ΠΗΓΗ: ΒΒC
Η πρώτη επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν στην Κίνα, σήμερα, Κυριακή, έρχεται έπειτα από σχεδόν πέντε μήνες βαθέος ρήγματος στις σχέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου, με κεντρικό επίδικο το κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι, όπως αναφέρει ρεπορτάζ του BBC.
Το αρχικώς προγραμματισμένο ταξίδι του Αντονι Μπλίνκεν ακυρώθηκε αιφνιδίως, καθώς το αερόστατο, το οποίο η Κίνα λέει ότι χρησιμοποιούσε για μετεωρολογικούς λόγους, παρασύρθηκε στις ηπειρωτικές ΗΠΑ, προτού εντέλει καταστραφεί από αμερικανικά στρατιωτικά αεροσκάφη.
Η επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών περιλαμβάνει συναντήσεις με κορυφαίους αξιωματούχους της εξωτερικής πολιτικής της Κίνας, αλλά δεν υπάρχουν προσώρας πληροφορίες για το εάν θα συναντήσει και τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος εμφανίστηκε με τον ιδρυτή της Microsoft, Μπιλ Γκέιτς, στο Πεκίνο την περασμένη Παρασκευή.
Οι δύο παγκόσμιες υπερδυνάμεις έχουν μακρά ατζέντα ζητημάτων που τις απασχολούν. Το BBC διερευνά τα διάφορα επίπεδα των σχέσεων των δύο χωρών που θα μπορούσαν να βρίσκονται ψηλά στον κατάλογο των θεμάτων που επηρεάζουν τις σινοαμερικανικές σχέσεις.
Αποκατάσταση σχέσεων
Πρώτα και κύρια, η επίσκεψη Μπλίνκεν αφορά την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων σε κάθε επίπεδο. Τον περασμένο μήνα, τρόπον τινά «έσπασε ο πάγος», όταν ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ συναντήθηκαν με Κινέζους ομολόγους τους στη Βιέννη. Ωστόσο, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, λέει το BBC, είναι ο ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης Μπάιντεν που ταξιδεύει στην Κίνα και σηματοδοτεί την πρώτη επίσκεψη υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ στο Πεκίνο από τον Οκτώβριο του 2018.
«Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να επανενεργοποιήσουμε τον διάλογο, καθότι αυτό από μόνο του μειώνει τον κίνδυνο σύγκρουσης», δήλωσε ο συντονιστής για Υποθέσεις Ινδο-Ειρηνικού του Λευκού Οίκου, Κερτ Κάμπελ, σε συζήτηση με δημοσιογράφους πριν από το ταξίδι.
«Δεν μπορούμε να αφήσουμε τις διαφωνίες που μπορεί να μας διχάζουν να σταθούν εμπόδιο στο να πάμε ένα βήμα παρακάτω στις παγκόσμιες προτεραιότητες που απαιτούν από όλους συνεργασία».
Η… ψυχρότητα του Πεκίνου
Ωστόσο, η κινεζική απάντηση στην επίσκεψη Μπίνκεν ήταν κάπως ψυχρή, λέει το βρετανικό δίκτυο.
Σύμφωνα με όσα έδωσε επισήμως το Πεκίνο στη δημοσιότητα, κατά τη συνομιλία με τον Μπλίνκεν το βράδυ της Τετάρτης, ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Τσιν Γκανγκ φέρεται να του είπε ότι «είναι πολύ σαφές ποιος ευθύνεται» για την πρόσφατη επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ τους.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να σεβαστούν τις ανησυχίες της Κίνας, να σταματήσουν να παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας και να σταματήσουν να υπονομεύουν την κυριαρχία, την ασφάλεια και τα αναπτυξιακά συμφέροντα της Κίνας στο όνομα του ανταγωνισμού», φέρεται να είπε ο Τσιν.
Οι ΗΠΑ υποβάθμισαν τις ανακοινώσεις που προέκυψαν από αυτή την επίσκεψη. Φαίνεται, πάντως, ότι το μοναδικό «προϊόν» που θα προκύψει από τις συναντήσεις θα είναι ότι οι συναντήσεις… έγιναν.
Ανώτεροι διπλωμάτες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, πάντως, που επικαλείται το BBC, υποβαθμίζουν τις πιθανότητες κάποιου είδους σημαντικής αποκάλυψης ή μεταμόρφωσης στον τρόπο που αντιμετωπίζουν οι δύο χώρες η μία την άλλη. Εάν η συνάντηση οδηγήσει σε περαιτέρω σχέσεις μεταξύ Αμερικανών και Κινέζων αξιωματούχων, αυτό θα ήταν κάτι πάνω στο οποίο θα μπορούσαν να βασιστούν και οι δύο πλευρές.
Χαλάρωση εμπορικών συγκρούσεων
Οι σχέσεις του Τζο Μπάιντεν με την Κίνα ήταν ήδη σε δύσκολο σημείο όταν ξεκίνησαν, εν μέρει επειδή ο Αμερικανός πρόεδρος ήταν απρόθυμος να ακυρώσει τα εμπορικά μέτρα που είχε θεσπίσει εναντίον του Πεκίνου ο προκάτοχός του, Ντόναλντ Τραμπ. Αυτό περιλαμβάνει δισεκατομμύρια δολάρια σε δασμούς στις εισαγωγές προϊόντων κινεζικής παραγωγής.
Σε ορισμένους τομείς, ο Μπάιντεν προχωρήσε ένα βήμα παρακάτω, λέει το BBC, ασκώντας επιπλέον πιέσεις με περιορισμούς στις εξαγωγές τσιπ υπολογιστών από τις ΗΠΑ στην Κίνα, σε μια προσπάθεια να διατηρηθεί η υπεροχή των ΗΠΑ στις πιο προηγμένες τεχνολογίες.
Η Κίνα απάντησε θεσπίζοντας τη δική της απαγόρευση στα τσιπ μνήμης υπολογιστών που πωλούνται από τη Micron, τον μεγαλύτερο κατασκευαστή των ΗΠΑ.
Το εμπόριο ναρκωτικών φέρνει κοντά τις δύο χώρες
Εάν η τεχνολογία των υπολογιστών είναι ένας τομέας που χαρακτηρίζεται από σκληρό ανταγωνισμό μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων, το παράνομο εμπόριο ναρκωτικών μπορεί να προσφέρει, από πλευράς του, περισσότερο χώρο για συνεργασία.
Οι ΗΠΑ θέλουν να περιορίσουν τις εισαγωγές χημικών συστατικών που παράγονται στην Κίνα και χρησιμοποιούνται για την παρασκευή της φαιντανύλης, ενός συνθετικού οπιοειδούς, πολλαπλάσια ισχυρότερου της ηρωίνης.
Το ποσοστό των θανάτων από υπερβολική δόση ναρκωτικών στις ΗΠΑ που αφορούσαν τη φαιντανύλη έχει υπερτριπλασιαστεί τα τελευταία επτά χρόνια και από τους αναλυτές κρίνεται ως ιδιαιτέρως σοβαρό ζήτημα για την Ουάσιγκτον.
Η αποτροπή του πολέμου
Μετά το περιστατικό με αερόστατο, υπήρξαν αναφορές ότι η Κίνα εξέτασε το ενδεχόμενο να στείλει όπλα στη Ρωσία, ώστε να τα χρησιμοποιήσει κατά τον πόλεμο που έχει εξαπολύσει την Ουκρανία.
Η αμερικανική κυβέρνηση έκανε εσχάτως ένα βήμα πίσω σε αυτές τις κατηγορίες εναντίον του Πεκίνου, σε μια προσπάθεια να μη μετατραπεί η σύγκρουση Ουκρανίας-Ρωσίας σε πόλεμο δι’ αντιπροσώπων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Αυτό που αναμένεται, όμως, λέει το BBC, είναι ο Αντονι Μπλίνκεν να επαναλάβει τις προειδοποιήσεις που δόθηκαν στους Κινέζους στη Βιέννη ότι θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες εάν η Κίνα παράσχει στρατιωτική και οικονομική βοήθεια στη Ρωσία. Τα πολεμικά πλοία των ΗΠΑ και της Κίνας έρχονται αντιμέτωπα σε ένα παιχνίδι υψηλού ρίσκου στα στενά της Ταϊβάν και τη Νότια Σινική Θάλασσα. Το Πεκίνο ισχυρίζεται ότι η περιοχή τού ανήκει, ενώ η Ουάσιγκτον επιμένει ότι είναι διεθνή ύδατα.
Οι στόχοι του Μπλίνκεν
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών και η διπλωματική του ομάδα είπαν ότι στόχος σε αυτό το ταξίδι είναι να αποτρέψει τις εντάσεις και η ανανέωση των σχέσεων των δύο χωρών.
Η επίτευξη περισσότερων από όσα προαναφέρθηκαν, αναφέρει το βρετανικό δίκτυο, μπορεί να φαντάζει αυτή τη στιγμή δύσκολη αποστολή – και μια πιο εκτεταμένη συνεργασία θα μπορούσε να γίνει πιο δύσκολη για τον Τζο Μπάιντεν, καθώς η ρητορική κατά της Κίνας στην Ουάσιγκτον είναι βέβαιο ότι θα ενταθεί καθώς θα πλησιάζουν οι προεδρικές εκλογές του 2024.
Ενα ικανοποιητικό αποτέλεσμα από αυτό το ταξίδι και για τις δύο πλευρές μπορεί να είναι απλώς το άνοιγμα διαύλων επικοινωνίας που θα αποτρέψουν οποιοδήποτε περιστατικό θα μπορούσε να καταλήξει σε στρατιωτική σύγκρουση.
