ΚΥΠΕ
Σχέδιο δράσης για την αυτονόμηση του ΟΚΥπΥ μέχρι το 2026 θα καταθέσει άμεσα στο Υπουργικό Συμβούλιο ο Υπουργός Υγείας, Μιχάλης Δαμιανός, με στόχο την αύξηση των εσόδων και μείωση των εξόδων του οργανισμού. Ο Υπουργός, μιλώντας στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών τη Δευτέρα, κατά την παρουσίαση του προϋπολογισμού του Υπουργείου, άφησε ανοιχτό, ωστόσο, το ενδεχόμενο η στήριξη προς τα δημόσια νοσηλευτήρια να συνεχιστεί και μετά το 2027.
Ο Υπουργός σημείωσε, ακόμα, την ανάγκη βελτίωσης της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών από το ΓεΣΥ. Από την πλευρά τους οι Βουλευτές εξέφρασαν ανησυχία για τις εξαγορές ιδιωτικών νοσηλευτηρίων από funds με τη δημιουργία ολιγοπωλίων, ενώ ζήτησαν και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για την κατάθεση των νομοσχεδίων που εκκρεμούν. Οι ζημιές που σημειώθηκαν στο Γενικό Νοσοκομείο Πάφου το Σάββατο συζητήθηκαν επίσης στην Επιτροπή.
Ο Προϋπολογισμός του Υπουργείου Υγείας
Σύμφωνα με όσα παρουσίασε ο Υπουργός, οι προβλεπόμενες συνολικές δαπάνες του Υπουργείου Υγείας για το 2025 ανέρχονται στα €1,36 δισ., εκ των οποίων τα €10,65 εκ. αποτελούν αναπτυξιακές δαπάνες. Τα συνολικά έσοδα ανέρχονται σε €344 εκ.
Το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών του Υπουργείου Υγείας (56,5%) είναι η Γενική Κυβερνητική Εισφορά στο ΓεΣΥ, που ανέρχεται στα €768,8 εκ., αυξημένη κατά €81,8 εκ. σε σχέση με το 2024, ως επακόλουθο του θετικού ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας. Οι μισθοί αξιωματούχων και προσωπικού αποτελούν το 26% του προϋπολογισμού και ανέρχονται σε €353,7 εκ. Άλλα €50 εκ. αφορούν την αγορά φαρμάκων και εμβολίων.
Στον προϋπολογισμό περιλαμβάνεται και χορηγία προς τον ΟΚΥπΥ μέχρι τον Μάιο 2025 ύψους €12,3 εκ., καθώς και κονδύλι €60,8 εκ. προς τον ΟΚΥπΥ για τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας που προσφέρει.
Στην παρουσίασή του, ο Υπουργός είπε ότι ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Υγείας αντιπροσωπεύει «τη δέσμευση για τη συνεχή αναβάθμιση της υγειονομικής περίθαλψης και τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών». Σημείωσε ότι ο ρόλος του Υπουργείου Υγείας έχει μετατοπιστεί, καθώς από πάροχος υπηρεσιών φροντίδας υγείας, ο ρόλος του έχει μετατραπεί σε εποπτικό, με χάραξη πολιτικών.
Απαριθμώντας τους στρατηγικούς στόχους του Υπουργείου, είπε ότι αφορούν την αναδιάρθρωση του Συστήματος Υγείας, την αναβάθμιση της Ηλεκτρονικής Υγείας, την ενίσχυση της παρουσίας του σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, την πρόληψη ασθενειών και προαγωγή της υγείας, την ανάπτυξη και εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού και την έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και καινοτομία.
Σχέδιο δράσης για αυτονόμηση δημόσιων νοσηλευτηρίων
Κατά την παρουσίασή του, ο Υπουργός ανέφερε επίσης, ότι το Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών προώθησε την τροποποίηση του Νόμου του ΟΚΥπΥ με σκοπό την παράταση στην κάλυψη ελλειμμάτων του Οργανισμού μέχρι τις 31 Μαΐου 2025, ενώ σημείωσε ότι άμεσα θα προωθηθεί σχέδιο δράσης στο Υπουργικό Συμβούλιο για αύξηση των εσόδων και μείωση των δαπανών του ΟΚΥπΥ, μέσω για παράδειγμα, ενεργειακών αναβαθμίσεων.
Απαντώντας σε ερωτήσεις των Βουλευτών, είπε ότι στόχος της Κυβέρνησης είναι να στηρίξει τα δημόσια νοσηλευτήρια, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, ότι «δεν σημαίνει ότι θα είναι εσαεί η στήριξη των ελλειμμάτων».
Ωστόσο, καθώς, όπως είπε, ο ΟΚΥπΥ δεν είναι σε θέση να ελέγξει το σύνολο των δαπανών του, αφού μεγάλο μέρος αυτών αποτελείται από το δημόσιο μισθολόγιο, ο Υπουργός άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να συνεχιστεί η στήριξη με κάποιον τρόπο και μετά το 2027. «Θα το δούμε στην πορεία. Για να έρθει το κράτος να στηρίζει τον ΟΚΥπΥ οικονομικά, πρέπει ο ΟΚΥπΥ να αναβαθμίσει τις υπηρεσίες του και να μειώσει τα έξοδα του εκεί που μπορεί», είπε.
Ο κ. Δαμιανός απάντησε ότι «πολιτική θέση της Κυβέρνησης είναι ότι δεν θα ιδιωτικοποιηθούν τα δημόσια νοσηλευτήρια», σημειώνοντας, ωστόσο, ότι πρέπει να ξέρουμε τι είναι τα ελλείμματα και να καταρτιστεί σχέδιο δράσης για να εκλείψουν.
Νομοσχέδια που θα κατατεθούν το επόμενο διάστημα
Ο κ. Δαμιανός παρουσίασε, ακόμα, τα νομοσχέδια που βρίσκονται ενώπιον της Βουλής ή που πρόκειται να κατατεθούν το επόμενο διάστημα. Συγκεκριμένα, ενώπιον της Βουλής βρίσκονται ήδη τα νομοσχέδια για τον Συνήγορο του Ασθενούς, καθώς και η τροποποίηση του νόμου του ΓεΣΥ που αφορά τη μεταφορά της εποπτείας του ΓεΣΥ από τον Επίτροπο Εποπτείας στο Υπουργείο Υγείας. Απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Χρίστου Χριστόφια για το πώς λειτουργεί σήμερα και μέχρι την ψήφιση του νομοσχεδίου η εποπτεία του ΓεΣΥ, ο Υπουργός διευκρίνισε ότι από τον Αύγουστο έχουν λήξει οι αποσπάσεις των δημοσίων υπαλλήλων που απασχολούνταν στον γραφείο του Επιτρόπου Εποπτείας, οι οποίοι όμως συνεχίζουν να λαμβάνουν τα παράπονα που προκύπτουν για το ΓεΣΥ, κάτω από το Υπουργείο Υγείας. Απαντώντας στον Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Ανδρέα Καυκαλιά, που σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή το Υπουργείο λειτουργεί έκνομα, ο Υπουργός είπε ότι είναι πολιτική θέση της Κυβέρνησης ότι η εποπτεία του ΓεΣΥ πρέπει να γίνεται από το Υπουργείο Υγείας.
Όσον αφορά νομοσχέδια, που θα κατατεθούν το επόμενο διάστημα στη Βουλή, ο Υπουργός είπε ότι εντός του μήνα θα κατατεθεί το νομοσχέδιο για την αδειοδότηση και εποπτεία των κέντρων αποθεραπείας και αποκατάστασης. Επιπλέον, βρίσκονται υπό έλεγχο στη Νομική Υπηρεσία το νομοσχέδιο για την ίδρυση Εθνικού Φορέα Ασθενοφόρων και Παροχής Υπηρεσιών Ασθενοφόρου και η αδειοδότηση και εποπτεία των βιοϊατρικών εργαστηρίων και εκτίμησε ότι και τα δύο αυτά νομοσχέδια θα κατατεθούν στη Βουλή εντός του έτους.
Εκτίμησε ότι εντός Νοεμβρίου θα οδηγηθεί στη Νομική Υπηρεσία και το νομοσχέδιο για τις πανεπιστημιακές κλινικές και εντός του έτους αυτό για την ανακουφιστική φροντίδα και τα ακτινοδιαγνωστικά εργαστήρια. Τέλος, είπε ότι στις αρχές του 2025, θα έρθει και το νομοσχέδιο για την αδειοδότηση και εποπτεία των ιατρείων και οδοντιατρείων, για τα οποία διευκρίνισε ότι χρειάζεται περαιτέρω διαβούλευση.
Νοσοκομείο Πάφου: Χωρίς κόστος για ΟΚΥπΥ, αποκαταστάθηκε η λειτουργία
Οι Βουλευτές σχολίασαν τις πρόσφατες ζημιές, που προκλήθηκαν από τη βροχόπτωση στο Νοσοκομείο Πάφου. Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Χαράλαμπος Πάζαρος είπε ότι «όταν στέλνουμε μηνύματα ότι τα νοσοκομεία μας είναι υπό διάλυση, διώχνουμε τον κόσμο στα ιδιωτικά, μειώνονται τα έσοδα και το κράτος δεν θα μπορεί να καλύπτει συνέχεια τρύπες. Οφείλουμε να στηρίζουμε τα δημόσια νοσηλευτήρια». Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, είπε ότι «βλέποντας τις εικόνες που είδε ο κόσμος, με συνεχή προβλήματα και σε άλλα νοσοκομεία, είναι δυσφήμιση» και έχει ευθύνη η Κυβέρνηση και η διοίκηση του ΟΚΥπΥ.
Απαντώντας, ο Υπουργός είπε ότι το περιστατικό σημειώθηκε από λάθος του εργολάβου στο πλαίσιο έργων αναβάθμισης, καθώς πλημμύρισε η κλινική θαλασσαιμίας μέσω μιας υδρορροής. Όπως είπε, εντός 12 ωρών ο εργολάβος είδε το θέμα και υπογράμμισε ότι δεν υπήρχε κόστος για τον ΟΚΥπΥ, ούτε υπήρχαν ασθενείς εκεί, ενώ και η κλινική σήμερα δουλεύει κανονικά.
Εξαγορά ιδιωτικών νοσηλευτηρίων από funds
Βουλευτές από το ΑΚΕΛ, το ΔΗΚΟ, την ΕΔΕΚ ζήτησαν τη θέση του Υπουργείου σχετικά με τον κίνδυνο που προκύπτει για ολιγοπώλια στην υγεία που δημιουργούνται από την εξαγορά ιδιωτικών νοσηλευτηρίων από ιδιωτικά ταμεία.
Ο Υπουργός είπε ότι ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΟΑΥ εξέφρασε προβληματισμό για τις εξαγορές. Σημείωσε, ωστόσο, ότι το Υπουργείο Υγείας δεν έχει έλεγχο στο θέμα, από τη στιγμή που η εξαγορά εγκρίνεται από την Επιτροπή Ανταγωνισμού. «Ανησυχούμε αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι», είπε, σημειώνοντας ότι είναι «παράνομο να επέμβω στη δουλειά της Επιτροπής».
Δηλώσεις Βουλευτών
Σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης, ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ευθύμιος Δίπλαρος και Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας είπε ότι ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Υγείας και οι στρατηγικοί του στόχοι για το 2025-2027 κινούνται προς την ορθή κατεύθυνση.
«Υπάρχουν προβλήματα, τα οποία πρέπει να διορθωθούν και όταν ακούς από τον καθ’ ύλην αρμόδιο της υγείας, τον Υπουργό Υγείας, να διαπιστώνει και αυτός ότι η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών δυστυχώς έχει πέσει, ότι υπάρχουν καταχρήσεις στο Γενικό Σύστημα Υγείας, το οποίο αποτελεί τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση που έγινε επί δικής μας διακυβέρνησης, και ότι υπάρχουν και δυστυχώς δημιουργούνται λίστες αναμονής λόγω ακριβώς και αυτής της κατάχρησης, τότε μπορεί να ευελπιστείς -και ως παράταξη ευελπιστούμε- από τη σημερινή διαπίστωση του Υπουργού ότι πλέον θα προχωρήσουμε σε σημαντικές αλλαγές, ούτως ώστε να αναβαθμίσουμε τις παρεχόμενες υπηρεσίες προς τον Κύπριο ασθενή», είπε.
Ερωτηθείς για τις εξαγορές ιδιωτικών νοσηλευτηρίων, ο κ. Δίπλαρος είπε ότι «ο ανταγωνισμός είναι αυτός που θα φέρει και καλύτερα αποτελέσματα», σημειώνοντας ότι στο συγκεκριμένο Ταμείο σήμερα ανήκουν περίπου 250 κλίνες στο σύνολο των 3000 που αποζημιώνονται από τον ΟΑΥ. Πρόσθεσε ότι είτε τα δημόσια νοσηλευτήρια είτε τα ιδιωτικά πρέπει να έχουν κέρδος, το οποίο είναι σημαντικό να μετακυλίεται είτε στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών σε τεχνολογικό επίπεδο, είτε σε ιατρικό προσωπικό. «Άρα δεν είναι αρνητικό πάντα αυτή η δραστηριοποίηση στον τομέα της υγείας συγκεκριμένων οργανισμών που δραστηριοποιούνται με μεγάλες επιτυχίες και στο εξωτερικό, νοουμένου ότι θα αναβαθμίσουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες για τον ασθενή», είπε.
Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Μαρίνα Νικολάου, είπε ότι ο προτεινόμενος προϋπολογισμός στερείται όλων όσα το ΑΚΕΛ προτείνει για να έχουμε ένα ισχυρό σύστημα υγείας. Σημείωσε ότι κατά τη διάρκεια της συζήτησης «έχουμε επισημάνει ότι ο μη αποτελεσματικός εποπτικός ρόλος του Υπουργείου Υγείας έχει δυστυχώς ως αποτέλεσμα τη διαιώνιση πολλών προβλημάτων τα οποία βλέπουμε να αντιμετωπίζουν τα δημόσια νοσηλευτήρια στον τόπο», ενώ πρόσθεσε ότι επανέλαβαν τη συνεχή απαίτησή τους για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή του υγειονομικού χάρτη της χώρας. «Είναι αδιανόητο, την ώρα που ιδιωτικά funds εξαγοράζουν επιθετικά νοσηλευτήρια, να μην υπάρχει υγειονομικός χάρτης στον τόπο», είπε.
Πρόσθεσε ότι η απάντηση του Υπουργού για το θέμα, ότι δεν εμπίπτει στις δικές του αρμοδιότητες, αλλά στην Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού, «δεν μας αφήνει ικανοποιημένους σε καμία των περιπτώσεων. Οφείλει ο Υπουργός της Υγείας να έχει πολιτική θέση, να έχει πολιτική άποψη αυτή η Κυβέρνηση για όλα όσα γίνονται στον τομέα της υγείας στον τόπο».
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Πανίκος Λεωνίδου είπε ότι μέσα από τον προϋπολογισμό διαπιστώνεται ότι υπάρχει όραμα και στρατηγικός σχεδιασμός και χαιρέτισε την πλειάδα νομοσχεδίων, που θα κατατεθούν το επόμενο διάστημα.
Σημείωσε ότι στη συζήτηση κατέθεσε τις ανησυχίες του μετά από επίσκεψη του στο νοσοκομείο Λεμεσού, όπου διαπίστωσε «μιζέρια και κατήφεια». Όπως είπε, «υπάρχει ένα νοσοκομείο, το οποίο ανθούσε, το οποίο είχε δραστηριότητα, ήταν ενεργό. Σήμερα διαπιστώνουμε μια ατονία και αυτό, κατά την άποψή μου, οφείλεται στο γεγονός ότι έχουν αποψιλωθεί διάφορες υπηρεσίες στο παρελθόν, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να προσφεύγουν σε άλλες κλινικές».
Παράλληλα, είπε ότι κατέθεσε τους προβληματισμούς του για τον τρόπο που μεταχειρίζονται οι ιδιωτικές κλινικές που είναι στο ΓεΣΥ τους ασθενείς, υποστηρίζοντας ότι γίνεται «προσπάθεια απομύζησης του προϋπολογισμού από τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια».
Όσον αφορά τα δημόσια νοσηλευτήρια, είπε ότι θέση του ΔΗΚΟ ότι «δεν πρόκειται να επιτρέψουμε την ιδιωτικοποίηση αυτών των οργανισμών. Πιστεύουμε ότι πρέπει να γίνει προσπάθεια αναβάθμισης και αντιμετώπισης των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν έτσι που να υπάρξει συνολική λύση και αποφυγή δυσάρεστων εξελίξεων».
Επιπλέον, είπε ότι πρέπει να γίνει μία συζήτηση γύρω από τις αδυναμίες του ΓεΣΥ γενικά, ώστε να αποφεύγονται καταχρήσεις και συγκρούσεις μεταξύ του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα.
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ, Ανδρέας Αποστόλου, είπε ότι το 2024 υιοθετήθηκαν και εφαρμόστηκαν δύο πολιτικές για τις οποίες αγωνίζονται για πολλά χρόνια: η στήριξη των ασθενών που μεταβαίνουν στο εξωτερικό για θεραπεία με την κάλυψη των εξόδων των συνοδών, αλλά και η εφαρμογή του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου, του οποίου θα ανακοινωθούν λεπτομέρειες το επόμενο διάστημα, έτσι ώστε να εφαρμοστεί το 2025. Χαιρέτισε, επίσης, τα άλλα νομοσχέδια που θα κατατεθούν, ενώ είπε ότι «είναι μία πολύ κρίσιμη περίοδος για τα κρατικά μας νοσηλευτήρια και έχουμε καταθέσει και γραπτώς τις θέσεις μας ως ΕΔΕΚ τόσο στην ηγεσία του ΟΚΥπΥ όσο και στον Υπουργό Υγείας».
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μιχάλης Γιακουμή, σημείωσε τη σημασία της πρόληψης και έγκαιρης ανίχνευσης ασθενειών. Πρότεινε την επέκταση των προγραμμάτων προληπτικών εξετάσεων, τη διεξαγωγή εκστρατειών ενημέρωσης για υγιεινό τρόπο ζωής και εκπαίδευσης των πολιτών στην αναγνώριση πρώιμων συμπτωμάτων.
Επιπλέον, σημείωσε, μεταξύ άλλων, την ανάγκη επένδυσης σε σύγχρονα διαγνωστικά μέσα και την αναβάθμιση των υποδομών των νοσηλευτηρίων και των κέντρων υγείας, ενώ μίλησε για ανάγκη άμεσης παρέμβαση για τις λίστες αναμονής.
