ΚΥΠΕ
Στο Υπουργικό Συμβούλιο προωθούνται για έγκριση την επόμενη Τετάρτη το νομοσχέδιο για τη νομοθετική πρωτοβουλία πολιτών και η ακαδημία εθελοντών, είπε ο Επίτροπος του Πολίτη, Παναγιώτης Παλατές, σε εκδήλωση που συνδιοργάνωσε το Γραφείο του με το ερευνητικό κέντρο CARDET, με θέμα «Ανοίγοντας τον διάλογο στη Δημοκρατία», σήμερα, στο Προεδρικό Μέγαρο.
Στον χαιρετισμό του στην εκδήλωση, ο Επίτροπος είπε ότι η δημοκρατία χρειάζεται τους πολίτες να είναι ενεργοί, δραστήριοι, με κριτική αντίληψη, ακόμα και με επικριτική διάθεση. Πρόσθεσε ότι η κοινωνία των πολιτών στην Κύπρο έχει να δείξει πλούσιο έργο, που δυστυχώς δεν προβάλλεται σωστά ή δεν έχει την απήχηση που πρέπει στα κέντρα εξουσίας.
Σημείωσε ότι στόχος του Γραφείου του είναι το έργο της κοινωνίας των πολιτών να προβάλλεται και να εκσυγχρονιστεί το πλαίσιο στο οποίο λειτουργεί.
Απαντώντας σε ερώτηση για τις δράσεις που προωθεί το Γραφείο του Επιτρόπου του Πολίτη για την αύξηση της συμμετοχικότητας των πολιτών, είπε ότι ο μόνος τρόπος είναι να υπάρξουν θεσμοθετημένες δίοδοι, που θα επιτρέψουν στους πολίτες να δρουν πιο εύκολα προς την εκτελεστική εξουσία.
Συγκεκριμένα, είπε ότι η νομοθετική πρωτοβουλία πολιτών θα προωθηθεί την επόμενη Τετάρτη στο Υπουργικό Συμβούλιο, χαρακτηρίζοντας την ως την «πρώτη πράξη άμεσης δημοκρατίας». Με αυτή, θα μπορούν είτε πολίτες ή ομάδες πολιτών να καταθέτουν πρόταση νόμου ή νομοσχεδίου για οποιοδήποτε θέμα. Αφού η πρόταση περνά από συνταγματικό έλεγχο, θα μπαίνει σε δημόσια διαβούλευση, με στόχο να συλλέξει 5.000 υπογραφές. Αν τις συλλέξει, θα μπορεί να κατατίθεται προς συζήτηση στο αρμόδιο Υπουργείο.
Επιπλέον, είπε ότι την επόμενη Τετάρτη το Υπουργικό Συμβούλιο θα δει και το ζήτημα της ακαδημίας εθελοντών, με στόχο την εκπαίδευση εθελοντών για αντιμετώπιση κρίσεων σε περιοχές με διαχρονικό πρόβλημα. Μέσω της ακαδημίας θα θεσμοθετηθεί η δράση των εθελοντών σε περιόδους κρίσης για να προστατεύονται και οι ίδιοι και η δράση τους να γίνεται σε ωφέλιμο πλαίσιο.
Ακόμα, ο Επίτροπος αναφέρθηκε στην πλατφόρμα έκφραcy για νέους κάτω των 35. Σημειώνοντας ότι ένα από τα ζητήματα που τέθηκαν ήταν το ότι οι νέοι δεν μπορούν να καταβάλουν την προκαταβολή για να εξασφαλίσουν στεγαστικό δάνειο. Ως αποτέλεσμα, τροποποιήθηκαν τα στεγαστικά προγράμματα του Υπουργείου Εσωτερικών, ώστε η επιχορήγηση να δίνεται αρχικά ως έγκριση, η οποία μπορεί να κατατίθεται στην Τράπεζα και να λειτουργεί ως εγγύηση προκαταβολής για δάνειο.
Εκ μέρους του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, η Δρ Έλενα Παπαμιχαήλ, Λειτουργός Εκπαιδευτικού Προγραμματισμού Α’ στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, αναφέρθηκε στα «αμφιλεγόμενα θέματα» που εισέρχονται στη σχολική καθημερινότητα και διχάζουν την κοινή γνώμη, αναφέροντας ότι τα εκπαιδευτικά συστήματα και η κοινωνία των πολιτών οφείλουν να ενδυναμώνουν τους εκπαιδευτικούς για να μπορούν να τα διαχειριστούν και να τα διδάξουν.
Σημείωσε ότι όταν διδάσκονται αυτά τα θέματα με κατάλληλο παιδαγωγικά τρόπο, οι μαθητές μπορούν να πάρουν αποφάσεις στο πλαίσιο της πολιτότητας, μαθαίνουν τη σημασία του συμβιβασμού στο πλαίσιο εξεύρεσης λύσεων, αναφέροντας ότι στόχος είναι η εξεύρεση δημιουργικών λύσεων σε συγκρούσεις.
Είπε ότι το ΥΠΑΝ προσφέρει ευκαιρίες επιμόρφωσης και ενδυνάμωσης εκπαιδευτικών. Στόχος είναι η ισορροπία ανάμεσα στη σχετικιστική και προπαγανδιστική προσέγγιση, αποδεχόμενοι εύρος απόψεων, σε ένα πλαίσιο κοινά αποδεκτών αξιών.
Απαντώντας σε ερώτηση για το πώς διασφαλίζεται η φωνή και τα ανθρώπινα δικαιώματα παιδιών που μειοψηφούν, είπε ότι στο σχολείο πρέπει να υπάρχει δικαίωμα συμμετοχής ανεξαρτήτως ιδιαιτεροτήτων. Για παιδιά με αναπηρίες, με μεταναστευτική βιογραφία, ασυνόδευτοι ανήλικοι, από χαμηλά κοινωνικοοικονομικά πλαίσια, το σχολείο πρέπει με την εφαρμογή της αντιρατσιστικής πολιτικής που διασφαλίζει την αξιοπρέπεια κάθε παιδιού να προωθεί και να ενισχύει δράσεις που ενθαρρύνουν τη συμμετοχικότητα.
Ο Γιώργος Ματθαιόπουλος, προϊστάμενος της διεύθυνσης σωματείων, εράνων και ΜΜΕ μίλησε για έντονη απαξίωση του πολιτικού συστήματος, με αυξανόμενη συνειδητή αποχή από εκλογικές διαδικασίες και άλλες μορφές δημόσιου κοινωνικού διαλόγου. Οι πολίτες αισθάνονται ότι ακόμα κι αν συμμετέχουν, οι φωνές τους δεν ακούγονται ή η ψήφος τους δεν μετρά και δεν μπορεί να αλλάξει πορεία πραγμάτων. Σημείωσε ότι η ενεργός συμμετοχή είναι θεμέλιο υγιούς δημοκρατικής διαδικασίας.
Αναφέρθηκε σε πολλαπλά οφέλη από τη συμμετοχή των πολιτών σε οργανωμένα σύνολα της κοινωνίας των πολιτών. Είπε ότι οι πολίτες έρχονται σε επαφή με δημοκρατικές διαδικασίες, με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, με τον σεβασμό στη βούληση πλειοψηφίας.
Σημείωσε ότι στρατηγικός στόχος του Υπουργείου Εσωτερικών είναι να συνδράμει στο έργο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, δημιουργώντας ένα φιλικό περιβάλλον για εκπλήρωση της αποστολής τους.
Πρόσθεσε ότι ετοιμάζονται δύο νομοσχέδια. Το πρώτο τροποποιεί τον νόμο για τα σωματεία και βρίσκεται υπό διαβούλευση, ενώ το δεύτερο αφορά τα αθλητικό σωματεία που έχουν ιδιαίτερο τρόπο λειτουργίας. Πρόσθεσε ότι σήμερα οι απαιτήσεις είναι ίδιες είτε μιλούμε για μεγάλα αθλητικά σωματεία ή για ένα μικρό κέντρο νεότητας. Στο πλαίσιο της τροποποίησης της νομοθεσίας θα εξεταστεί πώς μπορούν να γίνουν δύο ταχυτήτων, για να μην είναι ίδιες οι απαιτήσεις.
Η Διευθύντρια του ΠΣΣΕ, Δρ Ολίβια Πατσαλίδου, αναγνώρισε τη σημασία της ενεργού συμμετοχής των πολιτών και είπε ότι στόχος του ΠΣΣΕ είναι να βρεθούν τρόποι ενίσχυσης της και ενδυνάμωσης της κοινωνίας των πολιτών. Όπως είπε, η δυναμική της κοινωνίας των πολιτών είναι καταλύτης για τη δημοκρατία, αφού συμβάλλει στην επίλυση προβλημάτων μέσα από τη δράση, προσφέρει γνώση, προωθεί απόψεις στα κέντρα λήψεως αποφάσεων.
Σημείωσε, ακόμα, ότι το ΠΣΣΕ αναζητεί τις αιτίες για τη μειωμένη συμμετοχή νέων στα διοικητικά συμβούλια των ΜΚΟ και προωθεί σειρά ενεργειών για την επίλυση του προβλήματος.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, μίλησε για τη διαδικτυακή πύλη εθελοντισμού, η οποία θα ολοκληρωθεί σύντομα, στην οποία οι οργανισμοί θα μπορούν να αναρτούν ανάγκες σε εθελοντισμό και οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να υποβάλλουν ενδιαφέρον για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους.
Ο Νικόλας Μουσουλίδης, από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων παρουσίασε μία νέα πλατφόρμα που ετοιμάζεται σε συνεργασία με το Γραφείο του Επιτρόπου του Πολίτη, η οποία θα προσφέρει σε εφαρμογή στο κινητό διαδικτυακά σεμινάρια για τους βασικούς θεσμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Όπως είπε, το πρώτο σεμινάριο θα απευθύνεται σε μαθητές λυκείου και στρατιώτες και θα αποτελείται από έξι ενότητες: Εισαγωγή στην Κυπριακή Δημοκρατία και το Σύνταγμα, Προεδρία, Βουλή Αντιπροσώπων, δικαστική εξουσία και Γενικός Εισαγγελέας, Υπουργεία-Υφυπουργεία-δημόσια διοίκηση, Τοπική Αυτοδιοίκηση και συμμετοχή πολιτών.
Η εφαρμογή θα περιλαμβάνει εκπαιδευτικές δραστηριότητες, αλληλεπίδραση με ψηφιακούς βοηθούς, με βίντεο και γραφικά και στο τέλος θα ακολουθεί κουίζ και θα δίνεται «παράσημο». Στόχος είναι να λειτουργήσει εντός του πρώτου τριμήνου του 2025, ενώ μελλοντικά προγραμματίζεται να δοθεί πρόσβαση σε περισσότερους, σε περισσότερες γλώσσες, με ενίσχυση του περιεχομένου.
Την εκδήλωση χαιρέτισε και η Μιχαέλα Πρωτοπαπά από το CARDET, η οποία παρουσίασε τις δράσεις του οργανισμού. Ανάμεσα σε άλλα, είπε ότι το CARDET συνέταξε την εθνική στρατηγική για την ενεργό πολιτότητα και τη συμμετοχική διακυβέρνηση 2023-2030.
Αναφέρθηκε, επίσης, στο πρόγραμμα «Civic champions», στο πλαίσιο του οποίου διοργανώθηκε η συγκεκριμένη εκδήλωση. Όπως είπε, το πρόγραμμα στοχεύει στην ενίσχυση της δημοκρατικής συμμετοχής στη Νότια Ευρώπη (Βουλγαρία, Ιταλία, Ελλάδα και Κύπρο) και εστιάζεται στην ανάπτυξη ικανοτήτων, τη δημιουργία συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και την εφαρμογή δράσεων βασισμένων σε στοιχεία.
Στις δράσεις του έργου περιλαμβάνονται εκθέσεις για την κατάσταση της κοινωνίας των πολιτών στη Ν. Ευρώπη, μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για απειλές κατά του χώρου των πολιτών, πρόγραμμα ανάπτυξης ικανοτήτων για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ντοκιμαντέρ, εκδηλώσεις και συνέδρια.
