Του ΠΑΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Το κυπριακό ποδόσφαιρο βαδίζει ολοταχώς προς την καταστροφή χωρίς κανένας να μπορεί να βάλει φραγμό στα έξοδα των ποδοσφαιρικών εταιρειών/σωματείων. Τα τελευταία χρόνια είναι σε πορεία… Τιτανικού που κάποιοι επιβάτες βλέπουν το παγόβουνο, ωστόσο το πλήρωμα τους αγνοεί και διασκεδάζει στην περιβεβλημένη με λούσα και στολίδια αίθουσα δεξιώσεων. Το να ψάχνεις λογική σε μια γενικευμένη ατμόσφαιρα όπου κυριαρχεί ο παραλογισμός σε κάνει να μοιάζεις με τον τρελό του χωριού. Και δυστυχώς η πλειοψηφία των «χωριανών» όλο ζητά παίκτες, προπονητές, γήπεδα…, σμαράγδια και ρουμπίνια.
Φαίνεται πως το πάθημα της κρίσης το 2013 και το κούρεμα καταθέσεων δεν ήταν αρκετό για να «σφίξει» τα μυαλά μας και δέκα χρόνια αργότερα παραμένει νερωμένο. Αντί για μάθημα, δυστυχώς γίνεται συνήθεια. Και αυτός είναι κακός οιωνός, αυτό είναι το κακό σενάριο. Για τα μπιχλιμπίδια της Ευρώπης, μοιάζουμε σαν ιθαγενείς τον Μεσαίωνα στην Αφρική και την Αμερικανική Ήπειρο. Το τίμημα λόγω και της πορείας, μετωπικής σύγκρουσης, που ακολουθούν, θα είναι βαρύ.
Δε θα πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός πως λόγω χρεών τεράστιες ομάδες υποβιβάστηκαν, όπως η Ρέιντζερς (Δ΄ κατηγορία) στην Σκωτία και η Σερβέτ στην Ελβετία. Δεν άντεξαν τα χρέη και υποβιβάστηκαν επίσης ομάδες με τίτλους (ΑΕΚ Αθηνών), με ιστορία (Άρης Θεσσαλονίκης) και με παράδοση (Ηρακλής Θεσσαλονίκης, Πανιώνιος). Ακόμη και στην Κύπρο έβαλαν λουκέτο –λόγω οφειλών– μικρότερες ομάδες όπως ο Ατρόμητος ο οποίος μέσα σε πέντε χρόνια από το Αγροτικό ανέβηκε για μια χρονιά (2008-09) στην Α΄ κατηγορία και τέσσερα χρόνια αργότερα (2013) λόγω οικονομικών δυσκολιών διαγράφηκε από τα μητρώα της ΚΟΠ.
Το ίδια συνέβη και με την ΑΕΚ Κουκλιών, που επίσης από το Αγροτικό έφτασε στην Α΄ κατηγορία αλλά μετά την ενοποίησή της με την ΑΕΠ Πάφος, αναλαμβάνοντας και τις οφειλές της, στο τέλος δεν άντεξε. Άλλη μια ομάδα της επαρχίας, ο ΑΠΟΠ/Κινύρας Πέγειας, έκλεισε λόγω χρεών και δημιουργήθηκε ξανά με νέα ονομασία. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα εξαφάνισης ποδοσφαιρικού συλλόγου είναι ασφαλώς η Αλκή Λάρνακας.
Οι προϋπολογισμοί
Σήμερα, αν δούμε τα τελευταία χρόνια μερικούς προϋπολογισμούς των ομάδων μας, οι οποίες στην προσπάθειά τους να κατακτήσουν το πρωτάθλημα ή να εξασφαλίσουν ευρωπαϊκό εισιτήριο που θα τους αποφέρει από δύο μέχρι έξι εκατομμύρια ευρώ καθαρά έσοδα, θα αντιληφθούμε το μέγεθος της παραφροσύνης που υπάρχει. Αναφερόμαστε βέβαια στις δύο διοργανώσεις Γιουρόπα και Κόνφερενς Λιγκ που είναι οι πιο προσιτές, διότι πλέον, κυπριακή ομάδα είναι εξαιρετικά δύσκολο να δημιουργεί μεγάλους προϋπολογισμούς με την ελπίδα εισόδου σε όμιλο του Τσάμπιονς Λιγκ. Τα στοιχεία που παραθέτουμε τα αντλήσαμε από τους ισολογισμούς που δημοσιοποιούν οι ομάδες στην ΚΟΠ και αναρτώνται κάθε χρόνο στην ιστοσελίδα της.
Σε δυο-τρεις περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια ο πρόεδρος του ΑΠΟΕΛ Πρόδρομος Πετρίδης είχε αναφέρει δημόσια ότι τα έσοδα της ομάδας του είναι γύρω στα 6-7 εκατομμύρια ευρώ. Ο ΑΠΟΕΛ είναι ένα καλό μέτρο σύγκρισης διότι συνδυάζει τίτλους στο εγχώριο πρωτάθλημα, ευρωπαϊκές επιτυχίες και διαθέτει μεγάλο όγκο οπαδών.
Η Κύπρος είναι ένα μικρό νησί που δύσκολα μπορεί να αντλήσει εκατομμύρια έσοδα από παγκόσμιες εταιρείες ή να επιβραβεύεται με τεράστια τηλεοπτικά συμβόλαια. Ακόμη και ομάδες στο εξωτερικό με εκατομμύρια οπαδούς δεν περιμένουν να ζήσουν από τις εισπράξεις δύο φορές το μήνα απ’ τα εισιτήρια των εντός έδρας αγώνων τους.
Αν λοιπόν θεωρηθεί το ποσό των 6-7 εκατομμυρίων ευρώ ως το «ταβάνι» των ετήσιων εσόδων των κορυφαίων ομάδων του νησιού –άντε με κάποιο τρόπο αυτό το ποσό να αυξηθεί στα 7-8 εκ. ευρώ, ίσως κάποια και ομάδα να μπορέσει να φτάσει τα εννέα εκατομμύρια ευρώ– ακόμη κι έτσι, δεν υπάρχει καμιά λογική οι προϋπολογισμοί να ξεπερνούν τα 10 εκ. ευρώ. Και όταν αναφερόμαστε σε έσοδα των 8-9 εκ. ευρώ αυτόματα σημαίνει, μεγάλο τηλεοπτικό συμβόλαιο, πέραν των 100.000 εισιτηρίων τον χρόνο και τίτλους που ισχυροποιούν τη διαπραγματευτική θέση για χορηγίες, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο για πέραν της μίας, δύο ομάδων. Η πλειοψηφία των «ισχυρών», βάσει των οικονομικών δυνατοτήτων του κυπριακού πρωταθλήματος, θα πρέπει να περιμένει λιγότερα έσοδα –των περίπου πέντε εκατομμυρίων ευρώ. Κι όμως σχεδόν στο σύνολό τους οι ομάδες της Α΄ κατηγορίας προβαίνουν σε μεγαλύτερους προϋπολογισμούς χωρίς να υπάρχει καμιά λογική και χωρίς κανένα πανεπιστήμιο οικονομικών στον κόσμο να μπορεί να το εξηγήσει. Εσχάτως την ίδια τακτική άρχισαν να ακολουθούν και ομάδες σε χαμηλότερες κατηγορίες.
Πάμε να δούμε τι δηλώνουν στους οικονομικούς τους ισολογισμούς κάθε χρόνο οι κορυφαίες ομάδες του νησιού. Ό,τι παραθέτουμε είναι από την ιστοσελίδα της Κυπριακής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου.
Απαραίτητη διευκρίνηση: δεν καταγράφουμε τους προϋπολογισμούς των ομάδων που είναι ασφαλώς μεγαλύτεροι αλλά μόνο τα έξοδα των ποδοσφαιρικών τμημάτων.
Τα λεφτά της Ευρώπης
Τα λεφτά που δαπανώνται όπως φαίνεται από τον σχετικό πίνακα δεικνύει πως όλες πληρώνουν πολύ περισσότερα από τα πραγματικά έσοδα. Προσδοκία τους είναι να βγάλουν περισσότερα όταν με το καλό προκριθούν σε όμιλο ευρωπαϊκής διοργάνωσης. Εκεί στοχεύουν, σε αυτό στηρίζονται. Όπως έχω αναφέρει και πιο πάνω, αν εξαιρέσουμε τους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ, τα έσοδα από το Γιουρόπα Λιγκ και το Κόνφερενς Λιγκ δεν είναι τόσα, έτσι ώστε να αξίζει το ρίσκο έξι-επτά ομάδες να ευελπιστούν ότι θα κατακτήσουν ένα από τέσσερα ευρωπαϊκά εισιτήρια και θα καταφέρουν να προκριθούν σε όμιλο ευρωπαϊκής διοργάνωσης.
Είναι γεγονός ότι οι ομάδες που δεν καταφέρνουν να κερδίσουν ευρωπαϊκό εισιτήριο ήδη έχουν πέσει έξω στον προϋπολογισμό τους μερικά εκατομμύρια ευρώ και θα χρειαστούν να καλύψουν τη ζημιά την επόμενη σεζόν. Και αν την επόμενη κερδίσουν ευρωπαϊκό εισιτήριο αλλά αποκλειστούν στα προκριματικά, τότε προστίθενται κι άλλα εκατομμύρια ευρώ στο έλλειμα τους και… στοχεύουν στην επόμενη χρονιά, και πάει λέγοντας. Μοιραία λοιπόν κάθε χρόνο οι οφειλές μεγαλώνουν και σε κάποια στιγμή η «φούσκα» του κυπριακού ποδοσφαίρου θα τιναχτεί στον αέρα.
Οι εκάστοτε κυβερνήσεις δεν νουθετούν τις ποδοσφαιρικές ομάδες, ούτε και τις πιέζουν να πληρώνουν τις οφειλές τους προς το κράτος. Η δε Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου, τηρεί στάση απάθειας στην ισορρόπηση των ισολογισμών με αποτέλεσμα εκτός του να αδυνατούν να σταθεροποιήσουν το χρέος τους – και να κάνουν μια νέα αρχή αποπληρωμής– αυτό κάθε χρόνο να μεγαλώνει. Το μπαλόνι του χρέους όμως ήδη έχει μεγαλώσει αρκετά και όλοι πρέπει να είναι προετοιμασμένοι πως μέσα στα επόμενα χρόνια δε θα ξεφουσκώσει, παρά μόνο θα σπάσει με κρότο.
