Προωθητική Ενέργεια
Εν έτη 2024 η απόκτηση μόνιμης κατοικίας είναι απαραίτητη, ωστόσο το κόστος για την απόκτηση ή κατασκευή ενός σπιτιού/διαμερίσματος έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας, το κόστος κατασκευής ανά τετραγωνικό μέτρο ενός σπιτιού που κατασκευάστηκε το 2020 ήταν €940, σε σύγκριση με το 2022 όπου το ποσό ήταν €1,222, οδηγώντας σε αύξηση 30% στο κόστος κατασκευής, το οποίο επηρεάζει τη βιομηχανία κατασκευών μέχρι σήμερα. Επιπλέον, σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, ο δείκτης τιμών κατοικιών (ΔΤΚ) για το έτος 2022 ήταν 84,1 και για το έτος 2023 ήταν 90,6, με αποτέλεσμα την αύξηση του ΔΤΚ κατά 7,73%, η οποία οφείλεται κυρίως στον κορονοϊό και στους πολέμους στην Ευρώπη και στην γύρω περιοχή. Εκτός από την αύξηση του κόστους κατασκευής, υπάρχει ως γεγονός η αύξηση των επιτοκίων στα δάνεια καθώς και του κόστους ενοικίασης, καθιστώντας δύσκολο για ζευγάρια και οικογένειες με μέσο μισθό να καλύψουν τα βασικά έξοδα.
Η Κυπριακή Δημοκρατία, για να βοηθήσει οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο που επιθυμεί να αποκτήσει/κατασκευάσει την κύρια του κατοικία, του παρέχει το δικαίωμα να υποβάλει αίτηση για τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% αντί να πληρώσει τον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ 19% υπό ορισμένες προϋποθέσεις.
Σύμφωνα με την Κυπριακή νομοθεσία ΦΠΑ που ισχύει σήμερα, για να μπορέσει ένα φυσικό πρόσωπο να υποβάλει αίτηση για τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5%, πρέπει να έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας κατά την υποβολή της αίτησης, να αποκτήσει το ακίνητο για να το χρησιμοποιήσει ως κύρια και μόνιμη κατοικία, να μην έχει άλλη κατοικία στην Κυπριακή Δημοκρατία για την οποία έχει αιτηθεί τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ και σε περίπτωση που έχει λάβει οποιαδήποτε χορηγία βάσει του Ειδικού Νόμου Χορηγιών, αυτή πρέπει να επιστραφεί όπως προβλέπεται από τις διατάξεις της νομοθεσίας.
Στις 16 Ιουνίου 2023 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας τροποποίηση σχετικά με τη νομοθεσία περί ΦΠΑ όσον αφορά τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% για την απόκτηση ή κατασκευή κύριας κατοικίας στην Κύπρο. Επιπλέον, εκδόθηκε εγκύκλιος από το Τμήμα Φορολογίας που παρέχει διευκρινίσεις σχετικά με το πώς πρέπει να εφαρμόζεται ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 5%, όπου τα κριτήρια που πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι τα τετραγωνικά μέτρα της οικοδομήσιμης κατοικίας, η αξία του ακινήτου και αν η κατοικία θα αγοραστεί από άτομο με αναπηρία ή από πολύτεκνη οικογένεια.
Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία περί ΦΠΑ, ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 5% εφαρμόζεται στα πρώτα 130 τετραγωνικά δομήσιμου εμβαδού, με αξία αγοράς μέχρι τις €350,000, υπό την προϋπόθεση ότι το συνολικό δομήσιμο εμβαδό δεν υπερβαίνει τα 190 τετραγωνικά μέτρα και η συνολική αξία της συναλλαγής δεν υπερβαίνει τις €475,000. Πρέπει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση που το συνολικό δομήσιμο εμβαδό του ακινήτου υπερβαίνει τα 190 τετραγωνικά μέτρα και/ή η αξία της συναλλαγής υπερβαίνει τα €475,000, τότε ολόκληρη η συναλλαγή θα υπόκειται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ 19% που ισχύει σήμερα.
Επιπλέον, σε περίπτωση που το ακίνητο θα αποκτηθεί από άτομο με αναπηρία, ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 5% θα εφαρμόζεται για τα πρώτα 190 τετραγωνικά μέτρα χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το συνολικό δομήσιμο εμβαδό του ακινήτου και για οικογένειες με περισσότερα από 3 παιδιά, το συνολικό δομήσιμο εμβαδό του ακινήτου αυξάνεται κατά 15 τετραγωνικά μέτρα ανά επιπλέον παιδί, ωστόσο τα όρια με την αξία της συναλλαγής από €350,000 έως €475,000 εξακολουθούν να ισχύουν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η νέα νομοθεσία περί ΦΠΑ δεν θα επηρεάσει οποιοδήποτε ακίνητο για το οποίο έχει εκδοθεί άδεια οικοδομής ή έχει υποβληθεί πλήρης αίτηση για την άδεια οικοδομής στην αρμόδια αρχή μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2023, και υπό την προϋπόθεση ότι η αίτηση για την αξίωση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% υποβάλλεται εντός 3 ετών από την ημερομηνία που τέθηκε σε ισχύ ο νέος νόμος, δηλαδή στις 16 Ιουνίου 2023.
Κάθε άτομο που ενδιαφέρεται να υποβάλει αίτηση για τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5%, πρέπει να υποβάλει την αίτηση μαζί με τα υποστηρικτικά έγγραφα πριν αποκτήσει την κυριότητα του ακινήτου και πρέπει να λάβει την άδεια από το Τμήμα Φορολογίας γραπτώς.
Ένας σημαντικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη από οποιοδήποτε άτομο επιθυμεί να υποβάλει αίτηση για τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% είναι ότι πρέπει να χρησιμοποιήσει το ακίνητο ως κύρια κατοικία για περίοδο 10 συνεχόμενων ετών, διαφορετικά θα πρέπει να επιστρέψει στο Τμήμα Φορολογίας ένα ποσοστό του οφέλους 14% που έλαβε κατά την αγορά της κατοικίας, βάσει των μηνών που δεν χρησιμοποιούσε το ακίνητο ως κύρια κατοικία του.
Επιπλέον, σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία περί ΦΠΑ, ένα άτομο που έχει ήδη αξιώσει τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% έχει το δικαίωμα να αξιώσει εκ νέου τον μειωμένο συντελεστή για την αγορά νέας ιδιωτικής κατοικίας πριν από τη λήξη των 10 ετών, υπό την προϋπόθεση ότι θα επιστρέψει στο Τμήμα Φορολογίας το ποσοστό του ΦΠΑ που αξίωσε για τους μήνες που δεν χρησιμοποιούσε το ακίνητο ως κύρια κατοικία.
Από τις 27 Μαΐου 2024, η αίτηση για την αξίωση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% πρέπει να υποβάλλεται από το επιλέξιμο άτομο μέσω της πλατφόρμας Tax for All (TFA), όπου το σχετικό πιστοποιητικό θα είναι διαθέσιμο μετά την έγκριση από το Τμήμα Φορολογίας.
Η νέα νομοθεσία περί ΦΠΑ για την απόκτηση ή κατασκευή ακινήτου στοχεύει να κάνει την αγορά κατοικίας οικονομικά πιο προσιτή για τους δικαιούχους. Μειώνοντας το οικονομικό βάρος στους αγοραστές, επιτρέπει την ανάπτυξη της οικονομίας και την διατήρηση κοινωνικής ισορροπίας.
Είναι η άποψη μου ότι, θα πρέπει να ληφθούν επιπλέον μέτρα από την Κυπριακή Κυβέρνηση για να καταστεί η απόκτηση ακίνητης περιουσίας πιο προσιτή, σε άτομα που ανήκουν στην μεσαία τάξη για διατήρηση κοινωνικής ισορροπίας. Αυτά τα μέτρα πρέπει να ληφθούν με σκοπό την επίτευξη τόσο της δίκαιης κατανομής οικονομικών βαρών αλλά και διαφύλαξη της ανάπτυξης μιας υγιής οικονομίας.
Η K. Treppides & Co Ltd, είναι η μεγαλύτερη ανεξάρτητη συμβουλευτική εταιρεία στην Κύπρο, με εδραιωμένη διεθνή παρουσία και γραφεία στη Κύπρο, Μεγάλη Βρετανία και τη Μάλτα. Η Εταιρεία ξεκίνησε τις εργασίες της το 1985 και σήμερα το εργατικό δυναμικό της K.Treppides & Co Ltd, ανέρχεται στους 200 επαγγελματίες. Προσφέρει ένα πλήρες φάσμα συμβουλευτικών, φορολογικών, ελεγκτικών, και λογιστικών υπηρεσιών σε ομίλους, εταιρείες και επενδυτές που δραστηριοποιούνται σε διεθνή βάση, σε διάφορους οικονομικούς και επιχειρηματικούς τομείς. Η Εταιρεία έχει ένα ιστορικό δεκαετιών στην παροχή υπηρεσιών με μια επίλεκτη ομάδα έμπειρων στελεχών οι οποίοι μπορούν να καθοδηγήσουν και να βοηθήσουν επενδυτές και επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εδραίωσης και μετέπειτα επενδυτικής δραστηριότητας στην Κύπρο και διεθνώς.
Στοιχεία Επικοινωνίας:
Θεανώ Ορεινού
Διευθυντής Φ.Π.Α.
Λευκωσία: Καυκάσου, 9, Treppides Tower, Αγλαντζιά, 2112, Λευκωσία, Κύπρος
Λεμεσός: Ανδρέα Καριόλου 38, Άγιος Αθανάσιος, 4102, Λεμεσός, Κύπρος
Λονδίνο: Office 920, 15-19 Bloomsbury Way, London WC1A 2TH
Μάλτα: Level 1, Somnium, Tower Road, Swatar, Birkirkara BKR 4012
