ΚΥΠΕ
Η βέλτιστη αξιοποίηση των υδρογονανθράκων και η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια είναι ανάμεσα στις στρατηγικές επιδιώξεις της Κύπρου, τόνισε η Υπουργός Ενέργειας Νατάσα Πηλείδου σε ομιλία της στο 8ο Ενεργειακό Συμπόσιο με θέμα «Η ώρα της αλήθειας για την ενέργεια» που διοργάνωσαν από κοινού το Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ) και η εταιρεία FMW Financial Media Way, υπό την αιγίδα του ΚΕΒΕ.
Στην ομιλία της, η Υπουργός Ενέργειας Νατάσα Πηλείδου μίλησε για τις στρατηγικές επιδιώξεις, λέγοντας ότι αυτές είναι η βέλτιστη αξιοποίηση των υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας, η διασφάλιση ενεργειακού εφοδιασμού της Κύπρου, η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, στη βάση των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ, η δημιουργία βιώσιμης και ανταγωνιστικής αγοράς ενέργειας και η αξιοποίηση των εγχώριων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
Σε σχέση με τους υδρογονάνθρακες είπε ότι στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας υπάρχουν 9 αδειοδοτημένα τεμάχια με 8 εταιρείες και 8 γεωτρήσεις να έχουν ήδη γίνει και με 3 ανακαλύψεις φυσικού αερίου, προχωρούμε στο επόμενο στάδιο γεωτρήσεων το δεύτερο μισό του 2021.
Μίλησε για την περιφερειακή συνεργασία και το East Mediterranean Gas Forum λέγοντας ότι ετοιμάστηκε κυρωτικό νομοσχέδιο που θα κατατεθεί σύντομα στο Υπουργικό Συμβούλιο, για το καταστατικό του Φόρουμ, το οποίο υπέγραψαν τον Σεπτέμβριο τα ιδρυτικά μέλη (Κύπρος, Αίγυπτος, Ελλάδα, Ιταλία, Ισραήλ, Ιορδανία, Παλαιστίνη).
Σε σχέση με τις προοπτικές φυσικού αερίου, είπε ότι υπάρχουν εκτιμήσεις για μεγάλη ζήτηση ακόμα και με την επιταχυνόμενη ενεργειακή μετάβαση και αύξηση ζήτησης LNG κατά τα επόμενα 15 χρόνια, και ότι τα κοιτάσματα θα μπορέσουν να αξιοποιηθούν με τον βέλτιστο τρόπο. Μίλησε επίσης για τις προκλήσεις για την ανταγωνιστικότητα του κυπριακού φυσικού αερίου (ΦΑ) στις περιφερειακές και διεθνείς αγορές, όπως το μεγάλο βάθος των ανακαλύψεων, το μικρό μέγεθος κυπριακής αγοράς ΦΑ σημειώνοντας ότι εξ ου και γίνονται οι προσπάθειες για την μεταφορά του αερίου στην Αίγυπτο και από εκεί την εξαγωγή σε μεγαλύτερες αγορές.
Το ΦΑ είπε είναι ένα εργαλείο για τη σταδιακή μετάβαση σε μηδενικές εκπομπές άνθρακα.
Η Υπουργός ανέφερε ότι η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια είναι πολύ σημαντική και είπε ότι το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα περιλαμβάνει πάρα πολλές δράσεις, όπως πολιτικές και μέτρα για αύξηση ενεργειακής απόδοσης και προώθηση χρήσης ΑΠΕ σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά,
Μέσα στα επόμενα μας βήματα, είπε, είναι η υλοποίηση 219 εμπορικών έργων ΑΠΕ, που εντάχθηκαν στα δύο τελευταία Σχέδια του Υπουργείου Ενέργειας και η δημιουργία εξιδεικευμένου κέντρου εξυπηρέτησης εμπορικών έργων ΑΠΕ (one-stopcentre), ενώ μίλησε και για τα σχέδια που τρέχουν αυτή τη στιγμή.
Με την υλοποίηση των 223 εμπορικών έργων που έχουν αδειοδοτηθεί, η συνολική συνεισφορά ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή θα φτάσει το 22%, είπε και πρόσθεσε ότι η πλήρης ελευθεροποίηση της αγοράς ηλεκτρισμού θα επιτρέψει αυξημένο ανταγωνισμό μεταξύ προμηθευτών και παραγωγών, συμπεριλαμβανομένων από ΑΠΕ, προς όφελος των καταναλωτών τόσο από πλευράς μειωμένων τιμών όσο και από πλευράς βελτιωμένων υπηρεσιών.
Η Υπουργός Ενέργειας έκανε αναφορά και στον EuroAsiaInterconnector, έργο Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ, το οποίο θα διασυνδέει τα ηλεκτρικά συστήματα Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας, μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου.
Είπε ακόμη ότι το 2022 θα είναι έτοιμο το Τερματικό των €289 εκατομμυρίων στο Βασιλικό, για έλευση υγροποιημένου φυσικού αερίου, για χρήση αρχικά στην ηλεκτροπαραγωγή, ακόμα ένα Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ, για το οποίο εξασφαλίστηκε χρηματοδότηση €101 εκατομμυρίων από τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ConnectingEurope Facility).
Κατά την πρώτη ενότητα του συμποσίου, το οποίο διοργανώθηκε διαδικτυακά, ο Μιχάλης Μιχαήλ, Πρόεδρος Cyprus Invest, είπε ότι η προσέλκυση επενδύσεων σε έργα ΑΠΕ αποτελεί βασικό πυλώνα για την προώθηση του ενεργειακού μετασχηματισμού που θα συμβάλει στην βιώσιμη ανάπτυξη.
Το ΦΑ και οι ΑΠΕ σε συνδυασμό με τα πλεονεκτήματα της Κύπρου για την ανάπτυξη ενεργειακών συστημάτων τοποθετούν την Κύπρο στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος μεγάλων επενδυτικών οργανισμών στην ευρύτερη περιοχή, είπε, προσθέτοντας ότι ο τομέας της ενέργειας αποτελεί τομέα στρατηγικής σημασίας και βρίσκεται συνεχώς στις προωθητικές ενέργειες του Οργανισμού.
Ο Δρ. Ανδρέας Πουλλικκάς, Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου, είπε ότι βασικός στρατηγικός πυλώνας της ΡΑΕΚ είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ολοκληρωμένης δέσμης ρυθμιστικών μέτρων που θα προετοιμάσουν την Κύπρο για να συμμετέχει στην διαδικασία ολοκλήρωσης της ενοποιημένης ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, διαφυλάσσοντας πάντα την αναγκαία ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας μας και εξασφαλίζοντας προσιτό και κατά το δυνατό χαμηλότερο κόστος ενέργειας για την εθνική οικονομία και τον καταναλωτή.
Σημειώνοντας τις εντυπωσιακές επιδόσεις της Κύπρου στην αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας με τους θερμοσίφωνες για το ζέσταμα του νερού, είπε ότι σε ανύποπτο χρόνο με σωστές πολιτικές η Κύπρος κατάφερε να βρεθεί πρώτη σε παγκόσμια κλίμακα στην αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας στα σπίτια και ακόμη παραμένει στην κορυφή.
Αναφερόμενος στα μακροπρόθεσμα σχέδια είπε ότι η Κύπρος μπορεί να καταστεί κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050 και ότι θα μπορούσε να θέσει μακροπρόθεσμο στόχο για την μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου στο -100% μέχρι το 2050 όπου το ενεργειακό σύστημα της χώρας θα μπορεί να μεταμορφωθεί.
Ο Δημήτρης Φεσσάς, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου, είπε ότι αναμένουμε το 2021 οι εταιρείες που έχουν συμβόλαια με την Κυπριακή Δημοκρατία και έχουν αναβάλει τις δραστηριότητές τους ότι θα προχωρήσουν με τα σχέδιά τους, ενώ αναφέρθηκε και στις προοπτικές για το φυσικό αέριο με την ενεργειακή μετάβαση λέγοντας πως αναμένεται ότι η ζήτηση θα παραμείνει ισχυρή και θα αυξηθεί τα επόμενα 15 χρόνια.
Ο Δρ. Συμεών Κασσιανίδης, Πρόεδρος του ΔΣ Δημόσιας Επιχείρησης Φυσικού Αερίου (ΔΕΦΑ), είπε ότι το έργο για το τερματικό εισαγωγής ΦΑ στην Κύπρο αποτελείται από ένα FSRU που είναι η πλωτή μονάδα επαναεροποίησης, η κατασκευή μιας προβλήτας, όπου θα υπάρχουν οι αγωγοί, ενώ στην ακτή θα γίνει ένας αγωγός που θα συνδέει ουσιαστικά σε ένα κομβικό σημείο από το οποίο θα ξεκινά το δίκτυο της προμήθειας ΦΑ στην Κύπρο και από εκεί θα ενωθεί η ΑΗΚ και θα ξεκινήσουν οποιοιδήποτε άλλοι αγωγοί για οποιουσδήποτε άλλους παραγωγούς ενδιαφέρονται για να πάρουν ΦΑ. Το συμβόλαιο, είπε, έχει 24 μήνες για να υλοποιηθεί και η επίσημη ημερομηνία έναρξης του συμβολαίου ήταν τον Σεπτέμβριο. «Είμαστε εντός χρονοδιαγραμμάτων» ανέφερε.
Ο Θάνος Πατρίκης, Εμπορικός Διευθυντής VTT Vasiliko Ltd, είπε ότι οι εγκαταστάσεις βρίσκονται στο ενεργειακό κέντρο στο Βασιλικό και αποτελούν το μεγαλύτερο τερματικό αποθήκευσης και διαχείρισης πετρελαιοειδών στην ευρύτερη περιοχή της Αν. Μεσογείου.
Σημείωσε ότι το τερματικό άρχισε τη λειτουργία του τον Νοέμβριο του 2014 και είναι η μεγαλύτερη άμεση ξένη επένδυση στην Κύπρο ύψους 300 εκατ. ευρώ με 28 δεξαμενές αποθήκευσης προϊόντων πετρελαίου και μπορεί να αποθηκεύσει προϊόντα ευρείας γκάμας. Στις εγκαταστάσεις της εταιρείας, είπε, αποθηκεύονται σήμερα τα στρατηγικά αποθέματα καυσίμων της Κύπρου, προσφέροντας ενεργειακή ασφάλεια στην περίπτωση ανάγκης.
Ο Δρ Τσαρλς Ελληνας, Senior Fellow Atlantic Council, είπε ότι μετά την πανδημία η βιώσιμη ανάπτυξη είναι σημαντική για την ανάκαμψη για τις χώρες της Αν. Μεσογείου κάτι που είναι προϋπόθεση του Πακέτου Ανάκαμψης της ΕΕ.
Είπε ότι η ΕΕ υιοθέτησε στρατηγική υδρογόνου για μακροπρόθεσμη αντικατάσταση φυσικού αερίου και ότι λόγω της Πράσινης Συμφωνίας «η χρήση φυσικού αερίου στην ΕΕ από τώρα και στο μέλλον θα πηγαίνει προς τα κάτω».
Πρόσθεσε ότι η περιοχή χρειάζεται ένα νέο ενεργειακό μοντέλο που να μεγιστοποιεί την χρήση των όλο και πιο φθηνών ΑΠΕ.
Το μέλλον, είπε, είναι να αναπτύξουμε τις ΑΠΕ στην Κύπρο σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό σε συνδυασμό με το ΦΑ, σημειώνοντας ότι μπορεί να έρθει το ΦΑ της Κύπρου στην Κύπρο με αγωγούς, μπορεί να συνδυαστεί με εξαγωγές και σε γειτονικές χώρες, αλλά το μέλλον είναι ένας συνδυασμός ΑΠΕ με ΦΑ.
Ο Δημήτρης Μεζαρτάσογλου, Διευθυντής Μελετών ΙΕΝΕ μίλησε για τα ενεργειακά τεκταινόμενα της Ελλάδας και είπε ότι για το 2020 έχουν ήδη καταγραφεί αξιοσημείωτες εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα της Ελλάδας με πιο σημαντική εξέλιξη τη ψήφιση του περιβαλλοντικού νόμου που απλοποιεί την αδειοδότηση των έργων ΑΠΕ, ενώ εισάγει και ένα νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τις προστατευόμενες περιοχές.
Σε σχέση με τους υδρογονάνθρακες, είπε ότι η πιο σημαντική εξέλιξη το 2019 στον κλάδο αυτό ήταν η υπογραφή συμβάσεων για 4 μεγάλες παραχωρήσεις ερευνητικών περιοχών σε ισάριθμες κοινοπραξίες ελληνικών και ξένων εταιρειών για την περιοχή νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης και το Ιόνιο.
Ενωρίτερα, εκ μέρους των διοργανωτών, ο Ιωσήφ Ιωσήφ, Διευθύνων Σύμβουλος FMW Financial Media Way είπε ότι κύρια στόχευση του συνεδρίου είναι η καλύτερη και πληρέστερη ενημέρωση των ενδιαφερομένων, και ότι επιδιώκει να διερευνήσει το τοπίο και στους τρεις πυλώνες της ενέργειας, δηλαδή το φυσικό αέριο, την ηλεκτρική ενέργεια και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ο Κωστής Σταμπολής, Πρόεδρος και Εκτελεστικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) είπε ότι το ενεργειακό τοπίο της Κύπρου είναι άμεσα συνυφασμένο με τις εξελίξεις στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή και σημείωσε ότι η ενέργεια σήμερα σε όλες της τις εκφάνσεις έχει αναδειχθεί πλέον ως καθοριστικός παράγοντας στην επίτευξη συνθηκών πολιτικής σταθερότητας και οικονομικής ανάπτυξης.
Ο Χριστόδουλος Αγκαστινιώτης, Πρόεδρος του ΚΕΒΕ, υπό την αιγίδα του οποίου πραγματοποιήθηκε το συμπόσιο, είπε ότι οι ενεργειακοί πόροι της Κύπρου μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα τόσο της γεωστρατηγικής όσο και της οικονομικής σημασίας της χώρας μας και αυτό φαίνεται, είπε, και από τις αντιδράσεις της Τουρκίας.
Σημείωσε ότι με την εμπλοκή της ΕΕ αλλά και τις προωθούμενες συνεργασίες με γειτονικές μας χώρες, η Κύπρος έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει τις τουρκικές προκλήσεις και να διαδραματίσει ένα νέο πιο πολυσήμαντο γεωπολιτικό και οικονομικό ρόλο στην περιοχή, να αποτελέσει τον πόλο σταθερότητας και ασφάλειας για την περιοχή και να εδραιωθεί ως περιφερειακό επιχειρηματικό κέντρο.
