Γιάννης Παλαιολόγος
Ως μετά τις 2 τα ξημερώματα διήρκεσε η χθεσινή, πρώτη μέρα της Συνόδου Κορυφής, με τους ηγέτες των «27» να διαπραγματεύονται μέχρις εσχάτων για τη διατύπωση της κοινής δήλωσης για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις προοπτικές περαιτέρω εμβάθυνσης των ευρω-ουκρανικών σχέσεων.
Το πιο επίμαχο ζήτημα αφορούσε το δεύτερο ζήτημα, με χώρες κυρίως της Δυτικής Ευρώπης να επιμένουν ότι «δεν υπάρχει fast-track διαδικασία ένταξης» (δήλωση χθες του Ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε), ενώ ειδικά οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία επέμεναν ότι η Ε.Ε. πρέπει να στείλει ένα ισχυρό σήμα υπέρ της ένταξης της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με την τελική διατύπωση, αναφέρεται ότι μετά το αίτημα για ένταξη που κατέθεσε επισήμως ο Ουκρανός πρόεδρος, το Συμβούλιο «ενήργησε γρήγορα και κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει τη γνώμη της για την αίτηση αυτή σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των Συνθηκών. Εν αναμονή αυτού και χωρίς καθυστέρηση, θα ενισχύσουμε περαιτέρω τους δεσμούς μας και θα εμβαθύνουμε τη συνεργασία μας για να υποστηρίξουμε την Ουκρανία στην επιδίωξη της ευρωπαϊκής της πορείας. Η Ουκρανία ανήκει στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, επιπλέον, εκφράζει την αποφασιστικότητά του «να αυξήσουμε ακόμη περισσότερο την πίεσή μας στη Ρωσία και τη Λευκορωσία. Έχουμε υιοθετήσει σημαντικές κυρώσεις και παραμένουμε έτοιμοι να προχωρήσουμε γρήγορα με περαιτέρω κυρώσεις».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της δήλωσης:
«1. Πριν από δύο εβδομάδες η Ρωσία έφερε ξανά τον πόλεμο στην Ευρώπη. Η απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο και τις αρχές του Χάρτη του ΟΗΕ και υπονομεύει την ευρωπαϊκή και παγκόσμια ασφάλεια και σταθερότητα. Προκαλεί ανείπωτα δεινά στον ουκρανικό πληθυσμό. Η Ρωσία και η συνεργός της Λευκορωσία φέρουν την πλήρη ευθύνη για αυτόν τον επιθετικό πόλεμο και οι υπεύθυνοι θα λογοδοτήσουν για τα εγκλήματά τους, συμπεριλαμβανομένης της αδιάκριτης στόχευσης αμάχων και πολιτικών μη στρατιωτικών αντικειμένων. Ως προς αυτό, χαιρετίζουμε την απόφαση του εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να ξεκινήσει έρευνα. Ζητούμε να διασφαλιστεί άμεσα η ασφάλεια και η ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων της Ουκρανίας με τη βοήθεια του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας. Απαιτούμε από τη Ρωσία να σταματήσει τη στρατιωτική της δράση και να αποσύρει όλες τις δυνάμεις και τον στρατιωτικό εξοπλισμό από ολόκληρη την επικράτεια της Ουκρανίας αμέσως και άνευ όρων, και να σέβεται πλήρως την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της.»
«2. Επαινούμε τον λαό της Ουκρανίας για το θάρρος του να υπερασπιστεί τη χώρα του και τις κοινές μας αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Δεν θα τους αφήσουμε μόνους. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα συνεχίσουν να παρέχουν συντονισμένη πολιτική, οικονομική, υλική και ανθρωπιστική υποστήριξη. Δεσμευόμαστε να παρέχουμε υποστήριξη για την ανοικοδόμηση μιας δημοκρατικής Ουκρανίας μόλις σταματήσει η ρωσική επίθεση. Είμαστε αποφασισμένοι να αυξήσουμε ακόμη περισσότερο την πίεσή μας στη Ρωσία και τη Λευκορωσία. Έχουμε υιοθετήσει σημαντικές κυρώσεις και παραμένουμε έτοιμοι να προχωρήσουμε γρήγορα με περαιτέρω κυρώσεις.»
«3. Αμέτρητοι άνθρωποι φεύγουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Προσφέρουμε προσωρινή προστασία σε όλους τους πρόσφυγες πολέμου από την Ουκρανία. Επαινούμε τις ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως στα σύνορα με την Ουκρανία, για την απέραντη αλληλεγγύη που έδειξαν στην υποδοχή των Ουκρανών προσφύγων πολέμου. Η Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη της θα συνεχίσουν να δείχνουν αλληλεγγύη και να παρέχουν ανθρωπιστική, ιατρική και οικονομική υποστήριξη σε όλους τους πρόσφυγες και τις χώρες που τους φιλοξενούν. Ζητούμε να διατεθούν κονδύλια χωρίς καθυστέρηση μέσω της ταχείας έγκρισης της πρότασης για τη Δράση της Συνοχής για τους Πρόσφυγες στην Ευρώπη (CARE) και μέσω του ReactEU. Καλούμε τη Ρωσία να τηρήσει πλήρως τις υποχρεώσεις της βάσει του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Πρέπει να διασφαλίσει την ασφαλή και απρόσκοπτη ανθρωπιστική πρόσβαση στα θύματα και τους εσωτερικά εκτοπισμένους στην Ουκρανία και να επιτρέψει την ασφαλή διέλευση σε όσους αμάχους θέλουν να φύγουν.»
«4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναγνώρισε τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες και την ευρωπαϊκή επιλογή της Ουκρανίας, όπως αναφέρεται στη Συμφωνία Σύνδεσης. Στις 28 Φεβρουαρίου 2022, ασκώντας το δικαίωμα της Ουκρανίας να επιλέγει τη μοίρα της, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας υπέβαλε την αίτηση της Ουκρανίας να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Συμβούλιο ενήργησε γρήγορα και κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει τη γνώμη της για την αίτηση αυτή σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των Συνθηκών. Εν αναμονή αυτού και χωρίς καθυστέρηση, θα ενισχύσουμε περαιτέρω τους δεσμούς μας και θα εμβαθύνουμε τη συνεργασία μας για να υποστηρίξουμε την Ουκρανία στην επιδίωξη της ευρωπαϊκής της πορείας. Η Ουκρανία ανήκει στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια.
«5. Το Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει τη γνώμη της σχετικά με τις αιτήσεις της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας».