Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) πήρε τη νίκη στις εκλογές του Βρανδεμβούργου. Η κρατιδιακή εφορευτική επιτροπή ανακοίνωσε ότι το SPD κέρδισε με ποσοστό 30,9% (+4,7 από το 2019), αφήνοντας στη δεύτερη θέση την ακροδεξιά παράταξη Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) με 29,2% (+5,7).
Η νεοσύστατη «Συμμαχία Ζάρα Βάγκενκνεχτ» (BSW) κατέλαβε την τρίτη θέση με 13,5%, ενώ το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CDU) ήρθε τέταρτο με 12,1% (-3,5).
Αυτά τα τέσσερα κόμματα εξασφαλίζουν την είσοδό τους στο τοπικό κοινοβούλιο.
Οι Πράσινοι με 4,1% (-6,7) και η Αριστερά με 3% (-7,7) μένουν εκτός βουλής, όπως και οι Φιλελεύθεροι (FDP), οι οποίοι μάλιστα προσμετρώνται στα «λοιπά κόμματα».
Ο Βόιντκε και η «ψήφος στρατηγικής»
Ο πρωθυπουργός Ντίτμαρ Βόιντκε (SPD) έκανε λόγο για «πολλή δουλειά» πίσω από την επιτυχία της παράταξής του. Ο ίδιος, εξαιρετικά δημοφιλής στο Βρανδεμβούργο, είχε δηλώσει προεκλογικά ότι, εάν το SPD έχανε, ο ίδιος θα αποχωρούσε. «Οποιος θέλει Βόιντκε, ψηφίζει SPD», ήταν το σύνθημα της εκστρατείας του και η αντίπαλός του Αλίς Βάιντελ από την AfD υποστήριξε ότι τελικά το SPD έλαβε ψήφους και από υποστηρικτές άλλων κομμάτων, όπως π.χ. των Πρασίνων. Ως «πρόβλημα» περιέγραψε την «ψήφο στρατηγικής» και η αρχηγός των Πρασίνων Ρικάρντα Λανγκ.
Κατάρρευση για το CDU
Το CDU από την πλευρά του βρίσκεται αντιμέτωπο με το ιστορικά χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμά του στην ανατολική Γερμανία. Ο γενικός γραμματέας του κόμματος Κάρστεν Λίνεμαν απέδωσε τα χαμηλά ποσοστά του CDU στη μονομαχία μεταξύ του Ντίτμαρ Βόιντκε και του επικεφαλής υποψηφίου της AfD Κρίστοφ Μπερντ, η οποία οδήγησε τελικά σε πόλωση τους ψηφοφόρους.
Μικρά τα κέρδη για Σολτς
Ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς, ο οποίος ψήφισε επιστολικά καθώς βρίσκεται στη Νέα Υόρκη στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, δεν είχε πολλά να κερδίσει από τη νίκη του κόμματός του στο Βρανδεμβούργο. Είχε ωστόσο να χάσει πολλά σε περίπτωση ήττας, καθώς υπάρχει έντονη δυσαρέσκεια στο εσωτερικό του κόμματός του τόσο για τον ίδιο όσο και για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Ντίτμαρ Βόιντκε επέλεξε να δώσει την προεκλογική μάχη ποντάροντας στο προσωπικό του κεφάλαιο και χωρίς τον καγκελάριο, ο οποίος είναι μάλιστα κάτοικος Βρανδεμβούργου, επειδή δεν ήθελε να μοιραστεί την φθορά της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Το αποτέλεσμα δεν αφαιρεί πλήρως την πίεση για τον Σολτς, μετά από τα κακά αποτελέσματα σε Σαξονία και Θουριγγία. Ερχεται επίσης στο τέλος μιας εβδομάδας με μαζεμένες αρνητικές ειδήσεις από τον χώρο της οικονομίας, όπως η αναβολή της δημιουργίας ενός μεγάλου εργοστασίου της αμερικανικής Intel στο Μαγδεμβούργο και τις φήμες για μαζικές απολύσεις της Volkswagen στα εργοστάσια της Γερμανίας. Τον γλυτώνει ωστόσο από τη… γεύση μιας ακόμα ήττας, που θα ανέβαζε την ένταση στις γκρίνιες για τον ίδιο. Δείχνει επίσης ότι η συνταγή της δημοκρατικής συσπείρωσης, που υιοθέτησε ο πρωθυπουργός Ντίτμαρ Βόινκτε απέναντι στην ακροδεξιά τελικά λειτούργησε.
Υπάρχει άλλωστε και ο πολιτικός συμβολισμός. Σταθερά από το 1990, που γίνονται εκλογές εκεί, το Βρανδεμβούργο αποτελεί «κόκκινο κάστρο», το «αποκούμπι» του SPD στην πρώην Ανατολική Γερμανία. Οτι κρατήθηκε μπορεί να προβληθεί ως επιτυχία, από τις λιγοστές για το SPD το τελευταίο διάστημα. Είναι όμως σαφές ότι τα πολύ αρνητικά αποτελέσματα των εταίρων του στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα ενισχύσουν τον πειρασμό για διαφοροποιήσεις και των δύο, απειλώντας τη συνοχή μιας τρίχρωμης κυβέρνησης.
Αλλάζει ο πολιτικός χάρτης
Μπορεί τώρα η κυβέρνηση και ο καγκελάριος να παίρνουν κάποιες ανάσες, αλλά το 30% της AfD δε μπορεί να αφήνει περιθώρια εφησυχασμού. Οσο και να επικαλεστούν κάποιοι τις «ιδιαιτερότητες» των πέντε νέων κρατιδίων, η ουσία είναι ότι ο πολιτικός χάρτης της χώρας αλλάζει σημαντικά. Η ακροδεξιά διασφαλίζει διψήφια ποσοστά στα περισσότερα κρατίδια της χώρας, δηλαδή και στα δυτικά, τα δυο μικρότερα κόμματα της κυβέρνησης φυλλορροούν, με τους Φιλελεύθερους να κινούνται στα όρια της εξαφάνισης, κάτι που ισχύει και για την Αριστερά, που φαίνεται ανίκανη να ξεπεράσει το σοκ από την αποχώρηση της Σάρας Βάγκενκνεχτ.
Η τελευταία μετατρέπεται πλέον σε ρυθμίστρια των εξελίξεων σε όλη την ανατολική πλευρά της χώρας και δείχνει ότι δεν θα έχει πρόβλημα να μπει με το νέο της κόμμα και στην Μπούντεσταγκ τον Σεπτέμβριο του 2025. Το ερώτημα είναι ποιοι θα κάνουν το βήμα να συνεργαστούν μαζί της.
Ανάλογο ερώτημα ισχύει φυσικά και για την Εναλλακτική για τη Γερμανία. Αποτελεί κοινό μυστικό ότι στις τάξεις της Χριστιανοδημοκρατίας υπάρχουν κάποιοι που θεωρούν ότι απλώς τη βοηθούν απομονώνοντάς την. Οι Χριστιανοδημοκράτες βλέπουν ότι μπορεί να προηγούνται στις δημοσκοπήσεις σε εθνικό επίπεδο, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν προκαλούν κάποιο ρεύμα ενθουσιασμού.
To επόμενο κρας τεστ
Με τις εκλογές στο Βρανδεμβούργο ολοκληρώνεται μια εξαιρετικά δύσκολη εκλογική χρονιά για την κυβέρνηση και όχι μόνο, με την ήττα των κομμάτων του ομοσπονδιακού συνασπισμού και την εμπέδωση της ανόδου των άκρων στις ευρωεκλογές, στη Σαξονία και στη Θουριγγία. Οι επόμενες κρατιδιακές εκλογές θα γίνουν τον Μάρτιο στο παραδοσιακά σοσιαλδημοκρατικό Αμβούργο και ο Ολαφ Σολτς αργά ή γρήγορα θα έρθει αντιμέτωπος και με το ερώτημα του εάν τελικά θα διατηρήσει το προνόμιο να τεθεί και πάλι επικεφαλής του προεκλογικού αγώνα του SPD ενόψει των ομοσπονδιακών εκλογών του φθινοπώρου του 2025 ή θα αναγκαστεί να αποχωρήσει υπέρ ενός υποψηφίου με μεγαλύτερη δημοτικότητα, όπως ο υπουργός Αμυνας Μπόρις Πιστόριους.
ΑΠΕ / ΜΠΕ, DW
