ΑΝΤΟΝ ΤΡΟΪΑΝΟΦΣΚΙ, ΒΑΛΕΡΙ ΧΟΠΚΙΝΣ, ΙΒΑΝ ΝΕΤΣΕΠΟΥΡΕΝΚΟ, ΑΛΙΝΑ ΛΟΜΠΖΙΝΑ / THE NEW YORK TIMES
Η επιστράτευση που ανακοίνωσε το πρωί της Τετάρτης ο Βλαντιμίρ Πούτιν έσκισε το κουκούλι που προστάτευε το μεγαλύτερο μέρος της ρωσικής κοινωνίας από την πραγματικότητα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της χώρας, μητέρες, σύζυγοι και παιδιά αποχωρίζονταν με κλάματα τους επίστρατους, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις τα φύλλα πορείας παραδίδονταν στο σπίτι από τον τοπικό δάσκαλο που χτυπούσε αναπάντεχα το κουδούνι. Στην Ανατολική Σιβηρία επιστρατεύτηκαν και τα σχολικά λεωφορεία, ώστε να μεταφέρουν τους επίστρατους στα στρατόπεδα εκπαίδευσης.
Οι ρωσικές Αρχές υποσχέθηκαν ότι θα επιστρατευθούν μόνο όσοι έχουν στρατιωτική εμπειρία, αλλά φαίνεται ότι δεν συνέβη ακριβώς έτσι. Στην Μπουργιατία της Σιβηρίας, η δημοσιογράφος Γιανίνα Νιμάγεβα είπε ότι ο άνδρας της, πατέρας πέντε παιδιών και εργαζόμενος στο τμήμα επειγόντων περιστατικών στην τοπική πρωτεύουσα, επιστρατεύθηκε. «Είναι 38 χρόνων, δεν είναι έφεδρος, δεν έχει πάει στον στρατό», είπε η Νιμάγεβα.
Οι ρωσικές Αρχές υποσχέθηκαν ότι θα επιστρατευθούν μόνο όσοι έχουν στρατιωτική εμπειρία, αλλά φαίνεται ότι δεν συνέβη ακριβώς έτσι.
Παρά τις προσπάθειες του Κρεμλίνου να καταπνίξει τις αντιδράσεις, το βράδυ της Τετάρτης ξέσπασαν διαδηλώσεις σε όλη τη Ρωσία. Σύμφωνα με την οργάνωση για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, OVD-Info, τουλάχιστον 1.312 άνθρωποι συνελήφθησαν, ενώ νέες διαδηλώσεις έγιναν την Πέμπτη. Στη φτωχή επαρχία του Νταγκεστάν, στον Νότιο Καύκασο, οι διαδηλωτές έκλεισαν έναν αυτοκινητόδρομο.
«Οταν πολεμήσαμε από το 1941 έως το 1945 – αυτό ήταν πόλεμος», ούρλιαξε ένας άνδρας σε βίντεο που έκανε τον γύρο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. «Τώρα δεν είναι πόλεμος, είναι πολιτική».
Στη Μόσχα, όπου νεαροί επαγγελματίες χωρίς στρατιωτική εμπειρία λάμβαναν σωρηδόν χαρτιά επιστράτευσης, ο δικηγόρος Γκριγκόρι Βαϊπάν είπε ότι το σοκ είναι αντίστοιχο με αυτό της 24ης Φεβρουαρίου, πρώτης ημέρας της εισβολής. «Εκείνη την ημέρα, ο πόλεμος ξεκίνησε εκεί», είπε. «Τώρα ξεκίνησε και εδώ».
Δεν το περίμεναν
Οπως πολλές από τις κινήσεις του Πούτιν, έτσι και η επιστράτευση ήρθε για πολλούς Ρώσους σαν κεραυνός εν αιθρία. Ενας στους δύο, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, είχε σταματήσει να ασχολείται με το θέμα του πολέμου.
Στην πόλη Μπακσάν, στην Καβαρδινο-Βαλκαρία του Βορείου Καυκάσου, πάνω από 100 άνθρωποι διαδήλωσαν εναντίον της επιστράτευσης των αγαπημένων τους προσώπων. «Η Καβαρδινο-Βαλκαρία, όπως και η υπόλοιπη Ρωσία, ξύπνησε την Τετάρτη με μια αίσθηση τρόμου», είπε ο Ιμπραΐμ Γιαγκάνοφ, τοπικός ακτιβιστής που τώρα βρίσκεται στην Πολωνία. «Ο πόλεμος, που ήταν κάπου μακριά, στην τηλεόραση, ξαφνικά μπήκε στα σπίτια».
Επιστράτευση διαδηλωτών
Στη Μόσχα, οι Αρχές βρήκαν έναν πρωτότυπο τρόπο να αποθαρρύνουν τις διαδηλώσεις: έδιναν στους διαδηλωτές χαρτιά επιστράτευσης. Αυτό συνέβη σε τουλάχιστον έξι αστυνομικούς σταθμούς στους οποίους μεταφέρθηκαν διαδηλωτές, σύμφωνα με πληροφορίες της OVD-Info.
Σε μια προσπάθεια να χρυσώσει το χάπι, ο Πούτιν ανακοίνωσε ότι οι επίστρατοι θα λαμβάνουν τον ίδιο μισθό με τους επαγγελματίες στρατιώτες. Αυτό, σύμφωνα με τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης, σημαίνει αμοιβή άνω των 3.000 δολαρίων τον μήνα, πέντε φορές μεγαλύτερη από τον μέσο ρωσικό μισθό.
Τα νέα της επιστράτευσης έστειλαν χιλιάδες ανθρώπους σε αεροδρόμια και συνοριακά περάσματα. «Αποφασίσαμε ότι δεν θέλουμε να ζήσουμε έτσι», είπε Ρώσος που βρέθηκε άρον άρον στην Κωνσταντινούπολη.
Κι ενώ ο πόλεμος έφθασε στα ρωσικά σπίτια, οι ρωσικές Αρχές ανακοίνωσαν ότι θα συνεχίσουν να μην αναφέρονται σε αυτόν ως πόλεμο αλλά ως «ειδική στρατιωτική επιχείρηση».
