Kathimerini.com.cy
Με αφορμή τη συμπλήρωση μισού αιώνα από το μαύρο καλοκαίρι του 1974, που σημάδεψε ανεξίτηλα τη σύγχρονη, ιστορική, πορεία της Κύπρου, η εφημερίδα «Καθημερινή» ανακοινώνει την κυκλοφορία της μοναδικής, επετειακής, έκδοσης «Κύπρος 1974», που περιλαμβάνει σπάνιες και ανέκδοτες μαρτυρίες και φωτογραφίες, τόσο από το απονενοημένο πραξικόπημα εναντίον του αρχιεπισκόπου Μακαρίου όσο και από τις δύο τραγικές φάσεις της τουρκικής εισβολής.
Αποτέλεσμα συλλογικής και σκληρής δουλειάς, η έκδοση κυκλοφορεί σε επιμέλεια Βασίλη Μηνακάκη και φωτογραφική έρευνα Μαρίκας Τσουδερού, με τον πρώτο τόμο που θα κυκλοφορήσει την Κυριακή, 14 Ιουλίου να επικεντρώνεται σε καταθέσεις και μαρτυρίες.
Ειδικότερα, σε 192 σελίδες, ξεδιπλώνεται το χρονικό των μοιραίων εκείνων ημερών, με παρεμβάσεις ιστορικών, στρατιωτικών, αξιωματικών αλλά και απλών πολιτών που είχαν βιώσει ιδίοις όμμασι τα γεγονότα. Ανάμεσα σε μαρτυρίες που για πρώτη φορά βλέπουν το φως της δημοσιότητας, η έκδοση περιλαμβάνει συνέντευξη με τον διευθυντή του γραφείου του αρχιεπισκόπου Μακαρίου, Χάρη Βωβίδη, με τον διοικητή του κλιμακίου της ελληνικής ΚΥΠ στην Κερύνεια, Αλέξανδρο Σημαιοφορίδη, με τον υποστράτηγος Σπυρίδων Δελλής, διοικητής του Λόχου Διοικήσεως της ΕΛΔΥΚ καθώς και με τον έφεδρο καταδρομέα Σάββα Παυλίδη που βρισκόταν στο Πέντε Μίλι της Κερύνειας, το σημείο της τουρκικής απόβασης.
Περιλαμβάνονται επιπλέον συγκλονιστικές αφηγήσεις αμάχων και αιχμαλώτων και μια σπαρακτική συνέντευξη με τη Χαρίτα Μάντολες.
«Ο αρχιεπίσκοπος ήτο ψύχραιμος, εγκατέλειψε το γραφείο του με ηρεμία, χωρίς να βιάζεται, με κανονικό βήμα, χωρίς τον φόβο του θανάτου. Άκου πολλές φορές τον αρχιεπίσκοπο να λέει: “Δεν φοβάμαι τον θάνατον, διότι εκείνος ο οποιός τον φοβάται πεθαίνει κάθε στιγμή, κάθε ημέρα, ενώ εκείνος που δεν φοβάται τον θάνατο πεθαίνει μόνο μία φορά” ».
(Χάρης Βωβίδης, διευθυντής του Γραφείου του ΠτΔ αρχιεπισκόπου Μακαρίου)
«Πνίξε το μωρό για να μη μας ακούσουν έξω οι Τούρκοι!»
Χαρίτα Μάντολες
«Μόλις μπήκαμε στους θαλάμους, κάψαμε τα γένια και τα μουστάκια μας με τα τσιγάρα, για να μη μας τα τραβούν”
Από κατάθεση του αιχμαλώτου Χριστάκη Σταυρίδη, που δόθηκε στις 31 Οκτωβρίου 1974.