Οι προεκτάσεις της απόφασης της Ιεράς Συνόδου για το Ουκρανικό

Με την απόφασή της Ιεράς Συνόδου, κατά πλειοψηφία, η Εκκλησία της Κύπρου γίνεται η τέταρτη που αναγνωρίζει το αυτοκέφαλο της Ουκρανικής Εκκλησίας. Εκτός από το Οικουμενικό Πατριαρχείου οι άλλες δυο είναι, η Εκκλησία της Ελλάδας καθώς και το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Στους εκκλησιαστικούς κύκλους λέγεται πως θα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα και άλλες εκκλησίες όπως της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας και της Γεωργίας. Προτού η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου τοποθετηθεί επίσημα, το Πατριαρχείο Μόσχας διέγραψε από τα δίπτυχα τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Β’ επειδή μνημόνευσε τον Μητροπολίτη Κιέβου Επιφάνιο. Μια κίνηση εχθρική που ωστόσο δεν είναι η μοναδική. Η Μόσχα την ίδια τακτική ακολουθεί με όλες τις Εκκλησίες που αναγνωρίζουν το Ουκρανικό αυτοκέφαλο, εκφράζοντας έτσι την διαφωνία της να απωλέσει την επιρροή που είχε στο ποίμνιο της Ουκρανίας. Η κίνηση του Αρχιεπισκόπου ουσιαστικά συνιστά ξεκάθαρη τοποθέτηση της Εκκλησίας της Κύπρου στο πλευρό της Μητέρας Εκκλησίας, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στη διαμάχη με το Πατριαρχείο Μόσχας και Πασών των Ρωσιών.

Υπέρ της Μόσχας

Ωστόσο ένας αριθμός Ορθόδοξων Εκκλησιών, κυρίως της κεντρικής Ευρώπης, παραμένουν στο πλευρό της Μόσχας. Οι εκκλησίες Σερβίας, Τσεχίας, Πολωνίας λόγω παραδοσιακών καλών σχέσεων με το Πατριαρχείο Μόσχας δεν έχουν αναγνωρίσει την Ουκρανική Εκκλησία. Παρόμοια στάση τηρεί και το Πατριαρχείο Αντιοχείας το οποίο απείχε από την Πανορθόδοξο Σύνοδο της Κρήτης. Θέση επί του ζητήματος δεν έχει λάβει το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων το οποίο κάποια στιγμή μετά την κρίση που ξέσπασε στην Ορθοδοξία προσπάθησε, ανεπιτυχώς, να συγκαλέσει Σύνοδο των Ορθοδόξων Εκκλησιών για το Ουκρανικό ζήτημα.

Με 10 ψήφους υπέρ και 7 κατά η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου συντάχθηκε με τις Ορθόδοξες Εκκλησίες εκείνες που έχουν αναγνωρίσει το αυτοκέφαλο της Ουκρανικής Εκκλησίας.

Σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος της Συνόδου, Μητροπολίτης Πάφου Γεώργιος οι Συνοδικοί μετά από διεξοδική συζήτηση αποφάσισαν «να μην εναντιωθούν στην απόφαση του Μακαριότατου να μνημονεύσει τον Μητροπολίτη Κιέβου Επιφάνιο και να εργαστούν για την ομόνοια στην Ορθοδοξία». Με την απόφαση της πλειοψηφίας διαφώνησαν οι τέσσερις Ιεράρχες που είχαν αντιδράσει στην ενέργεια του Αρχιεπισκόπου (Μητροπολίτης Λεμεσού, Μητροπολίτης Κύκκου, Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής, Επίσκοπος Αμαθούντος) καθώς και άλλα τρία μέλη της Συνόδου.

Ο Μητροπολίτης Κύκκου και Τηλλυρίας Νικηφόρος, ένας εκ των διαφωνούντων, αποχωρώντας δήλωσε πως η απόφαση της Συνόδου δεν δεσμεύει όσους διαφωνούν στο Ουκρανικό, επικαλούμενος ζητήματα πίστης.

Ο Κύκκου Νικηφόρος ανέφερε επίσης πως ο Αρχιεπίσκοπος και άλλα εννέα μέλη της Συνόδου δεν αποδέχθηκαν συμβιβαστική του πρόταση να μην προσκαλεστεί στην Κύπρο, ο Μητροπολίτης Κιέβου Επιφάνιος.

Η απόφαση

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» υπέρ την ενέργειας του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β’ να μνημονεύσει τον προκαθήμενο της Ουκρανικής Εκκλησίας Μητροπολίτη Κιέβου Επιφάνιο που αναγνωρίζει το Οικουμενικό Πατριαρχείο τάχθηκαν:

-Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κύριος Χρυσόστομος Β΄
-Μητροπολίτης Πάφου κύριος Γεώργιος
-Μητροπολίτης Κιτίου κύριος Νεκτάριος
-Μητροπολίτης Κυρηνείας κύριος Χρυσόστομος
-Μητροπολίτης Κωνσταντίας – Ἀμμοχώστου κύριος Βασίλειος
-Μητροπολίτης Τριμυθοῦντος καὶ Λευκάρων κύριος Βαρνάβας
-Επίσκοπος Καρπασίας κύριος Χριστοφόρος
-Επίσκοπος Αρσινόης
-Επίσκοπος Χύτρων κύριος Λεόντιος
-Επίσκοπος Μεσαορίας κύριος Γρηγόριος

Κατά της μνημόνευσης και κατά συνέπεια αναγνώρισης του αυτοκέφαλου της Ουκρανικής Εκκλησίας τάχθηκαν:

-Μητροπολίτης Λεμεσού κύριος Ἀθανάσιος
-Μητροπολίτης Μόρφου κύριος Νεόφυτος
-Μητροπολίτης Κύκκου καὶ Τηλλυρίας κύριος Νικηφόρος
-Μητροπολίτης Ταμασοῦ καὶ Ὀρεινῆς κύριος Ἠσαΐας
-Επίσκοπος Ἀμαθοῦντος κύριος Νικόλαος
-Επίσκοπος Λήδρας κύριος Ἐπιφάνιος
-Επίσκοπος Νεαπόλεως κύριος Πορφύριος

Το ανακοινωθέν

Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου κατὰ τὶς συνεδρίες αὐτῆς, τῆς 23ης καὶ 25ης Νοεμβρίου 2020, συζήτησε διεξοδικῶς τὸ Οὐκρανικὸ Ἐκκλησιαστικὸ Ζήτημα καθὼς καὶ τὸ πρόβλημα τὸ ὁποῖο ἔχει δημιουργηθεῖ μὲ τὴν μνημόνευση τοῦ Ἐπιφανίου ὡς Προκαθημένου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας ἐκ μέρους τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Χρυσοστόμου καὶ ἀπεφάσισε ὅπως, μὴ ἐναντιωθεῖ στὴν ὡς ἄνω ἀπόφαση τοῦ Μακαριωτάτου.

Ταυτοχρόνως ἡ Ἱερὰ Σύνοδος προσβλέπει σὲ εὐρύτερη διαβούλευση εἰς τὴν ὁποίαν ὅλοι νὰ ἐργαστοῦν, πρὸς ὑπέρβαση τῆς παρούσης κρίσεως ποὺ ἀπειλεῖ μὲ σχῖσμα τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ.