Kathimerini.gr
Γιάννης Παλαιολόγος
Προτάσεις για την πλήρη απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα έως το 2027 θα καταθέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρι τα μέσα Μαΐου, όπως δήλωσε χθες η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Σε συνέντευξη Τύπου στο τέλος της άτυπης Συνόδου Κορυφής, η κ. Φον ντερ Λάιεν είπε επίσης ότι η Κομισιόν θα παρουσιάσει το ίδιο χρονικό διάστημα την πρότασή της για την αναδιοργάνωση της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού, ώστε να είναι πιο συμβατή με την πράσινη μετάβαση.
Πιο άμεσα, έως το τέλος του μήνα, όπως είπε, η Επιτροπή θα ανακοινώσει πρόταση για αποσύνδεση των τιμών του ρεύματος από αυτές του φυσικού αερίου, με την επιβολή ανώτατων ορίων για το ρεύμα. Παράλληλα, πρόσθεσε, θα προωθηθεί ένα νέο προσωρινό πλαίσιο χαλάρωσης των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων, ώστε να στηριχθούν οι επιχειρήσεις που θα επιβαρυνθούν δυσανάλογα από τις αυξήσεις των τιμών, ενώ δίνεται και το πράσινο φως στα κράτη-μέλη για έκτακτη φορολογία στα υπερκέρδη των ηλεκτροπαραγωγών και αναδιανομή των εσόδων υπέρ των καταναλωτών.
Στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. στις Βερσαλλίες δεν υπήρξε τελικώς κάποια συγκεκριμένη αναφορά σε σχέδιο κοινού δανεισμού.
Οσον αφορά το δεύτερο κρίσιμο μέτωπο, αυτό της άμυνας, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, δήλωσε ότι θα λάβει χώρα επ’ αυτού ακόμα μία έκτακτη Σύνοδος Κορυφής πριν από τον Ιούνιο. Η κ. Φον ντερ Λάιεν καλωσόρισε τις ανακοινώσεις κρατών-μελών περί αυξήσεων των αμυντικών δαπανών, αλλά προειδοποίησε ότι πρέπει να υπάρξει πανευρωπαϊκός συντονισμός ώστε να αποφευχθεί ο «κατακερματισμός».
Χθες το πρωί, εξάλλου, ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την εξωτερική πολιτική, Ζοσέπ Μπορέλ, προσερχόμενος στη Σύνοδο ανακοίνωσε ότι οι ηγέτες αποφάσισαν τον διπλασιασμό των πόρων για τη χρηματοδότηση στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία (επιπλέον 500 εκατ. ευρώ). Ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς στη συνέχεια είπε ότι δεν έχει ληφθεί ακόμα αυτή η απόφαση, αν και έδειξε ότι είναι θετικά διακείμενος στην πρόταση.
Οπως αναμενόταν, δεν υπήρξε κάποια συγκεκριμένη αναφορά σε σχέδιο κοινού δανεισμού σχετικά με τη χρηματοδότηση των αναγκαίων επενδύσεων για την ενέργεια, την άμυνα και τη διατροφική ασφάλεια (το τρίτο ζωτικό πεδίο που απασχόλησε τους ηγέτες). Ο Εμανουέλ Μακρόν είπε ότι πρέπει η Ε.Ε. πρώτα να καταλήξει σε συμφωνία για τους στόχους των κοινών επενδύσεων, πριν συζητήσει για τα εργαλεία χρηματοδότησης.
Διαφωνίες
Η Γερμανία και η Ολλανδία παραμένουν σθεναρά αντίθετες σε νέο κοινό δανεισμό. Στους πολέμιους της πρότασης συγκαταλέγεται και η Σουηδία, η πρωθυπουργός της οποίας δήλωσε χθες σχετικά ότι «κάποιες χώρες αναζητούν συνεχώς τρόπους να μην πληρώνουν τους λογαριασμούς τους». Η χθεσινή συνεδρίαση περιελάμβανε ενημέρωση των ηγετών από την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, για τις οικονομικές επιπτώσεις του πολέμου.
Την πρώτη μέρα της Συνόδου οι διαβουλεύσεις διήρκεσαν πολύ πέρα από τα μεσάνυχτα. Το επίμαχο ζήτημα ήταν η διατύπωση σχετικά με την ευρωπαϊκή προοπτική της Ουκρανίας. Στην κοινή διακήρυξη τελικά αναφέρεται ότι μετά το ουκρανικό αίτημα για ένταξη, το Συμβούλιο «ενήργησε γρήγορα και κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει τη γνώμη της για την αίτηση αυτή σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των Συνθηκών [σ.σ.: χωρίς όμως να γίνει ευθεία αναφορά στο άρθρο 49, που αφορά την ένταξη]. Εν αναμονή αυτού και χωρίς καθυστέρηση θα ενισχύσουμε περαιτέρω τους δεσμούς μας και θα εμβαθύνουμε τη συνεργασία μας για να υποστηρίξουμε την Ουκρανία στην επιδίωξη της ευρωπαϊκής της πορείας. Η Ουκρανία ανήκει στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια». Το Συμβούλιο, σημειώνεται επίσης, «κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει τη γνώμη της σχετικά με τις αιτήσεις της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας».
Στην κοινή διακήρυξη εκφράζεται επιπλέον αποφασιστικότητα για κλιμάκωση της πίεσης στη Ρωσία και τη Λευκορωσία. «Εχουμε υιοθετήσει σημαντικές κυρώσεις και παραμένουμε έτοιμοι να προχωρήσουμε γρήγορα με περαιτέρω κυρώσεις», αναφέρεται.
