Carlotta Gal/The New York Times
Για 10 ημέρες, οι Ουκρανοί πεζοναύτες πολεμούσαν δρόμο τον δρόμο και σπίτι το σπίτι για να ανακαταλάβουν το νοτιοανατολικό χωριό Σταρομαγιόρσκε, ανάμεσα σε πυρά πυροβολικού, αεροπορικές επιδρομές και εκατοντάδες ρωσικά στρατεύματα.
Η αντεπίθεση ήταν σε μεγάλο βαθμό ένα βάναυσο μάθημα για τα ουκρανικά στρατεύματα που αγωνίστηκαν να καταλάβουν εκ νέου εδάφη στη νότια περιοχή της Ζαπορίζια.
Οι Ρώσοι προέβαλλαν άγρια άμυνα, αλλά έως την Πέμπτη, οπότε έκαναν πίσω και οι Ουκρανοί διεκδίκησαν τη νίκη. «Κάποιοι τράπηκαν σε φυγή, κάποιοι έμειναν πίσω», ανέφερε διοικητής από την 35η Ταξιαρχία Πεζοναυτών της Ουκρανίας ο οποίος χρησιμοποιεί το διακριτικό Dikyi, που σημαίνει «Αγριος». «Παίρναμε αιχμαλώτους», πρόσθεσε.
Η ανακατάληψη του Σταρομαγιόρσκε, ενός μικρού χωριού, το οποίο ωστόσο είναι κρίσιμο για τη στρατηγική της Ουκρανίας στον Νότο, ήταν μια τόσο ευπρόσδεκτη εξέλιξη για την Ουκρανία ώστε το ανακοίνωσε ο ίδιος ο πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Η αντεπίθεση ήταν σε μεγάλο βαθμό ένα βάναυσο μάθημα για τα ουκρανικά στρατεύματα, που αγωνίστηκαν να καταλάβουν εδάφη στη νότια περιοχή της Ζαπορίζια. Σε δύο μήνες, τα ουκρανικά στρατεύματα έχουν προχωρήσει λιγότερο από 15 χιλιόμετρα σε οποιοδήποτε σημείο κατά μήκος του μετώπου των 150 χιλιομέτρων της περιοχής.
Τι σημαίνει η νίκη στο Σταρομαγιόρσκε
Οι νίκες, όπως αυτή στο Σταρομαγιόρσκε, αντιπροσωπεύουν μια πιθανή σημαντική πρόοδο στις μάχες, είπαν Ουκρανοί αξιωματούχοι, ανοίγοντας ίσως τον δρόμο για μια ευρύτερη ώθηση από τις δυνάμεις της χώρας.
Η Ουκρανία επικεντρώνεται σε δύο κύριες επελάσεις προς τα νότια, με στόχο την αποκοπή των ρωσικών οδών ανεφοδιασμού. Μία γραμμή επίθεσης περνά μέσα από το Σταρομαγιόρσκε προς την πόλη Μπερντιάνσκ στην Αζοφική Θάλασσα και μία άλλη, πιο δυτικά, προς τη Μελιτόπολη.
Και οι δύο πόλεις αποτελούν στρατηγικές διαδρομές διέλευσης για τις ρωσικές δυνάμεις που κατέχουν τη νότια Ουκρανία και την Κριμαία.
Για εβδομάδες, το ουκρανικό πυροβολικό και οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς σφυροκοπούν τις ρωσικές γραμμές ανεφοδιασμού και βάσεις στα μετόπισθεν σε μια προσπάθεια να σπάσουν την επιχειρησιακή τους ικανότητα και να υπονομεύσουν το ρωσικό ηθικό.
Νέες ρωσικές θανατηφόρες τακτικές
Καθώς οι ουκρανικές δυνάμεις αναπτύσσουν όπλα που προμηθεύονται από τη Δύση, τα ρωσικά στρατεύματα κάνουν χρήση νέων θανατηφόρων τακτικών και όπλων δικής τους κατασκευής, συμπεριλαμβανομένων των επιθετικών drones και των ναρκών που πυροδοτούνται από απόσταση.
Στο Σταρομαγιόρσκε, Ρώσοι στρατιώτες έσκαψαν αποθήκες κάτω από τα σπίτια του χωριού με πολλαπλές εξόδους, έτσι ώστε ένα σπίτι να ξεσπά σαν μυρμηγκοφωλιά όταν δέχεται επίθεση, είπε ο Dikyi, ο Ουκρανός διοικητής.
Στρατιωτικά οχήματα των μελών των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων απελευθερώνουν την πόλη Σταρομαγιόρσκε, στην περιφέρεια του Ντονέτσκ, στις 27 Ιουλίου 2023. (©35η Ταξιαρχία Πεζοναυτών των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων/REUTERS).
Το κλειδί για την επιτυχία της Ουκρανίας στο χωριό, είπε ο Ουκρανός στρατιωτικός, ήταν η εξάντληση της θέλησης των Ρώσων στρατιωτών να πολεμήσουν. Το πρώτο σημάδι της ρωσικής κατάρρευσης εντοπίστηκε όταν 20 στρατιώτες εγκατέλειψαν τη θέση τους έπειτα από παράπονα ότι οι ενισχύσεις δεν είχαν φτάσει, όπως είπε ο ίδιος.
Από υποκλοπές ρωσικών επικοινωνιών και ανακρίσεις αιχμαλώτων, οι ουκρανικές δυνάμεις γνώριζαν ότι οι αντίπαλοί τους σημείωναν απώλειες και ότι κάποιοι αρνούνταν να πολεμήσουν.
«Ηταν πανικόβλητοι», είπε ο Dikyi. Οι Ουκρανοί διπλασίασαν την ώθησή τους με κατά μέτωπο επίθεση από δύο τάγματα κατά μήκος τεσσάρων δρόμων.
«Ρωσική άμυνα και δύναμη πυρός παραμένουν σθεναρές»
Καθώς, όμως, οι αξιωματούχοι πανηγύριζαν την πρόοδο της Ουκρανίας στο Σταρομαγιόρσκε, τα στρατεύματα σε άλλα μέτωπα ανέφεραν ότι η ρωσική άμυνα και η δύναμη πυρός παρέμεναν τρομερά σθεναρές και σε μέρη αδιάβατα.
Οι συνεντεύξεις με Ουκρανούς στρατιώτες και η ανασκόπηση στα πλάνα στρατιωτικής επιτήρησης από πρόσφατη επίθεση δείχνουν ότι πολλές ουκρανικές μονάδες υφίστανται μεγάλες απώλειες.
Ομάδα με εκπαίδευση ειδικών επιχειρήσεων, που αναπτύχθηκε τον περασμένο μήνα για να εισβάλει σε ρωσικές θέσεις σε ένα χωριό στο δυτικό τμήμα του μετώπου, είχε τόσο μεγάλες απώλειες σε τέσσερις ημέρες επιθέσεων, που αναγκάστηκε να αποσυρθεί χωρίς να σημειώσει οποιαδήποτε επιτυχία.
Αφού τα τεθωρακισμένα οχήματα καταστράφηκαν σε μεγάλο βαθμό από χτυπήματα πυροβολικού την πρώτη μέρα, οι ειδικές επιχειρήσεις αναθεώρησαν το σχέδιό τους να προσεγγίσουν το χωριό με τα πόδια μέσα από δεντροστοιχία που είχε ναρκοθετηθεί. Οι Ουκρανοί καθάρισαν ένα στενό μονοπάτι με εκρηκτικά αποναρκοθέτησης και οι πρώτοι στρατιώτες που έφτασαν στις ρωσικές θέσεις έπεσαν σε ένα όρυγμα.
«Τα παιδιά μας άρχισαν να ανατινάζονται»
Πλάνα του συμβάντος από drone έδειξαν τι συνέβη στη συνέχεια. Οι εκρήξεις πυροδοτήθηκαν ξαφνικά μέσα στα χαρακώματα, την ώρα που άλλα χτυπήματα έπληξαν στρατιώτες στην άκρη της γραμμής των δέντρων. Το βίντεο έχει επαληθευτεί από τους New York Times.
«Τα χαρακώματα ναρκοθετήθηκαν», είπε ο διοικητής, ο οποίος χρησιμοποιεί το διακριτικό κλήσης Voskres, συντομογραφία της «Ανάστασης». «Τα παιδιά μας άρχισαν να πετάγονται στα χαρακώματα και να ανατινάζονται», πρόσθεσε. Οι ρωσικές δυνάμεις παρακολουθούσαν και πυροδότησαν εξ αποστάσεως τις νάρκες, είπε ο ίδιος.
Οσοι κατάφεραν να αποφύγουν τις νάρκες δέχθηκαν επίθεση από πολλαπλά ρωσικά drones-καμικάζι. «Φαινόταν ότι διέθεταν ένα drone για κάθε άτομο», είπε. «Αν γνωρίζαμε τον όγκο του εξοπλισμού που διαθέτουν οι Ρώσοι, θα μιλούσαμε για… mission impossible».
Αρκετές εβδομάδες αργότερα, το χωριό παραμένει στα χέρια των Ρώσων.
