ΚΥΠΕ
Η Κύπρος και η Αίγυπτος έχουν αναπτύξει μια διμερή στρατηγική σχέση που συμβάλλει θετικά στην ασφάλεια και στη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου, δήλωσαν οι Υπουργοί Εξωτερικών των δυο χωρών, Κωνσταντίνος Κόμπος και Σάμεχ Σούκρι, έπειτα από συνάντηση που είχαν την Πέμπτη στη Λευκωσία.
Ανέδειξαν επίσης τη διμερή συνεργασία στον τομέα της ενέργειας και επανέλαβαν τη σημασία της παροχής περισσότερης ανθρωπιστικής βοήθειας για τους αμάχους στη Γάζα.
Στις δηλώσεις του μετά τη συνάντηση, ο κ. Κόμπος ανέφερε ότι η Κύπρος και η Αίγυπτος είναι στρατηγικοί εταίροι που έχουν συνεργαστεί στενά για την οικοδόμηση σταθερών σχέσεων βασισμένων σε αρχές, με γνώμονα την ειλικρίνεια και την εμπιστοσύνη, τα κοινά συμφέροντα και τη διαφάνεια, και έχουν αναλάβει να προωθήσουν περαιτέρω και να εμβαθύνουν απτά τη διμερή τους εταιρική σχέση.
Σε ό,τι αφορά τις σημερινές διαβουλεύσεις, ο Υπουργός Εξωτερικών είπε ότι συζητήθηκαν θεμελιώδη στοιχεία, όπως η κοινή δέσμευση στις αρχές του διεθνούς δικαίου, η διεθνής τάξη που βασίζεται σε κανόνες, καθώς και ο καθοριστικός ρόλος της περιφερειακής πολυμέρειας.
Πρόσθεσε ότι ενημέρωσε τον Αιγύπτιο ομόλογό του για τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με το Κυπριακό και εξέφρασε την ετοιμότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας να στηρίξει την Προσωπική Απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ και να συνεργαστεί στενά με στόχο την άρση του αδιεξόδου και την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων, προς επίτευξη μιας βιώσιμης και μόνιμης λύσης στη βάση μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως προβλέπεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, και «τίποτα λιγότερο».
Προς αυτή την κατεύθυνση, είπε ότι η μακροχρόνια στάση αρχών της Αιγύπτου σε όλα τα διεθνή φόρα είναι ιδιαίτερα πολύτιμη.
Αναφορικά με θέματα της διμερούς ατζέντας, ο Υπουργός Εξωτερικών είπε ότι η συζήτηση επικεντρώθηκε στην ενεργειακή συνεργασία, προσθέτοντας ότι η μεταφορά φυσικού αερίου από την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αίγυπτο για υγροποίηση παραμένει η κυρίαρχη αναπτυξιακή επιλογή για τις εμπλεκόμενες εταιρείες.
Σημείωσε ότι σε πολιτικό επίπεδο η Κυπριακή Δημοκρατία αναγνωρίζει πλήρως τον μοναδικό ρόλο της Αιγύπτου στον ενεργειακό τομέα στην περιοχή αλλά και πέραν αυτής, με τη συνεχιζόμενη συνεργασία μεταξύ Αιγύπτου και Κύπρου στο πλαίσιο του Φόρουμ Φυσικού Αερίου Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) να αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ενεργειακής τους σχέσης.
Όσον αφορά στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ Αιγύπτου και Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο κ. Κόμπος είπε ότι συζήτησαν τα επόμενα βήματα για την εφαρμογή και επέκταση των αποτελεσμάτων του 10ου Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Αιγύπτου, σύμφωνα με τον κρίσιμο γεωστρατηγικό ρόλο της Αιγύπτου και την πολύτιμη συμβολή της στην ασφάλεια της ΕΕ σε διάφορους τομείς.
«Ο έλεγχος της μετανάστευσης, η ενεργειακή διαφοροποίηση και η περιφερειακή σταθερότητα δεν θα μπορούσαν να θεωρηθούν δεδομένα και η Αίγυπτος ήταν και παραμένει πυλώνας λογικής και αξιοπιστίας με υψηλό και αυξανόμενο κόστος, που πρέπει να αντιμετωπιστεί πλήρως και δημιουργικά από την ΕΕ. Αυτό είναι το μήνυμα που η Κύπρος έχει μεταφέρει στις Βρυξέλλες και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε», τόνισε σχετικά.
Ο Υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε επίσης τη βαθιά ανησυχία της Κύπρου όσον αφορά στη συνεχιζόμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, καθώς και τις εξελίξεις στην Ερυθρά Θάλασσα, επαναλαμβάνοντας τη θέση της Κύπρου ότι η αποκλιμάκωση και η επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας, στη βάση μιας λύσης δύο κρατών, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, είναι ο μόνος τρόπος για να τερματιστεί ο κύκλος της βίας και για την προώθηση συνθηκών ειρήνης και σταθερότητας.
Αναφέρθηκε επίσης στη σημασία της παροχής περισσότερης βοήθειας στη Γάζα για τους αμάχους που έχουν ανάγκη και αναγνώρισε τη ζωτική συμβολή της Αιγύπτου στην αδιάκοπη παράδοση βοήθειας στη Γάζα, μέσω του σημείου διέλευσης της Ράφα.
«Σε αυτό το πλαίσιο, συζητήσαμε επίσης τις προσπάθειες της Κύπρου, μεταξύ άλλων μέσω της πρωτοβουλίας για έναν αποκλειστικό θαλάσσιο διάδρομο μονής κατεύθυνσης, ως έναν ακόμη τρόπο παροχής πρόσθετης βοήθειας στους αμάχους που την έχουν απεγνωσμένα ανάγκη. Ως αναπόσπαστος εταίρος της περιοχής, η Κύπρος έχει ηθικό καθήκον να συνεισφέρει. Επίσης, επιτρέψτε μου για άλλη μια φορά να δηλώσω το αυτονόητο. Η Κύπρος απορρίπτει με τον πιο απόλυτο τρόπο τον εκτοπισμό έστω και ενός Παλαιστίνιου από τη Γάζα», κατέληξε.
Από την πλευρά του, ο κ. Σούκρι δήλωσε ότι μετά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, είχε την ευκαιρία να συζητήσει με τον Κύπριο ομόλογό του για τις διμερείς σχέσεις, καθώς και για περιφερειακά και διεθνή θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
Πρόσθεσε ότι αμφότεροι υπογράμμισαν τον εποικοδομητικό συντονισμό μεταξύ Αιγύπτου και Κύπρου όσον αφορά περιφερειακά και διεθνή θέματα, με βάση τις κοινές αξίες και την αμοιβαία δέσμευση στους διεθνείς κανόνες. Είπε επίσης ότι συζήτησαν για την οικονομική συνεργασία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη νόμιμη μετανάστευση και την αμοιβαία υποστήριξη διεθνών υποψηφιοτήτων, μεταξύ άλλων θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος.
Ο Αιγύπτιος Υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε την ικανοποίηση της χώρας του για την πρόοδο στη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών σε διμερές επίπεδο, καθώς εργάζονται, όπως είπε, για την ενίσχυση της συνεργασίας με την Κύπρο σε όλους τους τομείς, ιδιαίτερα στον τομέα της ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των τομέων του φυσικού αερίου, του πετρελαίου, της ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και του εμπορίου και των επενδύσεων, της γεωργίας και της αλιείας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Πρόσθεσε ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν να δημιουργήσουν ένα κοινό Επιχειρηματικό Συμβούλιο, σε συνέχεια των συζητήσεων που πραγματοποιήθηκαν κατά την επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Κάιρο τον περασμένο Απρίλιο, και τόνισε τη σημασία της σύγκλησης της δεύτερης συνόδου της Ανώτατης Κυβερνητικής Επιτροπής στην Κύπρο στο εγγύς μέλλον, βάσει της συμφωνίας μεταξύ των δύο ηγετών. Συμπλήρωσε ότι η Αίγυπτος προσβλέπει στην υπογραφή αρκετών συμφωνιών και Μνημονίων Συναντίληψης που θα εξυπηρετούν τα συμφέροντα και των δύο λαών.
Η συνάντηση ήταν επίσης μια καλή ευκαιρία να συζητηθεί η τριμερής συνεργασία με την Ελλάδα μετά την πρόσφατη επίσκεψη του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών στο Κάιρο, σημείωσε στη συνέχεια ο κ. Σούκρι, προσθέτοντας ότι υπήρξε συμφωνία για την ολοκλήρωση των αναγκαίων προετοιμασιών για τη 10η σύνοδο κορυφής του τριμερούς μηχανισμού, η οποία θα φιλοξενηθεί στην Αίγυπτο.
Η ολοένα επιδεινούμενη κατάσταση της περιοχής και ιδιαίτερα η κατάσταση των κατεχομένων παλαιστινιακών εδαφών είχε υψηλή θέση στην ατζέντα και στις συζητήσεις μας, συνέχισε ο Αιγύπτιος αξιωματούχος, σημειώνοντας ότι «οι απώλειες ζωών στη Γάζα έχουν φτάσει σε πρωτοφανές επίπεδο, καθώς ο αριθμός των νεκρών Παλαιστινίων αμάχων ξεπερνά τους 27.000, 2/3 των οποίων είναι γυναίκες και παιδιά, με σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, συμπεριλαμβανομένων των στοχεύσεων κατά αμάχων και υποδομών από το Ισραήλ, την κατοχική δύναμη, συμπεριλαμβανομένων εμπορικών κέντρων, νοσοκομείων, σχολείων, οι οποίες έχουν οδηγήσει στον εκτοπισμό πέραν του 80% του πληθυσμού της Γάζας».
«Ο ανθρώπινος πόνος στη Γάζα είναι αδιανόητος. Το σύστημα ανθρωπιστικής υποστήριξης βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης και οι απειλές για μια επικίνδυνη επέκτασης της σύγκρουσης είναι πραγματικές και εν εξελίξει", ανέφερε.
"Η Αίγυπτος συνεργάζεται με τα μέρη της σύγκρουσης και τους σημαντικότερους ενδιαφερόμενους φορείς για επίτευξη κατάπαυσης του πυρός και καλεί τη διεθνή κοινότητα να επιδείξει υπευθυνότητα στο θέμα αυτό, αυξάνοντας παράλληλα την πίεση προκειμένου να διευκολυνθεί η ασφαλής, απρόσκοπτη και ταχεία πρόσβαση ανθρωπιστικής βοήθειας σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας και να εφαρμοστούν πλήρως τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένου του προσφάτως εκδοθέντος ψηφίσματος 2027, που ζητά τη δημιουργία ενός μηχανισμού στη Γάζα, με σκοπό την παροχή μεγαλύτερου όγκου βοήθειας», πρόσθεσε.
Είπε, ακόμη, ότι η Αίγυπτος καλεί επίσης τη διεθνή κοινότητα, ιδίως τις δωρήτριες χώρες, να παράσχουν όσο το δυνατόν περισσότερη υποστήριξη στο έργο των διεθνών ανθρωπιστικών οργανώσεων και ιδίως της Υπηρεσίας Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών (UNRWA) για τους Παλαιστίνιους, ο ρόλος της οποίας είναι απαραίτητος στη Γάζα, και να παράσχουν αυτή την εξαιρετικά σημαντική βοήθεια και τις υπηρεσίες στον παλαιστινιακό λαό που έχει ανάγκη, όχι μόνο στη Γάζα, αλλά και στη Δυτική Όχθη, στη Συρία, στον Λίβανο και στην Ιορδανία.
«Πιστεύουμε ότι ο ρόλος που διαδραματίζει είναι απαραίτητος και ότι δεν πρέπει να αμαυρωθεί από τυχόν λανθασμένες ενέργειες λίγων, οι οποίες δεν θα έπρεπε να έχουν ως αποτέλεσμα να βγουν βιαστικά συμπεράσματα και να περιοριστεί η υποστήριξη που αναλαμβάνει αυτή η ανθρωπιστική οργάνωση», τόνισε.
Σύμφωνα με τον κ. Σούκρι, οι δύο Υπουργοί συζήτησαν κατά τη διάρκεια της συνάντησης και τρόπους και μέσα συνεργασίας για την παροχή στήριξης στο ανθρωπιστικό έργο στη Γάζα. Αφού εξέφρασε την εκτίμησή του προς την Κύπρο, ο κ. Σούκρι είπε ότι η Αίγυπτος θα συνεχίσει να βελτιώνει την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, αυξάνοντας το ποσό της βοήθειας και διευκολύνοντας την πρόσβασή της.
Είπε επίσης ότι συζήτησαν και την ανάγκη αναζωογόνησης της πορείας προς τη λύση των δύο κρατών.
«Η Αίγυπτος πιστεύει ότι έχει έρθει η ώρα να ξεπεράσουμε μια διαδικασία και να κάνουμε σοβαρά βήματα προς την εφαρμογή της λύσης των δύο κρατών, μεταξύ άλλων μέσω του τερματισμού της ισραηλινής κατοχής και της εγκαθίδρυσης ενός ανεξάρτητου, βιώσιμου, συνεχούς Παλαιστινιακού κράτους κατά μήκος των γραμμών πριν από το 1967 με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Συμφωνήσαμε ότι πρέπει να καταβληθούν πιο συγκεκριμένες προσπάθειες για τον περιορισμό της περιφερειακής αντιπαράθεσης και την επίτευξη αποκλιμάκωσης σε όλα τα μέτωπα, συμπεριλαμβανομένων των συνόρων μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ», σημείωσε.
Προσέθεσε ότι η Αίγυπτος ανησυχεί έντονα και για την κλιμάκωση στην Ερυθρά Θάλασσα, με άμεσο αντίκτυπο στις θαλάσσιες διαδρομές και στο διεθνές εμπόριο, και υπογράμμισε το γεγονός ότι η επίτευξη εκεχειρίας στη Γάζα θα βοηθήσει στην επίτευξη αποκλιμάκωσης σε άλλα μέτωπα, ενώ όσον αφορά στα θέματα που επηρεάζουν την περιοχή, ιδιαίτερα την κατάσταση τόσο στη Συρίας όσο και τη Λιβύη, είπε ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι θα πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες για τη διασφάλιση της σταθερότητας και της συμφιλίωσης στις χώρες αυτές και την ενίσχυση της ασφάλειας και της ευημερίας στην περιοχή γενικότερα.
«Πιστεύουμε ότι πρόκειται για μια στρατηγική σχέση, η οποία συμβάλλει πολύ θετικά στην ασφάλεια και στη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου, μια σχέση καλά θεμελιωμένη και εδραιωμένη σε μια μακρά ιστορία εγγύτητας μεταξύ των λαών μας, αλλά και κοινών αξιών και μιας επιθυμίας στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο να ενισχυθεί αυτή η σχέση και να βρεθούν νέα πεδία συνεργασίας σε όλους τους τομείς», είπε.
Ερωτηθείς αν πιστεύει ότι πρωτοβουλίες ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα, όπως αυτή της Κύπρου, μπορούν να πραγματοποιηθούν χωρίς να υπάρχει προηγουμένως κατάπαυση του πυρός, ο Αιγύπτιος Υπουργός Εξωτερικών είπε ότι η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας είναι θεμελιώδης, ανεξάρτητα από τις εκκλήσεις για άμεση κατάπαυση του πυρός, προσθέτοντας ότι μια άμεση κατάπαυση του πυρός θα συμβάλει σίγουρα θετικά στην αύξηση του όγκου της βοήθειας.
«Αυτό δεν αποκλείει το γεγονός ότι πρέπει να καλύψουμε τις ανάγκες του παλαιστινιακού λαού", σημείωσε. Επεσήμανε πως οι ανθρώποι ζουν κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, με 1,3 εκατομμύριο να έχουν συγκεντρωθεί στον νότο και τη Ράφα.
«Υπάρχει πείνα, υπάρχει λιμός, υπάρχει έλλειψη ιατρικών προμηθειών. Οι συνθήκες υγιεινής είναι εξαιρετικά δυσχερείς και όλα αυτά τα ζητήματα πρέπει να αντιμετωπιστούν. Αυτό υπογραμμίζει εκ νέου την ανάγκη για κατάπαυση του πυρός για την αντιμετώπιση αυτών των ανθρωπιστικών ζητημάτων. Είναι σημαντικό επίσης να αναγνωρίσουμε το μέγεθος της απώλειας ζωών, καθώς σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της UNICEF 17.000 παιδιά έχουν χάσει τον έναν ή και τους δύο γονείς τους", ανέφερε, διερωτώμενος τι είδους συνθήκες ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι αυτές.