Δώρα Αντωνίου
Περισσότερο από 2,5 χρόνια μετά την πρωτόγνωρη απόπειρα μαζικής εισβολής μεταναστών από τον Έβρο, στις 28 Φεβρουαρίου 2020, δικαιώνονται όσοι είδαν τότε την έναρξη μιας μορφής υβριδικού πολέμου. Η Άγκυρα έχει ενσωματώσει και το μεταναστευτικό στην κεντρική στρατηγική επιλογή της να κάνει «το άσπρο – μαύρο», στην προσπάθεια να χτίσει επιχειρηματολογία κατά της Ελλάδας έναντι της διεθνούς κοινότητας. Έτσι, παράλληλα με την κλιμακούμενη ρητορική ότι η ελληνική πλευρά παραβιάζει τις διεθνείς συνθήκες, ότι προβαίνει διαρκώς σε προκλήσεις, ότι δεν σέβεται συμφωνίες και αρχές, ότι είναι παράγοντας αστάθειας στην περιοχή, η τουρκική πλευρά, που συχνά βρίσκεται σε θέση εγκαλούμενου για εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών, επιχειρεί να δώσει την εικόνα ότι είναι η Ελλάδα που σταθερά παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το πρωτοφανές περιστατικό των 92 γυμνών ανδρών που εντοπίστηκαν στις όχθες του Έβρου εντάσσεται στη σταθερή επιλογή εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού-προσφυγικού από την Άγκυρα. Και πιθανότατα η εξήγηση πίσω από αυτή την επιλογή εξευτελισμού δεκάδων ανθρώπων να είναι ο πόλεμος προπαγάνδας. Δεν είναι τυχαία η παρέμβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, χθες, του διευθυντή Επικοινωνιών της τουρκικής προεδρίας Φαχρεντίν Αλτούν, ο οποίος κατηγόρησε την ελληνική πλευρά για ψεύδη. Ο κ. Αλτούν θεωρείται ο ιθύνων νους πίσω από τη στρατηγική της Άγκυρας να επιρρίπτει ευθύνες και να εγκαλεί την Ελλάδα για τις τραγικές συνέπειες εργαλειοποίησης των ροών, και πιστεύεται ότι βρίσκεται πίσω από τον σχεδιασμό και την υλοποίηση οργανωμένου σχεδίου διοχέτευσης ψευδών ειδήσεων σε τουρκικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης αναφορικά με ευθύνες της Ελλάδας και των ελληνικών αρχών για το προσφυγικό-μεταναστευτικό. Ένα σχέδιο που προσεκτικά ξεδιπλώθηκε και στην περίπτωση της εγκατάλειψης ομάδας μεταναστών σε τουρκική νησίδα στον Έβρο και με τους ισχυρισμούς ότι οι ελληνικές αρχές αρνούνται να συνδράμουν ανθρώπους που χρήζουν προστασίας και βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος, ισχυρισμούς που υιοθέτησαν ξένα μέσα ενημέρωσης.
Ότι η συγκεκριμένη στρατηγική αποτελεί επιλογή σε ανώτατο επίπεδο της τουρκικής ηγεσίας καταδεικνύεται και από σειρά παρεμβάσεων του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος σταθερά αξιοποιεί κάθε βήμα προς το διεθνές ακροατήριο και σε κέντρα λήψης αποφάσεων στην προσπάθεια επίρριψης ευθυνών στην Αθήνα. Ταυτόχρονα συχνά εγκαλεί τη διεθνή κοινότητα ότι δεν λαμβάνει μέτρα κατά της Ελλάδας.
Τελευταίο δείγμα αυτής της στρατηγικής της Άγκυρας ήταν η ομιλία του κ. Ερντογάν στον ΟΗΕ, στις αρχές Οκτωβρίου. Εκεί κατηγόρησε την ελληνική πλευρά ότι «θάβει» μετανάστες στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο, ενώ η Τουρκία τους σώζει, υπηρετώντας όσα πρεσβεύει το Ισλάμ. «Παρακολουθούμε το πώς θάβουν αυτούς τους αθώους, καημένους τα ελληνικά πλοία στη θάλασσα. Στο Αιγαίο, πώς τους θάβουν στη Μεσόγειο, έτσι; Τα παρακολουθούμε», ανέφερε και πρόσθεσε: «Λοιπόν φωνάζει ο κόσμος γι’ αυτό; Όχι. Οι φρεγάτες μας τρέχουν, τους προλαβαίνουν και τους σώζουν στη θάλασσα. Διότι είμαστε μουσουλμάνοι και εκπληρώνουμε τις απαιτήσεις του Ισλάμ».
Πρόκειται για την πιο πρόσφατη παρέμβαση σε μια σειρά από αντίστοιχες από τις αρχές του χρόνου, πάντοτε με προσανατολισμό το διεθνές ακροατήριο. Τον Ιανουάριο, μιλώντας προς τους πρεσβευτές των χωρών-μελών της Ε.Ε. στην Άγκυρα, άφησε αιχμές κατά της Ε.Ε. αφού προηγουμένως κατηγόρησε την Ελλάδα για επαναπροωθήσεις. «Πρέπει να τερματιστούν οι πρακτικές απάνθρωπης συμπεριφοράς στους πρόσφυγες και να μπει τέλος στις επαναπροωθήσεις που καταπατούν και το διεθνές δίκαιο. Κυρίως στα άσχημα γεγονότα που συμβαίνουν στο Αιγαίο περιμένουμε από την Ευρώπη να υψώσει πιο θαρραλέα και ενσυνείδητη φωνή», είπε.
Τον Φεβρουάριο, και πάλι με τα διεθνή Μέσα στραμμένα στις δηλώσεις του καθώς αναχωρούσε για το Κίεβο σε μια κίνηση μεσολάβησης για την ουκρανική κρίση, κατηγόρησε την Ελλάδα για τον θάνατο 12 μεταναστών που βρέθηκαν νεκροί σε τουρκικό έδαφος στον Έβρο. «Δυστυχώς, αυτός είναι ο δείκτης του ελληνικού πολιτισμού. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρέμενε πάντα σιωπηλή σε αυτό το θέμα, όπως και ο κόσμος το ίδιο», είχε δηλώσει.
Τον Ιούνιο επιτέθηκε για άλλη μία φορά στην Ελλάδα μέσω μαγνητοσκοπημένου μηνύματος στην Παγκόσμια Κοινοβουλευτική Διάσκεψη, που έγινε στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί ανέφερε ότι σχεδόν 30.000 μετανάστες έχασαν τη ζωή τους το τελευταίο διάστημα στη Μεσόγειο και κατηγόρησε τις ελληνικές αρχές για βάρβαρη συμπεριφορά εις βάρος μεταναστών.
