Γιάννης Παλαιολόγος
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η προσπάθεια μεταφοράς Αφγανών υπηκόων που συνεργάστηκαν με τις διπλωματικές υπηρεσίες των δυτικών χωρών και τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ στη χώρα. Το ζήτημα βρέθηκε στο επίκεντρο της έκτακτης τηλεδιάσκεψης των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. χθες το απόγευμα, αλλά και των διαβουλεύσεων που είχε ο ύπατος εκπρόσωπος της Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική, Ζοσέπ Μπορέλ, με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν και τον γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ.
O κ. Μπορέλ, στη συνέντευξη Τύπου μετά την τηλεδιάσκεψη, τόνισε τη σημασία της ασφαλούς και εύτακτης αναχώρησης αλλοδαπών και όσων Αφγανών θέλουν να φύγουν από τη χώρα. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι πρέπει να ανοίξει δίαυλος επικοινωνίας με τους Ταλιμπάν, καθώς «κέρδισαν τον πόλεμο», υπό την προϋπόθεση ότι η όποια συνεννόηση θα βασιστεί στον σεβασμό σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο Πίτερ Στάνο, αρμόδιος εκπρόσωπος της Κομισιόν, χαρακτήρισε χθες «εξαιρετικά ευαίσθητες» τις σχετικές διεργασίες και μίλησε για εγχείρημα ιδιαίτερα σύνθετο στην υλοποίησή του. Οπως είπε, διακυβεύονται ανθρώπινες ζωές, γι’ αυτό και η Επιτροπή δεν είναι σε αυτήν τη φάση σε θέση να παράσχει επιχειρησιακές λεπτομέρειες. Οι δυσκολίες του εγχειρήματος αναδείχθηκαν από το γεγονός ότι το πρώτο γερμανικό μεταγωγικό που προσγειώθηκε αργά τη Δευτέρα στο διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ μπόρεσε να μεταφέρει μόλις επτά άτομα στην Τασκένδη (Ουζμπεκιστάν). Το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών, σε ανακοίνωση χθες για το θέμα αυτό, έκανε αναφορά σε «χαοτικές συνθήκες» στο αεροδρόμιο, συμπεριλαμβανομένης της «τακτικής ανταλλαγής πυρών» στο σημείο πρόσβασης.
Στο εξ αποστάσεως Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων έλαβαν επίσης χώρα οι πρώτες διαβουλεύσεις σε υψηλό επίπεδο για την πολιτική στάση της Ε.Ε. απέναντι στους Ταλιμπάν και τους όρους που θα θέσει για πιθανή αναγνώριση του καθεστώτος και παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.
Παράλληλα, οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των μελών του ΝΑΤΟ συναντήθηκαν χθες στο πλαίσιο του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου. Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά το πέρας της συνεδρίασης, ο Γενς Στόλτενμπεργκ χαρακτήρισε «τραγωδία για τον αφγανικό λαό» τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών και παραδέχθηκε ότι ήταν «έκπληξη η ταχύτητα της πολιτικής και στρατιωτικής κατάρρευσης» της κυβέρνησης του Αφγανιστάν.
Το ΝΑΤΟ «εργάζεται επί 24ώρου βάσης» για να καταστήσει ασφαλή τη λειτουργία του αεροδρομίου της Καμπούλ, ανέφερε ο κ. Στόλτενμπεργκ, με τη συνδρομή 800 στελεχών του πολιτικού προσωπικού της Συμμαχίας. Στη χθεσινή συνεδρίαση επισήμανε πως «πολλά μέλη εκδήλωσαν την πρόθεση να στείλουν αεροσκάφη» στην Καμπούλ για εκκενώσεις. Ο γ.γ. του ΝΑΤΟ εξήρε τη συμβολή της Τουρκίας, των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου στην περιφρούρηση του αεροδρομίου. Απέφυγε να πει, πάντως, για πόσο καιρό θα συνεχιστεί η επιχείρηση αυτή.
Εν τω μεταξύ, συνεδρίασε χθες ο μηχανισμός διαχείρισης μεταναστευτικών κρίσεων της Ε.Ε. για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, ενώ επικοινωνία για το θέμα είχε η αρμόδια επίτροπος Ιλβα Γιόχανσον, με τον επικεφαλής της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Φιλίπο Γκράντι. Για το ζήτημα θα τοποθετηθούν σήμερα στην έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εσωτερικών Υποθέσεων τόσο ο κ. Μπορέλ όσο και η κ. Γιόχανσον. Χθες, ο ύπατος αρμοστής έθεσε ως προτεραιότητα τον συντονισμό με τις χώρες διέλευσης προσφύγων για την αποτροπή νέων μεταναστευτικών κυμάτων προς την Ευρώπη.
