ΚΥΠΕ
Την έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας (ΕΥ) σχετικά με τον διαγωνισμό που προκήρυξε το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών για την απόκτηση σκάφους ανάκτησης πετρελαιοειδών σε περίπτωση θαλάσσιας ρύπανσης συζήτησε σε συνεδρία της την Πέμπτη η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ελέγχου, με βουλευτές - μέλη της να ζητούν την υιοθέτηση ποιοτικών κριτηρίων για τις δημόσιες προσφορές.
Μιλώντας κατά τη συνεδρία, ο Γενικός Ελεγκτής Ανδρέας Παπακωνσταντίνου είπε ότι η αναθέτουσα αρχή θα πρέπει να είναι προσεκτική κατά την υπολογισμό της αναλογίας ποιότητας-τιμής στις συμβάσεις καθώς υπάρχει κίνδυνος αυξημένου κόστους. Σχετικά με τα ευρήματα της έκθεσης, σημείωσε ότι η κατακύρωση της προσφοράς στοίχισε επιπλέον 1,5 εκατ. ευρώ, προσθέτοντας ότι τα κριτήρια για την αξιολόγηση της ποιότητας δεν ήταν τόσο αντικειμενικά και μετρήσιμα.
Πρόσθεσε ότι στην αρχή της διαδικασίας οι υποψήφιοι είχαν ζητήσει μεγαλύτερη περίοδο υλοποίησης της προσφοράς, την οποία αρνήθηκε το Τμήμα Αλιείας, ωστόσο έπειτα από προσφυγή του τελικού αναδόχου στην Κεντρική Επιτροπή Αλλαγών και Απαιτήσεων (ΚΕΑΑ) δόθηκε επέκταση του χρόνου υλοποίησης, κάτι που κατά την άποψη της ΕΥ συνιστά άνιση μεταχείριση έναντι των υπολοίπων ενδιαφερομένων.
Συμπλήρωσε ότι ένα άλλο ευαίσθητο θέμα αφορά στην ανάγκη να μην αλλάζουν οι όροι της σύμβασης μετά την κατακύρωση της προσφοράς και πως στην προκείμενη η αναθέτουσα αρχή αποδέχθηκε να απαλλάξει από κυρώσεις σε περίπτωση καθυστέρησης, θέτοντας την ΚΕΑΑ υπό πίεση να δεχτεί την επέκταση
«Χρειάζεται πολύ προσεκτική δουλειά πριν προκηρυχθεί η προσφορά», σημείωσε.
Στη συζήτηση που ακολούθησε, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας ζήτησε να ετοιμαστεί έκθεση από την ΕΥ για το ποιος σχεδίασε και συνέταξε την προσφορά, ενώ ο Βουλευτης του ΑΚΕΛ Κώστας Κώστα είπε ότι δεν υπάρχει δημόσιο έργο και κυρίως οδικό που να μην καταλήγει στην ΚΕΑΑ για παράταση, χαρακτηρίζοντας σημαντικό το να τεθούν προϋποθέσεις.
Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου έθεσε ζήτημα εκπαίδευσης του προσωπικού που ασχολείται με την προετοιμασία των δημοσίων συμβάσεων, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει κίνητρο εμπλοκής λειτουργών στις διαδικασίες προσφοροδότησης, ενώ ζήτησε να γίνεται δημόσια διαβούλευση με εταιρείες για προσφορές που προκηρύσσονται για πρώτη φορά.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλά είπε ότι υπάρχει γενικότερο πρόβλημα με τις προσφορές, προσθέτοντας ότι η ΕΥ μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση του συστήματος, μεταξύ άλλων με την προώηθηση των συστάσεων σε όλα τα τμήματα της διοίκησης. Συμφώνησε, επίσης, με την προσθήκη ποιοτικών κριτηρίων στις προσφορές, αλλά και πιο αντικειμενικών.
Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου, είπε ότι υπάρχει σε εξέλιξη διαδικασία στο Γενικό Λογιστήριο για βελτίωση διαδικασιών δημόσιων προσφορών και ζήτησε να υπάρξει συνεργασία και να προσαρμοστούν τα ποιοτικά κριτήρια.
Εκ μέρους της διεύθυνσης Ελεγκτικής Υπηρεσίας, η Τάντα Αριστείδου είπε ότι υπάρχει συνεργασία με το Γενικό Λογιστήριο, προσθέτοντας πως απαιτεί προσοχή η προσθήκη ποιοτικών κριτηρίων και ξ μελέτη κόστους-οφέλους. Πρόσθεσε πως ετοιμάζεται εργαλείο από το Γενικό Λογιστήριο για τον υπολογισμό του κόστους από την προσθήκη κριτηρίων.
Ο Επιθεωρητής Τεχνικού Ελέγχου της ΕΥ, Ευάγγελος Θεοδωρίδης, είπε σχετικά με το τεχνικό σκέλος του ελέγχου ότι για το υπό κατασκευή στη Γαλλία σκάφος ανάκτησης πετρελαιοειδών θα δαπανηθούν 7,3 εκατ. ευρώ, με προβλεπόμενη παράδοση τον Μάρτιο του 2025.
Όπως ανέφερε, στον διαγωνισμό που προκηρύχθηκε τον Ιούνιο 2022 με κριτήρια αξιολόγησης με βαρύτητα διαπιστώθηκε ότι υπήρχε συγκεκριμένη ημερομηνία παράδοσης, με σύσταση της ΕΥ να αποτελεί η μη συμπερίληψη συγκεκριμένων ημερομηνιών αλλά της διάρκειας εκτέλεσης σε μήνες από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης.
Πρόσθεσε ότι η περίοδος εκτέλεσης της σύμβασης είχε οριστεί στους 15 μήνες, με τους φορείς να ζητούν παράταση για 17-24 μήνες που δεν έγινε δεκτή από το Τμήμα Αλιείας, λόγω περιορισμών στη χρηματοδότηση από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Συμπλήρωσε ότι η ΚΕΑΑ έδωσε εκ των υστέρων παράταση 14 μηνών ως χρόνο εκτέλεσης την οποία η ΕΥ θεώρησε απαράδεκτη, λόγω αποκλεισμού στο αρχικό στάδιο άλλων προσφοροδοτών.
Η Διευθύντρια του Τμήματος Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών, Μαρίνα Αργυρού, είπε ότι με βάση το Εθνικό Σχέδιο καταπολέμησης της ρύπανσης στη θάλασσα έγινε αξιολόγηση της βασικής υποδομής, η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει κατ’ελάχιστον δύο μικρότερα σκάφη για τα παράλια και ένα μεγαλύτερο για την ΑΟΖ, το οποίο και αφορούσε η εν λόγω σύμβαση.
Πρόσθεσε ότι το Τμήμα δεν συμφωνεί με αρκετά από τα ευρήματα της έκθεσης, σημειώνοντας σχετικά με τη διάρκεια εκτέλεσης ότι υπήρχε ορόσημο από το Σχέδιο Ανάκαμψης τον Νοέμβριο του 2023 με διάρκεια εκτέλεσης 14-15 μήνες,
Είπε ότι τα έγγραφα της προσφοράς είχαν ελεγχθεί από το Γενικό Λογιστήριο και είχαν εκδοθεί πιστοποιητικά χωρίς άλλο σχόλιο, ενώ στη συνέχεια δόθηκε παράταση του οροσήμου για τον Μάρτιο του 2025.
Ανέφερε, επίσης, ότι τα ποιοτικά κριτήρια τέθηκαν ξεκάθαρα στη βάση διεθνών προδιαγραφών και βέλτιστων πρακτικών για παρόμοιες εφαρμογές.
Στις δηλώσεις της μετά το τέλος της συνεδρίας, η ανεξάρτητη βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου είπε πως οι εκθέσεις της ΕΥ δείχνουν ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα από πλευράς εκτελεστικής εξουσίας ως προς την πρόβλεψη προβλημάτων σε συμβάσεις και την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, αλλά και προβλήματα τα οποία, όπως είπε, δεν εξηγούνται, όπως το να υπάρχει σύγκρουση συμφέροντος σε προσφορές όταν ο νομικός σύμβουλος ή ο σύμβουλος για το έργο ενός τμήματος της Κυβέρνησης τυγχάνει να συνδέεται με τους προσφοροδότες.
«Είναι πράγματα τα οποία δεν πρέπει να επιτρέπονται και πρέπει πραγματικά όλα τα τμήματα να είναι σε εγρήγορση για να αποφεύγονται», συμπλήρωσε.
Από την πλευρά του, ο βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, στάθηκε στην υιοθέτηση ποιοτικών κριτηρίων στις προσφορές, καθώς, όπως ανέφερε, επί του παρόντος αυτές δίνονται στο, χαμηλότερο προσφοροδότη με όλα τα αρνητικά συνεπακόλουθα, είτε το έργο να διακόπτεται στη μέση, είτε κάποιες φορές να διπλασιάζεται και να τριπλασιάζεται η διάρκεια εκτέλεσης.
«Καλέσαμε τον Γενικό Ελεγκτή, και είναι σύμφωνος και τα υιοθετεί και αυτός, για υιοθέτηση των ποιοτικών κριτηρίων στις προσφορές για τα έργα του κράτους και με τη συγκεκριμένη βαρύτητα που θα έχουν τα ποιοτικά κριτήρια, ούτως ώστε να μπορούμε να έχουμε έργα του κράτους και σε μια λελογισμένη τιμή, αλλά και με ποιότητα κατασκευασμένα», σημείωσε.
