιμές. «Αν βρεις ξενοδοχείο σε μισή τιμή απ’ ότι το προσφέρουν οι υπόλοιποι το πιο πιθανόν είναι ότι κάτι δεν πάει καλά» πρόσθεσε, αναγνωρίζοντας ότι «οι διαδικτυακές αγορές έχουν τις ευκολίες τους, αλλά στην πραγματικότητα εμπεριέχονται πολλοί κίνδυνοι». Τόνισε επίσης ότι οι απάτες δεν έχουν γεωγραφικά όρια, γίνονται διαδικτυακά με ψεύτικες ιστοσελίδες και πληροφόρηση, ενώ κάποιος μπορεί να δώσει στοιχεία σε άτομο που προσβλέπει σε κακόβουλη ενέργεια και να γίνει δέκτης άλλων προσφορών που μπορεί να τον παρασύρουν.
Τα προειδοποιητικά σημάδια
Τα προειδοποιητικά σημάδια μέσω των οποίων κάποιος μπορεί να αντιληφθεί πως πρόκειται για παγίδα είναι τα εξής:
- Επικοινωνεί μαζί σας ένας ταξιδιωτικός πράκτορας ή εταιρεία με την οποία δεν έχετε μιλήσει ποτέ πριν και σας προσφέρει διακοπές σε πολύ χαμηλή τιμή.
- Οι απατεώνες χρησιμοποιούν ψεύτικες διαδικτυακές διαφημίσεις, ψεύτικες κλήσεις πωλήσεων, email, μηνύματα κειμένου ή άλλα μηνύματα, που προσφέρουν απίστευτα φθηνές τιμές για να σας δελεάσουν να κάνετε κράτηση για διακοπές ή να αγοράσετε μια υπηρεσία. Αν η τιμή είναι πολύ καλή για να είναι αληθινή, μάλλον δεν είναι.
- Η ιστοσελίδα φαίνεται ύποπτη, δηλαδή υπάρχουν μόνο μερικές λεπτομέρειες και φωτογραφίες του ακινήτου ή του ξενοδοχείου και οι διαδικτυακές κριτικές δεν είναι ευνοϊκές ή δεν υπάρχουν καθόλου.
- Σας ζητείται να πληρώσετε σε μετρητά, μέσω τραπεζικής μεταφοράς, όπως με MoneyWise ή Western Union, ή ακόμα και σε εικονικά νομίσματα όπως τα Bitcoin. Αυτές οι μέθοδοι πληρωμής είναι δύσκολο να εντοπιστούν και δεν επιστρέφονται.
- Σας προτρέπουν να πληρώσετε γρήγορα, Ο απατεώνας σας προειδοποιεί ότι το ακίνητο θα παραχωρηθεί σε κάποιον άλλο ή ότι η συμφωνία θα ισχύσει εάν δεν δεσμευτείτε αμέσως. Οι απατεώνες μπορούν επίσης να ισχυριστούν ότι υπάρχει μια ορισμένη έκπτωση αν προβείτε σε άμεση πληρωμή.
