ΠΗΓΗ: ΒΒC
Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ έχασε από τον Τζο Μπάιντεν το 2020, φαινόταν ότι επήλθε και ο θάνατος της πολιτικής του καριέρας αφού η πρώτη του θητεία έληξε δεχόμενος έντονες αντιδράσεις ακόμη και από μέλη του ίδιου του κόμματος αφού πρώτα προκάλεσε χάος με την εισβολή στο Καπιτώλιο.
Εάν κερδίσει στις εκλογές της Τρίτης τότε θα είναι μόλις η δεύτερη φορά που κάποιος επιστρέφει στον Λευκό Οίκο, αφού προηγουμένως είχε χάσει στις εκλογές.
«Τον πατάνε και σηκώνεται δύο φορές πιο συγκεντρωμένος», είπε ο Μπράιαν Λάντζα, ο οποίος ήταν πολιτικός σύμβουλος του πρώην προέδρου από τότε που ο Τραμπ ξεκίνησε την εκστρατεία του το 2016. «Δεν νομίζω ότι θα έπρεπε να εκπλαγεί κανείς για αυτήν την επιστροφή.»
Πριν από τέσσερα χρόνια, ο Τραμπ φαινόταν να βάλεται από παντού. Ο Δημοκρατικός αντίπαλός του, Τζο Μπάιντεν, τον είχε νικήσει με άνετη εκλογική διαφορά στην προεδρική αναμέτρηση του 2020.
Τα δικαστήρια είχαν ακυρώσει τις προσπάθειές του να αμφισβητήσει αυτά τα αποτελέσματα. Η τελευταία του προεκλογική συγκέντρωση, στην οποία προέτρεψε τους υποστηρικτές του να μπουν στο Καπιτώλιο, καθώς οι νομοθέτες επιβεβαίωσαν τα αποτελέσματα, κορυφώθηκε φέρνοντας το χάος. Τότε, δεκάδες μεγάλες εταιρείες - συμπεριλαμβανομένων των American Express, Microsoft, Nike και Walgreens - ανακοίνωσαν ότι ανέστειλαν την υποστήριξη προς τους Ρεπουμπλικάνους που είχαν αμφισβητήσει τα αποτελέσματα των εκλογών του 2020.
Την ημέρα της ορκωμοσίας του Μπάιντεν, ο Τραμπ έσπασε την παράδοση 152 χρόνων αρνούμενος να παραστεί στην τελετή και αντ' αυτού επέστρεψε στο ιδιωτικό του θέρετρο στο Μαρ-α-Λάγκο νωρίτερα το ίδιο πρωί, συνοδευόμενος από τους στενότερους βοηθούς του και την οικογένειά του.
Αλλά πριν ο Τραμπ φύγει για τη Φλόριντα την ημέρα της ορκωμοσίας, υπαινίχθηκε τι επρόκειτο να ακολουθήσει. «Σας αγαπάμε», είπε σε δηλώσεις του σε υποστηρικτές του στο Μέριλαντ. «Θα επιστρέψουμε με κάποια μορφή».
Μια εβδομάδα αργότερα, έγινε σαφές ότι ο Τραμπ δεν θα χρειαζόταν να περιμένει πολύ για να επιβεβαιώσει τη συνεχιζόμενη πολιτική του επιρροή. Ο βουλευτής της Καλιφόρνια, Κέβιν ΜακΚάρθι, ο ηγέτης των Ρεπουμπλικάνων στη Βουλή των Αντιπροσώπων, επισκέφθηκε τον πρώην πρόεδρο στο Μαρ-α-Λάγκο, ποζάροντας για μια φωτογραφία δίπλα του. Αμέσως μετά την επίθεση της 6ης Ιανουαρίου, ο Μακάρθι είχε πει ότι ο Τραμπ «φέρει την ευθύνη» για τη βία του όχλου και συνέστησε στο Κογκρέσο να τον επικρίνει επίσημα για τη συμπεριφορά του. Λίγο αργότερα, δεσμευόταν να συνεργαστεί με τον πρώην πρόεδρο για να κερδίσει την πλειοψηφία του Κογκρέσου στις ενδιάμεσες εκλογές του επόμενου έτους.
Η δίκη του Τραμπ στη Γερουσία τελείωσε με αθώωση, καθώς οι περισσότεροι Ρεπουμπλικάνοι - συμπεριλαμβανομένων ορισμένων επικριτών του, όπως ο ηγέτης της μειοψηφίας Μιτς ΜακΚόνελ - καταψήφισαν την καταδίκη του πρώην προέδρου που θα μπορούσε να είχε ως αποτέλεσμα την απαγόρευσή του από το μελλοντικό εκλογικό αξίωμα.
Οι Ρεπουμπλικάνοι ανησυχούσαν επίσης ότι ο πρώην πρόεδρος θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα τρίτο κόμμα.
Ο πρώην πρόεδρος πέρασε τον επόμενο μήνα κυρίως στο Mar-a-Lago, βγαίνοντας μόνο για γκολφ ή ένα ιδιωτικό δείπνο.
Μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, καθώς η οργή γύρω από το χάος των διαδηλώσεων στις 6 Ιανουαρίου υποχώρησε, ήταν έτοιμος να πραγματοποιήσει την πρώτη του δημόσια εκδήλωση.
Στη Συνδιάσκεψη Πολιτικής Δράσης των Συντηρητικών που πραγματοποιήθηκε στο Ορλάντο της Φλόριντα, ο πρώην πρόεδρος έδειξε ότι εξακολουθούσε να διοικεί την πίστη της βάσης των Ρεπουμπλικανών. «Στέκομαι μπροστά σας σήμερα για να δηλώσω ότι το απίστευτο ταξίδι που ξεκινήσαμε μαζί, δεν έχει τελειώσει». Υπαινίχθηκε επίσης, ότι μπορεί να κερδίσει τους Δημοκρατικούς «για τρίτη φορά» το 2024.
Από τα ψηλά στα χαμηλά και ανάποδα
Από το 2021 και μετά ο Τζο Μπάιντεν έβλεπε την δημοτικότητά του να υποχωρεί κατακόρυφα. Μέχρι τότε, οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις είχαν αποσυρθεί από το Αφγανιστάν, οδηγώντας στην πτώση της υποστηριζόμενης από τις ΗΠΑ κυβέρνησης. Οι τιμές του φυσικού αερίου και ο πληθωρισμός πλησίαζαν σε υψηλά που δεν είχαν παρατηρηθεί εδώ και δεκαετίες. Η οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ, η οποία είχε ανακάμψει από τις διαταραχές της πανδημίας, υποχώρησε.
«Ο Τζο Μπάιντεν απέτυχε να αντιμετωπίσει τις πρωταρχικές ανησυχίες των ψηφοφόρων», είπε ο Λάντζα. «Αυτό έδωσε στον Ντόναλντ Τραμπ ένα άνοιγμα».
Τέσσερα από τα έξι μέλη της Βουλής των Ρεπουμπλικανών που ψήφισαν για τη δεύτερη παραπομπή του Τραμπ και έθεσαν υποψηφιότητα για επανεκλογή ηττήθηκαν από τους υποστηριζόμενους από τον Τραμπ υποψηφίους στις προκριματικές εκλογές του κόμματος. Εν τω μεταξύ, οι υποψήφιοι της Γερουσίας όπως ο JD Vance στο Οχάιο και ο Herschel Walker στη Τζόρτζια άρχισαν να γίνονται ιδιαίτερα δημοφιλείς με τη βοήθεια του Τραμπ.
«Η υποστήριξή του σας εγγυάται μια πρωταρχική νίκη», είπε ο Μπράιαν Σέιτσικ, ο οποίος εργάστηκε ως διευθυντής της πολιτείας της Αριζόνα για την εκστρατεία του Τραμπ το 2016 και ως δυτικός περιφερειακός διευθυντής το 2020.
Αλλά αν το πρώτο εξάμηνο του 2022 ήταν αναμφισβήτητα πολύ καλά τα νέα για τον πρώην πρόεδρο, οι εκλογές του Νοεμβρίου έδειξαν μια πολύ διαφορετική εικόνα.
Από τέσσερις υποψηφίους της Γερουσίας που ενέκρινε ο Τραμπ, μόνο ένας νίκησε τον Δημοκρατικό αντίπαλό του. Ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι ανέκτησαν οριακά τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων, ανεβάζοντας τον Kevin McCarthy στην προεδρία, το κόμμα είχε σε μεγάλο βαθμό χαμηλές επιδόσεις και οι Δημοκρατικοί διατήρησαν τον έλεγχο της Γερουσίας.
Η πορεία του Τραμπ προς την υποψηφιότητα
Η επίσημη ανακοίνωσή του,πραγματοποιήθηκε στο Mar-a-Lago. Παρασκηνιακά, ο Τραμπ συγκέντρωνε ένα προεκλογικό επιτελείο που – σε αντίθεση με το 2016 και το 2020 – αποτελούνταν από έμπειρους πολιτικούς πράκτορες. Ο Chris LaCivita και η Susie Wiles μπορεί να μην είναι γνωστά ονόματα, αλλά ο πρώτος ήταν ένας βετεράνος της Ρεπουμπλικανικής πολιτικής με εμπειρία δεκαετιών και ο δεύτερος είχε βοηθήσει να μετατραπεί η Φλόριντα σε ένα συντηρητικό προπύργιο. Οι δυο τους συνεργάστηκαν με τον Τραμπ για να διαμορφώσουν μια προεδρική στρατηγική.
Ενώ ο DeSantis είχε βαλτώσει στη Φλόριντα, ο Τραμπ κινήθηκε νωρίς για να καθορίσει τα περιγράμματα της εκστρατείας, είπε ο Λάντζα. Έτσι, ο Τραμπ χτύπησε τον DeSantis κατά μέτωπο, υποτιμώντας τον και μειώνοντάς τον. «Όλοι πίστευαν ότι ο Ron DeSantis βρισκόταν στην κορυφή και δεν μπορούσε να γκρεμιστεί», είπε ο Λάντζα.
Η πλευρά Τραμπ έλαβε επίσης ώθηση μετά τις έρευνες από τους εισαγγελείς στη Νέα Υόρκη, την Τζόρτζια και το Υπουργείο Δικαιοσύνης στην Ουάσιγκτον. Όταν ξεκλινησε η έρευνα του FBI στο Μαρ-α-Λάγκο για ευαίσθητα έγγραφα εθνικής ασφάλειας τον Αύγουστο του 2022 και με αποκορύφωμα μια σειρά κατηγοριών το 2023, ο πρώην πρόεδρος έγινε κεντρικό πρόσωπο.
Για πολλούς αριστερούς, επιτέλους αποδόθηκε δικαιοσύνη. Αλλά μεταξύ των συντηρητικών ψηφοφόρων που επιλέγουν τον υποψήφιο του κόμματός τους σε πολιτείες με πρόωρη ψηφοφορία, όπως η Αϊόβα, το Νιου Χάμσαϊρ και η Νότια Καρολίνα, αποτέλεσε η κατάλληλα στιγμή για να συσπειρωθούν γύρω από τον ηγέτη του κόμματός τους.
Τα κατηγορητήρια, σύμφωνα με τον Λάντζα, δημιούργησαν ένα χάσμα μέσα στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα μεταξύ εκείνων που είδαν το κατηγορητήριο ως κατάχρηση εξουσίας και εκείνων που δεν το έβλεπαν.
Μέχρι το φθινόπωρο του 2023, ο Τραμπ είχε τεράστιο προβάδισμα στις περισσότερες προκριματικές δημοσκοπήσεις των Ρεπουμπλικανών. Παρέλειψε τις προκριματικές συζητήσεις των Ρεπουμπλικανών, στερώντας τους πολιτικό οξυγόνο.
Παρά τη συγκέντρωση σχεδόν 200 εκατομμυρίων δολαρίων σε κεφάλαια για την εκστρατεία του, ο DeSantis έμεινε εκτός κούρσας λίγες μέρες αφότου τερμάτισε δεύτερος με διαφορά στην Αϊόβα τον Ιανουάριο του 2024. Αφού ο Τραμπ κέρδισε εύκολα την πρώην κυβερνήτη της Νότιας Καρολίνας Νίκι Χέιλι στο Νιου Χάμσαϊρ, ο προκριματικός αγώνας των Ρεπουμπλικανών ουσιαστικά τελείωσε. Για τρίτες συνεχόμενες προεδρικές εκλογές, η υποψηφιότητα του κόμματος ήταν δική του.
Δοκιμασίες, θλίψη και θριάμβους
Το δράμα του πρώην προέδρου στις δικαστικές αίθουσες μπορεί να ήταν ένα όφελος για την πολιτική του τύχη, αλλά έκρυβε και νομικούς κινδύνους. Τον Μάιο του 2024, ένα δικαστήριο του Μανχάταν καταδίκασε τον Τραμπ για 34 κακουργήματα που αφορούσαν πληρωμές στην πρώην πορνοστάρ Στόρμι Ντάνιελς για να εξασφαλίσει την σιωπή της.
Ωστόσο, παρά τις δικαστικές του διαμάχες, ο Τραμπ έβλεπε τα ποσοστά του να ανεβαίνουν στις δημοσκοπήσεις. Τα ποσοστά αποδοχής του Τραμπ και τα νούμερα των δημοσκοπήσεων ήταν ολοένα και υψηλότερα. Και μετά το περιστατικό με την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του στην Πενσυλβάνια, στα μέσα Ιουλίου, έφτασε στο Εθνικό Συνέδριο των Ρεπουμπλικανών στο Μιλγουόκι μια μέρα αργότερα ως ήρωας για τους υποστηρικτές του.
Ο επικεφαλής της Tesla, Ίλον Μασκ, υποστήριξε δημόσια τον πρώην πρόεδρο και άρχισε να χρηματοδοτεί τις προεκλογικές εκστρατείες του Τραμπ στις κρίσιμες πολιτείες.
Εκείνη τη στιγμή, φαινόταν ότι η επιστροφή του Τραμπ στις κορυφές της αμερικανικής ισχύος, από τα βάθη της 6ης Ιανουαρίου 2021, ήταν σχεδόν πλήρης. Μια εκστρατεία που αρχικά είχε νικήσει τον DeSantis και τους άλλους Ρεπουμπλικάνους αντιπάλους του έμελλε τώρα να δώσει ένα νοκ-άουτ στον Μπάιντεν και τους Δημοκρατικούς. Ωστόσο, τρεις ημέρες αφότου ο Τραμπ αποδέχθηκε επισήμως την προεδρική υποψηφιότητα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, ο Μπάιντεν εγκατέλειψε την υποψηφιότητά του για επανεκλογή και ενέκρινε την αντιπρόεδρό του, Κάμαλα Χάρις.
Μέσα σε λίγες εβδομάδες, η Χάρις εδραίωσε την υποστήριξη του κόμματός της, ενέπνευσε νέο ενθουσιασμό στους Δημοκρατικούς και μάλιστα προηγήθηκε του πρώην προέδρου σύμφωνα με δημοσκοπήσεις. «Ο Τραμπ δεν δοκιμάστηκε πραγματικά μέχρι η Χάρις να μπει στον αγώνα», είπε ο Σέιτσικ.
«Θεμελιώδης αναπροσανατολισμός» μπροστά;
Ενώ η νίκη του Τραμπ απέχει πολύ από το να είναι εγγυημένη, το να είσαι για άλλη μια φορά τόσο κοντά στο έπαθλο είναι από μόνο του ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα, σχολιάζει το BBC. Και αν η πολιτική του επιστροφή κορυφωθεί με μια ακόμη προεδρική θητεία, θα επιστρέψει στον Λευκό Οίκο έχοντας ξεπεράσει τα εμπόδια –νομικά, πολιτικά, που λίγοι πρόεδροι έχουν αντιμετωπίσει.
Με τον έλεγχο των ηνίων της εξουσίας και χωρίς το βάρος να χρειαστεί να αντιμετωπίσει ξανά την κρίση των ψηφοφόρων, ο Τραμπ θα είναι σε θέση να εξαφανίσει αυτούς τους νομικούς κινδύνους. Και σε αντίθεση με την πρώτη του θητεία, θα εισέλθει στον Λευκό Οίκο με μια ομάδα συμβούλων και διοικητικού προσωπικού που του είναι απόλυτα πιστοί.
Και ακόμη κι αν δεν κερδίσει τον πλήρη έλεγχο του Κογκρέσου, θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τις υπάρχουσες προεδρικές εξουσίες για να επιβάλει νέους περιορισμούς στη μετανάστευση, να εφαρμόσει τα σχέδιά του για μαζική απέλαση μεταναστών χωρίς έγγραφα και να επιβάλει δασμούς που θα μπορούσαν να αυξήσουν σημαντικά το κόστος των εισαγόμενων αγαθών.
Οι Δημοκρατικοί προειδοποιούν ότι αυτή θα ήταν μια προεδρία χωρίς «προστατευτικά κιγκλιδώματα» για τον περιορισμό των πιο επικίνδυνων προτάσεων του Τραμπ. Οι Ρεπουμπλικάνοι ελπίζουν ότι θα μπορέσει να εφαρμόσει πιο αποτελεσματικά την ατζέντα του χωρίς την εσωτερική αντίσταση που αντιμετώπισε στην πρώτη του θητεία.
Και αν κερδίσει την επόμενη εβδομάδα, ο Τραμπ θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει θεμελιωδώς την αμερικανική κυβέρνηση για τις επόμενες γενιές, καταλήγει το δημοσίευμα.