Kathimerini.gr
Πλέον, είναι απλώς ζήτημα χρόνου: Ο Μπόρις Τζόνσον παραιτήθηκε από την ηγεσία του κυβερνώντος Συντηρητικού κόμματος της Μεγάλης Βρετανίας και, αργά ή γρήγορα, θα αποχωρήσει και από την πρωθυπουργία.
Το σχετικό χρονοδιάγραμμα αναμένεται να ανακοινωθεί την επόμενη εβδομάδα. Σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία της εκλογής νέου ηγέτη – πρωθυπουργού θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέσα στους επόμενους ολίγους μήνες, οπωσδήποτε πριν από την έλευση του χειμώνα εάν όχι αρκετά νωρίτερα.
Το χρονοδιάγραμμα
Οι Τόρις είναι το κόμμα με τους – με διαφορά -περισσότερους βουλευτές στο βρετανικό κοινοβούλιο (σχεδόν 360 σε σύνολο 650) και, ως εκ τούτου, η παράταξη που μπορεί στην παρούσα φάση να εκλέξει νέο πρωθυπουργό με εσωκομματική ψηφοφορία, χωρίς να χρειαστεί να οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές. Υπενθυμίζεται, άλλωστε, πως οι επόμενες κάλπες κανονικά απέχουν ακόμη πολύ, καθώς θα πρέπει να στηθούν έως τον Ιανουάριο του… 2025.
Εν αναμονή του χρονοδιαγράμματος, που πρόκειται να ανακοινωθεί επισήμως τις επόμενες ημέρες, η εσωκομματική διαδικασία είναι πάντως ήδη γνωστή.
Για να μπορέσει να θέσει κάποιος υποψηφιότητα για την ηγεσία της Συντηρητικής παράταξης, θα πρέπει να έχει την στήριξη τουλάχιστον οχτώ εν ενεργεία βουλευτών του Συντηρητικού κόμματος.
Εν συνεχεία, αφού βρεθούν οι υποψήφιοι, ξεκινά μια σειρά ψηφοφοριών μέσα από την οποία θα ξεχωρίσουν οι ισχυρότεροι δύο.
Στον πρώτο γύρο: όσοι εκ των υποψηφίων λάβουν λιγότερες από 18 ψήφους (5% επί του συνόλου) αποκλείονται από την κούρσα.
Στον δεύτερο γύρο: όσοι εκ των υποψηφίων λάβουν λιγότερες από 36 ψήφους (10% επί του συνόλου) αποκλείονται από την κούρσα.
Η διαδικασία συνεχίζεται με τον αποκλεισμό του υποψηφίου που κάθε φορά λαμβάνει τις λιγότερες ψήφους ώσπου να μείνουν μόνο δύο υποψήφιοι για την ηγεσία και μεταξύ των δύο αυτών υποψηφίων να εκλεγεί ο νέος αρχηγός της παράταξης.
Σημειωτέων πως στην τελευταία ψηφοφορία δεν ψηφίζουν μόνο οι βουλευτές όπως στις προηγούμενες αλλά όλα τα (συνολικά εκατοντάδες χιλιάδες) μέλη του Συντηρητικού Κόμματος.
Ιούλιο με Σεπτέμβριο οι εξελίξεις
Σύμφωνα με τους New York Times, η διαδικασία των εσωκομματικών ψηφοφοριών θα μπορούσε να ξεκινήσει άμεσα, πριν από τις 21 Ιουλίου οπότε το βρετανικό κοινοβούλιο «φεύγει» για καλοκαιρινές διακοπές. Σε μια τέτοια περίπτωση, η τελική ψηφοφορία θα μπορούσε να έχει πραγματοποιηθεί και η όλη διαδικασία να έχει ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο 15ήμερο του Σεπτεμβρίου.
Οι επίδοξοι διάδοχοι του Μπόρις Τζόνσον που θα μπουν στην κούρσα εκτιμάται πως θα είναι περισσότεροι από δέκα. Μεταξύ αυτών, υπάρχουν ωστόσο ήδη τρία φαβορί που ξεχωρίζουν.
Οι πολιτικοί που εκτιμάται πως είναι πιο πιθανό να επικρατήσουν στην εσωκομματική κούρσα διαδοχής παίρνοντας τη θέση του Μπόρις Τζόνσον στην ηγεσία της παράταξης και την πρωθυπουργία είναι:
- Ο 52χρονος νυν υπουργός Άμυνας Μπεν Γουάλας
- Ο 42χρονος προσφάτως παραιτηθείς από τη θέση του υπουργού Οικονομικών Ρίσι Σούνακ
- Η 49χρονη νυν υπουργός Εμπορίου (και πρώην υπουργός Άμυνας) Πένι Μόρντοντ
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα μετρήσεις-εκτιμήσεις, αυτά είναι τα τρία πρόσωπα που έχουν τις περισσότερες πιθανότητες να φτάσουν στην τελική φάση της ψηφοφορίας, με τον Μπεν Γουάλας να ξεχωρίζει επί του παρόντος ως ο επικρατέστερος.
Η πρώην υπουργός Άμυνας Πένι Μόρντοντ (AP Photo/Frank Augstein)
Αξίζει να σημειωθεί πως δύο από τα φαβορί, ο Γουάλας και η Μόρντοντ, έχουν περάσει από την ηγεσία του υπουργείου Άμυνας αλλά και από τις τάξεις των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων.
Ο Γουάλας είχε, μάλιστα, υπηρετήσει κατά τη δεκαετία του 1990 σε Κύπρο και Βόρεια Ιρλανδία, ενώ η Μόρντοντ, κόρη στρατιωτικού η ίδια, είναι έφεδρος του πολεμικού ναυτικού. Αξίζει να σημειωθεί πως ο τελευταίος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου που είχε περάσει από τις ένοπλες δυνάμεις ήταν ο Τζέιμς Κάλαχαν των Εργατικών, που είχε διατελέσει πρωθυπουργός μεταξύ 1976 και 1979.
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών Ρίσι Σούνακ (Oli Scarff/Pool Photo via AP, File)
Ενδιαφέρουσα πληροφορία: ο Μπεν Γουάλας ήταν κατά του Brexit το οποίο είχε καταψηφίσει στο δημοψήφισμα του 2016.
Αντιθέτως, ο ινδικής καταγωγής 42χρονος πρώην υπουργός Οικονομικών Ρίσι Σούνακ ήταν τότε με την πλευρά των θιασωτών της εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Σούνακ θεωρείτο για μια περίοδο παλαιότερα το μεγαλύτερο φαβορί για τη διαδοχή του Τζόνσον, ωστόσο εν τω μεταξύ μεσολάβησαν υποθέσεις (σχετικές με τα φορολογικά της Ινδής συζύγου του, που είχε έσοδα από επιχειρηματικές δραστηριότητες στο εξωτερικό για τα οποία δεν φορολογείτο στη Βρετανία, και με τους περιορισμούς των lockdown, που εκείνος παραβίασε επί πανδημίας) που έπληξαν το προφίλ του.