ΜΑΞ ΜΠΙΡΑΚ / THE NEW YORK TIMES
Η τεράστια εγκατάσταση στο Οχάιο που έχει σχεδιαστεί ώστε να φιλοξενεί εκατοντάδες συσκευές φυγοκέντρησης και εμπλουτισμού ουρανίου παραμένει σχεδόν άδεια. Στην πληρότητά της η μονάδα θα είχε τη δυνατότητα να εμπλουτίσει αρκετό ουράνιο για να τροφοδοτήσει τα περισσότερα πυρηνικά εργοστάσια των ΗΠΑ, όμως η τρέχουσα εγχώρια παραγωγή εμπλουτισμένου ουρανίου αρκεί οριακά για τις ανάγκες ενός εργοστασίου παραγωγής ενέργειας.
Ετσι, αυτή τη στιγμή, και παρά τις συντονισμένες προσπάθειες των περισσότερων δυτικών κρατών να επιβάλουν οικονομικούς περιορισμούς στη Ρωσία, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να αγοράζουν το ένα τρίτο του εμπλουτισμένου ουρανίου τους από θυγατρικές εταιρείες της κρατικής υπηρεσίας πυρηνικής ενέργειας Rosatom, η οποία συνδέεται άμεσα με τον ρωσικό στρατό. Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες ροές αμερικανικών κεφαλαίων προς τη Ρωσία, που πέρυσι άγγιξε περίπου το ένα δισεκατομμύριο δολάρια.
Ομως οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν προς το παρόν εταιρείες που να μπορούν να αναλάβουν οι ίδιες την περίπλοκη διαδικασία και η ανάπτυξή τους θα κόστιζε στο αμερικανικό κράτος τεράστια ποσά, ενώ παράλληλα θα χρειάζονταν πάνω από μία δεκαετία για να αγγίξουν τα επίπεδα παραγωγής της Rosatom. Αν και ήδη από τη δεκαετία του ’50 οι Αμερικανοί είχαν καταρτίσει πλάνα που τους καθιστούσαν πρωταγωνιστές στην εν λόγω παραγωγή, μια σειρά ιστορικών γεγονότων τους οδήγησε σταδιακά να τη διακόψουν τελείως. Από την άλλη, και παρά το γεγονός ότι ο πόλεμος βρίσκεται στον δεύτερο χρόνο του, δεν φαίνεται να γίνονται σημαντικά βήματα προς την τόνωση της εγχώριας βιομηχανίας εμπλουτισμού. Οι Ρώσοι, έχοντας αναπτύξει την απαιτούμενη τεχνολογία, είναι πλέον οι φθηνότεροι προμηθευτές στην παγκόσμια αγορά, εξοπλίζοντας τουλάχιστον άλλα δέκα κράτη, συμπεριλαμβανομένου του Ιράν.
Εκτός από τη βιομηχανικής κλίμακας παραγωγή εμπλουτισμένου ουρανίου, η υπηρεσία πυρηνικής ενέργειας της Ρωσίας είναι πλέον και υπεύθυνη για τη διαχείριση του πυρηνικού εργοστασίου της Ζαπορίζια στην ανατολική Ουκρανία. Η περιοχή, μαζί με το μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο της Ευρώπης, κατελήφθη και ελέγχεται από τη Ρωσία σχεδόν από την αρχή του πολέμου, ενώ οι μάχες γύρω του ανησυχούν τη διεθνή κοινότητα.
«Δεν μπορούμε να είμαστε όμηροι εθνών που δεν μοιράζονται τις αξίες μας, αλλά αυτό συμβαίνει», δήλωσε ο γερουσιαστής Τζο Μάντσιν ΙΙΙ, Δημοκρατικός της Δυτικής Βιρτζίνια, ο οποίος ηγείται της Επιτροπής Ενέργειας της Γερουσίας. Ο Μάντσιν είναι ο υποστηρικτής ενός νομοσχεδίου για την ανοικοδόμηση της αμερικανικής ικανότητας εμπλουτισμού, που θα προωθούσε ομοσπονδιακές επιδοτήσεις για μια βιομηχανία την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες ιδιωτικοποίησαν στα τέλη της δεκαετίας του 1990.
Επιπλέον, η εξάρτηση που έχουν αποκτήσει οι ΗΠΑ από το ρωσικό εμπλουτισμένο ουράνιο καθιστά τις πυρηνικές μονάδες της χώρας ευάλωτες. Η Ρωσία δεν αποκλείεται να αποφασίσει στο σύντομο μέλλον να διακόψει τις εξαγωγές εμπλουτισμένου ουρανίου. Πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν πως μια τέτοια στρατηγική δεν είναι καθόλου απίθανη, ειδικά αφού ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει δείξει στο παρελθόν πως δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει την ενέργεια ως μέσο άσκησης γεωπολιτικής πίεσης.
«Είναι ανεξήγητο ότι εδώ και πάνω από ένα χρόνο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν φαίνεται να έχει σχέδιο για να τερματίσει αυτή την εξάρτηση», δήλωσε ο Τζέιμς Κρέλενσταϊν, διευθυντής της GHS Climate, μιας εταιρείας συμβούλων καθαρής ενέργειας που εξέδωσε πρόσφατα μια λευκή βίβλο για το θέμα. «Θα μπορούσαμε να εξαλείψουμε σχεδόν όλη την εξάρτηση της Αμερικής από τον ρωσικό εμπλουτισμό με την ολοκλήρωση του εργοστασίου φυγοκέντρησης στο Οχάιο».
Ιδιωτικές επιχειρήσεις που έχουν αρνηθεί να χρησιμοποιήσουν το ρωσικό ουράνιο, όπως η TerraPower του Μπιλ Γκέις, είδαν τα πλάνα τους για το χτίσιμο πυρηνικών εργοστασίων να ματαιώνονται πολλάκις την τελευταία διετία.
