Money Review
Για συζήτηση «όλων των θεμάτων» με την Ελλάδα, με βάση «την ολιστική προσέγγιση της Τουρκίας σχετικά με το Αιγαίο» έκανε λόγο ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους το Σάββατο, κατά την πτήση της επιστροφής του στην Τουρκία από την επίσκεψή του στο Βελιγράδι. Είχαν προηγηθεί τουρκικές δηλώσεις (μέσω διπλωματικών πηγών), που έθεταν εκ νέου στο τραπέζι των ελληνοτουρκικών τις θέσεις της Αγκυρας για κυριαρχία και αποστρατιωτικοποίηση των νησιών, αλλά και για λύση-πακέτο στη Χάγη.
Συγκεκριμένα, ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε:
«Mετά τις εκλογές του 2023, άρχισε μια συνεννόηση για να δούμε αν θα μπορούσαμε να λύσουμε το τρέχον χρόνιο πρόβλημα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μέσω εξειδικευμένης διαπραγμάτευσης.
Δώσαμε πολιτική υποστήριξη σε αυτή τη διαδικασία μαζί με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και το Υπουργείο Εξωτερικών μας, ξεκίνησε ολοκληρωμένη μελέτη για το θέμα αυτό. Είναι σημαντικό να υπάρχει βούληση και από τις δύο πλευρές να προσδιορίσουν τα προβλήματα, να σχεδιάσουν και να παρουσιάσουν το περιεχόμενό τους και να βρουν λύσεις.
Ο υπουργός Εξωτερικών μας Χακάν Φιντάν θα μεταβεί στην Ελλάδα και θα έχει συνομιλίες για αυτά τα θέματα. Θα συζητήσουμε όλα αυτά τα θέματα με βάση την ολιστική μας προσέγγιση σχετικά με το Αιγαίο. Η Τουρκία και η Ελλάδα είναι δύο γειτονικές χώρες με ιστορικούς δεσμούς. Η αρχή της καλής γειτονίας είναι το κλειδί της φόρμουλας που θα αποφέρει οφέλη και στις δύο χώρες. Πιστεύω ότι οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας κινούνται προς καλύτερες μέρες σε αυτόν τον θεμελιώδη άξονα.
Από την αρχή προσεγγίζουμε τα θέματα της ατζέντας και των δύο χωρών με επίκεντρο τη λύση. Λέμε, «δύο χώρες μπορούν να επιδείξουν τη βούλησή τους για λύση και να αφήσουν πίσω τα προβλήματα». Θέλουμε εδώ και καιρό οι δικαιοδοσίες στη θάλασσα και στον εναέριο χώρο να καθορίζονται σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Ως περιφερειακές χώρες, μπορούμε μόνο να αυξήσουμε την ασφάλεια και τη σταθερότητα και να μειώσουμε τους κινδύνους συγκρούσεων μέσω του διαλόγου και της συνεργασίας. Επιδιώκουμε τη δικαιοσύνη. Οπως δεν έχουμε βλέψεις, είμαστε επίσης απόλυτα αποφασισμένοι να προστατεύσουμε τα δικαιώματά μας».
Οι τουρκικές δηλώσεις και το «όχι» της Αθήνας
Οι δηλώσεις Ερντογάν έρχονται μια ημέρα μετά τα όσα ανέφεραν τουρκικές διπλωματικές πηγές στη «Χουριέτ», τονίζοντας ότι η Τουρκία επιθυμεί λύση – πακέτο, όχι μόνο για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, αλλά και για θέματα όπως η αποστρατιωτικοποίηση νησιών, αλλά και η κυριαρχία τους.
Επιπλέον, από την τουρκική πλευρά κατέστη σαφές ότι τα ζητήματα που αφορούν τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης παραμένουν στην κορυφή της ατζέντας της Αγκυρας, η οποία μάλιστα την έχει εμπλουτίσει και με τα «δικαιώματα» των μειονοτήτων που βρίσκονται εκτός Συνθήκης της Λωζάννης.
Η δήλωση αυτή δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία στην Αθήνα, ωστόσο υπενθυμίζει το χάσμα αντίληψης που υπάρχει ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Από την Αθήνα τονίζεται με σαφήνεια ότι ζητήματα κυριαρχίας είναι εκτός συζήτησης. Καθώς, επίσης, ότι τα ζητήματα που τίθενται από τις τουρκικές διπλωματικές πηγές δεν περιλαμβάνονται στον ελληνοτουρκικό διάλογο ούτε και θα τεθούν στην κρίση διεθνούς δικαιοδοσίας. Εν ολίγοις η Αθήνα παραμένει στο σταθερό πλαίσιο που έχει χαράξει τις τελευταίες δεκαετίες, περί προσφυγής στη διεθνή δικαιοδοσία αποκλειστικά και μόνο για τη διαφορά υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
