Kathimerini.gr
Σταύρος Ιωαννίδης
Σε επανεξέταση της στάσης της απέναντι στη Λιβύη και την προσωρινή κυβέρνηση του Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά προχωρά η Αθήνα.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης είχε νωρίτερα τηλεφωνική επικοινωνία με τη Λίβυα ομόλογό του Νάιλα Μανγκούς, η οποία σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» έγινε με πρωτοβουλία της ελληνικής πλευράς.
Οπως αναφέρουν αρμόδιες διπλωματικές πηγές, κατά τη διάρκεια της συνομιλίας ο κ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε την ανάγκη επανεκκίνησης των σχέσεων μεταξύ Αθήνας και Τρίπολης οι οποίες είχαν διακοπεί πριν από περίπου έναν χρόνο, τον Νοέμβριο του 2022, μετά το «διπλωματικό επεισόδιο» που είχε προκληθεί κατά την επίσκεψη του Νίκου Δένδια στη λιβυκή πρωτεύουσα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η τηλεφωνική συνομιλία έγινε σε καλό κλίμα με τους δύο υπουργούς Εξωτερικών να αναφέρονται στους ιστορικούς δεσμούς των δύο λαών ενώ συμφώνησαν να κρατήσουν ανοιχτούς διαύλους διατηρώντας τακτική επικοινωνία.
Το παρασκήνιο της επαναπροσέγγισης
Σημαντικό ρόλο στην επανεξέταση της ελληνικής στάσης έπαιξαν οι επαφές του Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι στο Ελ Αλαμέιν. Οι εξελίξεις στο εσωτερικό της Λιβύης και η πορεία της χώρας προς τις εκλογές συζητήθηκαν εκτενώς ανάμεσα στις δύο πλευρές, οι οποίες μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες και κρατούν κοινή στάση απέναντι στο ζήτημα. Το Κάιρο διατηρεί εδώ και καιρό επαφές και με τις δύο «αντιμαχόμενες» πλευρές της Λιβύης, τον προσωρινό πρωθυπουργό Ντμπεϊμπά και τον στρατάρχη Χαφτάρ, ο οποίος μέχρι πρότινος ήταν και ο μοναδικός συνομιλητής της Αθήνας.
«Όλοι μιλούν με όλους» σχολιάζουν αρμόδιες πηγές στην «Κ» επισημαίνοντας πως η αλλαγή στάσης της Αθήνας έρχεται ως αποτέλεσμα των ευρύτερων ανακατατάξεων και των νέων συσχετισμών που δημιουργούνται στην περιοχή και τονίζουν ότι επαναφορά των διαύλων επικοινωνίας δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα κλείνει την πόρτα στη Βεγγάζη. Το πρώτο ουσιαστικό βήμα επαναπροσέγγισης πρόκειται να γίνει στη Νέα Υόρκη, όπου ο Γιώργος Γεραπετρίτης και η Νάιλα Μανγκούς συμφώνησαν να συναντηθούν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Η εξομάλυνση των σχέσεων Ελλάδας – Λιβύης εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια σταθεροποίησης της Ανατολικής Μεσογείου, η οποία φαίνεται να έχει τη στήριξη και της Ουάσιγκτον. Υπενθυμίζεται ότι στις αρχές του χρόνου ο επικεφαλής της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ (CIA) Ουίλιαμ Μπερνς πραγματοποίησε μια σπάνια επίσκεψη στη Λιβύη, την πρώτη από το 2012, όπου είχε επαφές με τον προσωρινό πρωθυπουργό Ντμπεϊμπά και τον στρατάρχη Χαφτάρ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εισηγήσεις που φτάνουν τους τελευταίους μήνες στην κυβέρνηση επισημαίνουν την ανάγκη επαναφοράς των διαύλων επικοινωνίας με τη Λιβύη καθώς η απουσία της Ελλάδας αφήνει χώρο σε άλλους «παίκτες» όπως η Τουρκία, η οποία διατηρεί ισχυρή στρατιωτική παρουσία και επιχειρεί να αυξήσει την επιρροή της στη χώρα, αλλά και η Ιταλία που προχωρά σε σημαντικές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας.
Πρέσβης στην Τρίπολη
Η Αθήνα επιδιώκει να αυξήσει το αποτύπωμα της αναβαθμίζοντας τη διπλωματική της εκπροσώπηση στη Λιβύη με τη διαπίστευση Ελληνα Πρέσβη στην Τρίπολη. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», τον κρίσιμο ρόλο θα αναλάβει ο Διευθυντής της Διπλωματικής Ακαδημίας, πρέσβης Νικόλαος Γαριλίδης, ο οποίος διετέλεσε πρέσβης της Ελλάδας στο Κάιρο στα δύσκολα χρόνια του τουρκολιβυκού μνημονίου και της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Αιγυπτιώτης στην καταγωγή με μεγάλη διπλωματική εμπειρία και άριστη γνώση των συσχετισμών στην ευρύτερη περιοχή, ο κ. Γαριλίδης πρόκειται να αναλάβει καθήκοντα τον προσεχή Σεπτέμβριο.
Η πορεία της επαναπροσέγγισης, ωστόσο, δεν αναμένεται να είναι εύκολη αφού το «σύμφωνο» Άγκυρας – Τρίπολης, παραμένει το μεγάλο «αγκάθι» ανάμεσα στις δύο πλευρές. Αρμόδιες πηγές, πάντως, ξεκαθαρίζουν ότι η Αθήνα θα εξακολουθεί να εγείρει ζήτημα νομιμότητας του «μνημονίου» σε όλα τα διεθνή φόρα.