Kathimerini.com.cy
Συζητούμε για μια σε μεγάλο βαθμό αποκεντρωμένη ομοσπονδία, η οποία δεν νομίζω να είναι αμφιλεγόμενη, αφού πρόκειται για ιδέα που κατέθεσε ο ίδιος ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, δήλωσε ο Βρετανός Ύπατος Αρμοστής, Στίβεν Λίλι, σε συνέντευξη του στην «Κ», αναφερόμενος στο περιεχόμενο των βρετανικών πρωτοβουλιών στο Κυπριακό.
«Μιλάμε για άτυπες ιδέες, όχι ένα συμπαγές σχέδιο, και δεν πρόκειται για αυτό που προσπάθησαν διάφοροι κύκλοι να περιγράψουν. Οι ιδέες αυτές εμπίπτουν στην ολότητά τους στο συμφωνημένο υπό τα ΗΕ πλαίσιο για μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, η οποία ειλικρινά αποτελεί τη μόνη βιώσιμη διέξοδο», αναφέρει ο κ. Λίλι και προσθέτει πως «δεν είναι αρκετό να επαναλαμβάνουμε τον όρο ΔΔΟ ως ένα μάντρα ή ένα σλόγκαν. Πρέπει να επικεντρωθούμε στη λεπτομέρεια εφαρμογής μιας τέτοιας λύσης».
Σημειώνει ότι η Βρετανία δεν υποστηρίζει μια λύση δύο κρατών, καθώς δεν υπάρχει υποστήριξη προς αυτό το μοντέλο ούτε από τους Ελληνοκύπριους ούτε από τη διεθνή κοινότητα και εξηγεί: «Συζητούμε για μια σε μεγάλο βαθμό αποκεντρωμένη ομοσπονδία, η οποία δεν νομίζω να είναι αμφιλεγόμενη αφού πρόκειται για ιδέα που κατέθεσε ο ίδιος ο Πρόεδρος Αναστασιάδης. Αξίζει περαιτέρω συζήτησης διότι θα επέτρεπε στις δύο κοινότητες έναν υψηλό βαθμό αυτονομίας σε σχέση με την καθημερινότητά τoυς και θα διατηρούσε την Κύπρο ως ένα διεθνώς αναγνωρισμένο κυρίαρχο κράτος».
Ουδέποτε υποστηρίξαμε, συνεχίζει, «να μοιραστεί η απόσταση μεταξύ ΔΔΟ και λύσης δύο κρατών, είναι αδύνατον. Η ΔΔΟ με πολιτική ισότητα αποτελεί ήδη ένα συμβιβασμό μεταξύ ενιαίου κράτους και δύο κρατών».
Ούτε η φράση «δύο κράτη εσωτερικά, ένα εξωτερικά», είναι κάτι νέο για τον ίδιο, όπως αναφέρει και εξηγεί ότι «θα έχουμε στο ένα χέρι ένα διεθνώς αναγνωρισμένο ομοσπονδιακό κράτος να χειρίζεται διεθνείς σχέσεις, όπως διπλωματία και άμυνα και κάποιες άλλες αναγκαίες εξουσίες για να διασφαλίζονται η ακεραιότητα και η λειτουργικότητα της Κύπρου ως κυρίαρχου κράτους. Και στο άλλο χέρι θα έχουμε δύο συνιστώσες πολιτείες να χειρίζονται τα περισσότερα θέματα που επηρεάζουν την καθημερινότητα των ανθρώπων, πχ οι τομείς της υγείας, των μεταφορών κλπ. Αυτό είναι η ΔΔΟ», συμπληρώνει.
«Σε ό,τι αφορά τη φράση ‘καμία οντότητα δεν θα μπορεί να ασκεί κυριαρχία επί της άλλης’, ποια είναι η εναλλακτική; Ότι μια κοινότητα θα μπορεί να ασκεί κυριαρχία επί της άλλης; Είχε συμφωνηθεί ήδη στην Κοινή Διακήρυξη του 2014 ότι η κυριαρχία πηγάζει εξ ίσου από Ε/κ και Τ/κ. Δεν ανήκει στην μια κοινότητα ή στην άλλη», αναφέρει.
Κατά τον Στίβεν Λίλι «η απόπειρα επανεκκίνησης από το σημείο που κατέληξε το Κραν Μοντάνα αποτελεί συνταγή για μακρές και άκαρπες συζητήσεις. Υπάρχει όμως ένας κορμός δουλειάς που έγινε για να φτάσουμε στο Κραν Μοντάνα, και το πλαίσιο έξι σημείων του ΓΓ των Η.Ε και μπορούμε ακόμα να χτίσουμε και να αναπτύξουμε σε αυτά. Χρειαζόμαστε ευελιξία και δημιουργικότητα και πρέπει να επικεντρωθούμε στα δύσκολα σημεία που συνέβαλαν στην αποτυχία του Κραν Μοντάνα, συγκεκριμένα την ασφάλεια και τις εγγυήσεις καθώς και το λεπτομερές μοντέλο διαμοιρασμού της εξουσίας».
Ο Βρετανός Ύπατος Αρμοστής χαρακτηρίζει ως «ατυχές ότι κάποιοι άνθρωποι επιμένουν να ισχυρίζονται ότι προωθούμε μια συνομοσπονδία, γιατί δεν κάνουμε κάτι τέτοιο».
Σε ό,τι αφορά τα Βαρώσια αναφέρει ότι «χρειαζόμαστε συμμόρφωση της Τουρκίας με τα σχετικά Ψηφίσματα ώστε η πόλη να γίνει γέφυρα για τη λύση του Κυπριακού αντί να αποτελεί εμπόδιο».
Αναφέρεται, τέλος, στην πεποίθησή του ότι «με ενέργεια, δημιουργικότητα, ευελιξία και πολιτική θέληση είναι εφικτή η λύση του Κυπριακού. Το Η.Β θα υποστηρίξει κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση», δηλώνει.
Γ. Κουκουμάς: Ποιος εξουσιοδότησε τη Βρετανία να καταθέτει ιδέες
Οι δηλώσεις του Στίβεν Λίλι στην «Κ», έφερε τις αντιδράσεις του ΑΚΕΛ και της ΕΔΕΚ. Αρχικά το ΑΚΕΛ, δια μέσω του εκπροσώπου Τύπου, Γιώργου Κουκουμά διερωτάται ποιος εξουσιοδότησε τη Βρετανία να καταθέτει ιδέες και προτάσεις, τη στιγμή που ούτε τα ίδια τα Ηνωμένα Έθνη δεν το πράττουν, αφού δεν έχουν ρόλο μεσολαβητή αλλά facilitator της διαδικασίας.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΑΚΕΛ:
- Η θέση για επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο που διακόπηκαν το 2017 και στη βάση των συγκλίσεων και του Πλαισίου Γκουτέρες, αποτελεί τη θέση της διεθνούς κοινότητας. Σε αυτή οφείλουν να εμμένουν ή να επιστρέψουν οι πάντες, συμπεριλαμβανομένων βέβαια των μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Όποιος θέλει να βοηθήσει στην υπόθεση του Κυπριακού, ας επικεντρώσει την προσπάθεια και τις πρωτοβουλίες του για να γίνει αυτό και όχι οτιδήποτε άλλο.
- Σε αντίθεση με αυτό που ισχυρίζεται ο Βρετανός Ύπατος Αρμοστής, το διαπραγματευτικό κεκτημένο, καρπός πολύχρονων συζητήσεων, έφερε το 2017 το Κυπριακό μια ανάσα πριν τη συνολική λύση, όπως παραδέχονται όλοι. Αντίθετα, ένα ενδεχόμενο ξήλωμα των συγκλίσεων και της συμφωνημένης βάσης θα οδηγήσει σε «μακρές και άκαρπες συζητήσεις», πόσο δε μάλλον όταν αυτό το ξήλωμα γίνεται για να ικανοποιηθούν έστω μερικώς οι απαράδεκτες θέσεις Τουρκίας και Τατάρ.
- Τίθεται το ερώτημα ποιος εξουσιοδότησε τη Βρετανία να καταθέτει ιδέες και προτάσεις, τη στιγμή που ούτε τα ίδια τα Ηνωμένα Έθνη δεν το πράττουν, αφού δεν έχουν ρόλο μεσολαβητή αλλά facilitator της διαδικασίας.
Από τη μια η εμμονή Τατάρ στην απαράδεκτη λύση δύο κρατών και από την άλλη η παλινωδία Αναστασιάδη μέσα κι έξω από το πλαίσιο των Ψηφισμάτων και τις συγκλίσεις, έχουν δημιουργήσει ένα σκηνικό μέσα στο οποίο διάφοροι τρίτοι καταθέτουν ιδέες που δεν γεφυρώνουν, αλλά ξηλώνουν. Αυτό επιβεβαιώνει γιατί ο κ. Αναστασιάδης οφείλει πειστικά και αποφασιστικά να δεσμευτεί έμπρακτα στο διαπραγματευτικό κεκτημένο γιατί αλλιώς ανοίγει ο ασκός του Αιόλου.
Το ΑΚΕΛ διαμηνύει προς κάθε κατεύθυνση ότι δεν πρόκειται ποτέ να συνηγορήσει σε αλλαγή της συμφωνημένης βάσης λύσης του Κυπριακού και δεν πρόκειται να πάψει να επιμένει στη θέση για επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο που διακόπηκαν το 2017.
Σιζόπουλος: Απομάκρυνση των Βρετανικών Βάσεων από την Κύπρο
Ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Μαρίνος Σιζόπουλος, σε δηλώσεις στην Εκλογική Επαρχιακή Συνδιάσκεψη Λάρνακας και κληθείς να σχολιάσει συνέντευξη του Υπάτου Αρμοστή της Βρετανίας στην Κύπρο Στήβεν Λίλι, ο κ. Σιζόπουλος είπε πως «για ακόμα μια φορά επιβεβαιώνεται ο υπονομευτικός ρόλος των Βρετανών σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπου στην ουσία και στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο, επιχειρούν να κατοχυρώσουν ως πολιτικό κεκτημένο στο κατοχικό καθεστώς την κυριαρχική ισότητα, κάτι το οποίο είναι άκρως επικίνδυνο για την Κυπριακή Δημοκρατία».
Είναι γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, συνέχισε «που ως ΕΔΕΚ στο Εθνικό Συμβούλιο ζητήσαμε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες προς δύο κατευθύνσεις». Η πρώτη κατεύθυνση είναι να τερματιστεί ο πρωταγωνιστικός ρόλος των Βρετανών στα Ηνωμένα Εθνη για τη διαμόρφωση αποφάσεων, ψηφισμάτων και εκθέσεων δεδομένης της εμπλοκής τους στο Κυπριακό, αλλά και της τεράστιας ευθύνης που έχουν για τη σημερινή κατάσταση, είπε.
Η δεύτερη κατεύθυνση, ανέφερε ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ, είναι ότι «θα πρέπει να προχωρήσει η διαδικασία απομάκρυνσης των Βρετανικών Βάσεων από την Κύπρο δεδομένου ότι η παρουσία τους είναι παράνομη, είναι αντισυνταγματική και δεν έχει καμία νομιμοποίηση».
