ΚΥΠΕ
Με 47 ψήφους υπέρ και δύο αποχές από τους Οικολόγους ψηφίστηκε σε νόμο η διακυβερνητική συμφωνία για τον αγωγό φυσικού αερίου East Med.
Η κύρωση γίνεται σύμφωνα με το άρθρο 169(2) του συντάγματος της Διακυβερνητικής Συμφωνίας μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας, του Κράτους του Ισραήλ, της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ιταλικής Δημοκρατίας αναφορικά με σύστημα αγωγών για τη μεταφορά Φυσικού Αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στις ευρωπαϊκές αγορές.
Σύμφωνα με έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών, η υπό αναφορά συμφωνία υπεγράφη στην Αθήνα στις 2 Ιανουαρίου 2020 μεταξύ της κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας, της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Κράτους του Ισραήλ. Η Ελληνική Δημοκρατία έχει επικυρώσει τη συμφωνία, ενώ του Ισραήλ βρίσκεται στη διαδικασία επικύρωσής της. Στην εν λόγω συμφωνία περιλαμβάνονται πρόνοιες, οι οποίες επιτρέπουν στην Ιταλική Δημοκρατία να την υπογράψει, όταν θα είναι έτοιμη.
Η συμφωνία καθορίζει διάφορα θέματα μεταξύ των εμπλεκόμενων χωρών, όπως είναι οι θαλάσσιες δικαιοδοσίες, θέματα περιβάλλοντος και ασφάλειας και εγκαθιδρύει κοινή ομάδα εργασίας μεταξύ των εν λόγω χωρών για παρακολούθηση και διεκπεραίωση των εργασιών που απαιτούνται για τη δημιουργία του υπό αναφορά έργου. Περαιτέρω, θα εκπονηθούν τέσσερις μελέτες, εκ των οποίων η πρώτη αφορά τις θαλάσσιες επισκοπήσεις και οι υπόλοιπες τρεις τις λεπτομερείς τεχνικές μελέτες (Front-End Engineering Design ή FEED) τόσο για τις χερσαίες εγκαταστάσεις, όπως είναι οι αγωγοί και σταθμοί μετατροπής όσο και για την τεχνική μελέτη FEED για τον υποθαλάσσιο αγωγό καθ’ αυτόν.
Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης ανέφερε αυτή η συμφωνία έχει μια ξεχωριστή πολιτική και στρατηγική σημασία γιατί συμμετέχουν σε αυτή τέσσερα κράτη, αλλά συμμετέχει και συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις και η ίδια η ΕΕ. Είπε επίσης ότι ο αγωγός EastMed αυτή την ώρα στέλνει σημαντικά τουλάχιστον πολιτικά μηνύματα γιατί η Κυπριακή Δημοκρατία όσον αφορά τον ενεργειακό της σχεδιασμό δεν είναι μόνη αλλά στηρίζεται και συνεργάζεται με σημαντικά κράτη την Α. Μεσογείου με την σφραγίδα της ΕΕ.
Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Γιώργος Λουκαΐδης, υπενθύμισε ότι ιδέα για τον EastMed κατατέθηκε επί διακυβέρνησης Χριστόφια. Είπε επίσης ότι η Ιταλία δεν έχει υπογράψει τη συμφωνία με την επίκληση διάφορων λόγων, κάτι που όπως είπε είναι πρωτοφανές. Πρόσθεσε ότι η επικύρωση της συμφωνίας δεν σημαίνει και υλοποίηση του έργου, αφού θα πρέπει να κριθεί ότι είναι εφικτό και οικονομικά συμφέρουσα και εμπορικά επικερδής μια τέτοια τεράστια επένδυση, κάτι που θα κριθεί στο επόμενο μεγάλο διάστημα.
Η Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπος του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου ανέφερε ότι η Συμφωνία του Ζαππείου για τον EastMed υπογράφτηκε τελικά παρά τις απειλές από τον "σουλτάνο της Άγκυρας". To ΔΗΚΟ, είπε υποστηρίζει ένθερμα τη συμφωνία, ενώ πρόσθεσε ότι η προώθηση του αγωγού αποτελεί μονόδρομο γιατί στην απουσία επαρκών ποσοτήτων φυσικού αερίου δεν υπάρχουν άλλες επιλογές. Αναφέρθηκε σε άλλες προτάσεις που έγιναν στο παρελθόν για αγωγό μέσω Τουρκίας, σημειώνοντας ότι κάτι τέτοιο καθιστά την Τουρκία κλειδοκράτορα των εξαγωγών προς την ΕΕ και χαρακτήρισε αδύνατη αυτή την προοπτική υπό τις συνθήκες. Είπε επίσης ότι η ανακάλυψη του πεδίου «Γλαύκος», θα μπορούσε να αποτελέσει την κυπριακή συνεισφορά για το κόστος του EastMed
Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος είπε ότι παρά τις τεχνικές δυσκολίες που υπάρχουν και τα ενδεχόμενα οικονομικά προβλήματα ο EastMed είναι έργο γεωστρατηγικής σημασίας λόγων των επεκτατικών βλέψεων της Τουρκίας. Είμαστε ως ΕΔΕΚ, πρόσθεσε, σταθερά από την αρχή υπέρ του έργου σε αντίθεση με άλλες προτάσεις που υπήρχαν. Ανέφερε ακόμα ότι σήμερα ειδικά με τα δεδομένα όπως διαμορφώνονται πρέπει να υπάρξει σταθερή επιδίωξη το έργο να προχωρήσει χωρίς να σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρξουν εναλλακτικές επιλογές.
Ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών Γιώργος Λιλλήκας είπε ότι είναι αμφίβολο αν θα είναι βιώσιμος ο αγωγός. Χαρακτήρισε επίσης λυπηρό ότι τα τελευταία χρόνια το κράτος έχει συναινέσει σε αναστολή του γεωτρητικού προγράμματος. Είπε επίσης ότι τα συμβόλαια που έχει υπογραφεί η Κυπριακή Δημοκρατία με τις εταιρείες που έχουν αδειοδοτηθεί προβλέπουν καταμερισμό του κέρδους και όχι των ποσοτήτων και αυτό σημαίνει ότι τον τελικό λόγο για την εμπορικοποίηση των κοιτασμάτων θα τον έχουν οι εταιρείες.
Ο βουλευτής της Αλληλεγγύης Μιχάλης Γιωργάλλας είπε ότι η συγκεκριμένη συμφωνία εδραιώνει ακόμα περισσότερο την ενεργειακή θέση της Κύπρου στην περιοχή και ιδιαίτερα την κρατική υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας κάτι που είναι αρκετά υποβοηθητικό τόσο ενεργειακά όσο και πολιτικά.
Ο Πρόεδρος του ΕΛΑΜ Χρίστος Χρίστου εξέφρασε ικανοποίηση που κόμματα που πριν λίγα χρόνια δήλωναν πως μόνο αγωγός μέσω Τουρκίας θα είχε όφελος τώρα στηρίζουν αυτή τη συμφωνία. Πρόσθεσε ότι αυτή η συμφωνία είναι προς την ορθή κατεύθυνση και ότι η ταύτιση συμφερόντων με μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες και το Ισραήλ μόνο όφελος μπορεί να έχει.
