ΚΥΠΕ
Η γενεσιουργός αιτία του μεταναστευτικού προβλήματος στην Κύπρο ακούει στο όνομα Τουρκία, είπε τη Δευτέρα ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής, στην παρουσίαση του έργου του Υπουργείου κατά τη διάρκεια της θητείας του, προσθέτοντας πως παρά τις ευρωπαϊκές προσπάθειες νουθέτησης δεν υπήρξε καμία ανταπόκριση από την τουρκική πλευρά.
Αναφερόμενος στον τομέα του μεταναστευτικού, ο κ. Νουρής είπε πως τα τελευταία πέντε χρόνια η Κύπρος έχει καταστεί το ευρωπαϊκό κράτος μέλος με τον μεγαλύτερο αριθμό αιτητών ασύλου, αφού την περίοδο αυτή υποβλήθηκαν 63.303 αιτήσεις, με τους αιτητές ασύλου και τα πρόσωπα που έχουν ήδη λάβει καθεστώς προστασίας να αποτελούν το 6% του πληθυσμού της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Όπως ανέφερε ο κ. Νουρής, για τη διαχείριση του προβλήματος, το Υπουργείο προχώρησε σε δραστικές διορθωτικές κινήσεις στα θέματα πολιτικής αλλά και υποδομών, όπως ο μηδενισμός αιτήσεων ασύλου από εικονικούς γάμους με αλλαγή της Νομοθεσίας, ο δραστικός περιορισμός των εικονικών φοιτητών, η σύναψη συμφωνίας επανεισδοχής με τον Λίβανο, η επιτάχυνση της πρωτοβάθμιας εξέτασης των αιτήσεων ασύλου, η αύξηση των δικαστών του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας από 2 σε 10 και η ηλεκτρονική διασύνδεση όλων των συναρμόδιων υπηρεσιών.
Τόνισε επιπλέον τον προσεχή εκσυγχρονισμό του περί Προσφύγων Νόμου, τη δημιουργία Γραφείου Επιστροφών κάτω από τον Υπουργό, πετυχαίνοντας από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας τον μεγαλύτερο αριθμό επιστροφών στην ΕΕ με 7.600 επιστροφές εντός του 2022, τη σύναψη συμφωνιών και πρωτοκόλλων επιστροφών με αριθμό τρίτων χωρών όπως την Ινδία, το Νεπάλ, το Βιετνάμ, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές, ενώ αναμένεται σύντομα συμφωνία και με το Κογκό.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο ο κ. Νουρής είπε πως έγινε μια συνεχής και συστηματική προσπάθεια για ευαισθητοποίηση των Ευρωπαίων εταίρων, πετυχαίνοντας την υπογραφή τεσσάρων μνημονίων συναντίληψης και στήριξης, τη χρηματοδότηση για την ανέγερση του νέου Κέντρου Φιλοξενίας και του Προαναχωρησιακού Κέντρου ύψους €67,5 εκ. από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την παροχή οικονομικής βοήθειας 10 εκ. από την Ελβετία για την ανέγερση των νέων κτηρίων της Υπηρεσίας Ασύλου, βοήθεια 1 εκ. από την Τσεχία και 1 εκ. από την Ουγγαρία για τη χρηματοδότηση των εθελούσιων επιστροφών μεταναστών των οποίων οι αιτήσεις έχουν απορριφθεί, ενώ το 2022 ξεκίνησε και βρίσκεται σε εξέλιξη σχέδιο μετεγκατάστασης μικρού αριθμού αιτητών ασύλου σε άλλα κράτη μέλη όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Βουλγαρία και το Λουξεμβούργο.
Προσέθεσε πως στην Κύπρο έφτασαν επιπλέον πέραν των 78.000 Ουκρανών προσφύγων εξαιτίας της ρωσικής εισβολής, εκ των οποίων 16.000 παραμένουν στη χώρα μέχρι και σήμερα, με το Υπουργείο να αναλαμβάνει την υποχρέωση υποδοχής και εγγραφής των προσφύγων, οι οποίοι απολαμβάνουν της πλήρους στήριξης της κυβέρνησης.
Σε ερώτηση σχετικά με τις δηλώσεις του ανεξάρτητου υποψήφιου για την Προεδρία της Δημοκρατίας Ανδρέα Μαυρογιάννη όσον αφορά το μεταναστευτικό και την κατά τα λεγόμενά του ανεπάρκεια και πρόχειρη διαχείριση του Υπουργείου, το οποίο όπως αναφέρει αφήνει παρακαταθήκη στην επόμενη κυβέρνηση πέραν των 33.000 αιτήσεων ασύλου να εκκρεμούν, ο κ. Νουρής απάντησε πως οι ροές των μεταναστών προς την Κυπριακή Δημοκρατία την περίοδο στην οποία κάνει την αναφορά ο κ. Μαυρογιάννης κυμαίνονταν από 500-1.200 τον χρόνο, ενώ το 2022 έφτασαν τις 21.000.
Προσέθεσε πως θα ανέμενε από κάποιον ο οποίος διεκδικεί την Προεδρία της Δημοκρατίας να είναι τουλάχιστον αντικειμενικός και να αναγνωρίσει τη διαφορετικότητα της περιόδου εκείνης, και την ίδια ώρα, αντί να δηλώνει ότι αντιτίθεται στα μέτρα ανακοπής των εισροών, να αντιληφθεί ότι δεν είναι δυνατόν, παρά το γεγονός ότι έχει τετραπλασιαστεί η αποτελεσματικότητα της εξέτασης των αιτήσεων ασύλου, να γίνεται αναφορά ότι απάντηση στην επίλυση του μεταναστευτικού είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών.
Έχοντας ήδη μειώσει δραστικά τις εισροές (εικονικούς γάμους και εικονικούς φοιτητές) και επιτύχει πολύ σημαντικό περιορισμό των θαλάσσιων ροών, παραμένει το πρόβλημα της Πράσινης Γραμμής, συνέχισε ο κ. Νουρής, προσθέτοντας πως παρά το γεγονός ότι η ΠΓ δεν είναι εξωτερικό σύνορο, και αυτό το αντιλήφθηκε και η ίδια η Ευρώπη, πρέπει να εφαρμοστούν δραστικά μέτρα για τον περιορισμό των διελεύσεων, να συνεχιστούν οι επιστροφές και να σταλεί σαφέστατο μήνυμα στους διακινητές με αυστηρές ποινές, με τη νομοθεσία στην ΚΔ να προνοεί μέχρι και 12 χρόνια φυλάκισης.
«Είναι όλα γνωστά πλέον. Η γενεσιουργός αιτία του προβλήματος για τη μετανάστευση στην Κύπρο είναι πολύ καλά γνωστή και ακούει στο όνομα Τουρκία. Τους τελευταίους 18 μήνες η Τουρκία συστηματικά έχει αλλάξει τη δημογραφία του μεταναστευτικού και εκεί που οι 10 πρώτες χώρες μεταξύ των μεταναστών ήταν κατά κύριο λόγο ασιατικές χώρες, είναι πλέον χώρες της υποσαχάριας Αφρικής», τόνισε ο Υπουργός, προσθέτοντας πως η Κυβέρνηση κινείται προς την κατεύθυνση της Τουρκίας, γιατί εκεί είναι το πρόβλημα.
Ερωτηθείς για το αν υπήρξε πρόοδος αναφορικά με την ενημέρωση που έχουν λάβει Ευρωπαίοι εταίροι κατά τη διάρκεια της θητείας του, σε συνέχεια της συνάντησης του MED5 αλλά και γενικότερα στη συζήτηση για το ευρωπαϊκό σύμφωνο ασύλου και μετανάστευσης, ο κ. Νουρής απάντησε πως η πρόοδος είναι πάρα πολύ βραδεία καθώς υπάρχει ένα σημαντικό κώλυμα που αφορά την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, ενώ μέχρι στιγμής έχει επιδειχθεί ενδιαφέρον από χώρες, κυρίως από τη Γαλλία και τη Γερμανία, για βοήθεια σε εθελούσια βάση, αλλά όχι για υποχρεωτική μετεγκατάσταση.
«Εμείς υποστηρίζουμε αναφανδόν ότι θα πρέπει να υπάρξει κατάληξη σε ένα ενιαίο σύμφωνο μετανάστευσης και ασύλου, γιατί δεν θέλουμε να ξαναδούμε τις συνθήκες του 2015 να βιώνονται από τις ευρωπαϊκές χώρες», τόνισε ο Υπουργός, προσθέτοντας πως η Ευρώπη θα πρέπει να αποκτήσει μια ενιαία πολιτική στον τρόπο αντιμετώπισης, με την Κύπρο να έχει αναλάβει πολύ συγκεκριμένες πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση αυτή, έχοντας καταθέσει τον περασμένο Οκτώβριο ένα άτυπο έγγραφο με το οποίο εισηγείται μεταξύ άλλων διαφοροποίηση στον μηχανισμό υποβολής των αιτήσεων ασύλου ούτως ώστε να δίνεται η δυνατότητα εξέτασης αιτήσεων ασύλου και εκτός της χώρας άφιξης, αλλά και ενιαία προσέγγιση στο θέμα της τιμωρίας των διακινητών.
Επανέλαβε επίσης τη θέση της Κύπρου για ανάγκη επενδύσεων της ΕΕ στις χώρες προέλευσης και όχι μόνο υποδοχής, συμπληρώνοντας πως εάν δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και συνθήκες αξιοπρεπούς διαβίωσης στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής είναι βέβαιο ότι πάρα πολλοί θα επιλέξουν να μείνουν στη χώρα τους και δεν θα πάρουν τον δρόμο για να καταλήξουν στην Ευρώπη.
«Άρα είναι η ώρα που χρειάζεται μια ολιστική προσέγγιση, μια διαφορετική ενδεχόμενα οπτική στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού και εμείς ως Κύπρος αυτές τις θέσεις τις έχουμε καταθέσει ήδη στο Συμβούλιο Εσωτερικών Υποθέσεων», συμπλήρωσε.
Σε ερώτηση για το κατά πόσο η Ευρώπη έχει προχωρήσει σε απτά μέτρα αντίδρασης προς την Τουρκία και εάν μένει μόνο σε νουθεσίες σε ό,τι αφορά στην εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, ο Υπουργός είπε ότι έχουν γίνει πάρα πολλές προσπάθειες τον τελευταίο χρόνο από την πλευρά της ΕΕ σε ανώτατο επίπεδο προς την τουρκική κυβέρνηση, απλώς δεν υπάρχει ανταπόκριση εκ μέρους της τουρκικής πλευράς όσον αφορά το συγκεκριμένο θέμα.
Συμπλήρωσε πως την ίδια στιγμή θα πρέπει να γίνει αντιληπτό από τους Τουρκοκύπριους που ενδεχόμενα ενδιαφέρονται για λύση του Κυπριακού ότι το να επιτρέπουν στις κατεχόμενες περιοχές να υπάρχουν και να συναθροίζονται αυτές οι χιλιάδες των παράτυπων μεταναστών, σαφώς και δεν βοηθά το ενδεχόμενο λύσης του Κυπριακού και πως θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θα θέλουν να διαχειρίζονται αυτούς τους ανθρώπους μόνο και μόνο για να αποκομίσουν σημαντικά οικονομικά οφέλη.
«Άρα νομίζω ότι είναι η ώρα της υπευθυνότητας, όχι μόνο σε μάς αλλά και στους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας για να αναλάβουν δράση για την δική μας πατρίδα, για την κοινή μας πατρίδα που θέλουμε να λέμε ότι προσπαθούμε λύσουμε το εθνικό πρόβλημα», συμπλήρωσε σχετικά.
