Σοφία Χρήστου
Η μάχη που δίνεται τις τελευταίες ημέρες στα χαλάσματα περιοχών της Τουρκίας και της Συρίας που επλήγησαν από τον καταστροφικό σεισμό είναι άνιση. Ο αριθμός των νεκρών έχει υπερβεί τις 15.000 και στις δύο χώρες και ο χρόνος «τελειώνει».
Ομάδες διάσωσης απ΄όλο τον κόσμο μαζί με τους Τούρκους διασώστες και τους απλούς πολίτες ψάχνουν κάποια τελευταία ίχνη ζωής στις ισοπεδωμένες περιοχές.
Στη μάχη όμως δεν είναι μόνοι τους. Έχουν μαζί τους πιστούς τους «φίλους», οι οποίοι διαθέτουν εκατό χιλιάδες φορές καλύτερη όσφρηση, μπορούν να σκαρφαλώνουν, να σκάψουν και να τρέξουν πολύ πιο γρήγορα ακόμη και από τον καλύτερο διασώστη του κόσμου.
Γάλλος σκύλος διάσωσης στα χαλάσματα στην πόλη Osmaniye της νότιας Τουρκίας. Φωτ: AP
Ο λόγος για περισσότερους από 100 εκπαιδευμένους σκύλους διάσωσης και έρευνας, οι οποίοι βρίσκονται στην Τουρκία και τη Συρία με πρωταρχικό σκοπό να εντοπίσουν ζωντανούς μέσα στα χαλάσματα.
Δυστυχώς το έργο τους δεν θα διαρκέσει για πολύ ακόμη, καθώς σειρά έχουν οι σκύλοι που έχουν εκπαιδευτεί να «μυρίζουν τον θάνατο».
Σχεδόν όλες οι ομάδες διάσωσης που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Τουρκία και τη Συρία έχουν μαζί τους σκύλους. Η Ελλάδα έχει στείλει τρεις σκύλους-διασώστες, ενώ από τις υπόλοιπες χώρες ξεχωρίζει το Μεξικό που έχει στείλει 16 σκύλους διάσωσης με τους εκπαιδευτές τους, καθώς και η Κροατία και η Ελβετία με 10 και 14 σκύλους αντίστοιχα.
Εκπαιδευμένος σκύλος με τον εκπαιδευτή του στα ερρείπια. Φωτ: Reuters
Πώς εκπαιδεύονται
«Οι σκύλοι της ΕΜΑΚ ξεκινούν την εκπαίδευση από 5 μηνών. Δεν ανήκουν σε συγκεκριμένη ράτσα καθώς ο κάθε σκύλος έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Τα Μαλινουά είναι εκπληκτικά σκυλιά, αλλά ορισμένες φορές ατίθασα. Οι Γερμανικοί Ποιμενικοί είναι εξαιρετικά υπάκουοι, όπως και τα Λαμπραντόρ. Επίσης σε γενικές γραμμές οι αρσενικοί σκύλοι έχουν περισσότερη αντοχή, αλλά τα θηλυκά είναι πιο έξυπνα», αναφέρουν στην «Κ» πηγές της ΕΜΑΚ επισημαίνοντας πως η εκπαίδευσή τους γίνεται σε στάδια.
Επίσης η εκπαίδευση γίνεται σε ερείπια όπου οι σκύλοι ψάχνουν να βρουν τους εκπαιδευτές τους, οι οποίοι κρατούν στα χέρια τους συνήθως ένα μπαλάκι.
«Όλη η διαδικασία γίνεται μέσω του παιχνιδιού και κάθε φορά η εκπαίδευση υλοποιείται σε διαφορετικά κτίρια. Κάθε έξι χρόνια οι σκύλοι και οι εκπαιδευτές τους αξιολογούνται από τους επικεφαλής της υπηρεσίας», επισημαίνουν πηγές της ΕΜΑΚ.
Ο εκπαιδευμένος σκύλος της αποστολής διάσωσης από την Πορτογαλία. Φωτ: ΑP
Μισή ώρα έρευνας από σκύλο αντιστοιχεί σε τρίωρο ανθρώπινο περπάτημα
Η συμμετοχή των σκύλων στις αποστολές διάσωσης είναι καθοριστικής σημασίας, καθώς έρευνες έχουν δείξει πως μισή ώρα ψάξιμο του σκύλου αντιστοιχεί σε τρίωρο περπάτημα ενός ανθρώπου.
Σκύλοι διάσωσης από την πυροσβεστική υπηρεσία της Γερμανίας στέκονται έξω από το αεροδρόμιο των Αδάνων στην Τουρκία. Φωτ: Reuters
Και εκεί που οι αντοχές των ανθρώπων εξαντλούνται, οι σκύλοι εργασίας συνεχίζουν, αφού έχουν 100.000 φορές πιο ευαίσθητη όσφρηση από τον άνθρωπο εξαιτίας των 300 εκατομμυρίων σχετικών υποδοχών που έχουν στις μύτες τους (σ.σ. εμείς διαθέτουμε περίπου 6 εκατομμύρια).
Διαθέτουν μάλιστα όπως και τα περισσότερα ζώα και ένα ειδικό όργανο που λέγεται όργανο Jakobson. Βρίσκεται πίσω από τον ουρανίσκο και τους βοηθά να ανιχνεύσουν ορμόνες, φερομόνες κι άλλες χημικές ουσίες που απελευθερώνονται από τον οργανισμό.
Ωστόσο το γεγονός ότι ένας σκύλος έχει καλή όσφρηση δεν τον κάνει αυτόματα ικανό να συμμετάσχει σε μία αποστολή διάσωσης. Χρειάζεται χρόνια εκπαίδευσης προκειμένου να μπορεί να λάβει μέρος σε τέτοιες επιχειρήσεις.
Νοτιοκορεάτες διασώστες και σκύλοι έρευνας ετοιμάζονται να αναχωρήσουν για την Τουρκία. Φωτ: Reuters
«Οι σκύλοι έρευνας και διάσωσης χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες. Σε εκείνους που εκπαιδεύονται στην “ανοιχτή ορεινή έρευνα”, σε όσους συμμετέχουν σε αποστολές σε περίπτωση χιονοστιβάδας και στους σκύλους που εκπαιδεύονται στο υγρό στοιχείο», αναφέρει ο Νικόλαος Βαβάτσικος, εκπαιδευτής σκύλων με ειδίκευση στην έρευνα και διάσωση.
«Οι συγκεκριμένοι σκύλοι ονομάζονται “σκύλοι εργασίας” και είναι έτοιμοι επιχειρησιακά όταν ολοκληρώσουν τα 2 τους χρόνια. Τα βασικά χαρακτηριστικά που πρέπει να έχουν είναι να είναι κοινωνικοί και να μην φοβούνται. Στον χώρο εκπαίδευσης των σκύλων διάσωσης θα δούμε διάφορες σήραγγες, σκάλες, κούνιες και πολλών άλλων ειδών εμπόδια που ενδεχομένως να συναντήσουν κατά την διάρκεια της εργασίας τους», προσθέτει ο ίδιος επισημαίνοντας πως υπάρχει μία ολόκληρη φιλοσοφία από πίσω, καθώς οι σκύλοι διάσωσης έχουν συνδυάσει τα σημαντικότερα πράγματα στη ζωή τους με τον άνθρωπο, οπότε ουσιαστικά είναι απόλυτα πιστοί στον εκπαιδευτή τους.
Πορτογάλοι διασώστες χαϊδεύουν τον σκύλο τους ενώ περιμένουν να επιβιβαστούν σε αεροπλάνο για την Τουρκία. Φωτ: AP
Μέθοδος «Air Scenting»
Ο κ. Βαβάτσικος επισημαίνει πως υπάρχουν διάφορους τρόπους εκπαίδευσης που μπορεί να ακολουθήσει κάποιος, αλλά ο πιο συνηθισμένος ονομάζεται «Air Scenting».
Οι σκύλοι που μαθαίνουν αυτή τη μέθοδο ουσιαστικά εκπαιδεύονται στο να βρίσκουν ζωντανούς ανθρώπους σε βουνό, δάσος, πάρκο ή αστικό περιβάλλον. Οι σκύλοι εργάζονται συνήθως χωρίς λουρί μαζί με τον χειριστή τους και δεν χρειάζονται δείγμα από τα ρούχα ή άλλο αντικείμενο με τη μυρωδιά του ατόμου που αναζητούν. Επίσης οι συγκεκριμένοι σκύλοι είναι σε θέση να επιχειρούν σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες για αρκετές ώρες, αγνοώντας περισπασμούς όπως άγρια ζώα και παράξενους θορύβους.
Η αποστολή της ΕΜΑΚ/ Φωτ: AP
«Οι σκύλοι διάσωσης έχουν κάνει χιλιάδες τέτοιες ασκήσεις πριν βρεθούν σε μία πραγματική αποστολή. Στο τέλος της άσκησης ο εκπαιδευτής πάντα επιβραβεύει τον σκύλο του. Ωστόσο σε τόσο δύσκολες συνθήκες όπως τώρα στην Τουρκία και τη Συρία κάτι τέτοιο μπορεί να είναι δύσκολο να γίνει. Αυτό φυσικά δεν θα αποτρέψει έναν εκπαιδευμένο σκύλο από το να συνεχίσει να ψάχνει στα ερείπια», αναφέρει ο κ. Βαβάτσικος επισημαίνοντας πως οι σκύλοι εργασίας αποσύρονται στην ηλικία των 10 ετών.
Την ίδια ώρα, οι φωτογραφίες με τους σκύλους διασώστες που ψάχνουν ανθρώπους στα συντρίμμια κάνουν τον γύρο του διαδικτύου και υπενθυμίζουν πως είτε μιλάμε για Λαμπραντόρ, είτε για Golden Retriever, είτε για Γερμανικό Ποιμενικό, ο σκύλος δεν είναι μόνο ο πιο πιστός φίλος ενός ανθρώπου. Πολλές φορές είναι και ο… σωτήρας του.
#TurkeyEarthquake: Mexico sends its famous search and rescue dogs to Turkey to help find survivors in the rubble following Monday’s devastating earthquake. #ArianaNews #Mexico #Turkey #dogs #rescue #survivors #rubble pic.twitter.com/2BZ1WcfUnB
— Ariana News (@ArianaNews_) February 8, 2023
#TurkeyQuake now the #dogs are Heroes because you rely on them. #irony #dogs Shame #Turkey has decided to round up and slaughter any stray dogs as inhumanely as possible. #Erdogan https://t.co/hr6lXOJhV7
— PepeForNature (@nature_pepe) February 7, 2023
