Της Στέλλας Μάρκου
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για την ηγεσία της Αστυνομίας ήταν η απόδραση του 42χρονου ισοβίτη, Δώρου Θεοφάνους, που σημειώθηκε το μεσημέρι της Πέμπτης, 26 Σεπτεμβρίου. Ο Θεοφάνους το έσκασε από το παράθυρο της οικίας των γονιών του, στην κοινότητα Χολετριών Πάφου, όπου είχε μεταβεί, έχοντας λάβει άδεια από τις Κεντρικές Φυλακές, συνοδεία τεσσάρων δεσμοφυλάκων και τριών μελών της ΜΜΑΔ. Τελικά, ο δραπέτης ισοβίτης εντοπίστηκε και συνελήφθη το απόγευμα της Κυριακής, 29 Σεπτεμβρίου, στην παραλιακή περιοχή Αμαθούντας, στη Λεμεσό.
Μάλιστα, στον απόηχο της απόδρασης του 42χρονου ισοβίτη ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, έπαυσε τον Αρχηγό και Υπαρχηγό της Αστυνομίας, Στέλιο Παπαθεοδώρου και Δημήτρη Δημητρίου, διορίζοντας ως νέο Αρχηγό της Αστυνομίας τον Θεμιστό Αρναούτη και νέο Υπαρχηγό τον Πανίκο Σταύρου.
Αρχηγός Αστυνομίας Θεμιστός Αρναούτης
Ο νέος Αρχηγός της Αστυνομίας, Θεμιστός Αρναούτης, ήταν επικεφαλής της ανακριτικής ομάδας για την τραγωδία της «Helios» ενώ το 2013 συμμετείχε στις έρευνες για τα αίτια που οδήγησαν στην κατάρρευση της οικονομίας.
Διετέλεσε υπεύθυνος για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος ενώ εκτέλεσε χρέη και στην Αστυνομική Ακαδημία.
Ο Αρχηγός Αστυνομίας Θεμιστός Αρναούτης μετά την τελετή διαβεβαίωσης στο Προεδρικό.
Ο νέος αρχηγός εξειδικεύεται στη διερεύνηση υποθέσεων που αφορούν το σοβαρό έγκλημα στο νησί, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του, έλαβε τον τίτλο του Ανώτατου Αξιωματικού της εκπαιδευτικής του σειράς και του Καλύτερου Αξιωματικού για το έτος 1996.
Υπαρχηγός Αστυνομίας Πανίκος Σταύρου
Ο νέος υπαρχηγός Πανίκος Σταύρου διηύθυνε επιχειρήσεις της ΥΚΑΝ, ενώ ήταν διευθυντής της Αστυνομικής Ακαδημίας μέχρι τον Μάρτιο του 2023, όταν και ανέλαβε καθήκοντα διοικητή της Προεδρικής Φρουράς.
Οι αποτυχίες της Αστυνομίας και η μη ανάληψη ευθυνών
Ο παυθείς αρχηγός Στέλιος Παπαθεοδώρου ήταν σε δυσχερή θέση εδώ και αρκετό καιρό αφού αστυνομικές επιχειρήσεις υψηλού ρίσκου απέτυχαν παταγωδώς. Ο ίδιος, ωστόσο, τον Ιανουάριο του 2024 και αφού το στάδιο «Αλφαμέγα» μετατράπηκε σε πεδίο μάχης, τόσο εντός, όσο και εκτός αγωνιστικού χώρου με τους αρμόδιους φορείς να ηττώνται για μια ακόμη φορά από τους χούλιγκαν, ερωτηθείς για τις δικές του ευθύνες και σε επισήμανση αν σκέφτεται να παραιτηθεί, απάντησε χαρακτηριστικά, «δεν είναι θέμα ευθυνών, εμείς σαν Αστυνομία κάνουμε το καλύτερο δυνατόν για να μπορέσει αυτός ο τόπος να έχει καλύτερη ασφάλεια… Ο σκοπός μου είναι να βελτιώσω την Αστυνομία, δεν έχω σκεφτεί την παραίτησή μου».
Φωτογραφία από τα επεισόδια έξω από το στάδιο «Άλφαμέγα» τον Ιανουάριο του 2024.
Μέσα Σεπτεμβρίου 2024 και ενώ η Κύπρος βούιζε και πάλι η Λεμεσός κάηκε. Τις μέρες που προηγήθηκαν της 15ης Σεπτεμβρίου, ένα από τα κύρια θέματα της επικαιρότητας ήταν ο κόκκινος συναγερμός που σήμανε στις αστυνομικές αρχές με φόντο την ταυτόχρονη διεξαγωγή στη Λεμεσό του αγώνα ανάμεσα στον Απόλλωνα και την ΑΕΛ και την πορεία διαμαρτυρίας των οπαδών της Ομόνοιας 29ης Μαΐου. Ως προς αυτό η δύναμη έλαβε επιπρόσθετα μέτρα, επιστρατεύοντας περί τους 300 αστυνομικούς από διάφορες επαρχίες αλλά και το αντιοχλαγωγικό όχημα «Αίαντας». Αποτέλεσμα ήταν για άλλη μια φορά σκηνικό χάους με πετροβολισμούς πέριξ του γηπέδου, ρίψη μολότοφ και άλλων αντικειμένων, τρεις τραυματίες, ο ένας εξ αυτών σοβαρά, αφού χτυπήθηκε από ναυτική φωτοβολίδα, υλικές ζημιές και μια κοινωνία θεατή στο ίδιο έργο. Η θέση του τέως Αρχηγού της Αστυνομίας ήταν πως, «είναι καιρός να αναλάβουν και οι υπόλοιποι φορείς τις ευθύνες τους».
Τα δύο προαναφερθέντα περιστατικά ήταν κάποια από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα που ενώ η αποτυχία της Αστυνομίας ήταν οφθαλμοφανής ο Αρχηγός της έριχνε το μπαλάκι της ευθύνης αλλού.
Ποιος έχει την ευθύνη μεταφοράς κρατούμενου σε περίπτωση άδειας
Ο Κύπρος Μιχαηλίδης, πρώην Αρχηγός Αστυνομίας, μιλώντας στην Οριάνα Παπαντωνίου και την εκπομπή «Διασπορά Ειδήσεων» του ΣΠΟΡ ΦΜ 95.0, ερωτηθείς για το ποιος έχει την ευθύνη καταρτισμού του επιχειρησιακού πλάνου στις περιπτώσεις που κρατούμενος μεταφέρεται στους οικείους του, απάντησε πως, «από τη στιγμή που ένας κρατούμενος είναι κατάδικος ή υπόδικός και είναι στις φυλακές και είναι κατόπιν αιτήματος των φυλακών που βγαίνει εκτός την ευθύνη για την προστασία του και την ασφαλή επιστροφή του τη φέρουν μεν οι φυλακές και οι δεσμοφύλακες που τον συνοδεύουν, είναι πάνω σε αυτούς που είναι δεμένος με χειροπέδες, αλλά μπορώ να πω, πως η ευθύνη είναι εξίσου και στην Αστυνομία, όταν η Αστυνομία συνοδεύει μετά από αίτημα των φυλακών έναν κρατούμενο». Ο κύριος Μιχαηλίδης τόνισε, μάλιστα, πως το επάνω χέρι το έχει η Αστυνομία που είναι και η αρμόδια για την επιβολή της τάξης και του νόμου, ενώ εξήγησε ότι σε τέτοιες περιπτώσεις το σχέδιο που καταρτίζεται είναι αναλυτικό αφού θα πρέπει τα πάντα να είναι καταγεγραμμένα.
Εν συνεχεία, πρόσθεσε πως, πριν ξεκινήσει η μεταφορά τα μέλη που συνοδεύουν τον κρατούμενο θα πρέπει να ενημερώσουν τον επικεφαλής της επιχείρησης, ο οποίος και δίνει οδηγίες για το πώς θα δράσουν ο καθένας ξεχωριστά.
Όσον αφορά τα μέλη της αστυνομικής δύναμης που συμμετέχουν σε τέτοιες επιχειρήσεις, ο κ. Μιχαηλίδης τόνισε πως θα πρέπει να είναι εκπαιδευμένοι, «θα πρέπει να γίνεται μια σωστή επιλογή, να είναι άνθρωποι που μπορούν να αντεπεξέλθουν, σε δύσκολες καταστάσεις, να είναι οπλισμένοι, να είναι εξοπλισμένοι με τον απαραίτητο και αναγκαίο εξοπλισμό». Παράλληλα, διευκρίνισε, ως προς την υπόθεση Θεοφάνους θα έπρεπε να είχε προηγηθεί αξιολόγηση κινδύνου, και συλλογή πληροφοριών από τη διαρρύθμιση του χώρου μέχρι και τους παρευρισκόμενους.
Πότε ένας ισοβίτης μπορεί να πάρει άδεια
Όπως ξεκαθάρισε ο κύριος Μιχαηλίδης, ο περί φυλακών νόμος, προνοεί πως ένας ισοβίτης μπορεί να αιτηθεί άδειας όταν έχουν παρέλθει τα δέκα έτη της ποινής του ή όταν συντρέχουν σοβαροί οικογενειακοί λόγοι (π.χ γάμος, κηδεία), ωστόσο, θα πρέπει η επιτροπή που εξετάζει το εκάστοτε αίτημα να αξιολογεί τη σοβαρότητά του, σημειώνοντας χαρακτηριστικά, «αδιανόητο στην περίπτωση Θεοφάνους πως πήγε για σούβλα με 23 άτομα…».
Φωτογραφία από την σύλληψη του δραπέτη στη Λεμεσό.
Μάλιστα, ο κ. Μιχαηλίδης διευκρίνισε κατόπιν σχετικής ερώτησης πως είναι συχνό φαινόμενο η μεταφορά κρατουμένων από τις φυλακές σε άλλα μέρη και για αυτό τον λόγο δημιουργήθηκε και ειδική μονάδα στην Αστυνομία, η επονομαζόμενη «μονάδα μεταγωγών».
Τι πρέπει να αλλάξει
Η θέση που αναλαμβάνει ο κύριος Θεμιστός Αρναούτης, αυτή του Αρχηγού της Αστυνομίας, με τα όσα έχουν προηγηθεί μοιάζει σαν ηλεκτρική καρέκλα. Ο κ. Μιχαηλίδης ερωτήθηκε τι πρέπει να αλλάξει για να επιστρέψει η χαμένη αξιοπρέπεια και αξιοπιστία της Αστυνομίας, αλλά για να επανακτήσουν οι αρχές την εμπιστοσύνη των πολιτών. Ως προς αυτό ο Κύπρος Μιχαηλίδης είπε πως πρώτιστα θα πρέπει να αλλάξει η κουλτούρα κα η νοοτροπία εντός της Αστυνομίας. Αυτή τη στιγμή, όπως είπε, τα μέλη της Δύναμης βρίσκονται σε αμηχανία, τους διακατέχει ένα αίσθημα ανασφάλειας και οφείλει η ηγεσία να διορθώσει την κατάσταση, αγκαλιάζοντας πρώτα τους αστυνομικούς. Διορθώνοντας την παρούσα κατάσταση το αίσθημα ασφάλειας θα μεταφερθεί και στους πολίτες. Τόνισε επίσης, ότι η νέα ηγεσία θα πρέπει να θέσει στόχους ορατούς και μετρήσιμους που θα είναι εφικτοί.
