Αλεξάνδρα Βουδούρη
Χρειάστηκαν σχεδόν έντεκα μήνες προκειμένου η Φινλανδία να γίνει επισήμως σήμερα το 31ο μέλος του ΝΑΤΟ. Τη σχετική αίτηση είχε καταθέσει η κυβέρνηση υπό την ηττημένη πλέον των εκλογών της περασμένης Κυριακής, Σάνα Μαρίν, στις 17 Μαΐου του 2022, μία μόλις ημέρα μετά τη γειτονική της Σουηδία και ενώ ο πόλεμος στην Ουκρανία έδειχνε ήδη ότι δεν θα τελείωνε σύντομα. Ανήμερα την 74η επέτειο υπογραφής της συνθήκης ιδρύσεως του ΝΑΤΟ, οι Φινλανδοί θα δουν το μεσημέρι τη σημαία της χώρας τους να συμπληρώνει τον κύκλο των συνολικά 30 κρατών-μελών της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, στον προαύλιο της έδρας του οργανισμού, στις Βρυξέλλες.
«Η συμμαχία θα αντιδράσει»
Δικαιολογημένα ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, έκανε λόγο χθες για «ιστορική ημέρα» για τη συμμαχία, σπεύδοντας να καθησυχάσει τη Στοκχόλμη ότι «δεν μένει μόνη» της, λέγοντας μάλιστα ότι σε μια «αδιανόητη» περίπτωση απειλής ή στρατιωτικής επίθεσης κατά της Σουηδίας, «οι σύμμαχοι θα αντιδράσουν». Δεν διευκρίνισε, πάντως, τη μορφή αντίδρασής τους σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς μη μέλος δεν μπορεί να επικαλεστεί το άρθρο 5 της συνθήκης του ΝΑΤΟ. Και παρά το γεγονός ότι η Τουρκία ήταν «ο ελέφαντας στο δωμάτιο» στη χθεσινή ενημέρωση των δημοσιογράφων από τον γ.γ. του ΝΑΤΟ, ενόψει της σημερινής συνεδρίασης των υπουργών Εξωτερικών, ο Γενς Στόλτενμπεργκ απέφυγε, ωστόσο, να στείλει αυστηρό μήνυμα στην Αγκυρα, που εξακολουθεί να κρατάει τη σκανδιναβική χώρα στον «προθάλαμο» του οργανισμού.
Δεν έδωσε ούτε χρονοδιάγραμμα για την ένταξη της Σουηδίας, παρά το γεγονός ότι τη χαρακτήρισε άμεση προτεραιότητα και έχοντας παραδεχθεί προηγουμένως ότι η Στοκχόλμη έχει ανταποκριθεί πλήρως στις προϋποθέσεις που απορρέουν από την τριμερή συμφωνία με την Τουρκία και τη Φινλανδία, πέρυσι στη Μαδρίτη.
«Οχι» για την Ουκρανία
Ο Νορβηγός αξιωματούχος παράλληλα επανέλαβε αρκετές φορές τη βασική αρχή του ΝΑΤΟ περί «ανοιχτών θυρών», ως «απάντηση» στη Ρωσία, που, όπως τόνισε, έχει πετύχει το ακριβώς αντίθετο των στόχων της, αφού η συμμαχία διευρύνεται περαιτέρω κατά μήκος των συνόρων της. Στην περίπτωση, όμως, της Ουκρανίας απέκλεισε –για ακόμη μία φορά– την πιθανότητα ένταξής της, το προσεχές τουλάχιστον διάστημα. Προτεραιότητα αποτελεί «η επικράτηση της Ουκρανίας ως κυρίαρχου και ελεύθερου έθνους» έναντι της Ρωσίας, ανέφερε, ενώ έδωσε έμφαση στη συνέχιση των συνομιλιών με το Κίεβο, ώστε να γίνει σταδιακά η «μετάβαση» των στρατιωτικών του δυνάμεων «από τη μετασοβιετική εποχή στα πρότυπα του ΝΑΤΟ».
Βασικό αντικείμενο, άλλωστε, της σημερινής συνεδρίασης της ειδικής επιτροπής του ΝΑΤΟ με την Ουκρανία, παρουσία του ΥΠΕΞ Ντμίτρο Κουλέμπα, θα είναι η συνέχιση της στήριξής της «για όσο χρειαστεί», καθώς και η ανάπτυξη μιας πιο συγκροτημένης εταιρικής σχέσης, επισήμανε ο κ. Στόλτενμπεργκ.
«Αφετηρία το 2%»
Στη συνάντηση των ΥΠΕΞ θα γίνει –ως είθισται– συζήτηση και για την αύξηση των αμυντικών δαπανών, ώστε όλα τα κράτη-μέλη να φθάνουν το 2% του ΑΕΠ τους, με τον γ.γ. να επαναλαμβάνει πως το ποσοστό αποτελεί «αφετηρία» και όχι «κορυφή». Παράλληλα, και ενώ η Κίνα έχει ήδη χαρακτηριστεί «απειλή» κατά την προηγούμενη σύνοδο κορυφής, οι ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ «αναμένεται να εξετάσουν την ολοένα και αυξανόμενη ευθυγράμμισή της με τη Ρωσία», με τον κ. Στόλτενμπεργκ να χαρακτηρίζει «τεράστιο λάθος» πιθανή στρατιωτική ενίσχυση της Μόσχας από το Πεκίνο. Επτασφράγιστο μυστικό παραμένει και το όνομα του διαδόχου του Νορβηγού, η θητεία του οποίου στο ΝΑΤΟ έχει πάρει ήδη μια φορά παράταση. Σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα θα απασχολήσει την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής στο Βίλνιους, τον ερχόμενο Ιούλιο. Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι ίσως αυτή τη φορά ο νέος γ.γ. της συμμαχίας να είναι από χώρα που «βρέχεται από τον Ατλαντικό».
