Kathimerini.gr
Του Πέτρου Παπακωνσταντίνου
«Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου ο Νετανιάχου συνεχίζει, ουσιαστικά, να υψώνει το μεσαίο δάχτυλο στον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, κι εμείς του στέλνουμε και άλλα όπλα». Με αυτά τα σκληρά λόγια περιέγραψε τις σχέσεις ανάμεσα στις κυβερνήσεις ΗΠΑ και Ισραήλ ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Κρις βαν Χόλεν, μέλος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, την περασμένη Κυριακή, μιλώντας στο δίκτυο ABC. Δύο ημέρες νωρίτερα, η Washington Post είχε αποκαλύψει ότι, αν και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός εξακολουθεί να αψηφά τις αυστηρές συστάσεις του Τζο Μπάιντεν για την εξόντωση αμάχων, την ανθρωπιστική βοήθεια και το εφιαλτικό ενδεχόμενο εισβολής χερσαίων δυνάμεων στη Ράφα, η αμερικανική κυβέρνηση ετοιμάζεται να στείλει νέο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας στο Ισραήλ, που θα περιλαμβάνει μαχητικά αεροπλάνα και βόμβες ενός τόνου, συνολικής αξίας 18 δισ. δολαρίων.
Δεν είχε περάσει ούτε ένα εικοσιτετράωρο από την εκρηκτική συνέντευξη Βαν Χόλεν και η πραγματικότητα στη Μέση Ανατολή τον είχε ξεπεράσει κατά πολύ. Το απόγευμα της Δευτέρας, ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη F-35 ισοπέδωσαν το ιρανικό προξενείο στη Δαμασκό, σκοτώνοντας δύο ανώτατους αξιωματικούς των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν και φέρνοντας πιο κοντά το ενδεχόμενο μετατροπής του πολέμου της Γάζας σε ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση, με άμεση εμπλοκή της Ισλαμικής Δημοκρατίας, κάτι που από την πρώτη στιγμή οι Αμερικανοί προσπαθούν να αποτρέψουν. Αργά το βράδυ της ίδιας ημέρας, ισραηλινά drones εξαπέλυσαν πυραύλους εναντίον αυτοκινητοπομπής της διεθνούς ανθρωπιστικής οργάνωσης World Central Kitchen (WCK) στο Ντέιρ αλ Μπάλα της Γάζας, σκοτώνοντας τρεις Βρετανούς, μία Αυστραλή, έναν Πολωνό, έναν Παλαιστίνιο και έναν Αμερικανοκαναδό από το προσωπικό της.
Ακήρυχτος πόλεμος
Είναι αλήθεια ότι το Ισραήλ διεξάγει εδώ και χρόνια, κάποτε με άμεση εμπλοκή και των ΗΠΑ, έναν πόλεμο χαμηλής έντασης εναντίον του Ιράν, με στοχευμένες δολοφονίες στρατιωτικών και επιστημόνων που εργάζονται στο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, ενώ οι Ιρανοί απαντούν κυρίως με πόλεμο μέσω αντιπροσώπων, όπως είναι η Χεζμπολάχ, η Χαμάς και οι Χούθι. Αυτή τη φορά, όμως, ο Νετανιάχου ξεπέρασε κάθε κόκκινη γραμμή, βομβαρδίζοντας διπλωματική αποστολή μέσα στο κτιριακό συγκρότημα της ιρανικής πρεσβείας, κάτι που αποτελεί βάσει του διεθνούς δικαίου κυρίαρχο ιρανικό έδαφος.
Είναι τέτοιο το μέγεθος της πρόκλησης, που η Τεχεράνη υποχρεούται να απαντήσει (με επίθεση σε κάποια ισραηλινή πρεσβεία; Μέσω Χεζμπολάχ στον Λίβανο; Μέσω Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα;) διαφορετικά θα είναι σαν να συνομολογεί ότι παρά τις κομπορρημοσύνες της, ο «Αξονας της Αντίστασης» είναι χάρτινη τίγρη. Πιθανότατα αυτό είναι που επιδιώκει ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου: να παρασύρει σε σύγκρουση το Ιράν, υπολογίζοντας ότι σε αυτή την περίπτωση οι ΗΠΑ και όλη η Δύση θα σπεύσουν, εκόντες άκοντες, να τον στηρίξουν, παραβλέποντας τα εγκλήματα πολέμου στη Γάζα. Μέσα από μια τέτοια σύγκρουση, προσδοκά επίσης ότι θα κλείσει τους ανοιχτούς από τον πόλεμο του 2006 λογαριασμούς με τη Χεζμπολάχ στον νότιο Λίβανο, ώστε να επιστρέψουν στο βόρειο Ισραήλ οι χιλιάδες εσωτερικοί πρόσφυγες που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους υπό την πίεση της φιλοϊρανικής οργάνωσης τους τελευταίους μήνες.
Η εντεινόμενη ροπή του Νετανιάχου προς τον τυχοδιωκτισμό δεν πρέπει να εκπλήσσει. Μετά το πρωτοφανές φιάσκο των ισραηλινών υπηρεσιών ασφαλείας στις 7 Οκτωβρίου, είναι πολιτικά νεκρός με προσωρινή αναστολή και με μοναδική ελπίδα σωτηρίας τον διαρκή πόλεμο. Η κυβέρνησή του κινδυνεύει άμεσα να καταρρεύσει λόγω της οξύτατης σύγκρουσης ανάμεσα στα κοσμικά κόμματα και στους υπερορθόδοξους Χαρεντίμ (γύρω στο 16% του πληθυσμού), οι οποίοι επιμένουν να εξαιρούνται της τριετούς στρατιωτικής θητείας, θεωρώντας ότι προσφέρουν καλύτερη υπηρεσία προσευχόμενοι. Το περασμένο Σαββατοκύριακο, οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο από την έναρξη του πολέμου, ενώ για πρώτη φορά το αίτημα για διάλυση της Βουλής και εκλογές τον Σεπτέμβριο υιοθέτησε ο Μπένι Γκαντς, εκ των ηγετών της αντιπολίτευσης και μέλος του ανώτατου πολεμικού συμβουλίου. Σημειωτέον ότι ο Γκαντς πήρε το χρίσμα της Ουάσιγκτον όταν συναντήθηκε πρόσφατα με την αντιπρόεδρο Κάμαλα Χάρις, ενώ ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, ζήτησε δημοσίως την αντικατάσταση του Νετανιάχου και ο Μπάιντεν χαρακτήρισε την ομιλία του «πολύ καλή».
Πίσω από την πολιτική τρικυμία, στο Ισραήλ κρύβονται τα αδιέξοδα της εκστρατείας του στη Γάζα. Ενώ σήμερα συμπληρώνονται έξι μήνες πολέμου, η Χαμάς παραμένει αξιόμαχη ακόμη και στη βόρεια Γάζα, που υποτίθεται ότι ελέγχει από τον Νοέμβριο ο ισραηλινός στρατός. Αυτό έδειξε το δεκαπενθήμερο σφοδρών μαχών στην πόλη της Γάζας και, κυρίως, γύρω από το ισοπεδωμένο πλέον κεντρικό νοσοκομείο Αλ Σίφα, που ανέβασαν σε πάνω από 600 τους Ισραηλινούς στρατιώτες που έχουν σκοτωθεί από τις 7 Οκτωβρίου. Ρεπορτάζ του Reuters και της Wall Street Journal περιέγραφαν ένοπλες ομάδες της Χαμάς να περιπολούν για να προστατέψουν από λεηλασίες την ανθρωπιστική βοήθεια στην, υποτίθεται, «εκκαθαρισμένη» βόρεια Γάζα. Την ίδια ώρα, στο Αμμάν της Ιορδανίας η ισραηλινή πρεσβεία πολιορκείται για αρκετές ημέρες από πλήθη διαδηλωτών που ζητούν να ακυρωθεί η συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ, ενώ ο Νετανιάχου αποτυγχάνει παταγωδώς να βρει είτε Παλαιστίνιους συνεργάτες είτε πρόθυμα αραβικά κράτη για τη δημιουργία δύναμης ασφαλείας στη Γάζα.
Ακούσιο ή μοιραίο λάθος;
Σε αυτό το σκηνικό, το φονικό στο Ντέιρ αλ Μπάλα μπορεί να αποδειχτεί η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Ο Νετανιάχου μίλησε για «ακούσιο λάθος», προσθέτοντας χαμογελαστός ότι «αυτά συμβαίνουν στον πόλεμο», όμως, αυτή τη φορά μάλλον δεν θα ξεφύγει τόσο εύκολα. Οσοι έχουν εμπειρίες από εμπόλεμες ζώνες γνωρίζουν ότι οι διεθνείς ΜΚΟ (όπως και τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης) που δρουν σε αυτές βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία με τα επιτελεία των εμπολέμων, τους οποίους ενημερώνουν πριν από κάθε μετακίνηση, δίνοντας τα GPS τους, μέσω πρώην στρατιωτικών των ειδικών δυνάμεων που συνήθως στελεχώνουν το προσωπικό ασφαλείας τους. Αυτό συνέβη και στην περίπτωση της WCK – οι τρεις Βρετανοί από το προσωπικό της που σκοτώθηκαν ήταν πρώην πεζοναύτες.
Οι Ισραηλινοί γνώριζαν ότι η WCK είναι δημιούργημα του διάσημου σεφ Χοσέ Αντρές, που έχει γεμίσει την Ουάσιγκτον με εστιατόρια όπου σιτίζονται οι ελίτ, όπως γνώριζαν ότι ο Μπάιντεν τον αποκαλεί φίλο του και τον χρησιμοποίησε για να ανοίξει εναλλακτικό θαλάσσιο διάδρομο ανθρωπιστικής βοήθειας από τη Λάρνακα στη Γάζα. Παρ’ όλα αυτά, χτύπησαν όχι μία, αλλά τρεις φορές τα αυτοκίνητα της οργάνωσης που μόλις είχαν ξεφορτώσει πακέτα τροφίμων στις αποθήκες μιας πόλης όπου δεν διεξάγονταν στρατιωτικές συγκρούσεις. Τούτων δοθέντων, είναι δύσκολο να απορρίψει κανείς την υποψία της σκόπιμης ενέργειας για τον εκφοβισμό όλων των ανθρωπιστικών οργανώσεων και τη χρησιμοποίηση του λιμού που απειλεί 2,4 εκατομμύρια Παλαιστινίους ως πολιτικό όπλο. Και το ερώτημα τι άλλο πρέπει να δούμε ώστε να πάψει να απολαμβάνει πλήρη ατιμωρησία το μοναδικό κράτος στον κόσμο που έχει αυτό το προνόμιο, θα ζητάει επίμονα και πιεστικά την απάντησή του.
