The New York Times
Τις λίγες φορές που η λοχαγός Αμίτ Μπούσι καταφέρνει να ξεκλέψει λίγο χρόνο για να κοιμηθεί, το κάνει φορώντας τις μπότες της. Σε μια πρόχειρη στρατιωτική κατασκήνωση στη βόρεια Γάζα, η Μπούσι ηγείται 83 στρατιωτών, σχεδόν οι μισοί εκ των οποίων είναι άνδρες. Και είναι μόλις 23 ετών.
«Τα παλιά στερεότυπα έχουν πλέον σπάσει», λέει η 23χρονη λοχαγός Μπούσι, που ηγείται 83 στρατιωτών σε στρατιωτική κατασκήνωση στη βόρεια Γάζα.
Η μονάδα της είναι μία από τις πολλές μεικτές μονάδες που πολεμούν στη Γάζα και είναι η πρώτη φορά που γυναίκες πολεμούν στην πρώτη γραμμή από τότε που ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες μεταξύ του Ισραήλ και των γειτονικών κρατών του, το 1948.
Η Μπούσι είναι πρώτα από όλα υπεύθυνη για τη ζωή των υφισταμένων της στρατιωτών. Ανάμεσα σε αυτούς βρίσκονται Εβραίοι, Δρούζοι και Βεδουίνοι μουσουλμάνοι. Στην ομάδα της βρίσκονται ειδικοί μηχανικοί και στρατιώτες που μπαίνουν σε παγιδευμένα κτίρια του πυκνού αστικού ιστού για να σώσουν απαχθέντες.
«Τα παλιά στερεότυπα έχουν πλέον σπάσει», λέει η Μπούσι. Από τη στιγμή που οι χερσαίες δυνάμεις του Ισραήλ εισέβαλαν στη Γάζα στις αρχές Οκτωβρίου, απαντώντας στην τρομοκρατική επιδρομή της Χαμάς, οι γυναίκες είναι εκεί και πολεμούν. Η ενσωμάτωση των γυναικών σε μάχιμες θέσεις έχει υπάρξει το θέμα μεγάλων συζητήσεων στο εσωτερικό του Ισραήλ, μιας από τις λίγες χώρες στον πλανήτη που επιφυλάσσει υποχρεωτική (διετή) στράτευση για τις γυναίκες στα 18. Για χρόνια πολλοί ραβίνοι, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και στρατιωτικοί ασκούσαν έντονη κριτική για τη συμμετοχή των γυναικών στο στράτευμα, αντικατοπτρίζοντας την παραδοσιακή μισογυνική κουλτούρα της χώρας. Φαίνεται όμως ότι οι ιστορικές εξελίξεις επιτάχυναν τη λήξη των συζητήσεων, που πλέον έχουν σχεδόν παύσει.
«Δεν υπάρχει λόγος να συνεχίσουμε να συζητάμε γι’ αυτό», δήλωσε ο υποστράτηγος Χερζί Χαλεβί. «Oταν στις 7 Οκτωβρίου οι γυναίκες έσπευσαν να πολεμήσουν, οι πράξεις μίλησαν δυνατότερα από τις λέξεις».
Πράγματι, τη σκοτεινή εκείνη ημέρα πολλές γυναίκες έδρασαν αστραπιαία για να αποκρούσουν την επίθεση που η κυβέρνηση απέτυχε να αποτρέψει. Δύο τάγματα τεθωρακισμένων αποτελούμενα αποκλειστικά από γυναίκες, τα οποία μέχρι πρότινος ήταν συχνός στόχος σεξιστικών αστείων εντός του στρατεύματος, ξεχύθηκαν στην έρημο ωθώντας τους εισβολείς πίσω στη Γάζα. Η επικεφαλής ενός μεικτού τάγματος πεζικού έδωσε μια δωδεκάωρη μάχη στα σύνορα της Λωρίδας, απέναντι σε δύο ομάδες εξοπλισμένες με πυραύλους και πολυβόλα. Μαζί με τα τεθωρακισμένα απέτρεψαν την προώθηση των ανδρών της Χαμάς στην ισραηλινή ενδοχώρα. «Τους σταματήσαμε. Δεν κατάφεραν να περάσουν από εμάς», λέει η αντισυνταγματάρχης Ορ Μπεν Γιεχούντα, 34 ετών και μητέρα τριών παιδιών. Αν και η χώρα είχε γυναίκα πρωθυπουργό ήδη το 1969, η κυβέρνηση Νετανιάχου, η πιο ακροδεξιά στην ισραηλινή ιστορία, έχει πολύ χαμηλό επίπεδο συμπερίληψης. Στη δε νεοσυσταθείσα κυβέρνηση συνεργασίας που δημιουργήθηκε για τις ανάγκες του πολέμου, δεν υπάρχει ούτε μία γυναίκα.
Η 34χρονη αντισυνταγματάρχης Ορ Μπεν Γιεχούντα (δεξιά) –μητέρα τριών παιδιών και επικεφαλής ενός μεικτού τάγματος πεζικού που έδωσε μια δωδεκάωρη μάχη στα σύνορα της Λωρίδας απέναντι σε δύο ομάδες εξοπλισμένες με πυραύλους και πολυβόλα– περιπολεί μαζί με μια Ισραηλινή στρατιώτη. Φωτ. Avishag Shaar-Yashuv / The New York Times
Ο πόλεμος έχει βαρύτατο κόστος σε ανθρώπινες ζωές, με θύματα περισσότερους από 24.000 Παλαιστινίους –οι περισσότεροι εκ των οποίων άμαχοι–, σύμφωνα με την εκεί κυβέρνηση, και περίπου 200 Ισραηλινούς στρατιώτες. Η λοχαγός Μπούσι λέει πως «κάνει ό,τι μπορεί» για να αποφύγει τον θάνατο γυναικών, παιδιών και ηλικιωμένων. Πενθεί την καταστροφή τόσων σπιτιών. Oμως η Χαμάς είναι εκείνη που μετέτρεψε τη Γάζα σε πεδίο μάχης. «Εύχομαι πραγματικά το γεγονός ότι εμείς είμαστε τώρα εδώ να σημαίνει πως σε 20 χρόνια από σήμερα τα παιδιά μας δεν θα χρειαστεί να βρεθούν στο ίδιο μέρος».
«Αγριες μάχες» στο συμβούλιο του Ισραήλ
Reuters
ΤΕΛ ΑΒΙΒ. Οξεία αντιπαράθεση έχει ξεσπάσει στο εσωτερικό του πολεμικού συμβουλίου του Ισραήλ μετά την έκκληση του πρώην αρχηγού του στρατού Γκαντί Αϊζενκοτ για διεξαγωγή εκλογών μέσα στους ερχόμενους μήνες και τις δηλώσεις του για έλλειψη ειλικρινούς ενημέρωσης από την κυβέρνηση για την επιχείρηση κατά της Χαμάς.
Σε τηλεοπτική συνέντευξη που προβλήθηκε την Πέμπτη, ο Αϊζενκοτ αρνήθηκε να πει ότι εμπιστεύεται τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Ο κεντρώος απόστρατος στρατηγός, που μετέχει στο πολεμικό συμβούλιο ως παρατηρητής, είπε: «Η διεξαγωγή νέων εκλογών είναι αναγκαία προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη που χάθηκε. Πρέπει να πούμε με γενναιότητα ότι είναι αδύνατο να εξασφαλίσουμε την επιστροφή των ομήρων χωρίς συμφωνία με τη Χαμάς».
Ο πρώην αρχηγός του στρατού –ο 25χρονος έφεδρος γιος του οποίου σκοτώθηκε σε μάχες στη Γάζα τον περασμένο μήνα– είπε ότι η απελευθέρωση των ομήρων πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα και ότι αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με στρατιωτική ισχύ, χαρακτηρίζοντας φαντασιόπληκτους όσους προωθούν τέτοιες ιδέες στο κοινό.
Σε συνέντευξη Τύπου το βράδυ της Πέμπτης, ο Νετανιάχου δεσμεύθηκε ότι θα συνεχίσει να επιδιώκει ολοκληρωτική νίκη επί της Χαμάς. Ο Αϊζενκοτ συμμετέχει στο πολεμικό συμβούλιο ως μέλος του κόμματος Εθνικής Ενότητας του Μπένι Γκαντζ. Ο Νετανιάχου και ο Γκαντζ, όπως και ο –προερχόμενος από το κυβερνών Λικούντ– υπουργός Αμυνας Γιοάβ Γκαλάντ είναι πλήρη μέλη του συμβουλίου, ενώ ο Αϊζενκοτ και ο στενός σύμμαχος του Νετανιάχου, υπουργός Στρατηγικών Θεμάτων, Ρον Ντέρμερ είναι παρατηρητές. Η όξυνση των σχέσεων στο εσωτερικό του οργάνου ενισχύεται ακόμη περισσότερο από τις εκκλήσεις μεγάλης μερίδας του κοινού για συμφωνία με στόχο την απελευθέρωση των ομήρων, ακόμη και εάν αυτό σημάνει την κατάπαυση του πυρός, σχέδιο το οποίο απορρίπτουν κατηγορηματικά Νετανιάχου και Γκαλάντ. Η Χαμάς εκτιμάται ότι κρατάει 136 ομήρους.
«Μόνο η συνεχιζόμενη στρατιωτική πίεση θα οδηγήσει στην απελευθέρωση των ομήρων. Η διακοπή του πολέμου πριν από την εκπλήρωση των στόχων μας θα βλάψει την ασφάλεια του Ισραήλ σε βάθος γενεών», είπε ο πρωθυπουργός στη συνέντευξη Τύπου. Ερωτηθείς εάν εμπιστεύεται τον Νετανιάχου, ο Αϊζενκοτ δίστασε για λίγο και είπε: «Σήμερα εμπιστεύομαι τη συλλογική λήψη αποφάσεων από το πολεμικό συμβούλιο. Είμαι σε ηλικία που δεν εμπιστεύομαι κάποιον ηγέτη με κλειστά μάτια και κρίνω τους ανθρώπους από τις αποφάσεις και τον τρόπο που κυβερνούν».
Σημαντικό σημείο τριβής στο συμβούλιο αποτελεί επίσης η απουσία σχεδίου για την επόμενη ημέρα στη Γάζα, παρά τις σχετικές απαιτήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης, των αραβικών κρατών και της ηγεσίας των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ. Ισραηλινοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι αλλά και αναλυτές εκτιμούν ότι οι εξελίξεις στην εσωτερική πολιτική σκηνή εμποδίζουν τον Νετανιάχου να ανοίξει αυτή τη συζήτηση. Ο Γκαλάντ ένωσε τη φωνή του με εκείνες των επικριτών του πρωθυπουργού τη Δευτέρα, καταγγέλλοντας έμμεσα την πολιτική αναποφασιστικότητα του Νετανιάχου. Οι ακροδεξιοί κυβερνητικοί εταίροι του πρωθυπουργού απορρίπτουν το ενδεχόμενο η Παλαιστινιακή Αρχή να έχει κάποιο ρόλο στη Γάζα μετά τον πόλεμο.
Τα αραβικά κράτη, από τη μεριά τους, σχεδιάζουν πρωτοβουλία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης ομήρων, στο πλαίσιο ευρύτερου σχεδίου με αντάλλαγμα την εξομάλυνση των σχέσεών τους με το Ισραήλ, εφόσον το Τελ Αβίβ συμφωνήσει στη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Ο Νετανιάχου απέρριψε αυτό το σχέδιο την Πέμπτη, επιμένοντας ότι θα συνεχίσει να απορρίπτει το παλαιστινιακό κράτος. «Μετέφερα την αλήθεια αυτή στους φίλους μας τους Αμερικανούς και απέκλεισα κάθε πρόταση που θα βλάψει την ασφάλεια του Ισραήλ. Ενας πρωθυπουργός πρέπει να λέει και “όχι”, ακόμη και στους καλύτερους φίλους μας», είπε ο Νετανιάχου.
Κατάρ, ΗΠΑ και Αίγυπτος προσπαθούν εδώ και εβδομάδες να μεσολαβήσουν με στόχο την κατάπαυση του πυρός, την απελευθέρωση των ομήρων και την υπογραφή μόνιμης εκεχειρίας. Τα μέλη του συμβουλίου πολέμου έχουν συγκρουσθεί και στο παρελθόν: ο Νετανιάχου είχε παύσει προσωρινά τον Γκαλάντ από τα καθήκοντά του τον Απρίλιο, προτού τον επαναφέρει εν μέσω των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων κατά της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης.