ΑΣΕΡ ΕΛΜΠEΪΝ / THE NEW YORK TIMES
Πριν από πέντε εκατ. χρόνια, γιγαντιαίοι καρχαρίες κυριαρχούσαν στους ωκεανούς. Τα τεράστια δόντια τους, που εντοπίζονται συχνά σε ιζήματα κοντά στις ακτές, μοιάζουν με μεγάλους κάλυκες. Αυτά, άλλωστε, τους έδωσαν το όνομά τους: μεγαλόδοντες.
Ακόμη και σήμερα, το σχήμα, αλλά και το μέγεθος αυτών των γιγάντων θαλάσσιων πλασμάτων αποτελεί θέμα επιστημονικής αντιπαράθεσης. Επειδή ο σκελετός των καρχαριών αποτελείται κυρίως από χόνδρους, οι οποίοι σπάνια γίνονται απολιθώματα, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν τίποτε για τα πελώρια ψάρια. Κάνουν, ωστόσο, υποθέσεις που βασίζονται στο μέγεθος των δοντιών τους και σε συγκρίσεις με τους σύγχρονους συγγενείς τους, όπως οι μεγάλοι λευκοί και οι ρυγχοκαρχαρίες. Ετσι, εκτιμούν πως οι μεγαλόδοντες είχαν μήκος μεταξύ 10,6 και 18,2 μ.
Κυριαρχούσε σε πολύ ευρύτερη περιοχή από ό,τι πιστεύαμε μέχρι πρότινος, ενώ μπορούσε άνετα να καταπιεί μια φάλαινα όρκα.
Ενα νέο τρισδιάστατο πρότυπο του μεγαλόδοντα, που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Science Advances, υποδεικνύει ότι ο καρχαρίας ήταν μεγαλύτερος, ταχύτερος και κυριαρχούσε σε πολύ ευρύτερη περιοχή από ό,τι πιστεύαμε μέχρι πρότινος.
Το 2014, η δρ Καταλίνα Πιμιέντο, παλαιοντολόγος του Πανεπιστημίου του Σουάνσι, στην Ουαλλία, συνάντησε τον Τζον Χάτσινσον, ανατόμο του Βασιλικού Κολλεγίου Κτηνιατρικής του Λονδίνου, με ειδίκευση στη δημιουργία τρισδιάστατων μοντέλων ειδών που έχουν αφανισθεί. Οι δυο τους έφτιαξαν ένα τρισδιάστατο μοντέλο του μεγαλόδοντα με βάση τις τομογραφικές απεικονίσεις μιας διατηρημένης ραχοκοκαλιάς που βρέθηκε το 1860 και βρίσκεται στο Βασιλικό Ινστιτούτο Φυσικής Ιστορίας του Βελγίου, καθώς και δόντια και σωματικές τομογραφίες του μεγάλου λευκού καρχαρία, δηλαδή του εγγύτερου εν ζωή συγγενούς του.
Σύμφωνα με το μοντέλο, ο μεγαλόδοντας είχε μήκος 16 μ. και βάρος 67 τόνων, δηλαδή όσο και ένας φαλαινοκαρχαρίας, ενώ κάποιοι μπορεί να ήταν πολύ μεγαλύτεροι. Επίσης, το άνοιγμα των σαγονιών του ήταν τέτοιο ώστε μπορούσε να καταπιεί χωρίς πρόβλημα μια φάλαινα όρκα με πέντε δαγκωνιές.
Σύμφωνα με άλλους υπολογισμούς, οι μεγαλόδοντες μπορούσαν να κινηθούν με ταχύτητα περίπου 4,8 χλμ. ανά ώρα, δηλαδή πολύ ταχύτερα από 33 άλλα είδη καρχαριών που μελετήθηκαν. Σήμερα, ο ταχύτερος καρχαρίας είναι η λάμνα του Ειρηνικού, που κινείται με ταχύτητα 3,2 χλμ. την ώρα. Δεδομένου ότι ο βραδύς λευκός καρχαρίας μπορεί να διανύσει αποστάσεις 11.200 χλμ. χωρίς διακοπή, για να εκμεταλλευθεί την εποχική αύξηση των θηραμάτων, ο μεγαλοδόντας, προφανώς, μπορούσε να φθάσει πολύ μακρύτερα.
Απολιθώματα που βρέθηκαν στο Περού υποδεικνύουν ότι οι μεγαλόδοντες τρέφονταν με φώκιες, ωστόσο εκτιμάται πως χρειάζονταν μια ιδιαίτερα πολυθερμιδική διατροφή, όπως είναι οι φάλαινες.
