Του Απόστολου Τομαρά
Σε πλήρη κινητοποίηση έχει τεθεί η κυπριακή διπλωματία από την παρουσία του τουρκικού γεωτρύπανου, εντός της κυπριακής ΑΟΖ . Από τα μεσάνυχτα το γεωτρύπανο έχει εισέλθει εντός της ΑΟΖ και βρίσκεται 36 ναυτικά μίλια δυτικά της Πάφου, στο ύψος του Ακάμα περιοχή για την οποία η Άγκυρα έχει εκδώσει NAVTEX προκειμένου να πραγματοποιήσει γεώτρηση. Μια ενέργεια η οποία χαρακτηρίζεται ως σοβαρή παραβιάσει των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Από το πρωί Σαββάτου που το τουρκικό γεωτρύπανο εισήλθε εντός της ΑΟΖ, το υπουργείο Εξωτερικών έχει θέσει σε εφαρμογή πακέτο μέτρων που έχουν ετοιμασθεί εδώ και ένα χρόνο, όπως λένε οι πληροφορίες της «Κ». Τα μέτρα νομικά, διπλωματικά και οικονομικά έχουν εκπονηθεί από το Μάρτιο του 2018 και θα τίθενται σε εφαρμογή αναλόγως και των προκλητικών κινήσεων και ενεργειών της Τουρκίας εντός της ΑΟΖ. Στο υπουργείο Εξωτερικών τις τελευταίες ώρες καταγράφεται μια έντονη κινητικότητα μιας και το όλο θέμα χαρακτηρίζεται ως πολύ σοβαρό. Σε αρχικό στάδιο η Λευκωσία εμφανίζεται ικανοποιημένη από τις αντιδράσεις που έχουν εκδηλωθεί, κυρίως σε διπλωματικό επίπεδο.
Όχι σε στρατικοποίηση
Το μήνυμα που βγαίνει σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο είναι πως η Λευκωσία σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί να δοθεί στρατιωτική χροιά σε ένα ζήτημα το οποίο αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Στη λογική της μη στρατικοποίησης, στα θετικά συγκαταλέγονται η στήριξη από πλευράς Ε.Ε, η στάση της Ρωσίας αλλά και της Αιγύπτου. Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε Μόσχα και Κάιρο είναι σε επαφή με το κυπριακό ΥΠΕΞ ενώ η Λευκωσία διατηρεί ανοιχτούς διαύλους με κράτη μέλη της Ε.Ε και χώρες της περιοχής. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης μίλησε τηλεφωνικά με το Αιγύπτιο ομόλογο του ενώ σε επαφή ήταν και με τη ρωσική πλευρά.
Καταδικάζει η Λευκωσία
Πέρα από τις κινήσεις που γίνονται στο παρασκήνιο η Λευκωσία με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών καταδίκασε την επιχειρούμενη εκ μέρους της Τουρκίας γεώτρηση εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης /υφαλοκρηπίδας της Κυπριακής Δημοκρατίας με σκοπό την ανεύρεση υδρογονανθράκων. Η προκλητική ενέργεια της Τουρκίας, αναφέρεται στην ανακοίνωση του ΥΠΕΞ, συνιστά σοβαρότατη, κατά το Διεθνές και Ενωσιακό Δίκαιο, παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Ταυτόχρονα, αποκαλύπτει τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας σε σχέση με το κυπριακό, αλλά και εξηγεί γιατί η Άγκυρα απέρριψε την πρόταση για άτυπη συνάντηση σε σχήμα Κρανς Μοντανά για συζήτηση του κυπριακού. Ήταν ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο που το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ τόνισε πρόσφατα την ανάγκη να αποφευχθούν ενέργειες που επηρεάζουν αρνητικά την προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχοντας επίγνωση των προθέσεων της Τουρκίας, προέβηκε και προβαίνει σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες για αντιμετώπιση της κατάστασης, ως Κράτος Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Εθνών και ως Κράτος που διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
Μήνυμα Μογκερίνι
Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στη Λευκωσία στην ανακοίνωση που εκδόθηκε από την Ύπατη Εκπρόσωπο για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, Φεντερίκα Μογκερίνι. Πέρα από τη σοβαρή ανησυχία της Ε.Ε για την εξαγγελθείσα πρόθεση της Τουρκίας να πραγματοποιήσει δραστηριότητες γεώτρησης στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου η ευρωπαία αξιωματούχους διαμηνύει στην Άγκυρα, ότι η Ε.Ε. «θα απαντήσει κατάλληλα και στο πλαίσιο πλήρους αλληλεγγύης προς την Κύπρο». Στην ανακοίνωση γίνεται σημαντική αναφορά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Μάρτιο του 2018 όπου «καταδίκασε απερίφραστα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο». Σε αυτό πλαίσιο, αναφέρει η κ Μογκερίνι καλούμε επειγόντως την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου στην ΑΟΖ της και να απέχει από οποιαδήποτε ανάλογη παράνομη ενέργεια.
Ανησυχία από Μόσχα
Οι τουρκικές προκλήσεις προκάλεσαν την αντίδραση του Ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο με ανακοίνωσή του εκφράζει την ανησυχία του ενώ απευθύνει έκκληση για αποφυγή ενεργειών που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ένταση και επιπρόσθετα εμπόδια στην πορεία για διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος. «Το Ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών ανησυχεί βαθύτατα για τις πληροφορίες σχετικά με την κλιμάκωση της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι κάθε οικονομική δραστηριότητα θα πρέπει να ανταποκρίνεται στους κανόνες του διεθνούς δικαίου» αναφέρεται σε ανακοίνωση σχετικά με την τουρκική γεώτρηση στην ΑΟΖ της Κύπρου.