Kathimerini.gr
«Μην την αποκαλείτε αντεπίθεση», λένε πολλοί Ουκρανοί. «Είναι η επίθεσή μας, είναι η ευκαιρία μας να διώξουμε τον ρωσικό στρατό από τη χώρα μας». Στο άκουσμα αυτών των λέξεων πολλοί άνθρωποι, ειδικά στη Δύση, αναρωτιούνται τι θα χρειαστεί ώστε αυτή η προσπάθεια να πετύχει το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα.
Έχει μεγάλη σημασία να μη μας παρασύρουν τα πρόσφατα εδαφικά κέρδη της Ουκρανίας. Η ανακατάληψη μικρών ημιερειπωμένων χωριών στα ανατολικά του Ντονέτσκ και της Ζαπορίζια έχουν μεγάλη σημασία για την αναπτέρωση του ουκρανικού ηθικού, όμως στη μεγάλη στρατιωτική εικόνα είναι μάλλον λεπτομέρειες. Η περιοχή στην οποία κατευθύνονται τα ουκρανικά στρατεύματα είναι αυτή που έχει την πραγματική σημασία: η ζώνη ανάμεσα στην πόλη της Ζαπορίζια και στην Αζοφική Θάλασσα.
Πρόκειται για τον λεγόμενο «νότιο διάδρομο» που συνδέει τη Ρωσία με την Κριμαία, μια περιοχή που κατέχεται από ισχυρές ρωσικές δυνάμεις και ελάχιστα έχει αλλάξει από την αρχή του πολέμου.
Εάν η Ουκρανία κατορθώσει να «κόψει στη μέση» αυτή τη ζώνη, τότε θα έχει ένα πολύ δυνατό χαρτί στη διαπραγμάτευση με τη Ρωσία, η οποία αναπόφευκτα κάποια στιγμή θα έρθει. Η διαίρεση του νότιου διαδρόμου θα δυσκολέψει σημαντικά τους Ρώσους να ανεφοδιάσουν τις δυνάμεις τους στην Κριμαία και θα αποκόψει τα ρωσικά στρατεύματα στα δυτικά. Αυτό δεν είναι καθόλου βέβαιο πως θα φέρει ένα τέλος στον πόλεμο –ο οποίος πολλοί προβλέπουν πως θα διαρκέσει χρόνια–, αλλά θα αποτελέσει μια πολύ μεγάλη επιτυχία.
Από την άλλη, όσο καιρό οι Ουκρανοί μελετούν τον χάρτη, το ίδιο κάνουν και οι Ρώσοι. Ετσι, στον χρόνο κατά τον οποίο η Ουκρανία έστειλε τους στρατιώτες της σε νατοϊκά κράτη για εκπαίδευση και ετοίμασε 12 ταξιαρχίες τεθωρακισμένων, η Μόσχα κατασκεύασε αυτό που αποκαλεί «την πιο στιβαρή αμυντική θωράκιση στον κόσμο».
Τον δρόμο των Ουκρανών από τη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα έως τη θάλασσα εμποδίζει ένα πλέγμα από ναρκοπέδια, τεράστια τσιμεντένια αντιαρματικά μπλοκ –τα λεγόμενα «δόντια του δράκου»– και φυλάκια που έχουν τη δυνατότητα να πλήξουν ακόμη κι ένα Leopard 2 ή ένα M1 Abrams κυριολεκτικά πριν καν ξεκινήσει.
Τα πρώτα σημάδια δείχνουν πως οι άμυνες αυτές «κρατάνε γερά», όμως ακόμη είναι πολύ νωρίς. Οι Ουκρανοί δεν έχουν δείξει ακόμη την πλήρη έκταση των δυνάμεών τους. Αυτές που βλέπουμε μέχρι στιγμής είναι ως επί το πλείστον αναγνωριστικές επιθέσεις που σκοπό έχουν να αποκαλύψουν το βάθος και τη δύναμη της ρωσικής άμυνας και να ανακαλύψουν πιθανά κενά σε αυτή. Επιπλέον, ο ηθικός παράγοντας λειτουργεί προς όφελός τους. Οι Ουκρανοί στρατιώτες πολεμούν για να απελευθερώσουν τη χώρα τους. Οι Ρώσοι στρατιώτες δεν μοιράζονται τα ίδια κίνητρα, ενώ επιπλέον η εκπαίδευση και ο εξοπλισμός τους είναι συχνά χαμηλότερης ποιότητας.
Ο ρόλος των F-16
Τέλος, υπάρχει το θέμα της αεροπορικής κάλυψης ή της έλλειψής της. Η επίθεση σε έναν καλά οχυρωμένο εχθρό χωρίς επαρκή αεροπορική υποστήριξη είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Η Ουκρανία το γνωρίζει αυτό, γι’ αυτό και εδώ και καιρό εκλιπαρεί τη Δύση να της προμηθεύσει μαχητικά αεροσκάφη F-16. Οι ΗΠΑ, που τα κατασκευάζουν, δεν έδωσαν το πράσινο φως μέχρι τα τέλη Μαΐου, οπότε και ξεκίνησε η πρώτη, προπαρασκευαστική, φάση της αντεπίθεσης.
Κρίσιμο για την Ουκρανία είναι ότι τα F-16, που έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν σημαντικά τις ισορροπίες στο πεδίο της μάχης, μπορεί να φθάσουν πολύ αργά για να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στις πρώτες φάσεις αυτής της αντεπίθεσης. Ωστόσο οι Ουκρανοί έχουν αποδείξει πως σε αυτόν τον πόλεμο είναι εφευρετικοί, ευέλικτοι και πολυμήχανοι.
