Του Απόστολου Τομαρά
Η επείγουσα σύσταση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) στα κράτη μέλη της Ε.Ε να λάβουν «επειγόντως» μέτρα απέναντι στον κίνδυνο «πολύ υψηλής» υγειονομικής επιβάρυνσης τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο, εκ των πραγμάτων δεν αφήνει περιθώρια χρόνου στα κράτη μέλη προκειμένου να περιορίσουν, όσο γίνεται, την επερχόμενη επέλαση της πανδημίας. Οι συστάσεις του ευρωπαϊκού οργανισμού ήλθαν σε μια περίοδο όπου ο COVID -19 σαρώνει, ήδη, σε χώρες της Ευρώπης όπως η Αυστρία και η Γερμανία με τα Lockdown να στοιχειώνουν και πάλι τη Γηραιά Ήπειρο. Εν μέσω έντονων εκτιμήσεων για δύσκολα Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά, η κυπριακή κυβέρνηση έθεσε σε εφαρμογή την επιχείρηση διάσωσης των επερχόμενων γιορτών ανακοινώνοντας πακέτο μέτρων με φιλοδοξία να βάλουν φρένο στην νέα έξαρση των επιδημιολογικών δεικτών. Με έμφαση τα δημοτικά σχολεία αλλά και τους ανεμβολιάστους που με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα τροφοδοτούν την διασπορά του ιού, κυβέρνηση και επιδημιολόγοι κατέληξαν σε ένα πακέτο μέτρων η αποτελεσματικότητα των οποίων δεν μπορεί να εξαρτηθεί μόνο από τους περιορισμούς που τίθενται. Ο χρόνος εφαρμογής και υλοποίησης είναι καθοριστικής σημασίας κάτι που αποδείχθηκε στο παρελθόν με πιο πρόσφατη περίπτωση την καθυστέρηση που παρατηρήθηκε την περασμένη άνοιξη και που οδήγησε στην έξαρση κρουσμάτων και νοσηλειών στην καρδιά του περασμένου καλοκαιριού.
Ερωτηματικά
Σε μια πρώτη αποκρυπτογράφηση των αποφάσεων που λήφθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο, τα μέτρα ουσιαστικά αποτελούν το πρώτο δυνατό τεστ στην επιχείρηση διάσωσης της εορταστικής περιόδου. Μια προσπάθεια που ενδεχομένως να αναδείξει την ανάγκη συμπληρωματικού πακέτου μέτρων κάτι που ωστόσο θα φανεί αρχές του επόμενου μήνα. Και ενώ τα μέτρα που ανακοινώθηκαν κατά γενική ομολογία εξυπηρετούν τον στόχο, κυβέρνησης και επιδημιολόγων αυτό το οποίο προκαλεί απορία είναι το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής και υλοποίησης των μέτρων. Την ώρα που οι βασικοί δείκτες, όπως δείχνουν και τα ημερήσια στοιχεία, εκτοξεύονται από μέρα σε μέρα κάποιος θα ανέμενε πως τα μέτρα που αποφασίσθηκαν θα ήταν άμεσης εφαρμογής. Εντούτοις η κυβέρνηση για λόγους που παραμένουν άγνωστοι επέλεξε να θέσει σε εφαρμογή την πρώτη δέσμη των μέτρων που αφορούν τα δημοτικά σχολεία, στις 29 Νοεμβρίου ενώ τα υπόλοιπα για τους ανεμβολιάστους από τις 13 Δεκεμβρίου και μετά. Καθυστέρηση που ενδεχομένως να επιβαρύνει περισσότερο τους επιδημιολογικούς δείκτες και να αυξήσει σημαντικά το βαθμό δυσκολίας συγκράτησης της πανδημίας με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται, ένα μήνα πριν τα Χριστούγεννα.
Ο Ιούλιος
Τα ερωτηματικά για το χρόνο υλοποίησης των μέτρων γίνονται περισσότερο βασανιστικά αν ληφθεί υπόψη το παράδειγμα του περασμένου Ιουλίου όπου και τότε πάλι η κυβέρνηση, για ανεξήγητους λόγους, δεν φαινόταν να βιάζεται παρά την ανοδική τάση των επιδημιολογικών δεικτών. Τότε είχε παρατηρηθεί για πρώτη φορά το φαινόμενο το Υπουργικό Συμβούλιο να προχωρά με συμπληρωματικά μέτρα πέντε μέρες μετά τη λήψη των πρώτων μέτρων και πριν αυτά τεθούν σε εφαρμογή. Όπως και τώρα έτσι και τότε το Υπουργικό Συμβούλιο είχε αποφασίσει πακέτο μέτρων με ισχύει οκτώ μέρες μετά. Στην προκειμένη περίπτωση εάν τα μέτρα ήταν άμεσης εφαρμογής θα έδειχναν το βαθμό αποτελεσματικότητάς τους μετά από 10 ημέρες, δηλαδή κοντά στις 4 Δεκεμβρίου. Με την επιλογή που υιοθετήθηκε ουσιαστικά χάνεται πολύτιμος χρόνος μιας εβδομάδας στην περίπτωση που απαιτηθούν συμπληρωματικές κινήσεις για τις δραστηριότητες μέσα στην εορταστική περίοδο.
Ο ECDC
Οι συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων επικεντρώθηκαν στα εμβόλια. Ο ECDC προτρέπει όπως η χορήγηση των αναμνηστικών δόσεων των εμβολίων κατά της Covid-19 θα πρέπει να εξετασθεί για όλους τους ενηλίκους, με προτεραιότητα για τους άνω των 40 ετών, και εφόσον έχουν παρέλθει έξι μήνες από την ολοκλήρωση του αρχικού προγράμματος εμβολίων. Ο ECDC λαμβάνοντας υπόψη το γενικό επίπεδο εμβολιασμού της Ε.Ε κάτω του 70% του γενικού πληθυσμού, θεωρεί πως υπάρχουν μεγάλα εμβολιαστικά κενά τα οποία αφήνουν τεράστιο χώρο στην εξάπλωση του ιού. Τα τελευταία σενάρια του ECDC «δείχνουν ότι η εν δυνάμει επιβάρυνση της παραλλαγής Δέλτα στην Ε.Ε θα είναι πολύ αυξημένη τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο με περαιτέρω άνοδο των θανάτων και των νοσηλειών στην Ευρώπη, εκτός αν ληφθούν μέτρα δημόσιας υγείας τώρα, σε συνδυασμό με τις προσπάθειες για την αύξηση του αριθμού των εμβολιασμένων στον συνολικό πληθυσμό». Ο ECDC συμβουλεύει επίσης τις χώρες να εφαρμόσουν βασικά περιοριστικά μέτρα όπως η χρήση μάσκας, όπου δεν είναι δυνατή η τήρηση της απόστασης, και τηλεργασία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να λάβει υπόψιν τις συστάσεις του ECDC όταν θα προτείνει μεταβολές στην χρήση των πιστοποιητικών Covid εντός της εβδομάδας, σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους.
