Του Γιάννη Μισιρλή*
Την ώρα που στην Ουκρανία μαίνεται ο πόλεμος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους ανθρώπους και την ίδια τη χώρα, στην Ευρώπη οι οικονομικές συνέπειες είναι ορατές σε ένα μεγάλο φάσμα τομέων της οικονομίας, καθώς ήδη συντελείται ένα ράλι εκτόξευσης των τιμών. Το real estate δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση. Ενδεικτικό της κατάστασης, το γεγονός ότι σε πολλές χώρες της Ευρώπης έχουν αρχίσει να σημειώνονται αυξήσεις στις τιμές των ακινήτων, εξ αιτίας των πληθωριστικών πιέσεων και κυρίως της ανόδου των τιμών των κατασκευαστικών υλικών διεθνώς.
Η εικόνα του τομέα ακινήτων στην Κύπρο δεν διαφέρει από την υπόλοιπη Ευρώπη. Βεβαίως, πρέπει να τονιστεί ότι το κυπριακό real estate έχει καταφέρει να μειώσει την εξάρτησή του από τη ρωσική αγορά τα δύο προηγούμενα χρόνια λόγω της πανδημίας. Το γεγονός αυτό μετριάζει τις ανησυχίες των επιχειρηματιών ανάπτυξης γης ως προς τον αντίκτυπο του ουκρανικού στην εξεύρεση ξένων αγοραστών. Ταυτόχρονα, όμως, δεν είναι δυνατόν να μην ανησυχούν τον κλάδο οι επιπτώσεις του πολέμου στην παγκόσμια οικονομία. Οι αυξήσεις που καταγράφονται αυτό το διάστημα στις τιμές του πετρελαίου και των οικοδομικών υλικών όπως το σίδερο και η ξυλεία, καθώς επίσης και η αυξητική τάση των επιτοκίων, αποτελούν αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει και η κυπριακή αγορά ακινήτων. Πρόκληση για τον κλάδο συνιστά η διατήρηση του κόστους κατασκευής σε ελεγχόμενα επίπεδα, κάτι που αν δεν επιτευχθεί, μεγάλο μέρος των αυξήσεων θα μετακυληθεί, δυστυχώς, προς τους αγοραστές.
Στα ύψη οι τιμές των ενοικίων
Ο πόλεμος στην Ουκρανία επηρέασε, εξάλλου, και τις τιμές των ενοικίων. Η κάθοδος Ουκρανών που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη χώρα τους αλλά και Ρώσων που φεύγουν από την οικονομική αβεβαιότητα της Ρωσίας λόγω των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί, έχουν ενισχύσει τη ζήτηση για ενοίκια στην Κύπρο, και ειδικότερα στη Λεμεσό. Τις τελευταίες εβδομάδες καταγράφεται μια κατακόρυφη αύξηση στις τιμές των ενοικίων, εξέλιξη η οποία έρχεται να επιδεινώσει την ήδη επιβαρυμένη, από πλευράς τιμών, αγορά ενοικίων, και δη των διαμερισμάτων.
Τα ενοίκια στην Κύπρο βρίσκονταν έτσι κι αλλιώς σε ψηλά επίπεδα, εξ αιτίας της μειωμένης προσφοράς κατάλληλων ακινήτων. Εδώ και χρόνια, η προσφορά διαμερισμάτων είναι μικρότερη από τη ζήτηση, μια κατάσταση που δεν αναμένεται να βελτιωθεί στο άμεσο μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη τις σημερινές συνθήκες που επικρατούν στην αγορά. Αντίθετα, υπό τα σημερινά δεδομένα, η προσφορά θα μειωθεί ακόμη περισσότερο, καθώς η υλοποίηση πολλών νέων έργων πήρε παράταση γι’ αργότερα.
Υπό τις περιστάσεις κρίνεται επιβεβλημένη η περιορισμένη κρατική παρέμβαση, ώστε να διορθωθούν όσο το δυνατόν συντομότερα οι όποιες στρεβλώσεις. Θα πρέπει να δοθούν τέτοια κίνητρα από το κράτος, που να ενθαρρύνουν και να επιτρέψουν στον ιδιωτικό τομέα να παράξει περισσότερα ακίνητα για τα οποία υπάρχει έντονη ζήτηση, όπως για παράδειγμα διαμερίσματα. Με την αύξηση της προσφοράς, θα επιλυθεί και το πρόβλημα των υψηλών ενοικίων.
*Διευθυντής της Imperio, Αναπληρωτής Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Επαγγελματιών Ανάπτυξης Γης, μέλος του ΔΣ του ΚΕΒΕ και πρόεδρος της Επιτροπής Ακινήτων
