Του Χρίστου Μπουρή
Ακόμη ένα δύσκολο καλοκαίρι καλείται να αντιμετωπίσει η Κυπριακή Δημοκρατία, αναφορικά με τη διαχείριση και την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Λίγο πριν την είσοδο στο μήνα Ιούλιο και με τις διαστάσεις που λαμβάνει η κλιματική αλλαγή, να διαμηνύονται δύσκολές μέρες με υψηλές θερμοκρασίες, μετράμε ήδη πέντε μεγάλες πυρκαγιές των οποίων το περιβαλλοντικό αποτύπωμα ήταν τεράστιο, με συμπολίτες μας να βλέπουν τις περιουσίες του να χάνονται μέσα σε μερικά λεπτά. Οι φωτιές που σημειώθηκαν στους μήνες Μάιο και Ιούνιο ανέδειξαν ξανά την αδυναμία της Κυπριακής Δημοκρατίας σε προσωπικό, μέσα και εξοπλισμό. Πέραν όμως τούτου, ανέδειξαν και τις παθογένειες της κυπριακής κοινωνίας στο ζήτημα του σεβασμού και της φροντίδας του περιβάλλοντος, καθώς και για τις πέντε πυρκαγιές των τελευταίων δύο μηνών, ευθύνεται ο ανθρώπινος παράγοντας, με εμπρηστικές και απερίσκεπτες πράξεις.
Πυρκαγιά Αγίου Συλά - Αγίου Θεράποντος - 31/05: Η πρώτη σε έκταση μεγάλη φωτιά που ξέσπασε παρατηρήθηκε στην επαρχία Λεμεσού και συγκεκριμένα στην περιοχή Αγίου Συλά και Αγίου Θεράποντος. Η μεγάλη φωτιά προκάλεσε ζημιές χιλιάδων ευρώ, περίπου πέντε τετραγωνικά χιλιόμετρα μετατράπηκαν σε στάχτη, ενώ σύμφωνα με καταγραφή που έκαναν συνεργία των κτηνιατρικών υπηρεσιών, από τη φωτιά κάηκαν ζωντανά δεκάδες ζώα. Για τα αίτια της φωτιάς υπήρξε μαρτυρία για εμπρησμό, με εμπλοκή ατόμων που επέβαιναν σε διπλοκάμπινο, χωρίς όμως να προκύπτει κάποια εξέλιξη στις έρευνες των αρχών. Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρώτη πηγή που έδωσε τη συγκεκριμένη πληροφορία δεν εντοπίστηκε ποτέ, ενώ λόγω του ότι στην περιοχή δεν υπάρχουν κλειστά κυκλώματα δυσκολεύει το έργο των αρχών.
Πυρκαγιά στην επαρχία Πάφου (Ψάθι, Χούλου, Λεμώνα, Πολέμι, Άγιος Δημητριανός, Κούρδακα) – 11/06: Οι μεγάλες πυρκαγιές που ξέσπασαν σε ορεινά χωριά της επαρχίας Πάφου επανάφεραν το ζήτημα των παράνομων σκυβαλότοπων, με τους βουλευτές μάλιστα της Επιτροπή Περιβάλλοντος, να ζητούν από τους αρμόδιους να αναλάβουν δράση. Από τη φωτιά κάηκαν ζωντανά 120 ζώα, ενώ στάχτη έγιναν 3000 δεκάρια γεωργικής γης, 2500 δεκάρια σιτηρών, 200 δεκάρια ελιών, 500 δεκάρια αμπέλια, γύρω στα 50 δεκάρια φυλλοβόλων. Σε τέτοιες περιπτώσεις, για να προχωρήσουν οι έρευνες των αρχών πρέπει να προκύπτει τεκμηριωμένη μαρτυρία εναντίον προσώπων.
Πυρκαγιά στον Φαρμακά – 15/06: Η αμέσως επόμενη πυρκαγιά που προκλήθηκε ήταν στην επαρχία Λευκωσίας και συγκεκριμένα στον Φαρμακά. Η πυρκαγιά αυτή «έκαψε» την ΑΗΚ, καθώς όπως όλα δείχνουν, αλλά και από το συμπέρασμα που εξάχθηκε από την Επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής, βίντεο και μαρτυρίες αποδεικνύουν πως η φωτιά προήλθε από συγκεκριμένο μετασχηματιστή της. «Δημιουργήθηκε ηλεκτρικό τόξο, ανάφλεξη, έκρηξη, ωστικό κύμα και αποκοπή του ξύλινου πασσάλου της ΑΗΚ σε δύο σημεία», ανέφερε συγκεκριμένα ο εκπρόσωπος Τύπου της Πυροσβεστικής, κ. Ανδρέας Κεττής. Η συνολική αποτίμηση της καμένης έκτασης έφτασε τα 3,2 τετραγωνικά χιλιόμετρα επηρεάζοντας ξηρά χόρτα, άγρια βλάστηση, πεύκα και δέντρα. Σε μία τέτοια περίπτωση είναι δύσκολο να αποδοθούν ποινικές ευθύνες σε πρόσωπα, με τη μόνη δίοδο για τους πληγέντες να είναι η πιθανή αποζημίωση που μπορούν να διεκδικήσουν νομικά.
Πυρκαγιές στην επαρχία Λεμεσού (Ανώγυρα – Τριμίκλινη) – 24/06: Οι δύο τελευταίες πυρκαγιές που ξέσπασαν τη Δευτέρα έθεσαν σε κινητοποίηση Πυροσβεστική και Τμήμα Δασών, αφού υπήρξε στιγμή που και οι δύο φωτιές μαίνονταν ταυτόχρονα ανεξέλεγκτα βάζοντας δύσκολα στις δυνάμεις πυρόσβεσης. Ο ανθρώπινος παράγοντας ήταν η αποκλειστική ευθύνη και για τις δύο πυρκαγιές. Σε αυτή της Ανώγυρας, 32χρονος τέθηκε υπό εξαήμερη κράτηση, όταν μετά από μαρτυρία εντοπίστηκε να κρύβεται σε ταράτσα οικίας και βρίσκεται αντιμέτωπος με το αδίκημα ανάμματος φωτιάς στην ύπαιθρο. Από την άλλη, για τη μεγάλη φωτιά στην Τριμίκλινη, δύο ανήλικοι ηλικίας 12 και 13 ετών, συνοδευόμενοι από τους γονείς τους στο Αστυνομικό Τμήμα παραδέχθηκαν πως προκάλεσαν τη φωτιά μετά από τη χρήση βεγγαλικών. Στις περιπτώσεις αυτές όπου ο νόμος δεν προνοεί ποινικά αδικήματα εναντίον ανήλικων προσώπων, δημιουργείται η απορία αν καταλογίζονται ευθύνες στους γονείς. Αστυνομική πηγή μιλώντας στην «Κ» ανέφερε πως για να προκύψουν ποινικές ευθύνες εναντίον των γονέων πρέπει να υπάρξει μαρτυρία εναντίον αυτών, για τον τρόπο δηλαδή με τον οποίο τα ανήλικα άτομα προμηθεύτηκαν τα βεγγαλικά. Από τις έρευνες που ακολούθησαν, διαπιστώθηκε πως οι δύο ανήλικοι αγόρασαν τα πυροτεχνήματα από περίπτερο της περιοχής. Έτσι, αυτό που προκύπτει στην παρούσα φάση είναι πιθανόν αδικήματα εναντίον του ιδιοκτήτη του περιπτέρου.
Στο περίμενε η πρόταση για αυστηρότερες ποινές
Υπενθυμίζεται πως τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους το Γραφείο Επίτροπου Νομοθεσίας έστειλε πακέτο νομοσχέδιων στον Γενικό Εισαγγελέα με όρους εντολής την αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου για τις πυρκαγιές. Στόχος του νομοθετικού πλαισίου είναι αποτροπή τέτοιων πράξεων μέσα από αυστηρότερες ποινές. Όσον αφορά τις ποινές που προκύπτουν εναντίον προσώπων που εμπλέκονται σε υποθέσεις εμπρησμών, αλλά και φωτιάς στην ύπαιθρο, υπάρχουν σοβαρές ποινές, όπως πολυετείς φυλακίσεις και μεγάλα χρηματικά ποσά. Η πρόταση του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας αφορά επτά νομοσχέδια, με το ένα να άπτεται τον περί Δασών (Τροποποιητικό) Νόμο του 2024. Να σημειωθεί πως το Τμήμα Δασών, για τη σχετική τροποποίηση, εξέδωσε ανακοίνωση για κάλεσμα έναρξης δημόσιας διαβούλευσης.
Το νομοσχέδιο εντάσσεται στο πλαίσιο εκσυγχρονισμού των νομοθεσιών που αφορούν τις πυρκαγιές. Καλύπτει τα θέματα των αδικημάτων, ποινών και διαδικασιών.
Όπως αναφέρει η ανακοίνωση, σκοπός είναι η βελτίωση της προληπτικής λειτουργίας της εν λόγω νομοθεσίας και η ανταπόκριση στις σύγχρονες ανάγκες και δεδομένα. Πιο συγκεκριμένα το προωθούμενο νομοσχέδιο προνοεί:
- Διαχωρισμό των αδικημάτων διακινδύνευσης από τα αδικήματα με αποτέλεσμα,
- Επανακαθορισμό των ποινών όπως πιο κάτω:
-Για αδικήματα διακινδύνευσης σε σχέση με φωτιά: 5 χρόνια φυλάκιση ή €25. 000,00 ή και τις 2 (δύο) αυτές ποινές,
-Για αδικήματα πρόκλησης πυρκαγιάς χωρίς ζημιά: 6 χρόνια φυλάκιση ή €30.000,00 ή και τις 2 (δύο) αυτές ποινές
-Για αδικήματα πρόκλησης πυρκαγιάς με ζημιά: 10 χρόνια φυλάκιση ή €50.000,00 ή και τις 2 (δύο) αυτές ποινές.
- Προσθήκη του αδικήματος της χρήσης εργαλείων χωρίς άδεια από 1ην Ιουνίου μέχρι τη 30ήν Σεπτεμβρίου σε ανοικτό υπαίθριο χώρο,
- Προσθήκη πρόνοιας ανάκτησης του κόστους καταστολής σε πυρκαγιές εντός κρατικού Δάσους,
- Καταγραφή των διαδικασιών επίδοσης ειδοποίησης, πληρωμής και διακανονισμού εξώδικου συμβιβασμού,
- Προσθήκη πρόνοιας για έκδοση κανονισμών για ίδρυση και λειτουργία εθελοντικών σωμάτων δασοπυρόσβεσης,
Προσθήκη πίνακα με καθορισμένα ποσά εξώδικης ρύθμισης ανάλογα με την περίοδο και σύμφωνα με τον κίνδυνο έναρξης και επέκτασης δασικών πυρκαγιών. Η δημόσια διαβούλευση λήγει στις 3 Ιουλίου 2024.
Έναρξη καταβολής 30% της αποζημίωσης σε πυρόπληκτους
Ξεκίνησε σήμερα, Παρασκευή (28/06) η καταβολή του 30% της αποζημίωσης, για επαναδραστηριοποίηση των πληγέντων αγροτών από τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές.
Μιλώντας ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Ανδρέας Γρηγορίου διαβεβαίωσε πως πρόθεση της Κυβέρνησης είναι να αποζημιωθούν το συντομότερο δυνατόν οι πληγέντες, γι’ αυτό σημείωσε ότι οι πληρωμές θα συνεχιστούν αν χρειαστεί και την ερχόμενη Δευτέρα.
Σύμφωνα με τον Ανδρέα Γρηγορίου μέχρι στιγμής έχουν υποβληθεί 220 αιτήσεις για αποζημιώσεις, ενώ όπως αποφασίστηκε η προκαταβολή θα δοθεί σε όλους τους πληγέντες επαγγελματίες καλλιεργητές ή μη.
